jg 26 jaarboek 6 - Reynaertgenootschap

tiecelijn 26An Illustrated Biography, Chaucer Press, Londen, 2003, p. 26 e.v. Sagar wijst erop dat zijnmoeder ‘tightened her grip almost to strangulation’. Lawrence was zich van die ongezondebinding wel bewust. In een brief schrijft hij: ‘I had a devil of a time, getting a bit weanedfrom my mother, at the age of 22’ (Keith Sagar, p. 39). Vgl. John Worthen, D.H. Lawrence.The Life of an Outsider: hij omschrijft Lawrence’ moeder, Lydia Beardsall, als ‘a possessiveand anxious mother anticipating his long-awaited college career’ (p. 43). Worthen haalt eenveelbetekenend zinnetje aan van Lawrence uit 1908: ‘I have never left my mother, you see’ (p.26). De pathologische kant van de moeder-zoonverhouding komt ook uitvoerig ter sprake inJeffrey Meyers, D.H. Lawrence. A Biography, p. 41-50. Zie verder het minutieuze onderzoekvan Judith Ruderman, D.H. Lawrence and the Devouring Mother, Durham, Duke UP, 1984.19 D.H. Lawrence, ‘Foreword’ bij Fantasia of the Unconscious, p. 15.20 Alle hier opgesomde romans en novellen werden geschreven of gepubliceerd na deherwerking/publicatie van Fantasia of the Unconscious.21 Meer dan één commentator/criticus ziet die exuberante seksscènes als een sublimeringof transformatie van Lawrence’ impotentie in de laatste jaren van zijn leven. Doris Lessing,die als vrijgevochten feministe geen blad voor de mond neemt, herinnert openhartig aanzijn zwakke fysieke gezondheid in haar inleiding bij Lady Chatterley’s Lover, p. XII-XIII.Zie ook John Worthen, D.H. Lawrence. The Life of an Outsider, p. 338-339 en JeffreyMeyers, D.H. Lawrence. A Biography, p. 289-290. Het valt te betreuren dat Lawrence’reputatie bij het ‘grote’ publiek gebaseerd was/is op een oppervlakkige vertrouwdheid metdie ene roman. De aanval van Kate Millett in Sexual Politics (1970) en de bijtende parodieop diezelfde roman van Spike Milligan in 1994 hebben de beeldvorming van Lawrence alsgrensverleggend schrijver niet bepaald gunstig beïnvloed. Zie ook noot 62.22 De neiging om te idealiseren en realiteitszin gaan bij Lawrence hand in hand, ook inzijn gedichten, die vaak ‘programmatische’ verzuchtingen of dagboekachtige oprispingenzijn over wat (de) liefde al dan niet vermag, zou moeten of niet zou mogen zijn. In ‘Obscenity’heet het: ‘The body of itself is clean, but the caged mind / is a sewer inside, it pollutes,O it pollutes / the guts and the stones and the womb’ (The Complete Poems of D.H.Lawrence, p. 378). Het aan Delphi refererende gedicht ‘Know Deeply, Know Thyself MoreDeeply’ eindigt met de volgende pragmatische wijsheid: ‘I do not want a woman whom agecan wither. / She is a made-up lie, a dyed immortelle / of infinite staleness’ (Th e C o m p l e t ePoems, p. 392-393).23 The Complete Works of D.H. Lawrence, www.delphiclassics.com. Wat hij in TheTrespasser ‘a real kiss’ noemt, heet tien jaar later in Mr Noon ‘the essential English kiss’,www.delphiclassics.com. De magie van het kussen is ook in zijn poëzie een opvallend motief.Zie bijvoorbeeld het gedicht ‘Seven seals’, in: The Complete Poems of D.H. Lawrence,p. 117-118 (‘But let me finish what I have begun / And shirt you now invulnerable in themail / Of iron kisses, kisses linked like steel’).24 Lawrence gaat omstandig in op de rol van ogen en mond in Fantasia of the Unconscious,p. 60-66.25 Fantasia of the Unconscious, p. 133. Hoewel de ‘ziel’ een centraal concept is in Lawrence’opvatting over de mens, is hij schatplichtig aan de intellectuele hype van zijn tijd waarin een~ 168 ~