jg 26 jaarboek 6 - Reynaertgenootschap

tiecelijn 26Hoezeer Lawrence zich ook afkeerde van alles wat naar Freuds inzichtenneigde, toch kan niet ontkend worden dat zijn eigen geschriften er onmiskenbare,zij het soms dubbelzinnige sporen van dragen. Al schrijft hij in‘England, My England’: ‘Let the psycho-analyst talk about father complex.It is just a word invented’, 55 het is zonder meer evident dat zijn vertrouwdheidmet Freuds ideeën en zijn lectuur van Sir James George Frazers werkzich met zijn schriftuur hebben vermengd. Volgens Peter Balbert is mededaardoor Th e F o xop te vatten als een soort ‘palimpsest’ waarin ‘the variousinscriptions of influence on Lawrence compete for priority in this dense andrevealing work ’. 56 Zo is de scène waarin Henry de vos doodt en het dier bij destaart houdt wellicht schatplichtig aan een initiatierite uit Frazers imposanteantropologische werk The Golden Bough, waarin de vos gezien wordt als debelichaming van de graangeest (‘corn-spirit’) en de vossenstaart wordt afgesnedenals bewijs van mannelijke moed. 57 Een rite de passage die door Henryop zijn manier wordt overgedaan.Ook de indringende manier waarop March tijdens haar sluiptochten methaar gitzwarte ogen de vos – en later ook Henry – in het wit van de ogen kijkt,lijkt verdacht veel op de omkering van het algemene verbod het totemdier ‘aante raken of zelfs aan te kijken’. 58 ‘She saw his dark, shrewd, unabashed eye lookinginto her, knowing her. She felt him invisibly master her spirit. She knewthe way he lowered his chin as he looked up, she knew his muzzle, the goldenbrown, and the greyish white. And again she saw him glance over his shoulderat her, half-inviting, half-contemptuous and cunning’ (p. 8). De verleiding isgroot dit citaat een betekenis toe te dichten die het niet intentioneel heeft,maar ‘know’ (bekennen) zou in een bepaalde nieuwtestamentische context inieder geval een seksuele connotatie hebben. 59 Omdat dit in een lawrenciaansecontext zoveel meer voor de hand ligt, ga ik er niet nader op in. De manierwaarop March later de staart van de dode vos aanraakt, laat daar evenwel geentwijfel over bestaan: ‘Time after time she took the full fur of that thick tailbetween her hand and passed her hand slowly downwards’ (p. 49). Het heeft eralle schijn van dat March de dode vos post mortem masturbeert en Henry duseen niet mis te verstane voorzet/hint geeft.Bij wijze van afsluiter zou ik er nog op willen wijzen dat ik alleen rekeningheb gehouden met de laatste door Lawrence gepubliceerde versie van Th e F o x(1923), waaraan twee versies (1918 en 1920) zijn voorafgegaan die zowel qualengte als teneur sterk verschillend zijn. De verschillen zijn in eerdere bijdragenuitvoerig beschreven, maar eentje wil ik de lezer van déze bijdrage niet onthou-~ 164 ~