100 jaar station Dalfsen - Atlantis

LokaalspoorwegenDe “Locaalspoorwegwet” van 9 augustus1875 maakte ook de invoeringvan lokaalspoorlijnen mogelijk. Erwaren enkele duidelijke verschillenmet de hoofdspoorlijnen. Zo was debeveiliging eenvoudiger, de toegestanemaximumsnelheid bedroeg 30km per uur en de asbelasting bedroegniet meer dan 10 ton. In de praktijkbleken deze lokaalspoorwegen tamelijkduur uit te vallen.Ter illustratie, de gemeente Zwollevond in 1895 een gevraagde subsidievan ƒ 75.000,- als bijdrage in de aanlegvan een spoorlijn Zwolle-Emmen“ wel erg veel van het goede”. Dewet van 15 juli 1898, Staatsblad 185,waarin aangekondigd werd, dat deStaat der Nederlanden een bedragvan ƒ 4.000.000,-, 2/3 van de begroteaanlegkosten van ƒ 6.000.000,- beschikbaarstelde voor de aanleg vaneen spoorlijn van Zwolle naar Delfzijl,was voor de heer J. Willink, eenindustrieel uit Winterswijk, aan wiein 1888 concessie verleend was voorde aanleg/exploitatie van een spoorlijnvan Gasselternijveen via Veendamen Zuidbroek naar Delfzijl, aanleidingin Zwolle een comité onderzijn leiding op te richten.▼De NOLSDat comité heeft uiteindelijk bevorderddat de “Noordoostlocaalspoorwegmaatschappij”(NOLS) is opgericht.De NOLS kreeg via de Maatschappijtot Exploitatie van deStaats Spoorwegen op 16 november1899 de concessie voor de aanleg/exploitatie van de spoorlijn Zwolle-Delfzijl. De eerste directeur van deNOLS, de heer Wenckebach, mochtop persoonlijke titel een aanzienlijkehoeveelheid bezwaarschriften tegenonteigening en andere zaken ontvangen,hoewel het verzet tegen de lijnniet te vergelijken valt met het verzettegen bijvoorbeeld de Betuwelijn.De spoorlijn“Langzaam maar zeker! Zóó gaat ´t metden Noordoosterlocaal. Gestadig kruiptde ijzeren baan, die straks Overijsselshoofdstad met het Noorden zal verbinden,voorwaarts door de lang verlaten oordenvan Oostelijk Drenthe en Overijssel. Alseen wit lint over een bruingebloemd kleedslingert de nieuwe lijn van den NoordOoster langs de afwisselende boorden vande Vecht en verder door de grauwe veldenvan Zuid Oostelijk Drenthe.”Zo berichtte de Oprechte DalfserCourant op 3 februari 1905 in een artikeldat gewijd was aan de NOLSnaar aanleiding van de opening vanhet traject Ommen-Hardenberg op 1februari van dat jaar.De aanleg van de spoorlijn werdvoortvarend ter hand genomen enEen impressie van het station volgens een prentbriefkaart uit 1931 gezien vanaf de oostzijde.Coll. Gertie Tabor.hiervoor moest een groot aantal percelenworden aangekocht. In de nabijheidvan Dalfsen is destijds grondaangekocht van personen van verschillendepluimage. Afschriften vande acte van transport uit februari 1902laten namen van verkopers zien alsGerrit Jan Satink, landbouwer te Emmen,Rutger Bosch, timmerman teDalfsen, Derk Meulman, landbouweraan de Marshoekersteeg en ookGrietje Dorgelo, zonder beroep, alsmedeAlexander Baron van Dedemtot den Berg te Dalfsen. Het is niet bekendof zich in het gebied problemenhebben voorgedaan bij het verkrijgenvan grond vanwege onteigeningsprocedures.Op 15 januari 1903 reed de eerstetrein al voor het publiek van Zwollenaar Ommen. Op 10 oktober 1908kreeg de lijn nog een internationaaltintje, doordat toen een concessieverleend werd voor een traject Coevorden-Neuenhaus.Via de stationsen stopplaatsen Zwolle-Herfte/Veld-hoek-Marshoek/Emmen-Dalfsen-Rechteren-Vilsteren-Ommen-Sterkamp-Junne-Beerze-Mariënberg-Bergentheim-Hardenberg-Coevorden-Dalen-NieuwAmsterdam-Emmen-Weerdinge-Exloo-Buinen-Drouwen,werd op 1 oktober 1910 Gasselternijveenbereikt. Het laatste deel van hettraject werd op die datum ingebruikgenomen. Bij Gasselternijveen kwammen uit op de spoorlijn Assen -Stadskanaal.Gasselternijveen kan dus alstusseneindpunt van de lijn Zwolle-Delfzijl beschouwd worden. De lijnwas niet winstgevend. Van 1911 tot1938 werd in totaal bruto bijna 30 miljoenverlies geleden. Eind 1934 werddaarom het gedeelte Zuidbroek-Delfzijlopgeheven en zelfs in 1936 leekhet er sterk op, dat de rest van de ooitzo prestigieuze spoorlijn spoedig zouvolgen. In de krantenberichten vanjuni 1938 kon men uiteindelijk lezen,dat het gehele personenvervoer gestaaktzou worden en dat alleen hettraject Zwolle-Emmen (en Almelo-Mariënberg) voor goederenvervoerzou blijven liggen. Gelukkig viel het962 RONDOM DALFSEN 46