Pijnbestrijding, postoperatief - Nederlandse Vereniging voor ...

Pijnbestrijding, postoperatief - Nederlandse Vereniging voor ... Pijnbestrijding, postoperatief - Nederlandse Vereniging voor ...

12.07.2015 Views

POSTOPERATIEVE PIJNBEHANDELINGEPIDURALE PIJNBEHANDELINGscores, de totale hoeveelheid bupivacaïne en de hoeveelheid opioïd (nalbuphine 10mg per keer)nodig bij een VAS van 5, en de tevredenheid van de patiënt werden geëvalueerd. De katheterbleef 5 +/- 3 dagen ter plaatse. De patiënten in de PCA-groep gebruikte minder bupivacaïne,minder nalbuphine en waren contenter dan de patiënten met de continue toediening vanbupivacaïne.In een onderzoek waarin herhaaldelijk een axillaire blokkade werd gedaan (1.614 blokkades bij607 patiënten) bleek dat dit niet leidde tot een vergroot risico op neurologische complicaties.Alhoewel het gebruik van een zenuwstimulator door de meeste onderzoekers aanbevolenwordt, bleek in dit onderzoek het succespercentage hoger te zijn bij de techniek met hetopwekken van paresthesieën en het toedienen van mepivacaïne in plaats van bupivacaïne. 9Recent is een techniek beschreven waarbij de axillaire katheter via de achterzijde van de armingebracht wordt voor langdurende pijnbehandeling. 10ConclusieNiveau 2Continue axillaire blokkade is een goede manier van postoperatieve pijnbehandelingbij grote operaties aan de arm of de hand.B Mezzatesta 1997 6 ; Iskandar 1998 8C Büttner 1988 2Overige overwegingenOp basis van uitgebreide klinische ervaring blijkt de axillaire kathetertechniek een waardevolleen veilige methodiek te zijn voor postoperatieve pijnbehandeling.Voor langdurende postoperatieve pijnbehandeling na uitgebreide (traumatische) handchirurgie,met name waarbij het handhaven van vasodilatatie gewenst is, kan het plaatsen van een axillairekatheter worden aanbevolen.Literatuur1. Sada T, Kabayashi T, Murakami S. Continuous axillary brachial plexus block. Canad Anaesth Soc J 1983;30:201-5.2. Büttner J, Kemmer A, Argo A, Klose R, Forst R. Axilläre Blockade des Plexus brachialis. Eine prospective Auswertungvan 1133 Katheterplexusanaesthesien. Regional-Anaesthesie 1988;11:7-11.3. Wajima Z, Nakajima Y, Kim C, Kobayashi N, Kadotani H, Adachi H, et al. IV compared with brachial plexus infusionof butorphanol for postoperative analgesia. Br J Anaesth 1995;74(4):392-5.4. Wajima Z, Shitara T, Nakajima Y, Kim C, Kobayashi N, Kadotani H, et al. Continuous brachial plexus infusion ofbutorphanol-mepivacaine mixtures for analgesia after upper extremity surgery. Br J Anaesth 1997;78(1):83-8.5. Wajima Z, Shitara T, Nakajima Y, Kim C, Kobayashi N, Kadotani H, et al. Comparison of continuous brachial plexusinfusion of butorphanol, mepivacaine and mepivacaine-butorphanol mixtures for postoperative analgesia. Br JAnaesth 1995;75(5):548-51.6. Mezzatesta JP, Scott DA, Schweitzer SA, Selander DE. Continuous axillary brachial plexus block for postoperativepain relief. Intermittent bolus versus continuous infusion. Reg Anesth 1997; 22(4):357-62.7. Salonen MH, Haasio J, Bachmann M, Xu M, Rosenberg PH. Evaluation of efficacy and plasma concentrations ofropivacaine in continuous axillary brachial plexus block: high dose for surgical anesthesia and low dose for postoperativeanalgesia. Reg Anesth Pain Med 2000;25(1):47-51.8. Iskandar H, Rakotondriamihary S, Dixmerias F, Binje B, Maurette P. Analgesie par bloc axillaire continu apres chirurgiedes traumatismes graves de la main: auto-administration versus injection continue. [Analgesia using continuousaxillary block after surgery of severe hand injuries: self-administration versus continuous injection]. Ann Fr AnesthReanim 1998;17(9):1099-103.9. Horlocker TT, Kufner RP, Bishop AT, Maxson PM, Schroeder DR. The risk of persistent paresthesia is not increasedwith repeated axillairy block. Anesth Analg 1999;88:382-7.10. Vranken JH, Zuurmond WW, Lange JJ de. Continuous brachial plexus block as treatment for the Pancoast’s syndrome.Clin J Pain 2000;16:327-33.3.6.3 Nervus femoralisblokkadeWetenschappelijke onderbouwingEen blokkade van de nervus femoralis ter hoogte van de lies (drie in een block) kan met eeninjectie van 20-40ml lokaal anestheticum de nervus femoralis verdoven en veelal ook de nervuscutaneus femoris lateralis en de nervus obturatorius. 1 Alhoewel Winnie beweerde dat in100% van de gevallen de drie zenuwen geblokkeerd konden worden indien een grote dosislokaal anestheticum werd ingespoten, bleek in latere onderzoeken dat de nervus cutaneusfemoris lateralis en de nervus obturatorius vaak niet meeverdoofd worden. Het is dan ook nietnodig om voor het nervus femoralis block meer dan 20ml lokaal anestheticum toe te dienen.Het femoralis block wordt toegepast na chirurgie van de knie. Een eenmalige dosering vaneen langwerkend lokaal anestheticum resulteert in een postoperatieve pijnbehandeling van12 tot 15 uur. Is langere pijnbehandeling gewenst dan kan een katheter ingebracht worden.Na een bolusdosering van een lokaal anestheticum wordt dan een continu-infuus gegeven indoseringen gelijk aan die voor de continue plexus brachialisblokkade: 0,25% bupivacaïne0,1ml/kg/uur. De onderzoeken betreffen meestal kleine groepen patiënten waaruit blijkt datvoor atroscopische knieoperaties en ook voor totale knievervangingen het nervus femoralisblock een duidelijk postoperatief opioïdsparend effect bewerkt en daardoor de neveneffectenvan opioïdtoediening vermindert. 2-7 Een continu nervus femoralis block kan aanbevolen wordenwanneer directe passieve mobilisatie nodig is. Alhoewel het gelijktijdig verdoven van de nervusischiadicus de gehele knie verdoofd en deze operatie onder dit gecombineerde block mogelijkmaakt, is het niet nodig om een continu nervus ischiadicus block te doen. 8 Ook blijkt eencontinue femoralisblokkade geen voordelen op te leveren na een operatie voor fractuur vande femurhals wanneer dit onder spinale anesthesie is gedaan. 9 Gezien de innervatie (plexuslumbalis en gedeeltelijk plexus sacralis) van dit gebied is dit ook te verwachten. Wanneer hetfemoralis block gecombineerd wordt met algehele anesthesie blijkt het volgens een anderonderzoek bij 50 patiënten met femurhalsfractuur zeer effectief te zijn voor postoperatievepijnbehandeling. De patiënten met het femoralis block hadden veel minder opioïden nodig118119

POSTOPERATIEVE PIJNBEHANDELINGEPIDURALE PIJNBEHANDELINGna femurhalsfractuur en 48% had zelfs de eerste 24 uur helemaal geen analgetica nodig. 10Preoperatief is een femoralis block wel nuttig als pijnbehandeling, het heft het spasme vande quadricepsspieren op die een groot gedeelte van de pijn veroorzaken. Voor electieve heupchirurgieis slechts een kortetermijneffect te verwachten van een ‘single shot’ femoralis block. 11Pijnbehandeling na knie- en voetchirurgie met kathetertechnieken is nagenoeg even effectiefals continue epiduraal. 12In een recent onderzoek onder 56 patiënten waarbij continue epidurale blokkade en continuefemoralisblokkade vergeleken werden met PCIA met morfine, toont aan dat de regionaletechnieken rehabilitatie na grote knieoperaties versnellen door effectieve pijnbehandelinggedurende de passieve beweging en daardoor het herstel bevorderen. 13 Bovendien zijn er meerbijwerkingen te verwachten zoals periodes van hypotensie, urineretentie en mogelijk ademdepressieen jeuk wanneer lokaal anesthetica met opioïden epiduraal toegediend worden.ConclusiesNiveau 2Niveau 2Het nut van een continu nervus femoralisblokkade bij een femurhalsfractuuris verschillend in combinatie met spinaal anesthesie of algehele anesthesie.B Spansberg 1996 9 ; Hood 1991 10In vergelijking met andere methodes van postoperatieve pijnbehandelingna operaties aan de knie is een continue femoralisblokkade even effectiefals een epidurale blokkade, maar heeft minder bijwerkingen.B Singelyn 1998 12 ; Capdevila 1999 13AanbevelingBij grote knieoperaties waarbij snelle mobilisatie gewenst is heeft, als onderdeel van demultimodale therapie, continue nervus femoralisblokkade de voorkeur boven epiduraleblokkade, gezien de vermindering in bijwerkingen.Literatuur1. Winnie AP, Ramamurthy S, Durani Z. The inguinal paravascular technic of lumbar plexus anesthesia: the “3-in-1block”. Anesth Analg 1973;52:989-96.2. Anker-Moller E, Spangsberg N, Dahl JB, Christensen EF, Schultz P, Carlsson P. Continuous blockade of the lumbarplexus after knee surgery: a comparison of the plasma concentrations and analgesic effect of bupivacaine 0.250%and 0.125%. Acta Anaesthesiol Scand 1990;34(6):468-72.3. Serpell MG, Millar FA, Thomson MF. Comparison of lumbar plexus block versus conventional opioid analgesiaafter total knee replacement. Anaesthesia 1991;46(4):275-7.4. Schultz P, Anker-Moller E, Dahl JB, Christensen EF, Spangsberg N, Fauno P. Postoperative pain treatment afteropen knee surgery: continuous lumbar plexus block with bupivacaine versus epidural morphine. Reg Anesth1991;16(1):34-7.5. Matheny JM, Hanks GA, Rung GW, Blanda JB, Kalenak A. A comparison of patient-controlled analgesia and continuouslumbar plexus block after anterior cruciate ligament reconstruction. Arthroscopy 1993;9(1):87-90.6. De Andres J, Bellver J, Barrera L, Febre E, Bolinches R. A comparative study of analgesia after knee surgery withintraarticular bupivacaine, intraarticular morphine and lumbar plexus block. Anesth Analg 1993;77:727-30.7. Edwards ND, Wright EM. Continuous low-dose 3-1-nerve blockade for postoperative pain relief after total kneereplacement. Anesth Analg 1992;75:265-7.8. Mansour NY, Bennetts FE. An observational study of combined continuous lumbar plexus and single-shot sciaticnerve blocks for post-knee surgery analgesia. Reg Anesth 1996;21(4):287-91.9. Spansberg NL, Anker-Moller E, Dahl JB, Schultz P, Christensen EF. The value of continuous blockade of the lumbarplexus as an adjunct to acetylsalicyclic acid for pain relief after surgery for femoral neck fractures. Eur J Anaesthesiol1996;13(4):410-2.10. Hood G, Edbrooke DL, Gerrisch SP. Postoperative analgesia after triple nerve block for fractured neck of the femur.Anaesthesia 1991;46:138-40.11. Fournier R, Gessel E van, Gaggero G, Boccovi S, Forster A, Gamulin Z. Postoperative analgesia with ‘3 in 1’ femoralnerve block after prosthetic hip surgery. Can J Anaesth 1998;45:34-8.12. Singelyn FJ, Deyaert M, Joris D, Pendeville E, Gouverneur JM. Effects of intravenous patient-controlled analgesiawith morphine, continuous epidural anagesia, and continuous three-in-one block on postoperative pain and kneerehabilitation after unilateral total knee athroplasty. Anesth Analg 1998;87:88-92.13. Capdevila X, Barthelet Y, Biboulet P, Ryckwaert Y, Rubenovitch J, d’Athis F. Effects of perioperative analgesic techniqueon the surgical outcome and duration of rehabilitation after major knee surgery. Anesthesiology 1999;91:8-15.3.6.4 Nervus ischiadicusblokkadeWetenschappelijke onderbouwingDe nervus ichiadicus kan geblokkeerd worden voor operaties aan de voet. De klassieke benaderingvolgens Labat wordt meest toegepast. Er zijn verschillende andere achterste benaderingenbeschreven, hoger (parasacraal) en lager (subgluteus) dan de Labat-techniek. Ook voorste enlaterale benaderingen zijn beschreven. Echter voor continue blokkade na pijnlijke voetchirurgieis de benadering van de achterkant boven de kniekuil, het ‘poplitea-block’ de meest geschiktetechniek. Bij een vergelijkend onderzoek bij 58 patiënten voor voet- of enkelchirurgie in dagbehandelingresulteerde een eenmalige toediening van 40ml ropivacaïne 0,5% in een postoperatievepijnbehandeling van 20,7 +/- 6,2 uur. 1 Voor langdurende pijnbehandeling kan eenkatheter gemakkelijk ingebracht en gefixeerd worden. Ook hier wordt meestal een bolusdoseringvan een lokaal anestheticum gegeven, waarna het block voortgezet wordt met 0,25% bupivacaïne0,1ml/kg/uur of met ropivacaïne 0,2% zonder toevoegingen. In een studie werd de effectiviteitvan de analgesie van het continu politea-block vergeleken met intramusculaire toedieningvan opioïden en PCIA na voetchirurgie bij 60 patiënten. Slechts 8% van de 20 patiënten dieeen continu poplitea-block met 0,125% bupivacaïne + sufentanil 0,1g/ml + clonidine 1g/mlaan 7ml/kg/uur kregen hadden opioïden nodig, vergeleken met respectievelijk 91% en 100%in de intramusculaire en PCA-groepen. 2120121

POSTOPERATIEVE PIJNBEHANDELINGEPIDURALE PIJNBEHANDELINGscores, de totale hoeveelheid bupivacaïne en de hoeveelheid opioïd (nalbuphine 10mg per keer)nodig bij een VAS van 5, en de tevredenheid van de patiënt werden geëvalueerd. De katheterbleef 5 +/- 3 dagen ter plaatse. De patiënten in de PCA-groep gebruikte minder bupivacaïne,minder nalbuphine en waren contenter dan de patiënten met de continue toediening vanbupivacaïne.In een onderzoek waarin herhaaldelijk een axillaire blokkade werd gedaan (1.614 blokkades bij607 patiënten) bleek dat dit niet leidde tot een vergroot risico op neurologische complicaties.Alhoewel het gebruik van een zenuwstimulator door de meeste onderzoekers aanbevolenwordt, bleek in dit onderzoek het succespercentage hoger te zijn bij de techniek met hetopwekken van paresthesieën en het toedienen van mepivacaïne in plaats van bupivacaïne. 9Recent is een techniek beschreven waarbij de axillaire katheter via de achterzijde van de armingebracht wordt <strong>voor</strong> langdurende pijnbehandeling. 10ConclusieNiveau 2Continue axillaire blokkade is een goede manier van postoperatieve pijnbehandelingbij grote operaties aan de arm of de hand.B Mezzatesta 1997 6 ; Iskandar 1998 8C Büttner 1988 2Overige overwegingenOp basis van uitgebreide klinische ervaring blijkt de axillaire kathetertechniek een waardevolleen veilige methodiek te zijn <strong>voor</strong> postoperatieve pijnbehandeling.Voor langdurende postoperatieve pijnbehandeling na uitgebreide (traumatische) handchirurgie,met name waarbij het handhaven van vasodilatatie gewenst is, kan het plaatsen van een axillairekatheter worden aanbevolen.Literatuur1. Sada T, Kabayashi T, Murakami S. Continuous axillary brachial plexus block. Canad Anaesth Soc J 1983;30:201-5.2. Büttner J, Kemmer A, Argo A, Klose R, Forst R. Axilläre Blockade des Plexus brachialis. Eine prospective Auswertungvan 1133 Katheterplexusanaesthesien. Regional-Anaesthesie 1988;11:7-11.3. Wajima Z, Nakajima Y, Kim C, Kobayashi N, Kadotani H, Adachi H, et al. IV compared with brachial plexus infusionof butorphanol for postoperative analgesia. Br J Anaesth 1995;74(4):392-5.4. Wajima Z, Shitara T, Nakajima Y, Kim C, Kobayashi N, Kadotani H, et al. Continuous brachial plexus infusion ofbutorphanol-mepivacaine mixtures for analgesia after upper extremity surgery. Br J Anaesth 1997;78(1):83-8.5. Wajima Z, Shitara T, Nakajima Y, Kim C, Kobayashi N, Kadotani H, et al. Comparison of continuous brachial plexusinfusion of butorphanol, mepivacaine and mepivacaine-butorphanol mixtures for postoperative analgesia. Br JAnaesth 1995;75(5):548-51.6. Mezzatesta JP, Scott DA, Schweitzer SA, Selander DE. Continuous axillary brachial plexus block for postoperativepain relief. Intermittent bolus versus continuous infusion. Reg Anesth 1997; 22(4):357-62.7. Salonen MH, Haasio J, Bachmann M, Xu M, Rosenberg PH. Evaluation of efficacy and plasma concentrations ofropivacaine in continuous axillary brachial plexus block: high dose for surgical anesthesia and low dose for postoperativeanalgesia. Reg Anesth Pain Med 2000;25(1):47-51.8. Iskandar H, Rakotondriamihary S, Dixmerias F, Binje B, Maurette P. Analgesie par bloc axillaire continu apres chirurgiedes traumatismes graves de la main: auto-administration versus injection continue. [Analgesia using continuousaxillary block after surgery of severe hand injuries: self-administration versus continuous injection]. Ann Fr AnesthReanim 1998;17(9):1099-103.9. Horlocker TT, Kufner RP, Bishop AT, Maxson PM, Schroeder DR. The risk of persistent paresthesia is not increasedwith repeated axillairy block. Anesth Analg 1999;88:382-7.10. Vranken JH, Zuurmond WW, Lange JJ de. Continuous brachial plexus block as treatment for the Pancoast’s syndrome.Clin J Pain 2000;16:327-33.3.6.3 Nervus femoralisblokkadeWetenschappelijke onderbouwingEen blokkade van de nervus femoralis ter hoogte van de lies (drie in een block) kan met eeninjectie van 20-40ml lokaal anestheticum de nervus femoralis verdoven en veelal ook de nervuscutaneus femoris lateralis en de nervus obturatorius. 1 Alhoewel Winnie beweerde dat in100% van de gevallen de drie zenuwen geblokkeerd konden worden indien een grote dosislokaal anestheticum werd ingespoten, bleek in latere onderzoeken dat de nervus cutaneusfemoris lateralis en de nervus obturatorius vaak niet meeverdoofd worden. Het is dan ook nietnodig om <strong>voor</strong> het nervus femoralis block meer dan 20ml lokaal anestheticum toe te dienen.Het femoralis block wordt toegepast na chirurgie van de knie. Een eenmalige dosering vaneen langwerkend lokaal anestheticum resulteert in een postoperatieve pijnbehandeling van12 tot 15 uur. Is langere pijnbehandeling gewenst dan kan een katheter ingebracht worden.Na een bolusdosering van een lokaal anestheticum wordt dan een continu-infuus gegeven indoseringen gelijk aan die <strong>voor</strong> de continue plexus brachialisblokkade: 0,25% bupivacaïne0,1ml/kg/uur. De onderzoeken betreffen meestal kleine groepen patiënten waaruit blijkt dat<strong>voor</strong> atroscopische knieoperaties en ook <strong>voor</strong> totale knievervangingen het nervus femoralisblock een duidelijk <strong>postoperatief</strong> opioïdsparend effect bewerkt en daardoor de neveneffectenvan opioïdtoediening vermindert. 2-7 Een continu nervus femoralis block kan aanbevolen wordenwanneer directe passieve mobilisatie nodig is. Alhoewel het gelijktijdig verdoven van de nervusischiadicus de gehele knie verdoofd en deze operatie onder dit gecombineerde block mogelijkmaakt, is het niet nodig om een continu nervus ischiadicus block te doen. 8 Ook blijkt eencontinue femoralisblokkade geen <strong>voor</strong>delen op te leveren na een operatie <strong>voor</strong> fractuur vande femurhals wanneer dit onder spinale anesthesie is gedaan. 9 Gezien de innervatie (plexuslumbalis en gedeeltelijk plexus sacralis) van dit gebied is dit ook te verwachten. Wanneer hetfemoralis block gecombineerd wordt met algehele anesthesie blijkt het volgens een anderonderzoek bij 50 patiënten met femurhalsfractuur zeer effectief te zijn <strong>voor</strong> postoperatievepijnbehandeling. De patiënten met het femoralis block hadden veel minder opioïden nodig118119

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!