Pijnbestrijding, postoperatief - Nederlandse Vereniging voor ...

POSTOPERATIEVE PIJNBEHANDELINGORGANISATIE VAN POSTOPERATIEVE PIJNBEHANDELING1.2.3 PatiëntenvoorlichtingWetenschappelijke onderbouwingOok de mate van kennis en begrip van de postoperatieve patiënt zelf blijkt van belang voor deeffectiviteit van het gevoerde pijnbeleid. Enerzijds heeft dat te maken met een zekere kennisover de consequenties van postoperatieve pijn in het kader van postoperatieve morbiditeit.Anderzijds met het begrip van de gebruikte pijnbehandelingstechniek en pijnscoringsmethode.Invoering van consequent doorgevoerde voorlichting aan de postoperatieve patiënt zou dan ookeen uitgangpunt moeten zijn bij de opzet van gestructureerde postoperatieve pijnbehandeling. 4,12,39ConclusieNiveau 3Er zijn aanwijzingen dat een positieve correlatie bestaat tussen de effectiviteitvan de postoperatieve pijnbehandeling en het begrip van de patiënt overpijnbehandelingsmogelijkheden in relatie tot postoperatief herstel.D Rawal 1999 12C Wilder-Smith 1992 39B Gould 1992 4AanbevelingDe werkgroep is van mening dat consequent doorgevoerde patiëntenvoorlichtingessentieel is voor de uitvoering van goede postoperatieve pijnbehandeling.1.3 Uitvoering1.3.1.1 PijnscoreWetenschappelijke onderbouwingEr is een aantal factoren dat een rol speelt bij veiligheid en risico van een effectief pijnbeleid.Eén van de problemen bij pijnbehandeling is het ontbreken van een objectieve pijnmaat.Wanneer pijn net als temperatuur of hemoglobinegehalte meetbaar zou zijn, zou er bij een‘hoge pijnwaarde’ een evenredige dosis pijnbehandeling worden toegediend, ongeacht de‘pijnindruk’ die de patiënt maakt. Pijnscoringssystemen worden gebruikt en ontwikkeld sindshet begin van de vorige eeuw. In eerste instantie alleen als onderzoeksgereedschap, in de laatstedecennia steeds meer als klinische parameter voor het controleren en evalueren van postoperatievepijnbehandeling. 46,47 Bij het ontbreken van een objectieve pijnmaat is de waardedie de patiënt zelf aan zijn pijn toekent de meest betrouwbare indicator voor de mate van zijnpijn. 48 Er is een aantal ‘self-report’-pijnscoringsmethoden dat betrouwbaar en gevalideerd isen daarbij eenvoudig in het gebruik voor zowel de verpleegkundige, de arts en de patiënt. 49Veelgebruikt zijn de ‘verbal/numerical rating scale’, de ‘categorical rating scale’ en de ‘visualanalogue scale’. Elk van deze schalen kan op grond van eigen voorkeur gekozen worden.Belangrijk is dát gekozen wordt voor één schaal die als standaard pijnscore wordt gebruikt. 50Gould et al. laten in een onderzoek in 1992 zien dat alleen al de invoering van een gestandaardiseerdepijnmeting als postoperatieve controle op zich, leidt tot minder postoperatievepijn. 4 Dit onderzoek laat ook zien dat pijnmeting bij beweging of diepe inspiratie een duidelijkeremaat is voor de effectiviteit van het gevoerde pijnbeleid dan pijnmeting in rust. Recenter uitgevoerdonderzoek bevestigt dat. 1,6ConclusiesNiveau 2Het is aannemelijk dat gestandaardiseerd meten van postoperatieve pijnbijdraagt aan de effectiviteit van de postoperatieve pijnbehandeling.1.3.1 Effectiviteit: Balanceren tussen veiligheid en risicoDe toenemende initiatieven om postoperatieve pijnbehandeling te organiseren geven aan dater behoefte is aan meer effectiviteit. Het feit dat bij uitgebreidere pijnbehandeling de kans opbijwerkingen toeneemt is daarbij geen punt van discussie. Wel zijn er meningsverschillen overde manier waarop maskering van chirurgische complicaties bij effectievere pijnbehandelingmoet worden ondervangen. 40-42 Enerzijds wordt gepropageerd minimale doseringen te gebruiken.Hierbij wordt mogelijk ingeboet aan effectiviteit. Er zijn ook ‘case reports’ over postoperatievemorbiditeit als gevolg van inadequate pijnbehandeling! 43 Anderzijds wordt aanbevolen depatiënt met intensieve pijnstilling uitgebreid te bewaken waardoor organisatie van pijnbehandelingvoor de hele postoperatieve patiëntengroep moeilijk, zo niet onhaalbaar wordt. 44,45 In dezeparagraaf komen onderwerpen aan de orde die in de literatuur gebruikt worden als handvattenom te komen tot een rationele balans tussen veiligheid en risico bij de uitvoering van effectievepostoperatieve pijnbehandeling.Niveau 4Niveau 2B Gould 1992 4 ; Harmer 1998 6Eenvoudig toepasbare, betrouwbare en gevalideerde pijnmetingsmethodeszijn de ‘categorical rating scale’, de ‘visual analogue scale’ en de ‘verbalnumerical rating scale’.D Katz 1999 47 ; Jain 1997 48 ; Flaherty 1996 49 ;Acute pain management: scientific evidence 1998 50Het is aannemelijk dat pijnmeting bij beweging een betere maat is voor deeffectiviteit van het gevoerde pijnbeleid dan pijnmeting in rust.B Sartain 1999 1 ; Gould 1992 4 ; Harmer 1998 62425