Masterplan openbare ruimte 2020 Hoge Vucht ... - Gemeente Breda

Masterplan openbare ruimte 2020Hoge Vucht – Doornbos – Linie0409_09_Masterpla_V6augustus 2009

Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 2

Samen brengen wede openbare ruimte tot bloei>Met trots presenteer ik u het Masterplan openbare ruimte Hoge Vucht, Doornbos en Linie.Een handboek gemaakt in het kader van de wijkontwikkeling, waarin staat hoe we willenomgaan met de openbare ruimte in Hoge Vucht, Doornbos en Linie. Tegelijk is het de eersteconcretisering van de stedelijke visie op de openbare ruimte. Centraal staat de ruimte die vanons allemaal is: het groen, de speelveldjes, de pleinen en het water.Ik mag wel zeggen dat het Masterplan een bijzonder stuk is. Zoiets komt niet zo maar uit delucht vallen. Bewoners van de wijken hebben een belangrijke rol gespeeld bij de totstandkoming.Ik vind dat belangrijk. Want bewoners zélf weten maar al te goed wat bijzonder is aande openbare ruimte in hun wijk. Dat is ook de kracht van het plan. We zijn als het ware opeen andere manier naar de wijken gaan kijken. We benoemden plekken en kwaliteiten dieaansluiten bij de wensen van de bewoners. Wat is waardevol? Wat moeten we absoluutbehouden? Waar liggen kansen? Hoe zou het eruit zien als ú het voor het zeggen heeft?Zo kwamen we gezamenlijk tot thema’s die volgens de bewoners aandacht nodig hebben.Ik ben ervan overtuigd dat op deze manier een rijker plan tot stand is gekomen dat past bijhet karakter van deze wijken.Het Masterplan enthousiasmeert en inspireert om de handen uit de mouwen te steken. Hetmaakt duidelijk waarom juist deze keuzes zijn gemaakt. Tegelijkertijd biedt het houvast. Metheldere richtlijnen, maar ook voldoende vrijheid voor eigen initiatief.Nu komt het aan op daadwerkelijk samen vernieuwen en handhaven. Ook dat doen wesamen met alle betrokkenen. Zo kunnen we de kwaliteiten van Hoge Vucht, Doornbos enLinie echt benutten en tot volle bloei laten komen.Wethouder Ruimtelijke Ontwikkeling en Ontwerp en Beheer Buitenruimte van de Gemeente Breda, Janus OomenMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 3

‘Het resultaat mag er wezen’In drie bijeenkomsten/workshops hebben we gewerkt aan een platform voor een alomvattendMasterplan voor de wijk Hoge Vucht, Doornbos en Linie. Een wijk die wat betreftbewoners heel divers is te noemen. Multicultureel van samenstelling en met alle leeftijdscategorieënvolop vertegenwoordigd. Een wijk die wordt begrensd door een prachtig parken een uitgestrekt beschermd natuurgebied. Een wijk om van te houden.Maar dan wel met wat aanpassingen in de openbare ruimtes. Zodat ook de leefbaarheid enveiligheid in de toekomst gegarandeerd blijven.Het was mij als kersverse bewoner van Hoge Vucht een genoegen actief deel te mogenuitmaken van de workshops. De hoge opkomst van vertegenwoordigers van vele belangenverenigingenen de vruchtbare samenwerking met specialisten van waterschap en gemeentehebben voldoende input geleverd voor een degelijk Masterplan.Aan de hand van vijf thema’s - Verbindingen en routes in het groen; Spelen sport enontmoeten; Recreatie; Water; en Veiligheid, parkeren en toegankelijkheid – hebben deverschillende werkgroepen verrassende ideeën en wensen geuit. De projectleiding van degemeente Breda begeleidde ons op vakkundige wijze.Ik hoop dat dit Masterplan de aandacht krijgt die het verdient. Het resultaat mag er wezen!Pieter ZwanikkenBewoner Hoge VuchtMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 4

Inhoudsopgave>VVoorwoord ..................................................................................................................... 31 Visie ................................................................................................................................. 71.1 Huidige situatie 91.2 Platform Masterplan en thema’s 91.3 Betrokkenheid bewoners bij uitvoering 102 Stevig verankerd: context ........................................................................................... 112.1 Masterplan als paraplu 112.2 Strategieën voor ruimtegebruik: Gedeeld – Herkenbaar – Duurzaam 112.3 Vijf hoofddoelstellingen 122.4 Vertaling naar Masterplan 133 Typering Hoge Vught, Doornbos en Linie .................................................................. 153.1 Situering 15 3.2 Typering naoorlogse woonwijken 15 3.3 Typering van de afzonderlijke wijken en buurten 164 Het Toetsingskader en de opgaven ............................................................................. 23T Thema 1 Groene routes, gebieden en plekken 25Thema 1a Primaire hoofdstructuur, de parkways 27Thema 1b Secundaire groenstructuur: kralensnoer van groenplekken 31Thema 1c De wijk- en buurtparken 35Thema 1d Buurtpleintjes en blokgroen 37Thema 2 Leven met het water 41Thema 3 Bereikbaarheid, toegankelijkheid en veilig 45Thema 4 Recreatie, sporten, spelen en ontmoeten 49Thema 5 Straatprofielen, meubilair, materialen en verlichting 53Thema 6 Onderhoud en beheer 57BBijlagen.......................................................................................................................... 59Bijlage 1 Uitvoeringsprogramma 61Bijlage 2 Literatuurlijst 63Bijlage 3 Materialenpalet 64Bijlage 4 Schema staatprofielen 65Bijlage 5 Toolbox groenpleintjes 66Bijlage 6 Deelnemers Platform Masterplan openbare ruimte 67 Hoge Vucht – Doornbos – LinieMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 5

legendaparkwaywijkparkwaterrandsecundaire groenstructuur;kralensnoerbuurtpleinwaterpleinentree van de wijkvistawandelroute rondje‘Hoge Vucht’recreatieve fietsstructuurgroene voorziening(volkstuin, sportveld)bebouwing in het groenwoonveldenstreefbeeld voor 2020Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 6

Visie1Kleurrijke en betekenisvolle openbare ruimte als drager van de ruimtelijke structuurvan de wijk.Hoge Vucht, Doornbos en Linie bieden volop kansen. Wie straks door de wijk fietst,ziet een waterrijke en groene wijk met veel variatie. Er is een grote verscheidenheidaan herkenbare buurtparkjes, trapveldjes, wijkparken, fraaie plantsoenen, pleinen,mooie singels en vaarten, volkstuinen en parkways met groen voor de hele wijk.Kunst, terrassen, stedelijke lanen en sportterreinen completeren de openbare ruimte.De wijk heeft straks herkenbare plekken die uitnodigen om te gebruiken en van te genieten.Waar vanzelfsprekende ontmoetingen mogelijk zijn tussen alle inwoners, jong en oud,allochtoon en autochtoon, sporters, mindervaliden, vrouwen met een kinderwagen, spelendekinderen en middelbare scholieren. Om te spelen, te wandelen, te voetballen, te kanoën, tevissen, te ontspannen en te leven. Makkelijk bereikbaar, veilig en uitnodigend.Buurtparken als kralensnoerDe verschillende buurtparken lopen straks als een kralensnoer door de wijk, toegankelijk voorfietsers en voetgangers. Het zijn plekken om even af te stappen, een praatje te maken ofgewoon te genieten en elkaar te ontmoeten.Verschillende routesEr ontstaan ook verschillende routes door de wijk: de snelle doorgaande route via de parkwaysmet meer uniform groen en de gezellige, gemoedelijke routes met veel herkenbaar groen.Een openbare ruimte met een aantrekkingskracht die verder gaat dan alleen de bewonersvan de wijk zelf. Dat is onze opgave voor 2020.Ambitie: kwaliteit versterken en verbeterenEen belangrijk aspect van het Masterplan is dat we de wijken niet op hun kop zetten. Hetuitgangspunt is dat we op een andere manier naar de wijken kijken. Kwaliteiten benoemenen de openbare ruimte herkenbare gebruiksfuncties geven. Dit betekent concreet: deruimtelijke kwaliteit die er al is versterken en het gebruik van de openbare ruimte verbeterenen stimuleren. We gaan uit van de schoonheid en wat er voor nodig is om die kwaliteit op tekrikken. Dat kan in veel gevallen met eenvoudige middelen. Om het monotone karakter vande openbare ruimte te doorbreken, is het nodig – om in groentermen te blijven – om eensflink te wieden. Weghalen wat niet meer voldoet, onderhouden wat goed is en opnieuwinrichten waar dat nodig is. Het gaat niet alleen om een mooie wijk, waar veel te doen is.De wijk moet ook veilig, toegankelijk en praktisch ingericht zijn.Ria Marijnissen zegt het ronduit: “Het waren interessante bijeenkomsten.” Als lid van debewonersbelangenvereniging Geeren-Noordoost heeft ze vele uren met buurtgenotengediscussieerd over de inrichting van de wijk. Ze vindt het geweldig dat bewoners mogenmeedenken over hun eigen leefomgeving. “Iedereen mocht aanschuiven. De eerste keervond ik dat wel verrassend. We kregen ruim de tijd om ons woordje te doen. Dat verwachtteik eigenlijk niet. Maar het is natuurlijk heel goed, want wij brengen uiteindelijk ook demeeste tijd door in deze buurt.”Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 7

1.1. Huidige situatieWie nu door Hoge Vucht, Doornbos en Linie fietst, ziet een ruime, groene omgeving met veelwater. Er is een sterke hoofdstructuur. Maar waar de wijk precies begint en ophoudt, is niethelemaal duidelijk. Echte markeringspunten ontbreken. Het vele ‘kijkgroen’ valt nauwelijks opdoor het eenvormige karakter. Her en der is de inrichting van het groen schraal te noemen.Wonen aan het water is voor veel mensen heel aantrekkelijk. Gezien het vele water in de wijkis dit zeker een kwaliteit die beter benut kan worden. Maar deze kwaliteit van de wijk komtnu nauwelijks tot zijn recht. De openbare ruimte voldoet niet meer aan de wensen van dehuidige en de toekomstige bewoners.De woonomgeving vraagt om versterking van de specifieke kenmerken van de wijk en het opeen positieve manier onder de aandacht brengen ervan.1.2 Platform Masterplan en thema’sIn 2008 is een Platform Masterplan samengesteld met vertegenwoordigers van gemeente Breda,de woningcorporaties Laurentius, WonenBreburg en Singelveste AlleeWonen en een groot aantalbewoners en belangenverenigingen: IVN Vereniging voor natuur- en milieueducatie, KinderboerderijBreda-Noord, Surplus Welzijn, HBC Liniekwartier, BBV Biesdonk, HBV Wisselaar, VVE Linie,Bewonersgroep Keersbergenstraat, St. Belangenbehartiging Surinaamse Senioren Breda, Jongerenvan project Straattalenten, Wijkkrant Op Koers, Arendse Health Club, Klankbordgroep Bredeschool Geeren-Noord, Bewoners Wommelgemhof, Staatsbosbeheer (zie bijlage VI voor de namenvan de deelnemers).In een aantal workshops hebben zij thema’s benoemd en uitgewerkt die aandacht nodig hebben.Deze thema’s zijn leidend voor het Masterplan. U vindt ze terug in de hoofdstuk indeling als eenherkenbaar stramien.De thema’s zijn:t Groene routes gebieden en plekkent Leven met het watert Bereikbaar, toegankelijk en veiligt Recreatie, sporten, spelen en ontmoetent Straatmeubilair, materialen en verlichtingt Onderhoud en beheerBijeenkomst platform masterplanMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 9

1.3 Betrokkenheid bewoners bij uitvoeringDe betrokkenheid van de bewoners in de wijk is een belangrijke succesfactor. Niet alleen bijde planvorming, maar ook bij de uitvoering en het beheer. De buurtpleinen ontwikkelen wevolledig in samenspraak met de buurtbewoners. Van een inrichtingsplan tot collectief engezamenlijk beheer van de groene buurtpleintjes. Daarmee krijgen zij ook zelf de verantwoordelijkheiden mogelijkheid om zaken op te pakken of tijdig op de agenda te zetten. Doordatde bewoners zelf betrokken zijn bij de invulling ontstaat ook vanzelf de gewenste variatie enherkenbaarheid per buurt.Woonpark, voorbeeld van gedeelde ruimteMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 10

Stevig verankerd: context2Dit Masterplan is stevig verankerd in andere plannen van de gemeente en partijen.Het is onderdeel van het programma Wijkontwikkeling en een van de eerste deelplannenin uitvoering van de Visie Openbare Ruimte 2020. Die vormen samen met deStructuurvisie 2020 en de Maatschappelijke Visie 2020 het brede kader.2.1 Masterplan als parapluDe Structuurvisie, de Maatschappelijke Visie en de Visie Openbare Ruimte schetsen detoekomst van Breda en beschrijven de ambities van de gemeente tot 2020. Zo geeft deStructuurvisie de gewenste ontwikkelingsrichting en kwaliteit van de stad aan en benoemt degebieden die de komende jaren worden ontwikkeld. De Visie op de Openbare Ruimteverwoordt wat de kwaliteit van de openbare ruimte moet zijn (zie 2.2). En de MaatschappelijkeVisie beschrijft op haar beurt welke sociale kwaliteit Breda voor ogen heeft.Het Wijkontwikkelingplan heeft zijn wortels in het Ontwikkelingsplan Breda Noord Oost uit2001. Dat leidde in 2004 tot afspraken met woningcorporaties. Er is een uitvoerige projectenlijstgemaakt voor verbetering van de leefbaarheid, de woningen, de voorzieningen en deopenbare ruimte voor de periode 2005-2020. Er ontbrak echter een verbindende schakeltussen de verschillende plannen en de openbare ruimte. Die is nu gevonden in dit Masterplan,dat al deze aspecten op een logische manier met elkaar verbindt.Ook de cultuurhistorisch onderzoeken naar de openbare ruimte van Hoge Vucht en die vanDoornbos en Linie vormden een leidraad en inspiratiebron. In heel Nederland gaan niet alleenwijken op de schop, maar ook cultuurhistorische waarde ervan. Breda wil de bestaandekwaliteiten van de stedenbouwkunde en de openbare ruimte juist versterken. In deze wijk is decultuurhistorische waarde van het gebied de basis voor verdere keuzes. Door in te zetten op eenopenbare ruimte met veel groen, die een echte gebruiksfunctie vervult in de buurten en wijken,past dit plan ook in de ideeën voor bijvoorbeeld cultuur en evenementen op wijkniveau. Tot slothaakt dit Masterplan ook aan bij het sectorale gemeentelijke beleidskader, zoals ondermeervastgelegd in het Verkeersplan, de nota Buitenspelen en het toegankelijkheidsbeleid.2.2 Strategieën voor ruimtegebruik: Gedeeld – Herkenbaar – DuurzaamDe Visie Openbare Ruimte 2009, waarvan dit Masterplan de eerst concrete uitvoering is, gaatuit van drie strategieën: gedeelde ruimte, herkenbare ruimte, en duurzame ruimte.t Gedeelde ruimteOnder gedeelde ruimte verstaan we openbare ruimte die zoveel mogelijk soorten gebruiktoelaat en stimuleert. Door de ruimte niet te verdelen, maar te delen, raken burgers meer opelkaar aangewezen. Samen ontmoeten ze elkaar in de openbare ruimte en delen die metelkaar, met dieren en met planten.t Herkenbare ruimteDit concept wil het thuisgevoel stimuleren: het gevoel dat je thuis bent in de stad of in hetdorp of de wijk waar je woont of op bezoek bent. Ook ondersteunt dit concept het gevoelvan sociale veiligheid. Het is een bewuste keuze om de kwaliteit van Breda verder uit tebouwen.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 11

t Duurzame ruimteDuurzaam spreekt voor zich: duurzaam in beheer, in gebruik en in inrichting. Zorgen dat deopenbare ruimte lang meegaat en moet er toch iets veranderd worden, dan gaan we dematerialen hergebruiken.2.3 Vijf hoofddoelstellingenUit de hierboven genoemde visies zijn de volgende vijf hoofddoelstellingen te destilleren, diein het Programma Wijkontwikkeling – en daarmee ook in het Masterplan – een plaats hebbengekregen en verder worden uitgewerkt:1 Goed toevenIn Breda is het ‘goed toeven’. Iedereen voelt zich er thuis en komt er graag. Goed toeven gaatover wonen zonder zorgen. Mensen ontmoeten elkaar in de wijk. Door elkaar beter te kennenen te begrijpen, kunnen bewoners met verschillende gebruiken en gewoonten goed samenleven en krijgen zij mogelijkheden om het beste uit zichzelf te halen.Een belangrijk thema binnen ‘goed toeven’ is veiligheid op straat, zowel sociale veiligheid alsverkeersveiligheid. Er is voldoende sociale controle en het beheer van de openbare ruimte isop een goed peil. Het is schoon op straat, het onkruid is onder controle en de achterpaden enbrandgangen zijn verlicht en af te sluiten.Door de openbare ruimte niet te verdelen, maar juist te delen, raken burgers meer op elkaaraangewezen. Ze ontmoeten elkaar in de openbare ruimte en delen die met de aanwezigeflora en fauna. In een herkenbare omgeving voelen mensen zich thuis, veilig en geborgen.Als bewoners en als bezoeker. De openbare ruimte is duurzaam in materiaal, beheer enbruikbaarheid. Hoe stabieler de omgeving, hoe makkelijker mensen zich thuis voelen en dieomgeving ook met elkaar delen.2 Groeien in BredaDe jeugd heeft de toekomst. Dertig procent van de inwoners van Breda is jonger dan 24.Iedereen krijgt gelijke kansen om gezond en veilig op te groeien en om een eigen toekomst opte kunnen bouwen. Onbekommerd en in een omgeving die voor iedereen wat te bieden heeft.Veilig buitenspelen voor kinderen en met plezier buiten verblijven voor jongeren hoort daarbij.3 MeedoenIn Breda is meedoen het motto. Deelnemen aan de samenleving zorgt voor meer zelfredzaamheiden een flexibele, sociale omgeving. Iedereen krijgt de kans om zijn of haar kwaliteiten inte zetten, voor zichzelf en voor de samenleving. Voor de Buitenruimte draait het dan ombetrokkenheid van bewoners zowel bij het ontwerp van bijvoorbeeld buurtpleintjes en hetuiteindelijke gebruik ervan.4 Gezond en zorgzaamEen goede gezondheid is een belangrijke voorwaarde om mee te kunnen doen. Een gezondeen zorgzame samenleving zorgt goed voor zichzelf en voor elkaar. Gericht op de buitenruimteis het van belang dat minder validen zelfstandig van A naar B kunnen komen. Ook hetstimuleren van het buiten zijn stimuleert de gezondheid, door buiten te sporten, te wandelenof te spelen.5 Aantrekkelijk, concurrerend, en duurzaam wonen en woonomgevingEen aantrekkelijke woonomgeving (de wijk) heeft iets te bieden waardoor bewoners zich erthuis voelen, zogenoemde intrinsieke specifieke kenmerken die het karakter en het imago vande wijk bepalen. Door de specifieke kenmerken te versterken en onder de aandacht te brengen(marketing), kunnen bewoners makkelijker positief kiezen voor een wijk. En dat betekent weermeer verbondenheid met de wijk en wellicht een langere woonduur.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 12

2.4 Vertaling naar Masterplant De openbare ruimte wordt niet specifiek ingericht voor verschillende leefstijlen of doelgroepenvan Hoge Vucht, Doornbos en Linie.t De inrichting heeft tot doel te stimuleren dat mensen van verschillende leeftijden enachtergronden elkaar ontmoeten Hiervoor moeten plekken geschikt worden gemaakt,zoals het ‘hart van de wijk’ en de buurtpleintjes.t Ruimtelijke opdeling, zoals nu bij de parkways, gaan we tegen. Net als de versnipperingvan het buurtgroen. Dit komt ten gunste van samenhangende plekken en ruimtest De openbare ruimte kent een sterke ruimtelijke kwaliteit. We zetten in op versterkingvan de ruimtelijke kwaliteit en identiteit, bijvoorbeeld door het onderscheid te vergrotentussen verschillende groenplekken en structuren.t Het groen sluit aan bij het gebruik van de bewoners en heeft een herkenbare identiteit eninvulling.t Recreatief gebruik van het groen moet worden bevorderd, naast de ruimtelijke enesthetische functie.t We gebruiken duurzame materialen die aansluiten bij het huidige materialenpalet en eenduurzaam beheer. Daarnaast moeten de doorgaande groenzones worden ontwikkeld totrobuuste ruimtelijke structuren.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 13

WisselaarGeeren NoordBiesdonkGeeren ZuidLinieDoornbosLigging van het plangebied in de stadMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie14

Typering Hoge Vucht,Doornbos en Linie33.1 SitueringDe wijken Hoge Vucht, Doornbos en Linie liggen aan de noordkant van de stad, gunstiggesitueerd tussen het centrum van Breda en de Lage Vuchtpolder. De wijken zijn ruim vanopzet met brede, groene straatprofielen, water, weidse uitzichten en een sterke ruimtelijkestructuur. De wijken staan sterk op zich zelf, de relaties met de stad en de omgeving kunnenbeter.De Noordelijke Rondweg en het NS-spoor zijn belangrijk voor de bereikbaarheid maar vormentegelijk barrières. En om in de polder te komen, is er slechts één fietsverbinding. Aan dewest- en oostzijde ligt Hoge Vucht ingeklemd tussen bedrijventerreinen. Doornbos wordt aande oostkant begrensd door een tuinbouwgebied. Met deze terreinen hebben de verschillendebuurten weinig binding.Aan de westzijde van de wijk bevinden zich stedelijke voorzieningen, zoals scholen,sportvelden, een tuincentrum en een gemeentelijk sportcomplex. Het sportcomplex en desportvelden zijn van belang voor de wijk, maar de verbindingen kunnen beter. De overigevoorzieningen hebben weinig of geen binding met de wijk en liggen als een buffer tussende buurten en de belangrijkste stedelijke ontsluitingswegen.3.2 Typering naoorlogse woonwijkenHoge Vucht, Doornbos en Linie zijn typische naoorlogse wijken, volgens het principe van de‘wijkgedachte’. Hierbij werd een woonwijk in kleinere wooneenheden of subbuurtenverdeeld, om bewoners het gevoel van geborgenheid in de groot wordende stad te geven,in plaats van massaliteit. Dit principe uit de jaren vijftig en zestig is nu sociaal maatschappelijkniet gangbaar meer. Fysiek zijn de wijken echter nog lang niet afgeschreven. De ruime opzetvan de wijken, het vele groen en de goede bereikbaarheid worden nog steeds gewaardeerd.Hoewel Hoge Vucht is opgebouwd uit verschillende buurten en subbuurten ontbreekt eenduidelijk onderscheid en een eigen gezicht. Ze mogen niettemin gezien worden. Er isbehoefte om de afzonderlijke buurten herkenbaarder te maken. De wijken en afzonderlijkebuurten mogen zich meer naar buiten richten.De woningen stammen vooral uit de jaren vijftig en zestig, met wat nieuwbouw uit laterejaren. Woningprojecten uit de jaren tachtig en negentig hebben de oorspronkelijke ruimtelijkeprincipes aangetast.NB: Hoge Vucht noemen we een wijk. Deze is opgebouwd uit vier buurten. Doornbos enLinie zijn in feite twee buurten, maar vormen niet gezamenlijk één wijk. Ze worden weltelkens in samenhang met elkaar behandeld.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 15

subbuurt met blokgroen en buurtpleinbuurt met secundaire groenstructuurwijk met hoofdgroenstructuurSchematisch principe van de groenstructuur van Hoge Vucht3.3 Typering van de afzonderlijke wijken en buurtenDoornbos en LinieBeide buurten hebben samen 1861 woningen en 3987 bewoners. De gemiddelde leeftijd is48,3 jaar. In totaal bestrijkt het gebied 127,12 hectare. Bredanaars geven hun woonomgevinggemiddeld een 7,0. Linie en Doornbos worden gewaardeerd met een 6,4.Het Edisonplein in LinieMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 16

Doornbos: rustige groene tuinbuurt uit de jaren zestig met overwegend eengezinswoningen, gegroepeerd in woonvelden rondom een groen wegennet (assenkruis), met centraal daarbinnende groenstrook van de Baliëndijk. Binnen het assenkruis liggen ook de speelvoorzieningen.De Baliëndijk vormt de ruggengraat van de wijk, met de belangrijkste ontsluitingsweg en de winkelstrip, die ook door de bewoners van Linie wordt gebruikt. De groenstructuur is verbrokkeld, de samenhang tussen de onderlinge groenplekken kan beter. De woonbuurtjes van Doornbos hebben telkens een buurtpleintje als hart. Aan de west- en oostzijde bieden twee wegen ontsluiting van de buurt: de Doornboslaan en de Kapittelweg. De herkenbaarheid van beide parkways kan beter. Dat geldt ook voor de entrees aan weerszijden van de Doornbos.Linie: deze buurt is opgebouwd uit verschillende fragmenten (‘schotsen’): Liniekwartier, een kenmerkende vroege wederopbouwbuurt uit de jaren vijftig, de bedrijvencomplexen van Euretco (kantoren) en Faam (snoepfabriek), de jaren dertig woonbebouwing rond de Terheijdenseweg, het Liniepark en tenslotte de bebouwing aan de noordrand (parkkwartier). Linie heeft een overwegend compacte bebouwingstructuur met enkele herkenbare openbare ruimteplekken. Het Edisonplein en het Liniepark zijn het meest herkenbaar. Liniepark wordt niet optimaal gebruikt, maar heeft het in zich om uit te groeien tot een romantisch buurtpark voor alle bewoners, centraal gelegen tussen de verschillende ‘schotsen’. Het Edisonplein wordt momenteel gedomineerd door auto’s, maar kan uitgroeien tot de centrale ontmoetingsplekvan Linie.Doornbos en Linie hebben gezamenlijk de Doornboslaan, een parkway, als ontsluitingsroute. De herkenbaarheid van deze weg voor beide wijken kan beter, net als de verbinding over de weg heen voor voetgangers en fietsers (kruispunt Doornboslaan Baliëndijk / Buys Ballotstraat).Hoge Vucht: in Hoge Vucht wonen 15.591 mensen. De gemiddelde leeftijd is 51,8 jaar. De wijk is 301,50 hectare groot. Het aantal woningen bedraagt 7024. De woningdichtheid bedraagt 23,3 wo/ha. 51,6% bestaat uit eengezinswoningen. Hoge Vucht is een typische uitbreidingswijk uit de jaren zestig volgens de wijkgedachte, met gescheiden functies voor wegen, woningen, voorzieningen, groen en recreatie. De wijk bevat veel eengezinswoningen, gegroepeerd in subbuurtjes, flats langs doorgaande wegen en groenstructuren. Het vele groen dooradert de hele wijk. Er is een duidelijke ruimtelijke opbouw in vier buurten (kwadranten) en een sterke hoofdstructuur,gevormd door de parkways. De vier buurten zijn opgedeeld in subbuurten, waardoorheen het groen van de secundaire groenstructuur loopt. (zie blz. 16)Het vele groen van de wijk kan echter beter worden gebruikt en de herkenbaarheid mag sterker: ‘Wat kan ik met het groen, mag ik er spelen, voetballen, of er alleen op uit kijken’. De opgave is het groen herkenbaar en bruikbaar te maken. Hoge Vucht kan dan uitgroeien tot een frisse, groene en ruime woonwijk met parkachtige en waterrijke kwaliteiten.De noordelijke buurten van Hoge Vucht zijn waterrijk en grenzen aan de Lage Vuchtpolder. Biesdonk, Geeren Zuid en Doornbos hebben een sterk parkachtig karakter, met groene dooradering Linie heeft een stedelijk karakter, passend bij de nabijheid van het station en het centrum. Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 17

Baliëndijk in DoornbosGeeren Zuid: woonbuurt met flats aan de randen en eengezinswoningen in het middengebied.Er zijn 1742 woningen op 67,3 hectare en 3614 bewoners. Zij waarderen GeerenZuid met een 6,4.Het groen van de buurt zit vooral in de randen met de flats (Lelystraat, Calandstraat, DaniëlMarotstraat) en in het assenkruis van plantsoenen en groenplekken. Dit assenkruis moet weerzichtbaar worden als centrale groenstructuur en bruikbaar worden gemaakt. Hiervoor stelthet integraal wijkontwikkelingsplan (IWOP) 2009 voor deze structuur te verbeteren en eennieuw buurtpark aan te leggen in de westelijke uitloper. De kenmerkende buurtpleintjesworden gebruikt als speelplek en als hondenuitlaatplek. Deze pleintjes kunnen nog sterker opde wensen van de bewoners worden ingericht.Woonstraat in Geeren ZuidBiesdonk: woonbuurt, besloten liggend tussen scholen, sportterreinen en het wijkwinkelcentrum.Er zijn 2223 woningen op 89,5 hectare en 4904 bewoners. Biesdonk krijgt van debewoners voor de woonomgeving een 6,4.Het groene assenkruis van Biesdonk is het best bewaard gebleven van alle buurten. Dezescheidt en bindt duidelijk de verschillende woonbuurten en is ook in het gebruik en deherkenbaarheid nog goed, met een plantsoen, kerk, school, singel en buurtpark. Voor hetbuurt park (Keersbergenstraat) is in 2009 op initiatief van bewoners een herontwikkelinggestart.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 18

Aan de zuid- en oostkant van Biesdonk onttrekken school en sportcomplexen de buurt aanhet zicht. Dit maakt Biesdonk aan deze zijden matig herkenbaar, wat ook geldt voor deentree aan het kruispunt Terheijdenseweg – Groenedijk. Sportvereniging Avendo maaktgebruik van de sportvelden ten zuiden van Biesdonk. Dit zijn echter afgesloten terreinen,dus niet toegankelijk voor andere gebruikers.De Biesdonkweg is momenteel een sluiproute, onder meer van en naar winkelcentrumHoge Vught. Samen met de wens om de verkeersafwikkeling op de Noordelijke Rondweg teverbeteren, loopt nu een onderzoek of de kruising met de Noordelijke Rondweg kan wordenafgesloten voor auto’s. Fietsers en voetgangers krijgen een tunnel die de Edisonstraat verbindtmet de Biesdonkweg.Woonstraat in BiesdonkGeeren Noord: buurt aan de noordoost rand van de wijk, met flats en water in singels envaarten aan de randen. Er zijn 1289 woningen op 49,8 hectare en 2942 inwoners. GeerenNoord waarderen zij met een 6,4.De grote hoeveelheid water is kenmerkend voor Geeren Noord. Het maakt van de subbuurtenbijna eilanden. De herkenbaarheid van de waterstructuur kan echter beter: nu is hetwater niet overal zichtbaar en bruikbaar. Bij de realisatie van belangrijke sociaal maatschappelijkeprojecten zoals Raffy (2004) en de Brede School (2009) krijgt ook de waterstructuurmeer herkenbaarheid.De wijk grenst aan de Lage Vuchtpolder, die fantastische vergezichten en natuurbelevingbiedt. De polder is echter niet vanuit de buurt zelf bereikbaar, maar alleen via een centraalgelegen route. Een extra verbinding met de polder is wenselijk.Singel in Geeren NoordMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 19

Wisselaar: buurt aan de noordwestrand van de wijk nabij het sportcentrum, met water insingels en vaarten aan de randen. Wisselaar heeft 1770 woningen op 94,9 hectare en4131 bewoners, die Wisselaar waarderen met een 6,7.Net als Geeren Noord kenmerkt Wisselaar zich door het water: aan de randen van de buurten een enkele keer binnendoor. Ook hier geldt de matige bereikbaarheid van de polder alsrecreatiegebied. De buurt heeft de meeste eengezinswoningen van Hoge Vucht. De verbindingtussen de groenplekken is in noord-zuidrichting (Vlaanderenstraat) herkenbaar, maar isvrijwel afwezig in oost-westrichting (via de Deinzestraat en Zandhovenstraat) en vraagt hierom herstel. De buurt grenst aan de gemeentelijke Sportboulevard. Betere verbindingen via debruggen vergroot de relatie met de boulevard. In 2009 is gestart met het verbeteren vanenkele buurtpleintjes, zoals de Kaprijkestraat. Met bewoners en kinderen is een ontwerpgemaakt en gerealiseerd.NB: De cijfers zijn van Bredata 2004-2007.Zuidrand van WisselaarMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 20

Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 21

legendahoofdgroenstructuur; parkwayhoofdgroenstructuur; wijkparkhoofdgroenstructuur; waterrandsecundaire structuur; kralensnoerwijkpleinbuurtpleinLage Vucht polder waterrijk parkrijk stedelijk centrumStructuurbeeldMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie22

Het Toetsingskader en de opgaven4 Thema’s en toetsingIn paragraaf 1.2 werden de thema’s voor het gebied verwoord: t Groene routes, gebieden en plekken t Leven met het watert Bereikbaar, toegankelijk en veiligt Recreatie, sporten, spelen en ontmoetent Straatmeubilair, materialen en verlichtingt Onderhoud en beheerIn dit hoofdstuk vindt u per thema een beschrijving van de huidige situatie, de ambitie envervolgens de opgave en de randvoorwaarden voor ontwikkeling of herinrichting.Alle plannen die een relatie hebben met of gerealiseerd worden in de openbare ruimteworden getoetst aan de hand van deze lijst. Deze randvoorwaarden zijn van toepassing opalle ontwikkelingen binnen Hoge Vucht, Doornbos en Linie, binnen de kaders van (gewijzigde)wet- of regelgeving.Kleuren in kaartIn dit Masterplan spelen kaarten een belangrijke rol. Door kleur te geven aan verschillendegebieden maken we de wijk ‘leesbaar’ en bruikbaar. In de lichtgroene delen van de kaart(parkways) heeft de gemeente een sterke regierol en bieden de uitgangspunten van hetmasterplan het raamwerk voor komende ontwikkelingen. Bij de donkergroene delen en delichtgele vlekken (kralensnoer en buurtpleintjes) op de kaart zijn de bewoners aan zet endraagt de gemeente in sommige situaties ook het beheer aan bewoners over.Zo ontstond het ruimtelijk casco voor de wijk: een casco waarin je dingen vastlegt envrijgeeft, volgens heldere afspraken.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 23

legendaparkwaywijkparkwaterrandsecundaire groenstructuur;kralensnoerbuurtpleinwaterpleinentree van de wijkvistawandelroute rondje‘Hoge Vucht’recreatieve fietsstructuurgroene voorziening(volkstuin, sportveld)bebouwing in het groenwoonveldenStreefbeeld voor 2020Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 24

Thema 1: Groene routes, gebieden en plekkenKarakteristiekHoge Vucht, Doornbos en Linie zijn groene wijken. Ruim en met fraaie doorzichten. Elkestraat heeft een groencomponent in het wegprofiel: een haag, een plantsoen of pleintje en eris veel groen op buurt- en wijkniveau. Het groen heeft op enkele plekken ook een ecologischewaarde ontwikkeld. Maar het groen is ook anoniem en eenvormig. Er is weinig variatie, degebruikswaarde van groenplekken voor verblijf, spel, sport en recreatie is beperkt. De functiebeperkt zich meestal tot kijkgroen. Doordat het groen sterk is versnipperd, zijn deze plekkenlastig te onderhouden en beperkt bruikbaar.Het groen kent een opbouw van grote naar kleine schaal en andersom. Op het hoogsteschaalniveau ligt de Lage Vuchtpolder, een agrarisch gebied met belangrijke ecologischewaarden en met een recreatieve potentie voor Breda. Maar dit gebied heeft slechts éénverbinding met de wijk.Op het schaalniveau van de wijk bevinden zich de grootschalige groenstructuren van HogeVucht: de parkways en het wijkpark Hoge Vucht.Op buurtniveau is er een doorlopende structuur van groenplekken. We noemen dit hetkralensnoer, omdat het telkens andere plekken zijn: een buurtpark, een plantsoen, appartementenin het groen, of scholen in het groen. De groenplekken van het kralensnoer liggencentraal in de buurten. Op het laagste schaalniveau spreken we over het blokgroen en debuurtpleintjes. Dit is het schaalniveau van de subbuurtjes en de woonstraten. Het blokgroenbevindt zich in de straatprofielen en dient ter aankleding van de woonstraten. Het geeft elkesubbuurt een kleinschalige groene dooradering. De buurtpleintjes zijn telkens het hart van eensubbuurtje. Hier kan worden gespeeld en ontmoeten de bewoners elkaar.In een optimale situatie kun je lopende van de straat waarin je woont, telkens via een groterwordende groenstructuur naar de randen van de wijk komen.Ingeborg van der Zee, ouderenvereniging Kennedyschool: “Mij valt op dat er in de wijkweliswaar veel groen is, maar dat het vaak niet echt bruikbaar is. Een veldje met een paarstruiken, meer is het vaak niet. Dat nodigt niet echt uit.”Algemene ambitiest Hoge Vucht Doornbos en Linie ontwikkelen zich tot fraaie herkenbare wijken, met eensterke ruimtelijke kwaliteit.t Het groen in de wijk is bruikbaar doordat recreatieve functies worden ontwikkeld dieoptimaal inspelen op het groen.t Het groen krijgt kleur door de verschillende groencategorieën te versterken:- uniforme en robuuste hoofdgroenstructuur: de parkways en de groene randen;- flexibele secundaire groenstructuur in de buurten: een kralenketting van groenplekkendie telkens van aard verandert. Van plantsoen, singel, laan tot buurtpark, woonpark,schoolplein, enzovoort;- wijkparken Park Hoge Vucht en Liniepark;- straat- en blokgroen met in elke staat een groencomponent, een samenhangendesoortenkeuze van planten per buurtje en een buurtpleintje in het hart.t De ecologisch ingerichte ruimten zijn herkenbaar en geaccepteerd bij de bewoners.Dit gaat hand in hand met de potentiële educatieve functie van het ecologisch groen.t Bevorder een grotere diversiteit van flora en fauna.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 25

legendaparkwayentree van de wijkhart van de wijkBereik gebied behorend bij de parkwaysMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 26

Thema 1a: Primaire hoofdstructuur, de parkwaysAmbitiest De parkways: Doornboslaan, Kapittelweg, Groenedijk, Cornelis Joosstraat en NoordelijkeRondweg ontwikkelen zich tot fraaie geënsceneerde routes voor auto, fiets en voetgangermet een sterke samenhang tussen weg, bebouwing en groen. Het groen heeft eenrecreatieve en esthetische functie voor de mensen die er wonen en voor mensen die erlangs komen. De representatieve en herkenbare entrees van de wijk liggen aan deparkways, hier kom je de wijk binnen en verlaat je deze. De Noordelijke Rondweg terhoogte van Biesdonk en Linie ontwikkelt zich ook in de richting van een parkway.t De Terheijdensweg is geen echte parkway, maar een laan. De zone hierlangs ontwikkeltzich tot een transparante verbindende zone tussen deze weg en Biesdonk. Een representatievegroene ruimte waarbinnen de grote bebouwde eenheden (school, tuincentrum,enzovoort) een plaats hebben.Parkway DoornboslaanOpgavent Ontwikkel de parkways tot een samenhangend systeem van hoofdwegen, bebouwing engroen.t Realiseer een openbare toegankelijk parkachtige inrichting, met recreatieve gebruiksfuncties.t Realiseer herkenbare entrees op de kruisingen van de Doornboslaan – Nieuwe Kadijk,de Groenedijk – Terheijdenseweg, Kapittelweg – Nieuwe Kadijk, Kapittelweg Baliëndijk.De entrees bieden zicht op de buurten, maak deze herkenbaar.t Entree Groendijk kan plaats bieden aan een landschappelijk kunstwerk dat de entreemarkeert naar een ruime, frisgroene en waterrijke woonwijk.t Bij de andere entrees ligt de opgave bij het weer open en transparant maken van deplekken door goed te wieden in het groen.t Studie naar herinrichting Doornboslaan met het oog op continuïteit van het wegprofielvan het zuidelijk deel. Verbeter de oversteekbaarheid op de kruising met Baliëndijk / BuysBallotstraat. Bestudeer de mogelijkheid van aansluiting Koele Mei – Doornboslaan.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 27

Ruimtelijk principe van een ParkwayRandvoorwaardent Parkways hebben een eenduidig profiel van twee rijbanen ingebed in groenstroken, metvrijliggende fietspaden en trottoirs aan weerszijden.t De parkways hebben uniforme bomenrijen in de zij- en middenbermen en verschillendesolitaire bomen of kleine groepjes tussen de gebouwen onderling en tussen de gebouwenen de weg.t Gebouwen en parkeervoorzieningen voegen zich naar de parkstrook.t Gebouwen hebben een duidelijke plint, parkeerhoven zijn omzoomd met hagen of halfverdiept aangelegd.t Transparantie: de weg, de gebouwen en de bomen zijn van alle kanten goed te zien.Onderbeplanting mag het doorzicht niet belemmeren.t Het trottoir aan de binnenzijde van de strook ligt niet tegen de straat aan, maar ligt vrij inhet groen.t Zoom de parkstrook aan de binnenzijde af met een brede trottoirband (Brusselstraat,Calandstraat, Antwerpenstraat, Lelystraat, Daniël Marotstraat, Bernard de Wildestraat).t Uitgangspunt is zoveel mogelijk gebruik van huidige groenelementen.t Langs de doorgaande wegen (parkways) volgen de inrichting én beheer de continuïteitvan de weg, ze veranderen dus niet halverwege.t Het beheer van de weg is gericht op behoud van de continuïteit van het wegprofiel en deaankleding. Ecologisch beheer vindt plaats in afgebakende zones in de parkstrook tussende gebouwen en de weg. Het groen is veilig en toegankelijk.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie28

Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 29

legendabuurtparksingelwoon/voorzieningenparkplantsoenSecundaire groenstructuurMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 30

Thema 1b: Secundaire groenstructuur: kralensnoer van groenplekkenAmbitiest De ruimtelijke kwaliteit van de buurtgroenplekken wordt versterkt.t De plekken worden toegankelijk gemaakt voor ontmoeting en spelen.t Wandel- en fietsroutes verbinden de plekken met elkaar tot een kralensnoer van groenbuurtpleinen.t Schoolgebouwen of andere voorzieningen voegen zich naar de groene ruimte.t De groenplekken aan de randen takken aan op de hoofdstructuur, zodat er een doorlopendgroenverband is, van binnen naar buiten.Plantsoen aan de BiesdonkwegOpgavent Ontwikkel de groenplekken tot een kralensnoer die door de gehele wijk loopt, door erlangzaam verkeersroutes langs te leiden met rust- en verblijfsplekken.t Creëer uitzichtpunten (vista’s) op de polder, aan de uiteinden van routes, groenstroken ofsingels.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 31

Kralensnoer van groenplekkenMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 32

Randvoorwaardent Ga verdergaande versnippering tegen door toekenning van gebruiksfuncties en hetversterken van de identiteit. Verbind verbrokkelde stukken met elkaar door het opheffenvan verkeersinfrastructuur. Versterk de interne en onderlinge samenhang.t Ontwikkel gebruiksfuncties, zoals zit- en verpoosplekken, speelplekken en kunstuitingen.t Waar het kralensnoer van plekken de parkways doorkruist, domineert de inrichting vande parkway.t Behoud en versterk wijkfuncties zoals volkstuinen en sportvelden.t Onderscheid en versterk per plek karakteristiek en typologie: plantsoen, buurtpark, singel,voorzieningenstrook, woonpark. (NB: plantsoenen zijn groenplekken zoals aan de HendrikBerlagestraat, Biesonkweg).t Bestaande gebouwen met bijbehorende voorzieningen (parkeren, toegangspaden,schoolpleinen) die zich in de groenplekken bevinden, voegen zich naar het groen.Uitbreiding mag geen aantasting van het groen betekenen.t Hanteer de volgende typologieën voor de groenplekken en maak deze geschikt voor demogelijke gebruiksvormen, pas het beheer hierop aan.SingelWoonparkVoorzieningen strookBuurtparkPlantsoenWandelen en vissen, honden uitlaatstrookWandelen, ontmoetenOntmoeten en spelenOntmoeten, spelen en verblijvenOntmoeten, spelen, kunstMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 33

legendawijkpark; ecologisch deelwaterrand van de wijkwijkpark; recreatief deelbuurtparkWijkpark Hoge Vucht binnen het waterverband en buurtparkenMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie34

Thema 1c: De wijk- en buurtparkenAmbitiest Park Hoge Vucht ontwikkelt zich tot een recreatieve en educatieve trekpleister voor HogeVucht en daarbuiten. De kinderboerderij groeit uit tot een ‘brede boerderij’. Het ecologischeducatievenoordelijke deel van het park vormt één geheel samen met het recreatievezuidelijke deel.t Waar beide parkdelen samenkomen, is ruimte voor een bijzondere waterplek.t Liniepark ontwikkelt zich tot een centraal gelegen wandel- en verblijfpark voor Linie, metLinievijver als een aantrekkelijke en recreatief bruikbare vijver centraal in het park.t De groenplekken in Geeren Zuid aan de Willem van Kesselstraat en Biesdonk aan de Keersbergenstraatontwikkelen zich tot buurtparken, waar spelen en ontmoeten centraal staan.t De parken zijn bij uitstek plaatsen waar mensen, planten en dieren de openbare ruimte delen.Park Hoge VuchtOpgavent Verbindt de twee parken aan de noordrand van Hoge Vucht tot een geheel, met aan denoordrand het educatief ecologische deel en aan de zuidkant een wandel-, speel-, lig- envliegerpark langs ‘Tussen de Dijken’.t Verbeter de toegang naar de polder en de centrale langzaam verkeerroute door het parknaar de polder.t Ontwikkel de kinderboerderij tot een ‘brede boerderij’.t Voeg bereikbaarheidsfaciliteiten toe (parkeerplaatsen, fietsbeugels).t Ontwikkel een waterplein, geschikt als waterspeelplek, kano- of roeibotenverhuur.Op deze plek kan een waterverbinding tussen Wisselaar en Geeren Noord wordengemaakt. Onderzoek recreatieve en educatieve mogelijkheden.t Vernieuw Liniepark (conform SV Doornbos Linie) tot een aantrekkelijk wijkpark voor Linie,met ruime ligweiden, boomgroepen en een verbeterde Linievijver, uitvoering na 2012.t Realiseer de buurtparken in Geeren Zuid en Biesdonk.Randvoorwaardent Respecteer de ecologische waarden van het noordelijke deel van park Hoge Vucht en dievan de Lage Vuchtpolder.t Respecteer de ruimtelijke kwaliteit en de gebruikswaarden van het zuidelijke deel.t Optimaliseer de fietsroute tussen het winkelcentrum en het park en betrek de flatgebouwendie langs de Tussen de Dijken als ruimtelijke elementen in het park staan bij het geheel.t Houd bij Liniepark rekening met bestaande voorzieningen, zoals de moskee en hetschoolgebouw, en onderzoek een doorkoppeling met het watersysteem van Hoge Vucht.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 35

legendabuurtparksingelwoon/voorzieningenparkplantsoenStructuur buurtpleintjes en blokgroenMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 36

Thema 1d: Buurtpleintjes en blokgroen Ambitiest Het straat- en blokgroen ontwikkelt zich tot samenhangende groenstructuren die deeenheid van de verschillende (sub)buurtjes versterken. Er is ruimte om in te spelen op dewensen en behoeften van de bewoners. De bomenstructuur sluit aan bij de structuur enopbouw van de wijk en de buurten. De bomenstructuur ondersteunt het herkenbaarmaken van de wijk en de (sub)buurten.t Elk groen buurtpleintje ontwikkelt zicht tot het hart van de buurt waarin het ligt.De inrichting van elk pleintje is toegespitst op de wensen en gebruiken van de bewoners.Voorbeelduitwerking blankenbergenstraatOpgavent Versterk de groenstructuur op de schaal van de subbuurten of het blokniveau die deopbouw ervan ondersteunt. Hiermee wordt de herkenbaarheid vergroot.t Ontwikkel de buurtpleintjes tot ontmoetings- en speelplekken voor de omliggendesubbuurten.t Realiseer een bomen- en beplantingstructuur die de hoofd- en secundaire structuurondersteunt.Randvoorwaardent Betrek bewoners bij de ontwikkeling van de veldjes en benut hierbij de toolbox(zie bijlage V).t Versterk de herkenbaarheid van elk buurtpleintje met behoud van de ruimtelijke karakteristiek:een rechthoekig open veld met gras, bomen en ontmoeting- en speelvoorzieningen.t Onderzoek of bewoners het beheer op zich kunnen nemen.t Alle woonstaten dienen een groencomponent in het profiel te hebben, zoals eenplantsoen, een bomenrij, een singel, een buurtpleintje, of een voortuin met een haag oftuinmuur.t Nieuwe of te renoveren eengezinswoningen met voortuin hebben altijd eenmee-ontworpen erfscheiding: haag of tuinmuur.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 37

Bomen:t Het aantal boomsoorten in de hoofdstructuur wordt beperkt, het assortiment in desubbuurten en buurtpleintjes wordt juist verrijkt. Differentieer het bomenassortiment inde hoofdstructuur in relatie tot de bodemgesteldheid en de hydrologie. Natte grondenbijvoorbeeld Alnus, Salix, Betula en Quercus palustris. Droge gronden: Quercus robur enFagus. Streef in de secundaire structuur naar een hoofdsoort en een differentiatie,bijvoorbeeld Fraxinus ornus, Fraxinus exelsior, Fraxinus augustiflora.t Kies een hoofdsoort met differentiatie in cultivar. Op speciale plekken kan wordenafgeweken om te markeren, te begeleiden of te camoufleren.t Straatbomen staan dikwijls in verharding. Stem de soortkeuze hierop af voor een goedegroenomstandigheid en ter voorkoming van wortelopdruk.t Behoud zoveel mogelijk bestaande waardevolle bomen bij nieuwbouwopgaven en bijherinrichting en pas deze zorgvuldig in de nieuwe situatie in.Voorbeeld straat- blokgroenBollen, hagen en heesters:t Zorg voor kleur- en geurrijke beplanting die aantrekkelijk is voor vogels.t Zorg voor beperkte onderhoudskosten.t De beplantingswijze en soortkeuze zijn verfijnd en samenhangend. – gazon eventueel voorzien van bloembollen;– bomen in rijvorm, in groepen of solitair, in de straat in het groen;– heesters, bodembedekkers of hoge (tot 1,50 m) struiken;– beperk stekelvormende struiken in de nabijheid van speelplekken;– bloeiende planten bollen, of bloeiende heesters; - heesters tot max 1,5 m hoog.– hagen liefst groenblijvend, max. 0,80 m hoog, min. 0,50 cm breed.Beplanting bij spelen:Geen planten met stekels of andere soorten defensieve planten in de buurt van speelplaatsen, ook geen giftige planten. Geen vruchten, vanwege rotting van gevallen vruchten.Geen beplanting hoger dan 1,5 meter in verband met sociale veiligheid. Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 38

Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 39

legendabestaande watergangstreefbeeld waterverbandStreefbeeld waterstructuurMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 40

Thema 2: Leven met het waterKarakteristiekKenmerkend voor Hoge Vucht is het vele water. Het huidige watersysteem heeft hoofdzakelijkeen waterhuishoudkundige functie voor de afvoer van kwelwater. Overtollig water gaatnaar de Mark via het gemaal Moerlaken. Het watercircuit met vaarten ligt in Geeren Noorden Wisselaar aan de buitenranden en gaat op enkele plekken binnendoor. In Geeren Zuid ligthet aan de oost- en zuidrand, in Biesdonk alleen in de Brasschaatstraat, rond het Belgiëpleinen Antwerpenstraat. Biesdonk en Geeren Zuid liggen hoger, waardoor de kwel daar minderis. Met de realisatie van Waterdonken en het park Waterakkers ten westen van Geeren Noordwordt het kwelwater hier naartoe afgevoerd. Alleen nog bij grote watertoevoer wordt hetwater van Hoge Vucht afgevoerd naar het gemaal aan de Moerlaken.Er is geen continu circuit van singels: wegen met dammen en duikers doorkruisen vaak dewaterstructuur.De Linievijver is een diepe zandwinput. Een doorkoppeling met het water in Hoge Vuchtontbreekt. Deze is wel nodig om een goede waterkwaliteit te garanderen. Water is prettigom aan te wonen en recreatief gebruik van te maken: er langs wandelen, vissen of roeien.Doordat de woningen vaak met de kopse kanten naar het water staan, ontbreekt nu uitzichtop het water. Als woonmilieu kan het water veel beter worden benut. Zo kan het bijdragenaan de waarde (vermeerdering) van de woningen en de waardering van de woonomgevingdoor de bewoners.Tenslotte heeft het water ook een ecologische functie. De oevers hebben een faceliftondergaan van strak gemaaide gazons naar afwisselend begroeide stroken. Daardoorontwikkelt zich hier een grotere diversiteit aan planten en dieren. Keerzijde is de overweldigenderietgroei, die tussen de twee jaarlijkse maaibeurten door het zicht op het water en detoegang tot de taluds belemmert.Water in de wijkMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 41

Ambitiet Water krijgt voldoende ruimte om op piekmomenten grote hoeveelheden te kunnenbufferen.t Het water in de wijk heeft een sterke ruimtelijke structuur die zo min mogelijk wordtonderbroken door duikers en dammen.t Regenwater wordt zo veel mogelijk bovengronds afgevoerd, zodat het minder snel in degrond verdwijnt.t Het water heeft naast de hydrologische waarde ook een belevingswaarde als onderdeelvan de leefomgeving. Singels en andere waterstructuren moeten bijdragen aan eenprettig woonklimaat.t Woningen zijn zoveel mogelijk georiënteerd op het water. Bij nieuw te ontwikkelenwoningen in de Wensel Cobergenstraat, Bernard de Wildestraat, Wisselslagterrein, JacobRomanstraat en de Daniël Marotstraat is het water het leidende thema, eventueel samenmet ecologie.t In de wijk komen specifieke waterplekken voor, die educatief zijn en uitnodigen tot spelen plezier.t Recreatief gebruik van het water is mogelijk en de oevers zijn toegankelijk om te varen,schaatsen, vissen, wandelen en ontmoeten.t Het water is schoon en veilig. Vissen en vogels en andere dieren leven in en rond hetwater.t Het beheer doet recht aan de ruimtelijke en recreatieve waarden van het water en aande ecologische waarden.Recreatief gebruik water in de wijkOpgavent Realiseer extra wateroppervlakte door plekken te maken die onderwater kunnen lopen ofwaar het water bovengronds wordt afgevoerd. Per bouwplan, renovatie of (her)inrichtingsplanwordt bepaald hoe hieraan kan worden voldaan.t Realiseer waterspeelplekken in park Hoge Vucht of in de buurten. Zorg hierbij voorveiligheid, toezicht en beheer.t Versterken van het ‘waterverband’ door de structuur van het water te herstellen.De koppen van de singels moeten ‘open’ worden gemaakt, zodat de doorlopendestructuur zichtbaar wordt.t Maak het water meer zichtbaar en herkenbaar. Dit kan door koppen van singels ‘open’ tehouden van beplanting en obstakels, door bosjes en opgaande beplanting weg te halenen eventueel elders te compenseren en door maaiseldepots herkenbaarder te maken,zodat deze ook als visplekken te gebruiken zijn.t Realiseer een koppeling tussen de waterstructuur van Wisselaar en Geeren Noord in ParkHoge Vucht.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 42

Randvoorwaardent Pas zo veel mogelijk bovengrondse waterafvoer toe bij (her)inrichtingsplannen, gebruikwadi’s of alternatieve bovengrondse waterafvoermogelijkheden.t Ruim bij (her)inrichtingsopgaven zoveel mogelijk dammen en duikerverbindingen op envervang deze door bruggen, zodat het water ongehinderd door de wijk kan stromen.t Situeer nieuwe woningen in of aan de beschikbare waterstructuren, bij de WenselCobergenstraat, Bernard de Wildestraat, Wisselslagterrein en Jacob Romanstraat en deDaniël Marotstraat.t Maak de oevers toegankelijk door ze een flauwere helling te geven, door hinderlijkeopgaande beplanting te verwijderen en door de realisatie van waterterrassen en wandel-,trim- en fietspaden.t Bevorder een grotere diversiteit van flora en fauna door waar mogelijk natuurvriendelijkevoorzieningen zoals geurende planten, zwaluwnesten en vogelbroedeilanden in deplannen op te nemen.t Sta ecologisch beheer toe op plaatsen waar dat ruimtelijk en gebruiksmatig kan, zodat ereen grotere diversiteit ontstaat van flora en fauna.Voorbeeld kenmerkend singelprofielMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 43

legendastads- enwijkontsluitingswegenbuurtstratenhoofdfi etspadenstructuurrecreatievepadenstructuurbuslijnen met haltesStreefbeeld verkeersstructuurMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 44

Thema 3: Bereikbaar, toegankelijk en veiligKarakteristiekDe wijken zijn via de wijkontsluitingswegen Doornboslaan, Kapittelweg en via deTerheijdenseweg uitstekend verbonden met het stedelijk wegenstelsel.De verkeersstructuur – bestaande uit hoofdwegen met gescheiden rijbanen en fietspaden,buurtstraten en woonstraten – kent een heldere indeling. Op enkele belangrijke kruisingenliggen rotondes. Rondom het winkelcentrum is een 30 km/uur gebied ingesteld. Alles bij elkaarzorgt dit voor een ontspannen verkeersysteem met weinig knelpunten en relatief weinigconflicten of ongelukken. Wel komt sluipverkeer voor in de buurten. Langs de hoofdwegen ligteen uitgebreid fietspadennetwerk, maar binnen de buurten ontbreken specifieke fietsvoorzieningen.Parkeren vindt plaats op straat, in parkeerhavens en haaks parkeer stroken. Bij flatszijn parkeerterreinen aanwezig. Busroutes bedienen de gehele wijk en doen de belangrijkstevoorzieningen aan. Aanpassing van de busroutes is nodig vanwege afsluiting Biesdonkweg ende realisatie van de verbinding Bernard de Wildestraat – Waterdonken.De Doornboslaan, de Groenedijk, de Cornelis Joosstraat en de Kapittelweg zijn de belangrijkeentrees naar Hoge Vucht. Deze entrees kunnen nog sterker het visitekaartje vormen vande wijk.Ouderen, jongeren, gezinnen, alleenstaanden, allochtonen en autochtonen hebben allemaalhun eigen wensen en behoeften voor de openbare ruimte. De bereikbaarheid van voorzieningenschiet nu voor veel ouderen en kinderen tekort. Trottoirs en looproutes zijn dikwijls nietgeschikt voor ouderen, mindervaliden en kinderen, terwijl deze met beperkte aanpassingengeschikt kunnen worden gemaakt.Door de jaren heen zijn de wijken steeds multicultureler geworden. Veel mensen wonen allange tijd in de wijk en kennen elkaar goed. Zij zijn gehecht aan hun wijk. Dat geldt voor jongen oud. Botsende levensstijlen en hangjongeren veroorzaken echter gevoelens van onveiligheid.De sociale verbanden staan daardoor onder druk.Er is sprake van inbraakgevoeligheid van de woningen, achterpaden zijn vaak niet verlicht ofniet afgesloten. Dichte zijgevels van woningen en open parkeerhoven tussen woningenroepen gevoelens van onveiligheid op omdat hier het zicht op de openbare ruimte ontbreekt.Typische 30 km/uur maatregel: drempel en parkeervakMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 45

Ambitiet De bereikbaarheid van de buurten blijft goed, door het stelsel van wijkontsluitingswegen,buurtstraten en woonstraten.t Een heldere en logische verkeersstructuur die ondersteunend is aan de herkenbareopbouw van de wijk in buurten en subbuurten.t Het is wenselijk enkele straten te laten vervallen. Hierdoor win je ruimtelijke kwaliteit voorbestaande en nieuwe functies zoals groen en recreatie ter plaatse. Ook voorkom jehiermee sluipverkeer door de buurten. Een goed voorbeeld is bij het speelpark Biesdonk:de Tienenstraat wordt opgeheven voor meer speel- en parkruimte.t De woonbuurten zijn verkeersveilig en er is alleen sprake van buurtgebonden verkeer.t Autoverkeer tussen de buurten wordt afgewikkeld via de wijkontsluitingswegen(parkways).t Door de wijk loopt in noord-zuid en oost-west richting een netwerk van wandel- enfietsroutes dat groenplekken en buurtvoorzieningen aan elkaar koppelt. De routesverbinden ook de buurten met de buitenranden en de Lage Vuchtpolder.t Het moet mogelijk zijn om de gehele buitenrand van de wijk te bewandelen. Deze routessluiten aan op de aanwezige fietshoofdstructuur.t Parkeervoorzieningen zijn voldoende aanwezig en goed bruikbaar.t Ouderen, mindervaliden en kinderen kunnen ongehinderd van de woning naar debelangrijkste voorzieningen lopen.t Het winkelcentrum is optimaal bereikbaar voor auto, fietser en voetganger.t De woongebieden bieden een gevoel van veiligheid.Opgavent Voer het 30 km/uur beleid uit voor Biesdonk.t Beperk het stratenpatroon met behoud van goede bereikbaarheid, door waar en wanneermogelijk onvoldoende benutte straten te verwijderen.t Ontwikkel de fietstunnel Biesdonkweg, afsluiting voor doorgaand verkeer.t Ontwikkel een netwerk van veilige en uitdagende kindvriendelijke routes en langzaamverkeerroutesdoor de gehele wijk.t Maak verbindingen naar de polder en de Kapittelweg voor voetgangers en/of fietsers.t Voer GWI maatregelen uit conform convenant GWI 2008.t Voer maatregelen uit om het politiekeurmerk Geeren Noordoost te verkrijgen en onderzoekde mogelijkheden voor het verkrijgen van een politiekeurmerk voor de andere delenvan de wijk.Ruimtelijk principe van een woonstraatMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 46

Randvoorwaardent Behoud het onderscheid in wijkontsluitingswegen (de parkways) , buurtstraten en woonstraten.Maak dit duidelijk in de opbouw van het profiel, het materiaalgebruik,en eventueel een bijpassende parkeervorm.t De gemeentelijke parkeernota bij nieuwbouwplannen is van toepassing:1,3 pp/woning bij appartementen en 1,8 pp/woning bij eengezinswoningen.t Elk (nieuw)bouwplan heeft consequenties voor de parkeerbalans. De opdrachtgever moetaantonen dat de parkeercapaciteit in de nieuwe situatie toereikend is.t Behoud een goede busverbinding met de stad, aanpassingen alleen waar nodig.t Maatregelen in Doornbos en Linie zijn beschreven in de Structuurvisie D+L 2009.t Een voldoende toegankelijke woning voldoet aan de NEN-norm 1814.t Bij het veilig en toegankelijk maken van de openbare ruimte gelden de volgendepublicaties: ‘Handboek Politiekeurmerk Veilig Wonen Nieuwbouw 2008 en ‘HandboekPolitiekeurmerk Veilig Wonen Bestaande bouw 2008’ van Centrum CriminaliteitspreventieVeiligheid (CCV) juni 2008. Van toepassing is ook ‘Handboek voor Toegankelijkheid’6e druk maart 2008 van Maarten Wijk.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 47

legendawijkparksecundairegroenstructuurbuurtpleinwijkpleinhoofdfi etsrouterecreatieve fietsroutewandelrouterondje Hoge VuchtsportveldensportboulevardRecreatief netwerkMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 48

Thema 4: Recreatie, sporten , spelen en ontmoetenKarakteristiekKenmerkend voor de opbouw van de wijk is het centrum met bijbehorende wijkvoorzieningenen daaromheen buurten met buurtvoorzieningen.De bewoners herkennen het centrum als het ‘Plein’ van de wijk. Het centrum kan een echt‘Hart van de wijk’ worden als er ook winkels of andere functies aan de buitenzijde komen.De recreatieve of vrijetijdsmogelijkheden van het winkelcentrum kunnen beter. Er zijnbeperkte ontmoetingsmogelijkheden voor ouderen en jongeren en mensen met een fysiekebeperking. Niettemin is het winkelcentrum een echte trekker met bezoekers uit de hele stad.Hiermee heeft het centrum toch ook een sterke ontmoetingsfunctie. Die functie mag zichnog beter vertalen in meer plekken waar mensen samen komen, zoals pleinen, terrassen, eenmarkt, enzovoort. De uitstraling kan beter en meer wervend.De speelplekken en trapveldjes liggen verspreid over de buurten. Op de buurtpleintjes is eenconcentratie van speelvoorzieningen. Die blinken nu niet uit in uitdaging, beleving enafwisseling. Ontmoetingsmogelijkheden op de pleintjes zijn beperkt tot jeu des boulesbanenen enkele bankjes.De kinderboerderij is een belangrijke plek voor educatie, ontmoeting en verblijf. Recreatiefgebied De Lage Vuchtpolder ligt verscholen en maakt geen deel uit van de wijk. De Sportboulevardbiedt een uitgebreid sportpakket aan: tennis, voetbal, zwemmen, schaatsen skaten enfietsen. De verbinding met de wijk, via een bruggetje door een anonieme groenstrook, ismager. Het Cruyffcourt Hamdijk voorziet in de behoefte van voetballende jongeren en heefthet in zich om uit te groeien tot een groot wijkspeelcentrum met aanvullende (speel)voorzieningen.Kunstuitingen zijn schaars in de openbare ruimte, er zijn slechts enkele sculpturen. Cultureelstaat de wijk niet op de kaart.Buurtvader Mohamed Abarbie, uit Geeren-Zuid: “In deze buurt zijn er veel mensen die’s zomers bij wijze van spreken hun huiskamer naar buiten verplaatsen. Dan zie je bijspeel tuintjes hele groepen moeders zitten. En ik denk dat barbecue- of picknickplaatsenhier ook veel gebruikt zouden worden.”De buurtpleintjes zijn geschikt om te spelen en te ontmoetenMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 49

Ambitiet De openbare ruimte weerspiegelt de identiteit van de buurt en ondersteunt de betrokkenheidbij de buurt.t De openbare ruimte maakt vanzelfsprekende ontmoetingen mogelijk.t Er zijn voldoende sport, speel- en ontmoetingsplekken voor alle bewoners van debuurten. Deze zijn goed toegankelijk en voldoen aan de relevante technische eisen.t Er is ruimte om voorzieningen en activiteiten te realiseren vanuit de vraag.t In de openbare ruimte zijn plekken aanwezig waar buurtbewoners elkaar kunnenontmoeten, zoals op de buurtpleintjes, de secundaire groenstructuur of het winkelcentrum.t Het Edisonplein ontwikkelt zich tot een centrale ontmoetingsplek voor Liniet Recreatieve plekken, verspreid over de wijk, zijn verbonden door routes tot een recreatiefnetwerk.t Het winkelcentrum Hoge Vught ofwel ‘Hart van de Wijk’ ontwikkelt zich tot een wijkcentrum,waar bewoners van binnen en buiten de wijk komen winkelen, waar mensenwonen en waar mensen elkaar ontmoeten. Er zijn wandelpromenades, pleinen, terrassen,een weekmarkt, parkeervoorzieningen en er is ruimte voor manifestaties.t De sportboulevard aan de Terheijdenseweg is optimaal bereikbaar voor voetgangers enfietsers vanuit de buurten.t De sportvelden aan de zuidrand van Biesdonk zijn een integraal onderdeel van HogeVucht en vervullen een brede maatschappelijke functie.t Kunst draagt bij aan de identiteit en herkenbaarheid van de wijken. In de wijk komendaarom kunstuitingen voor, die bijdragen aan de identiteit en herkenbaarheid van de wijkals geheel en de buurten onderling.t De kinderboerderij groeit uit tot een ‘brede boerderij’, waar bewoners elkaar ontmoeten,waar educatie en informatie wordt gegeven, bijvoorbeeld over de Lage Vuchtpolder, enwaar regelmatig activiteiten plaatsvinden.De ontmoetingsfunctie van kinderboerderij kan verder worden versterktMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 50

Opgavent Bouw de buurtpleintjes om tot spel- en ontmoetingsplekken voor de omliggende (sub)buurten. Hanteer hierbij de toolbox bij het maken van keuzes en voor de communicatie.t Realiseer of verbeter verblijfsplekken op en aan het water, zoals kanosteigers, visplekken,zitplekken.t Realiseer een recreatief netwerk van routes en sport- en speelplekken in de wijk.t Realiseer informele recreatie- of spelaanleidingen op goed bereikbare plekken in de wijk:trimcircuit, vliegerweide, skatebaan, trapveld.t Versterk de ontmoetingsfunctie van het wijkcentrum. Maak ruimte voor horeca, terrasjes,winkels en behoudt de weekmarkt. Geef ruimte aan festiviteiten, activiteiten en manifestaties.t Versterk de ontmoetingsfunctie van de wijkparken Hoge Vucht en Liniepark.t Zorg voor goede loop- en fietsverbindingen naar de omliggende buurten.t Zorg voor functies die in avonduren aantrekkelijk en toegankelijk zijn.t Realiseer kunstuitingen die de identiteit en herkenbaarheid van de wijk versterken.t Maak de sportboulevard beter toegankelijk en ontwikkel de verbinding met Wisselaar.t Onderzoek de mogelijkheid de sportvelden aan de zuidrand van Biesdonk een bredemaatschappelijke functie te geven.Visualistie van de Brede Boerderij op een van platformavondenRandvoorwaardent Sport- en speelvoorzieningen moeten voldoen aan reguliere eisen voor veiligheid engezondheid.t De speelplekken en -voorzieningen komen tot stand in nauwe samenspraak met betrokkenbewoners en gebruikers.t De vormgeving van sport- en speelvoorzieningen sluit optimaal aan op het gebruik. Denkbijvoorbeeld aan een goede ondergrond voor sport en spel.t Voorkom zo veel mogelijk plekken die alleen voor een specifieke doelgroep zijn bestemd,gedeeld gebruik staat voorop.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 51

Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 52

Thema 5: Straatprofielen, meubilair, materialen enverlichtingKarakteristiekDe overwegend ruime straatprofielen hebben een doorgaans traditionele indeling: een brederijbaan, geflankeerd door ruime trottoirs en meestal een vorm van straatgroen. Er is veelverharding en de inrichtingskwaliteit is eenvoudig, sober, maar ook eenvormig te noemen.Het materiaalgebruik sluit hierop aan: asfalt in hoofdwegen en buurtstraten, gebakken ofbetonklinkers in de woonstraten en grijze tegels op de trottoirs. In de parkeervakken liggendoorgaans natuursteen keien of gebakken klinkers.Liniekwartier kenmerkt zich als een compact en intiem buurtje met overwegend in gebakkenklinkers uitgevoerde straten. Dit geldt ook voor de hoofdstraten Buys Ballotstraat en Edisonstraat.De verlichtingsprincipes zijn eenvoudig en herkenbaar, hoge masten met ‘uithouder’ langs dehoofdwegen, lage masten met een ‘paaltop’-armatuur in de woonstraten.Doornboslaan na aanleg in de jaren 60Ambitiet De inrichtingskwaliteit van de openbare ruimte (de straten, singels, groenplekken) isverzorgd, fraai en doelmatig. Het kwaliteitsniveau ligt op een hoger niveau dan dehuidige situatie.t De wijk kent een onderscheid in standaard- en bijzondere plekken voor het materialenpalet.Standaard plekken: de woonstraten. Bijzonder ingerichte plekken, gebieden ofroutes: de parkways, het kralensnoer van groenplekken, de buurtpleintjes, het winkelcentrumen de parken.t Er is een afgebakend en hanteerbaar materialenpalet om uit te kiezen bij (her)inrichtingsopgaven.Deze is van toepassing op de standaard straatprofielen. Bij de bijzondereplekken kan hiervan op onderdelen, mits gemotiveerd, worden afgeweken.t Nieuwe ruimtelijke principes voegen iets toe aan het palet en passen tegelijk in dekenmerkende opbouw en sfeer van de wijk.t De verlichting in de buurten en langs de hoofdwegen is op een dusdanig niveau dat degebruiker zich er prettig en veilig bij voelt.t Zoveel mogelijk energiezuinige verlichting en aangenaam licht toepassen in de woonstraten.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 53

ParkwayParkzonevrijliggend rijbaanrijbaanvrijliggend parkzonefiets/voetpad fiets/voetpad solitaire bomengazon lage masten hoge masten asfalt asfalt/tegels gazonBuurtontsluitingstraatvoortuintrottoirrijbaan breedbuurtgroenhaag tegels asfalt brede band gazonmast 6 m. mast 6 m.Woonstraatvoortuintrottoir parkeren rijbaan trottoir voortuinhaag tegels klinkers gebakken tegels haagklinkerslage mastlage mastMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie54

Parkwaysamendhangend profiel met bebouwing groen en wegBuurtontsluitingstraatdoorgaand karakter, langs buurtgroenWoonstraatintieme sfeer, altijd met een groen componentMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie55

Doornboslaan nu: parkway met volgroeide bomenOpgavent Sluit zo veel mogelijk aan bij het huidige straatprofielen en het materialenpalet voorHoge Vucht, Doornbos en Linie. Zie materialenpagina en bijlage III.t Vernieuw de straatprofielen met behoud van de kenmerkende ruimtelijke opbouw.Randvoorwaardent Alle plannen voldoen aan de indeling van standaard- en uitzonderingsplekken.t Nieuwe inrichtingsprincipes zijn mogelijk, maar voegen zich naar de structuur, het beelden de kenmerkende opbouw van de wijken, of zijn hiervan een interpretatie.t Bij nieuwe verlichting: energiearme lampen en witter licht.t Toepassing van duurzame materialen, robuust en slijtvast, en energiezuinig in het gebruiken/of bij de productie.t De gemeentelijke uitgangspunten voor inrichting en beheer uit ‘Taal van de stad’ zijn vantoepassing.t Open verharding (tegels, keien, klinkers) is gevoelig voor onkruid, beperk daarom dezeverharding waar dat kan.t Beperk de hoeveelheid verschillende materialen, behoud de eenvoud, zonder eenvormigheid.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 56

Thema 6: Onderhoud en beheerKarakteristiekIn de gehele wijk vindt er op basis van het huidige stedelijk beleid nog beheer op standaardniveauplaats. Standaard beheer zoals deze is beschreven in het Buitenruimteplan van 1998.Het buitenruimteplan is opgevolgd door de “visie openbare ruimte 2020” (zie § 2.3), die in juni2009 door het college is goedgekeurd. Nieuwe ontwikkelingen in de stad worden conform devisie ontworpen en aangelegd.Het masterplan zal een eerste concrete uitvoering worden van de “Visie openbare ruimte2020”, welke uitgaat van de 3 strategieën: gedeelde ruimte, herkenbare ruimte en duurzameruimte. Een goed, passend, beheer en onderhoud van de openbare ruimte afgestemd op hetgebruik ervan is daarbij natuurlijk belangrijk om te zorgen dat het specifieke gebruik mogelijkblijft. Vertalend naar het beheer en het onderhoud van de openbare ruimte betekent dit datten aanzien vanA “de gedeelde ruimte” de gebruiksmogelijkheden worden vergroot en mogelijk blijven.B “de herkenbare ruimte” de identiteit van de ruimte wordt versterkt en sterk blijft.C “de duurzame ruimte” na een duurzame inrichting ook duurzaam beheerd wordt.De wens en de opgave zullen dan ook zijn om het beheer te laten aansluiten bij de specifiekekenmerken van de wijk, waarin het gebruik van de openbare ruimte en de gebruiker centraalstaan. Om ervoor te zorgen dat specifiek gebruik van de openbare ruimte mogelijk blijft, zaldeze daarom ook goed moeten worden beheerd. En het beheer zal afgestemd moeten zijn ophet gebruik dat men ervan wil maken.Beheer en onderhoud in de praktijkOpgaveBeheer in Hoge Vucht, Linie en Doornbos De beheeroppervlakte in de Hoge Vucht, Linie en Doornbos zijn;Gebiedstype Verhardingen Groen EcoTotaal m 2Woongebieden 658318 463700 1458671267885Hoofdwegen 175282 33484 185583394349Groengebieden 14905 58489 107996181390Centrumgebieden 47807 1321061017Bedrijventerrein 11601 212513726Dit is een circa eenzesde deel van de gemeente Breda.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 57

In het uitvoeringsprogramma (Bijlage I) van deze nota worden een aantal projecten op wijk ofbuurtniveau genoemd, waarin reconstructies van plekken in de bestaande structuur, zullen gaanplaatsvinden in het groen, grijs of water. Deze reconstructies zullen conform de visie openbareruimte 2020 zodanig worden aangelegd, dat het gebruik en de gebruiker centraal staan.Op het gebied van beheer vragen de volgende projecten in de wijk extra aandacht:Het beheer van nieuw te ontwikkelen gebieden in de wijkHet Masterplan is een eerste concrete uitvoering van de “Visie openbare ruimte 2020”.De nieuwe fysieke ontwikkelingen in de wijk worden hiermee beschouwd als pilotprojectenbinnen de visie openbare ruimte 2020. Naast het ontwerp en de aanleg van deze nieuweprojecten vindt aansluitend een onderzoek plaats óf en op welke wijze de volgende beheerambitieskunnen worden nagestreefd.t Het beheer sluit aan bij het gebruik van de openbare ruimtet Het beheer is duurzaam. t Het beheer en onderhoud sluiten aan bij de karakteristieken (herkenbaarheid) van de wijk.Beheer als collectief beheerexperiment in Biesdonk.Op verschillende plekken in Biesdonk worden experimenten gestart waarin getracht wordtom bewoners een bijzondere, betrokken plaats in het collectief beheer te geven. Dit gebeurtin samenwerking met de woningcorporatie. Bij goede resultaten vindt verdere uitbouw vancollectieve beheersvormen plaats, waarbij bewoners intensief betrokken zijn in hun buurt.Beheerplan Hoge Vucht, Doornbos en LinieVoor de openbare ruimten in de Hoge Vught wordt een beheerplan gemaakt, waarin de randvoorwaarden voor gebruikgerelateerd beheer worden aangegeven.Hierbij geven “a) het beheer van nieuw te ontwikkelen gebieden in de wijk” en “b) experimenten collectief beheer ” voeding voor de invulling van dit beheerplan. Herkenbare onderdelen van de wijk zijn bijvoorbeeld;ParkwaysSecundaire groenstructuurBuurtpleintjesWijkpark Hoge VuchtLinieparkWaterkantenWoon- en buurtstratenWinkelcentrumSpecifieke plekken:speelplekken, hup’s en kunstBehoud de continuïteit van het wegbeeld;Ecologisch beheer naast regulier beheer;Behoud parkkarakter.Behoud onderscheid verschillende plekken.Behoud de verschillende gebruikswaardenBehoud ruimtelijke kwaliteit en eenheidBehoud gebruikswaarden voor spelen en ontmoetenBehoud transparant groenbeeld.Noordelijke deel: ecologisch beheer;Zuidelijk deel: regulier beheer gericht op behoud ruimtelijke kwaliteit en gebruikswaardevoor spelen en ontmoeten.Beheer gericht op instandhouding ruimtelijke kwaliteit en gebruikswaarden voorspelen en ontmoetenBehoud gericht op zichtbaar en bereikbaar maken van de oevers naast ecologischewaarden;Behoud continuïteit van de waterstructuurBehoud schoon heel en veilig straatbeeld;Voorkom begroeiing tussen tegels en straatwerkIntensief beheer gericht op aantrekkelijk en gastvrij hoogwaardig winkelcentrumBehoud specifieke gebruiksvormen,Zorg voor maatwerkOpgavet Realiseer een beheerplan voor Hoge Vucht, Doornbos en Linie waarin de randvoorwaardenvoor gebruiksgerelateerd beheer worden genoemd. Start hiermee in 2009. Het beheerplanwordt mede op basis van de ervaringen uit “a) het beheer van nieuw te ontwikkelengebieden in de wijk” en “b) experimenten collectief beheer”, opgesteld.t Aandacht voor interim beheer tijdens transformaties / herstructurering.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 58

BijlagenB1 Uitvoeringsschema2 Literatuurlijst3 Materialenpalet4 Materialenschema5 Toolbox6 Deelnemers platform MasterplanMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 59

V2B1V1V2R1B2V2P4R1V2V4V2R1B12V1B3B10V12V1G1B11V2V1B6B5V13V1P1B7V11 + V12B4V13V6V7V10B9P2V5B8V12V2R1V1R2V1R1V2G2V14V1V10P3V3legendaprojectnummer uit realisatietabelkeurmerk veilige woonomgevingafsluting autoverbindingen herinrichtingherinrichting wijk en buurtparken ontwikkeling recreatieve fi etsroute studie herinrichting Doornboslaanherinrichting buurtpleinenherinrichting parkwayzoneinrichting 30 km/h zone enkeurmerk veilige woonomgevingontwikkeling wandelroute‘rondje Hoge Vucht’aanleg recreatievoorzieningenaan het waterverbinden langzaam verkeer;fi ets/voetgangersbrugverbetering toekankelijkheidsportveldenverbetering toegankelijkheidzorgkruispuntprojecten waarvan de realisatiebuiten dit Masterplan is geregeld;integrale herontwikkeling(incl. openbare ruimte)herinrichting pleinverbinden langzaam verkeer;fi ets/voetgangerstunnelProjectenkaartMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie60

Bijlage 1:Uitvoeringsprogramma Masterplanfase 2: 2009-2013B1Groene routes, gebieden en plekken Start ontwerpfase UitvoeringG1 Brusselstraat en omgeving 2010 2011G2 Lelystraat 2009 2010BuurtpleintjeB1 Izegemstraat 2009 2009B2 Kaprijkestraat 2009 2009B3 Vlimmerenstraat 2012 2013B4 Blankenbergestraat 2008 2009B5 Lokerenstraat 2010 2011B6 Oostmallestraat 2010 2011B7 Hombeekstraat 2010 2011B8 Pieter Huysersstraat 2010 2010B9 Lieven de Keystraat 2011 2012B10 Philip Lammekensstraat 2012 2013B11 Cornelis Florisstraat 2011 2012B12 Ninovestraat 2011 2012B13 Roeselarestraat 2010 2011BuurtparkP1 Biesdonk 2008 2010P2 Geeren zuid 2011 2013P3 Linie volgt uitvoeringsprogrammastructuurvisie DLP4 Wijkpark Hoge Vucht 2010 2011WaterRecreatievoorzieningen aan het water zie R1 2011Bereikbaar, toegankelijk en veiligV1 Wandel- en fietsroutes 2010 2011V2 Bruggen en verbindingen met wijkranden 2010 2012V3 Zorgkruispunt Balienwijde 2009 2010V4 Zorgkruispunt Tielrodestraat 2009 2010V5 Zorgkruispunt Berlagestraat 2009 2010V6 Zorgkruispunt Vuchterhage 2009 2010V7 Parkeren Antwerpenstraat 2010 2011V8 Uitwerking Geeren zuid (IWOP) 2011 2012V9 Kindvriendelijke route 2009 2009-2010V10 Studie herinrichting Doornboslaan 2009V11 30 km/uur in Biesdonk 2010 2010V12 Keurmerk veilige woonomgeving gedeelte van Geeren Noord 2009-2010 2010-2011en gedeelte van BiesdonkV13 Afsluiting Roeselarestraat 2010 2011V14 Voetgangers- en fietstunnel Biesdonkseweg 2010 2011Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 61

Recreatie, sport, spelen en ontmoetenR1Recreatievoorzieningen in de wijk ook aan water20102011R2Sportvelden aan de zuidrand van Biesdonkn.v.t.2010BeheerBE1Wijkbeheerplann.v.t.2010BE2Collectief beheer Biesdonkn.v.t.2009-2010Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 62

Bijlage 2:LiteratuurlijstB2t Programma Wijkontwikkeling 2009t Verkeersplan 2004t Fietsnota “Fietsen, net zo makkelijk” 2008t Structuurvisie Breda 2020t Nota Kwaliteit Wonen 2006t Ontwerp Structuurvisie Doornbos - Linie 2009t Visie openbare ruimte Breda 2009t Maatschappelijke visie Meedoen en verbinden 2009t Nota Buitenspelen in Breda 2005t Cultuurhistorische verkenning Hoge Vucht 2008t Cultuurhistorische verkenning Doornbos en linie 2008t Onderzoek bureau Venhuizen 2008t Nota toegankelijkheidt Adviesnota Thuis Op Straat 2008t Initiatief Wortel van Leven 2008t Taal van de Stad 2005t Factor C 2008t Verbeelding van ambities 2009t Naoorlogse stadswijken tussen park en stad, Uitgeverij Blauwdruk 2009t Integraal Wijkontwikkelingsplan Geeren Zuid (IWOP) 2009 t Convenant GWI 2008t Nota Concept Kunstgrasvelden voor voetbal en hockey in Breda 2007Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 63

Bijlage 3:MaterialenpaletB3Het nieuwe palet vormt de basis die kan worden gebruikt bij de (her)inrichting van straten.Deze basis is aan te vullen met benodigde materialen als daar aanleiding toe is. Eventueleaanvullingen of aanpassingen zullen te allen tijde moeten worden gemotiveerd. Het basispaletbestaat uit de volgende elementen:Verhardingt Grijze merwebasalt tegels (30x30cm)voor de trottoirs Struykbeton; kleurcode 406t Asfalt voor de hoofdwegen, de erftoegangswegen en de busroutes.t Gebakken klinkers, rood-bruin, dikformaat voor alle woonstraten.t Trottoirband: 13/15 of 18/20, merwebasalt grijs;t Bij doorlopende groenstroken: 28/30 band, grijs;t Opsluitbanden; 0,08 of 0,10 x 0,20 x 1,00 grijst Inritbanden /rolstoelopritten: 0,50 x 0,50 x 0,80 m betonVerlichting:t Hoofdwegen: conische lichtmasten 8 meter met uithouder en koffer armatuur(bv Schredèr Altra);t Buurtstraten of ontsluitende erftoegangswegen: conische lichtmasten 6 meter metuithouder en kofferarmatuur (bv Schredèr Altra );t Woonstraten: Conische lichtmasten 4 meter met paaltop armatuur(bv Schredèr Alura, ral 7016)Straatmeubilairt Fietsbeugels: Velopa Type ‘Nietje’ buisdiameter 6 cm;t Papierbak: Bammens Capitole antraciet grijs (ral 7016);t Paaltjes: Velopa Inox (rvs) paaltjet Banken: Nader te bepalen per planParkeren:t Op straat: Witte thermoplast belijning op asfalt t Langsparkeren: Roodbruine gebakken klinkers elleboogverband met witte markering, of granietkeien met witte markering.t Dwarsparkeren; Zoals langsparkeren.t Parkeerterrein: Vrij indeelbaar.Hondenuitlaatplaatsen:Onderscheid in honden losloopterreinen (HLP), hondenuitlaatplaatsen (HUP) en hondenuitlaatstroken (HUS). Plaats voor elke uitlaatmogelijkheid de van toepassing zijnde aanduidingen(borden en paaltjes), zodat duidelijk is op welke plekken uitgelaten kan worden.Elke HUP kent een begrenzing van een haag of een combinatie van haag of hekwerk.SpeelplekkenSpeelzand, afgebakend met trottoirband 18/20.Masterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 64

Bijlage 4: Schema staatprofielen B4verharding trottoirband verlichting groen trottoir bomen extrawoonstraatbreed1e gebakken klinkers18/20 6mgazonmerwebasalttegels 2e ordenutskasten in het groenbuurtstraatmet bus2e asfaltKoffertype heestershaag1e ordeseizoensaspectenkele rijwoonstraat smal gebakken klinkers 13/15 4m haag merwebasalttegels 2e orde tuinmuurtje of haag alserfscheidingPaaltoptypeontsluitingsweg asfalt 18/20 8m gazon merwebasalttegels 1e orde trottoir naast fietspad28/30 Koffertype seizoensaspect laanvormendparkeerhaven 1e gebakken klinkers zie straattype zie straattype evt haag nvt nvt nvtlangs2e granietkeienparkeerhaven 1e gebakken klinkers zie straattype zie straattype evt haag nvt nvt niet langs buurtstratendwars 2e granietkeien ivm veiligheidparkeerhof of 1e gebakken klinkers geen banden: 6m haag als omkadering zo veel mogelijk 1e orde geen parkeerterreinparkeerveld 2e betonklinker vlakke indeling vlakke indeling maar parkeerpleinzwart Koffertype 2e orde3e granietkeiensolitairbuurtpleintjes vrij18/20 4m1e gazonmerwebasalttegels 1e ordezie toolbox28/30Paaltoptype2e heesters3e seizoensaspectvrijplantsoenvrij18/2028/304mPaaltoptype1e gazon2e hagen3e seizoensaspectmerwebasalttegels1e ordevrije plaatsingruimte voor kunst,zitplekpleinvrij28/30vrijgazon ingroenbakkenvrij1e of 2e ordevrije plaatsingnvt1e, 2e = 1e of 2e keuzeMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie65

B6Bijlage 6:Deelnemers Platform Masterplanopenbare ruimte Hoge Vucht – Doornbos – LinieIVN Vereniging voor natuur- en milieueducatieKinderboerderij Breda-noordSurplus WelzijnHBC Liniekwartier i.p.v. BBCBBV BiesdonkHBV WisselaarVVE LinieBewonersgroep KeersbergenstraatSt. Belangenbehartiging Surinaamse Senioren BredaJongeren van project StraattalentenWijkkrant KoersArendse Health ClubKlankbordgroep Brede school Geeren-noordBewoners WommelgemhofStaatsbosbeheerEdwin BosBCGCees HeijblomBCGWim van DongenIVN Ver. voor natuur- en milieu-educatiePeter BusterDienst Landelijk GebiedChris TönissenDienst Landelijk GebiedBertram de RooiDienst Landelijk GebiedDirk RehorstOBNBas HoefeijzersWaterschap Brabantse DeltaAnnie KoolsHBC LiniekwartierChiel RottierSingelveste AlleeWonenHerman SmitWonenBreburgJanet SchmitsLaurentiusHenk HilhorstFietsersbondWim VerhoevenKinderboerderijErik NeveSurplus WelzijnBas RenneBBV DoornbosFrank van den Eeden BBV BiesdonkJilles van den DoelHBV Geeren-Zuid LaagbouwRia MarijnissenBBV Geeren Noord OostLeo DrummenHBV WisselaarEls StuèrVVE LinieAd van ReekumSingelveste AlleeWonenMoniek van WinkelSingelveste AlleeWonenSonja VrijenhoekStaatsbosbeheerNicole TestersBewonersgroep KeersbergenstraatLiza van den Boogaard BBV Geeren NoordoostOulad El Hadj. M.Buurtvader Geeren-Noord en ZuidA. Bousbiat Buurtvader Geeren-Noord en ZuidCornelli ColeridgeSt. Belangenbehartiging Surinaamse Senioren BredaDhr. LamouBuurtvader Geeren-Noord en ZuidMohamed AbarbieBuurtvader Geeren-Noord en ZuidMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 67

Theo de NijsAad v.d. LindenCees ArendsePeter VoermansAntoinet SommersIngeborg van der ZeeArno BakkersPieter ZwanikkenPaul HalderenInbo BurkeJongeren:De Baroniesche HengelaarsDe Baroniesche HengelaarsArendse Health ClubKbg brede school Geeren-NoordBasisschool De LiniedoornBasisschool JF Kennedy OuderverenigingBomenstichtingBewonerBewonerStudio LuctorRayo Burke Lynn Burke Titia BurkeGemeente BredaVincent KuiphuisTon GjeltemaMarc de PooterMarlijn LodewijksGeert KleiRiny van EmpelTon van HeesJeannette EikelenboomWillem de BrouwerRoy ter HoevePeter van SchieAngelo GommerenJeroen StoutjesdijkMark BerendsBruun ScheltemaStedelijk WaterBuitenruimteMilieuProgrammamanagement en ProjectenVerkeerPolitiekeurmerkGebiedbeheerderCommunicatieIngenieursbedrijfBuitenruimteRuimtelijke PlannenMaatschappelijke ontwikkelingEcologie en recreatieCulturele planologieDirecteur BuitenruimteMasterplan openbare ruimte 2020: Hoge Vucht – Doornbos – Linie 68