12.07.2015 Views

Examen VMBO-GL en TL 2010 - NVON

Examen VMBO-GL en TL 2010 - NVON

Examen VMBO-GL en TL 2010 - NVON

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

grafiek van s<strong>en</strong>sor 1 grafiek van s<strong>en</strong>sor 23p 12 Bepaal met één van de grafiek<strong>en</strong> de frequ<strong>en</strong>tie van de gebruikte toon.Bij de linker grafiek is de meting op tijdstip “0” gestart.Bij de rechter grafiek zie je dat het signaal pas na <strong>en</strong>ige tijd door de s<strong>en</strong>sorwordt waarg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.1p 13 Waarom lukt het met<strong>en</strong> van deze tijd niet met e<strong>en</strong> stopwatch?2p 14 In de uitwerkbijlage staan twee zinn<strong>en</strong> over de grafiek<strong>en</strong>. Omcirkel in elke zin de juiste mogelijkheid.De geluidss<strong>en</strong>sor<strong>en</strong> staan precies één meter uit elkaar.Met dit gegev<strong>en</strong> <strong>en</strong> de meetresultat<strong>en</strong> van beide s<strong>en</strong>sor<strong>en</strong> kan Sara degeluidssnelheid berek<strong>en</strong><strong>en</strong>.3p 15 Berek<strong>en</strong> de geluidssnelheid die Sara zal vind<strong>en</strong>.1p 16 Sara wil de geluidssnelheid nauwkeuriger bepal<strong>en</strong>.Wat moet Sara dan do<strong>en</strong>?A de afstand tuss<strong>en</strong> de s<strong>en</strong>sor<strong>en</strong> vergrot<strong>en</strong>B de toong<strong>en</strong>erator harder zett<strong>en</strong>C de toong<strong>en</strong>erator tuss<strong>en</strong> de s<strong>en</strong>sor<strong>en</strong> zett<strong>en</strong>D gevoeliger s<strong>en</strong>sor<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong>GT-0173-a-10-1-o 7 lees verder ►►►


Effect<strong>en</strong> bumperklev<strong>en</strong>Bumperklev<strong>en</strong> houdt in dat e<strong>en</strong> auto ergdicht op zijn voorganger rijdt.Als de bestuurder in de voorste autodan plotseling remt, heb je te weinig tijdom te reager<strong>en</strong> <strong>en</strong> op tijd tot stilstand tekom<strong>en</strong>.Bumperklevers word<strong>en</strong> soms verplichttot het volg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> gedragscursus.Ze word<strong>en</strong> daarbij bewust gemaakt vande gevolg<strong>en</strong> van het te dicht rijd<strong>en</strong> ope<strong>en</strong> voorganger.In de tabel zie je de reactieafstand<strong>en</strong> bij verschill<strong>en</strong>de snelhed<strong>en</strong> onder idealeomstandighed<strong>en</strong>.snelheid (km/h) 30 50 70 80 100 120reactieafstand (m) 9 15 21 24 30 364p 17 Tek<strong>en</strong> in het diagram op de uitwerkbijlage e<strong>en</strong> grafiek van de reactieafstandteg<strong>en</strong> de snelheid.1p 18 Wat verstaan we onder de reactieafstand?1p 19 Welk van de volg<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> heeft invloed op de reactieafstand?A staat van de band<strong>en</strong>B staat van de bestuurderC staat van de remm<strong>en</strong>D staat van het wegdek3p 20 Berek<strong>en</strong> met de gegev<strong>en</strong>s uit de tabel de reactietijd onder idealeomstandighed<strong>en</strong>.Bij e<strong>en</strong> remtest krijgt e<strong>en</strong> auto met e<strong>en</strong> massa van 1120 kg e<strong>en</strong> vertraging van4,5 m/s 2 .2p 21 Berek<strong>en</strong> de remkracht op de auto tijd<strong>en</strong>s het remm<strong>en</strong>.GT-0173-a-10-1-o 8 lees verder ►►►


Sloop goedkoopBij de sloop van e<strong>en</strong> gebouw wordt e<strong>en</strong>zware ijzer<strong>en</strong> kogel gebruikt met e<strong>en</strong>massa van 1800 kg.2 mslop<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> sloopkogelE<strong>en</strong> elektromotor trekt de kogel uit zijn ev<strong>en</strong>wichtsstand. Hij komt daardoor 2 mhoger te hang<strong>en</strong>. We verwaarloz<strong>en</strong> de luchtweerstand.2p 22 Laat met e<strong>en</strong> berek<strong>en</strong>ing zi<strong>en</strong> dat de to<strong>en</strong>ame van de zwaarte-<strong>en</strong>ergie 36 000 Jis.3p 23 In de uitwerkbijlage zie je e<strong>en</strong> vere<strong>en</strong>voudigde schematische tek<strong>en</strong>ing van dekogel die uit zijn ev<strong>en</strong>wichtsstand is getrokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> in zijn uiterste stand hangt. Bepaal met e<strong>en</strong> constructie in de figuur op de uitwerkbijlage de grootte <strong>en</strong>richting van de spankracht in de kabel. Noteer die grootte onder de tek<strong>en</strong>ing.De kogel beweegt na het loslat<strong>en</strong> met to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de snelheid.1p 24 Welke <strong>en</strong>ergievorm(<strong>en</strong>) heeft de kogel als deze 1 m is gedaald?A alle<strong>en</strong> bewegings<strong>en</strong>ergieB alle<strong>en</strong> zwaarte-<strong>en</strong>ergieC bewegings<strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> zwaarte-<strong>en</strong>ergieD elastische <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> bewegings<strong>en</strong>ergie3p 25 Berek<strong>en</strong> met welke snelheid de kogel de muur van het gebouw raakt.GT-0173-a-10-1-o 9 lees verder ►►►


Punt<strong>en</strong>slijpersJannick krijgt van zijn doc<strong>en</strong>t tweepunt<strong>en</strong>slijpers.Eén is van magnesium <strong>en</strong> één van aluminium.De opdracht is om te achterhal<strong>en</strong> van welkmateriaal elke punt<strong>en</strong>slijper is gemaakt.1 22p 26 Jannick heeft e<strong>en</strong> magneet tot zijn beschikking. Leg uit of hij daarmee het verschil kan mak<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de magnesium <strong>en</strong> dealuminium punt<strong>en</strong>slijper.Om te onderzoek<strong>en</strong> van welk materiaal elke punt<strong>en</strong>slijper is gemaakt gaat hij dedichtheid bepal<strong>en</strong>. Hij gebruikt e<strong>en</strong> maatcilinder <strong>en</strong> e<strong>en</strong> bov<strong>en</strong>weger.1p 27 Jannick begint met het losschroev<strong>en</strong> van het mesje. Geef e<strong>en</strong> red<strong>en</strong> voor het verwijder<strong>en</strong> van het mesje.1p 28 Hij doet wat water in e<strong>en</strong> maatcilinder.Zie de figuur hiernaast.Wat zal Jannick aflez<strong>en</strong>?A 69 mLB 74 mLC 78 mLD 80 mLFORTUNAW. - GERMANY100:2ml In 20 C10080603p 29 Wat moet Jannick nog do<strong>en</strong> om het volume van e<strong>en</strong> punt<strong>en</strong>slijper te bepal<strong>en</strong>?GT-0173-a-10-1-o 10 lees verder ►►►


De gegev<strong>en</strong>s die Jannick verzamelt, staan in de onderstaande tabel.punt<strong>en</strong>slijper massa (g) volume (cm 3 )1 5,2 3,02 6,8 2,53p 30 Leg aan de hand van e<strong>en</strong> berek<strong>en</strong>ing uit welke punt<strong>en</strong>slijper van aluminium is.AanhangfietsReina heeft e<strong>en</strong> aanhangfiets gekocht om haar zoontje Paul te ler<strong>en</strong> fiets<strong>en</strong>.De fiets kan aan e<strong>en</strong> gewone fiets word<strong>en</strong> gekoppeld.In de tek<strong>en</strong>ing is e<strong>en</strong> aantal punt<strong>en</strong> aangegev<strong>en</strong>.Punt A is het draaipunt, in B werkt e<strong>en</strong> zwaartekracht op Paul van 280 N <strong>en</strong> puntC is het bevestigingspunt.3p 31 Bepaal met behulp van de figuur hoe groot de kracht in het bevestigingspunt Cis door de zwaartekracht op Paul. Gebruik hiervoor de afstand<strong>en</strong> in de foto.GT-0173-a-10-1-o 11 lees verder ►►►


Supersnelle TGV verbreekt recordOp 3 april 2007 bereikt de Franse hogesnelheidstrein TGV V150 e<strong>en</strong>recordsnelheid van 574,8 km/h. Om die snelheid te hal<strong>en</strong> is de V150 e<strong>en</strong> TGVdie speciaal voor deze recordpoging is aangepast.2p 32 Hieronder zie je vier plaatjes met <strong>en</strong>kele aanpassing<strong>en</strong> bij de V150.beter gestroomlijndminder stroomafnemersextra motor<strong>en</strong>bov<strong>en</strong>kant afgedekt met plat<strong>en</strong> Laat door middel van e<strong>en</strong> kruisje in de tabel op de uitwerkbijlage zi<strong>en</strong> opwelke grootheid elke aanpassing effect heeft.GT-0173-a-10-1-o 12 lees verder ►►►


De naam V150 staat voor e<strong>en</strong> snelheid (V = vitesse) van 150 m/s. De snelheiddie de trein t<strong>en</strong> minste moet hebb<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> nieuw record.3p 33 Na de start bereikt de V150 in 3 minut<strong>en</strong> e<strong>en</strong> snelheid van 88,3 m/s. Berek<strong>en</strong> de gemiddelde versnelling van de trein.De versnelling wordt na die eerste drie minut<strong>en</strong> merkbaar kleiner. Deaandrijfkracht van de motor<strong>en</strong> blijft constant.1p 34 Wat kun je zegg<strong>en</strong> over de luchtwrijving <strong>en</strong> de resulter<strong>en</strong>de kracht bijto<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de snelheid?de luchtwrijving de resulter<strong>en</strong>de krachtA neemt af wordt kleinerB neemt af wordt groterC neemt toe wordt kleinerD neemt toe wordt groterDe trein rijdt op e<strong>en</strong> aangepast TGV-traject van Parijs naar Straatsburg (afstand450 km). In het plaatje hieronder zie je het traject (dikke lijn) <strong>en</strong> de plaats waarhet record gehaald is.4p 35 De elektromotor<strong>en</strong> lever<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gemiddeld vermog<strong>en</strong> van 1,96.10 4 kW.De topsnelheid wordt bereikt in 12 minut<strong>en</strong> <strong>en</strong> 42 second<strong>en</strong>. Berek<strong>en</strong> de kost<strong>en</strong> aan elektrische <strong>en</strong>ergie om de topsnelheid te bereik<strong>en</strong>.1 kWh kost € 0,22.Aan het eind van het traject mocht de snelheid van de TGV niet meer to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>.2p 36 Leg uit waarom de snelheid van de trein niet meer toe mocht nem<strong>en</strong>. Gebruik inje uitleg de groothed<strong>en</strong> bewegings<strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> remweg.1p 37 Naast de snelheid zijn er nog e<strong>en</strong> aantal groothed<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> rol spel<strong>en</strong> om detrein voor het eind van het traject tot stilstand te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Noem één van deze groothed<strong>en</strong>.BronvermeldingE<strong>en</strong> opsomming van de in dit exam<strong>en</strong> gebruikte bronn<strong>en</strong>, zoals tekst<strong>en</strong> <strong>en</strong> afbeelding<strong>en</strong>, is te vind<strong>en</strong> in het bij dit exam<strong>en</strong>behor<strong>en</strong>de correctievoorschrift, dat na afloop van het exam<strong>en</strong> wordt gepubliceerd.GT-0173-a-10-1-o*13 lees verder einde ►►►•

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!