Kernenergiewet - Meet- en regelbronnen 2007 ... - Inspectie SZW

1. Aanleiding en doel van het inspectieproject1.1 AanleidingDe Arbeidsinspectie is belast met het toezicht op de naleving van de bepalingen in de Kernenergiewet(Kew). In het jaar 2000 is een strategie vastgesteld waarbij de vergunninghouders zijn ingedeeld incategorieën, waaraan een inspectiefrequentie is gekoppeld. Bij de uitwerking van deze strategie wordternaar gestreefd zoveel mogelijk inspectieprojecten op te zetten van gelijksoortige toepassingenbinnen bepaalde branches.Radioactieve bronnen worden binnen de meet- en regeltechniek toegepast in diversebedrijfstakken/branches, zoals de papier-/kartonindustrie, de wegenbouw, de voeding- engenotmiddelenindustrie, de procesindustrie, baggerindustrie, etc. De radioactieve bronnen voor dezetoepassingen zijn zogenaamde ‘ingekapselde bronnen’, hetgeen betekent dat de radioactieve stof zichbevindt in een capsule. Wanneer de capsule in goede staat verkeert is er geen gevaar voor eenbesmetting met radioactieve stof, maar wel gevaar voor blootstelling aan ioniserende straling.De meetapparatuur, waarvan de radioactieve bronnen deel uitmaken is divers te noemen, evenals deeigenschappen van deze bronnen. De aard van de bedrijven/instellingen met de genoemdetoepassingen lopen dan ook sterk uiteen; voorbeelden:metaalgieterij, zandwinning/baggerbedrijven, (fris)drank- en zuivelindustrie, voeding- engenotmiddelenindustrie, rubber- en tapijtindustrie, cementindustrie, laboratoria enonderzoeksinstellingen.De radioactieve bronnen zijn normaliter opgenomen in een bronhouder, die een afsluitbareuittredeopening voor de stralingsbundel heeft. Bij de handelingen met of in de nabijheid van deradioactieve bronnen is het gevaar van blootstelling aan ioniserende straling niet geheel uit te sluiten.In 2002 is een inspectieproject uitgevoerd met betrekking tot het gebruik van de radioactieve bronnenbij productieprocessen in de papier-, textiel- en kunststofindustrie. Ging bij dit project de aandacht metname uit naar de zogenaamde Bèta-bronnen ten behoeve van dikte-, dichtheids- en gramgewichtsmetingen,bij het inspectieproject dat in 2005 werd uitgevoerd werd het gebruik van radioactievebronnen in de meet- en regeltechniek over de volle breedte van het toepassingsgebied gecontroleerd.Voor de uit te voeren inspecties werd een selectie gemaakt uit de bedrijven die recent een nieuwe ofgewijzigde vergunning hadden ontvangen. Door middel van monitorvragen werd bij ditlaatstgenoemde project getracht om meer inzicht te krijgen in het naleefgedrag bij deze Kewtoepassingenen de daarbij mogelijk aanwezige knelpunten.Het percentage van bedrijven dat in overtreding bleek te zijn (circa 65 %) en het aantal vastgesteldeovertredingen per bedrijf (gemiddeld bijna 3) vertoonde bij beide projecten grote gelijkenis.Gezien de resultaten van de voorgaande inspectieprojecten en de mogelijke stralingshygiënischerisico’s was voor 2007 opnieuw een inspectieronde gericht op deze toepassing voorzien. In dit rapportwordt van dit uitgevoerde inspectieproject verslag gedaan.Voor alle duidelijkheid wordt vermeld dat het bij de drie projecten steeds ging om een anderesteekproef van bedrijven.Voor de handelingen met ingekapselde radioactieve bronnen in de meet- en regeltechniek geldt eenvergunningplicht. Dit betekent dat alvorens men tot aanschaf van een dergelijke bron over kan gaan,er een vergunning in het kader van de Kernenergiewet moet zijn verleend. Om de geldigheid van devergunning in stand te houden dienen op grond van het Besluit stralingsbescherming wijzigingen in desituatie met betrekking tot deze vergunning te worden gemeld bij de vergunning verlenende instantie.De beëindiging van de toepassing en de afvoer van bronnen dient daar ook te worden gemeld. Ditalles is bedoeld om de zorg rondom het voorhanden hebben en gebruik van radioactieve bronnen tewaarborgen. Uit diverse inspectieprojecten is gebleken dat na ontvangst van de vergunning, dezemeldingen vaak achterwege blijven en situaties niet (meer) door de verleende vergunning wordengedekt.1.2 DoelstellingenHet doel van het project was het opheffen van overtredingen van de wettelijke bepalingen op hetgebied van de Kernenergiewet, inclusief de voorschriften van de verleende Kew-vergunningen, binnende daarvoor afgesproken termijnen. De beperking van de blootstelling van werknemers aanioniserende straling staat daarbij centraal.5