Augustus - Historische Kring Haaksbergen

Aold HoksebargeHISTORISCH CENTRUM HAAKSBERGEN:Souterrain gemeentehuistel. 053-5742374Correspondentieadres: Goorsestraat 31,7482 CB HaaksbergenEmail: hist.centrum.hbg@hetnet.nlWebsite: www.historischekringhaaksbergen.nlOpeningstijden:MaandagDinsdagDonderdagVrijdag19.00-22.00 uur13.30-17.00 uur19.00-22.00 uur13.30-17.00 uurLEDENADMINISTRATIE: K. Faber, K. Doormanstraat 17,7482 BJ HaaksbergenBETALINGEN:Postbankrekening nr. 2547699 (alleen voor contributie)Bankrekening Rabobank nr. 32.42.29.917beide t.n.v. Penningmeester Historische Kring HaaksbergenBestuur van de Historische Kring HaaksbergenG. J. Leppink Uiterhoevestraat 11,7481 DH Haaksbergen tel. 5721728voorzitterJAM. van der Zanden Goorsestraat 31,7482 CB Haaksbergen tel. 5722300secretarisJ.G. Hofste op Bruinink Blekerstraat 5,7481 JT Haaksbergen tel. 5723553vice voorzitter, voorz. wg. hist. onderzoekG.J. Slotman Kroonprins 4,7481 CJ Haaksbergen tel. 5724083penningmeesterG.P.Wes Wiedenbroeksingel 88,7482 BD Haaksbergen tel. 5722814hoofd interne zakenJ.H. Scholten Bizetstraat 31,7482 AM Haaksbergen tel. 5722937hoofd archiveringC.W.M.J. Wentink Fazantstraat 129,7481 BJ Haaksbergen tel. 5722711voorz. wg. monumenten/archeologie"Aold Hoksebarge" wordt vier keer per jaar toegezonden aan de leden van de "HistorischeKring Haaksbergen". Zij betalen voor lidmaatschap en abonnement € 16,- per jaar.Publikatie of overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk, is alleen toegestaan met toestemmingvan de auteur(s) en bronvermelding.ISSN: 1384-76

2649REDACTIEA. Bekkenkamp, redacteur.J.G. Hofste op Bruinink, redactiecoördinator.A. van Leeuwen, correctie, eindredacteur.G.J. Leppink, redacteur.MEDEWERKERSJ.B.M. Heerink, J.H. Kluitenberg, H. Kormelink, G.J.W. Leppink,H.F. Mensink, Th. J. Meijerink, W. Rikkers, J.H. Scholten, A.van de Wal,C.W.M.J. Wentink, G.P. Wes, J.A.M, van der Zanden.REDACTIE ADRESBlekerstraat 5, 7481 JT HaaksbergenINHOUD JAARGANG 38, NUMMER 3, AUGUSTUS 2005PAGINA 2649 T/M 2676.1 VAN HET BESTUUR PAG. 26502 NIEUWE LEDEN PAG. 26513 SCHENKINGEN PAG. 26514 AANWINSTEN PAG. 26515 PALEIS HET LOO PAG. 2652(verslag van een dagexcursie)6 HET ROOKHOEN PAG. 26527 WEB. PAGINA PAG. 26538 RELIGIEUS ERFGOED PAG. 26549 RICHT UW BLIK OMHOOG PAG. 265610 EEN NIEUWE GEMEENTEHUIS PAG. 265611 NAAR AANLEIDING VAN PAG. 266012 JUBILEUM VAN EEN WEG PAG. 266013 DE ELSEN ERVEN (DEEL 2) PAG. 266114 RICHT UW BLIK OMHOOG PAG. 2675

2650VAN HET BESTUUROp 26 mei ontving burgemeester Loohuis namens de familie Oostendorp twee18e eeuwse familieportretten van hun voorouders Aleida Oostendorp-Dekker(1777-1859) en Gradus Oostendorp (1775-1855), afkomstig van het historischeHaaksbergse erve Oostendorp.Zij hadden altijd in de familiekamer gehangen, hetgeen goed te zien is aan dejammergenoeg overgeverniste rooklaag. De familie Oostendorp vond het tijd,dat ze weer in Haaksbergen terugkwamen en schonk ze aan het gemeentebestuur.De burgemeester gaf ze daarna aan onze kring in bruikleen, waar zeeen passende plaats gevonden hebben.Inmiddels wordt er heel hard gewerkt door veel vrijwilligers, die regelmatiguren vrij maken om het archief verder te ontsluiten en in te passen in het algemeenbekende systeem. Het wordt dan ook steeds gemakkelijker voor onzeleden en andere bezoekers datgene wat men zoekt, te vinden. We zijn deze vrijwilligersbijzonder dankbaar voor hun werk en inzet.Zoals u elders in dit nummer kunt lezen, belooft zaterdag 10 september weereen bijzondere monumentendag te worden met nu als thema: "Religieus erfgoed",die ons via alle Haaksbergse kerken zefs naar Ammeloe zal leiden.Om elk misverstand te vermijden: De volgende zondag, 17 september 2005, ishet "Kerkendag". Ter gelegenheid daarvan zal door onze kring een mooi boekje,gewijd aan architectuur en bouwkunst van de Haaksbergse kerken vanaf deMiddeleeuwen tot nu, worden uitgegeven en dan voor € 3,50 beschikbaar zijn.Aan de in oktober plaatsvindende opening van ons nieuwe gemeentehuis zalonze kring meewerken door het verzorgen van een tentoonstelling, gewijd aanhistorisch Haaksbergen en zijn gemeentehuizen.Omstreeks november zal bij de uitgeverij Smit van 1876 te Hengelo een boekverschijnen van de hand van Mr. Dr. E.P.M.W. Domsdorf over de ondergangvan de Koninklijke Nederlandse Textiel Unie, waartoe ook de Haaksbergsebedrijven D. Jordaan & Zonen en DJ. ten Hoopen en Zonen behoorden.De titel zal zijn: "Een Mislukte Textielfusie", een boek waaraan ook wij onzemedewerking verleenden. Daarom zal het voor onze leden bij voorin tekeningvoor€ 26,50 (normaaal€ 29,50) aangeschaft kunnen worden.Gezegd mag worden, dat het vrijwel het afsluitende boek over de Twentsetextielgeschiedenis zal worden.En tot slot is er in ons bestuur de laatste maanden gediscussieerd of de structuuren aanpak van onze kring nog wel is toegesneden op de dynamische ontwikkelingdie onze kring doormaakt.Voor uw mening en wijze raad staan wij graag open.GJ.Leppink, voorzitter

2651NIEUWE LEDENGJ. Baardink, Corn. Jolstraat 16,7482 VZ Haaksbergen.I. Brummelhuis-Snijders, Slotdwarsweg 6,7496 PX Hengevelde.A.H.J. te Cate-Groot Obbink, Garsenshof 11,7231 LA Warnsveld.WJ.M. Granneman, Rietmolenweg 60,7482 NX Haaksbergen.G.J. ter Heegde, Markslag weg l, 7481 RE Haaksbergen.B.M. Oostendorp, Birkenheuvelweg 57,1215 ES Hilversum.H. Rutgerink-Molenveld, Zonegge 10-05,6903 EX Zevenaar.J.G.M. ten Thije, Beukenlaan 105,7271 JM Borculo.L Vink, Dr. Lovinkstraat 21, 7545 JS Enschede.J.C.M. Lucas,Van Tydencampstraat 43,7721 XH Dalfsen.SCHENKINGENIn de afgelopen periode mochten we de volgende schenkingen ontvangen,waarvoor we de gulle gevers van harte willen bedanken.HHannink, diverse foto's om te scannen + boekje 75 jarig jubileum Crescendo.H.W.Reimelink, Archiefstukken m.b.t. Burger-oorlogsslachtoffers.G.Vaanhold: Familieboek Breukers. Fam. Oostendorp, Hilversum,2 schilderijen Hr. en Mevr. Oostendorp begin 19e eeuw. B. ten Bruggencate,div.boeken o.a. Wee'j nog? K.Muller, Div. CD roms Twente van 1929-1980 enOost Twente, Kerstconcert 2004 , Haaksbergse Harmonie en diverse zangkoren.N.Horst: Spectrum jaarboeken. 1979-1999 MH.Odink, Een gat in het prikkeldraad.(Kamp Westerbork , ontsnappingen en verzet) .Van de stobbe en debossen. Een Drentse onderduikervaring. E.P.M.W.Domsdorf, Internationaalatoomenergierecht. J.P.ten Bruggencate, Stukken betreffende het ComitéHongaarse kinderen. Overzichtskaart Haaksbergen en boek Singraven nov. 1968.H.Brummelhuis, Diverse boeken. B.M.Oostendorp, 9 boeken over Ornamentenen windvanen. St.Synagoge Haaksbergen: 3 ringbanden met artikelen, krantenknipselsenz. betreffende de eerste jaren van de stichting vanaf 10 mei 1977t/m 14 jan. 1984. G.Hofste op Bruinink, 2 boeken. Kastelen en De Gulden.AANWINSTENRein Heerink (1915-2000), een culturele Bourgondiër.Oorlog mijn arme schapen. Een andere kijk op de 80 jarige oorlog (1568-1648).De Robles atlassen + map met 63 kaarten.Bekijk het van beide kanten. Von beiden Seiten betrachten.Vom fürstbischöflichen Privileg zu demokratischen Wahlen.Die Bestande des Landarchivs NRW. Staatsarchiv Munster.Het Duits-Nederlandse grensgebied tussen Ems en IJssel.

2652PALEIS "HET LOO" Verslag van een dagexcursie.Op donderdag 19 mei 2005 gaan de ruim 70 deelnemers, waarvan 30 leden vande Heimatverein Ahaus, via Hengevelde, Goor richting de Al. Nauwelijks aangekomenop deze snelweg of we worden al geconfronteerd met een file! VoorMarkelo begon deze en duurde tot na de IJsselbrug bij Deventer. Dat was eveneen tegenvaller.Bij het paleis werden we onthaald op koffie/thee en appelgebak. Vervolgensgingen we in groepen van ca. 13 personen met een gids (die dit overigens doenop vrijwillige basis) door een deel van de ca. 200 vertrekken van het paleis enwerden we voorzien van een schat aan informatie over de inrichting van de zalen,slaap-, ontspannings-, eet- en werkvertrekken en de diverse kabinetten.Bij toerbeurt werd aan de groepen een film vertoond over de leefwijze van deOranjes. Om 13.00 uur gingen we lunchen in het theehuis.Vervolgens was iedereen vrij om op eigen gelegenheid rond te kijken in bijv.koetshuis, galerie van de ordes, paardenstallen (zonder paarden), boven/benedentuinetc.Om 16.30 uur aanvaardden we de terugreis, die evenals de heenreis begon meteen file en stilstaand verkeer (over de eerste 20 km deden we bijna een uur!).In Haaksbergen namen we afscheid van onze Duitse medereizigers en ging iedereenzijn of haar eigen weg.Het was een prachtige dag waarop we met veel plezier kunnen terugzien. Zelfshet weer was ons gunstig gezind, 's Morgens was het nogal frisjes met windmaar 's middags in de tuinen van Het Loo scheen het ORANJE-zonnetje enwas het lekker warm. Al met al een superdag.Harry en Riet Winkelman.HET ROOKHOEN(naar aanleiding van een vraag tijdens de lezing van de heer A.Bekkenkamp)Vroeger bestonden de inkomsten van de heer van Haaksbergen voor een deeluit de zogenaamde pacht- of rookhoenders. Het rookhoen kan worden beschouwdals een belasting op de haardsteden. Rook was het zinnebeeld van dehaardstede, van iemands vaste verblijfplaats. Jaarlijks moesten door alle ervenen katersteden binnen de heerlijkheid op Vastenavond een kip, een rookhoendus, worden afgedragen aan het huis van de heer.G.J. W. Leppink.

2653Historische Kring Haaksbergen Historisch Centrum, Markt 3souterrain gemeentehuis tel.053-5742374.Email adres: info@historischekringhaaksbergen.nlWWW .HISTORISCHE KRING HAAKSBERGEN.NLOnder deze titel willen wij u informeren over onze website. Wat heeft er deafgelopen periode zoal op onze website gestaan? Een greep:Eisen -erven in Holthuizen.In dit stuk ging het voornamelijk over het oorspronkelijke en nu nog door dedirecte nakomelingen bewoonde erve "Eisen", oorspronkelijk geschrevendoor W.E. ten Asbroek en J.G.L. Overbeeke en bewerkt door TheoMeijerink. Uiteraard is het geheel verlucht met foto's.Haaksbergen op l april bevrijd.De Historische Kring Haaksbergen heeft op veler verzoek een overzicht gemaaktvan alle monumenten die herinneren aan het oorlogsgebeuren. Dezein kleur uitgevoerde folder is op l april tijdens de bijeenkomst inSt.Isidorushoeve voor het eerst openbaar gemaakt. Daarnaast was er in de bibliotheekte Haaksbergen een fototentoonstelling met betrekking tot die tijd.Speciale aandacht ging uit naar de leerlingen van de hoogste groepen van hetbasisonderwijs. Zij gaven door middel van collages hun kijk op de situatie.Een foto-impressie.De grote Mei-staking tegen de willekeur van de macht.In het kader van de 60 jarige herdenking van de bevrijding is op 28april te Ahaus het boekje "Der Streik gegen die Willkur der Macht"aan de burgemeesters van Ahaus en Haaksbergen overhandigd.Het beschrijft de mei-staking bij Jordaan van 1943 in Haaksbergen.Van de opgepakte inwoners zijn er acht gefusilleerd.Het tweetalige boekje is het resultaat van een samenwerkingvan de Historische Kring Haaksbergen en de Heimatverein Ahaus.Een foto-impressie.Een bezoek aan paleis Het Loo te Apeldoorn.Samen met de Heimatverein Ahaus ging onze Kring in mei op stap naar paleisHet Loo. Dit paleis was van 1686 tot 1975 de favorietezomerresidentie van de Nederlandse stadhouderlijke en koninklijke familie.De mei-markt.Zondag 2 mei brachten duizenden mensen een bezoek aan de jaarlijksemeimarkt in Haaksbergen. Het schitterende weer lokte ookvele belangstellenden naar onze stand aan de Blankenburg. Menig bezoekerkwam daar in contact met onze Historische Kring.Een foto-impressie.

2654Schilderijen van de familie Oostendorp (Watermolen).Onder de toeziende ogen van de familie Oostendorp tekende deBurgemeester van Haaksbergen en de vice-voorzitter van de HistorischeKring een bruikleen overeenkomst. Daarin staat vermeld dat de tweeportretten van Aleida en Gradus Oostendorp door de gemeente in bruikleenworden gegeven aan onze Kring. Eerder waren deze oude portretten door defamilie Oostendorp aan de gemeente geschonken Ze hangen nu in hetHistorisch Centrum Haaksbergen.Een foto-impressie."RELIGIEUS ERFGOED" Thema Open Monumentendag 2005.In het weekend van 10 en 11 september zal de landelijke Open Monumentendagweer gehouden worden. Ook dit jaar zal in het programma een cultuur/historischefietstocht opgenomen worden met de titel "Geloven over de grens".De deelnemers zullen al fietsend informatie verkrijgen over de vestiging van hetChristendom in deze streken, opnieuw actueel nu dit jaar herdacht wordt, dat1200 jaar geleden Ludgerus de eerste bisschop van Munster was. De route begintdan ook bij de Pancratiuskerk, de plaats waar het eerste kerkje gebouwd werd.Maar ook de opkomst van de Reformatie is in de beschrijving van de objectenterug te vinden.Haaksbergen ligt op het raakpunt van de Reformatorische wereld (het grondgebiedvan de Staten van Holland) en het Katholieke Munsterland. DeNederlands-Duitse grens was ooit ook een godsdienstgrens. De route leidt langseen aantal voormalige "schuilkerken" aan de Duitse grens, waar de katholiekenvan Haaksbergen en omgeving naar toe trokken om hun geloof te belijden.Enkele namen zoals "de Kloppendiek" en "de Papendiek" herinneren nog aande route, die de kerkgangersvolgden.Eenmaal gearriveerd in hetMunsterland ervaart men "dekatholieke sfeer" van deze regioaan de veldkruisen en kapellendie de route markeren.Ook is het opvallend, dat menhier de barok als reactie op desoberheid van de reformatorischearchitectuur weer tegenkomt.De neo-gothische kerk inAmmeloe is één van de hoog-"De kerk in het midden"in Ammeloe (Foto: Heimatverein Ammeloe)

2655tepunten van de route. Het gaaf bewaarde interieur is uniek in onze streek;bovendien is de omgeving van de kerk in oude stijl hersteld.De Antoniuskerk is het middelpunt van de zogenaamde " historische kring" vanAmmeloe, een eeuwenoude dorpsstructuur. Aan deze kring ligt ook hetHeimathaus Noldes. Dit pand uit 1880 werd in 1972 gesloten. Elisabeth Noldeszag geen toekomst meer in het bedrijf en pakte alle niet verkochte warenzorgvuldig in kisten; ook het oude café en de bakkerij gingen op slot. In 1994huurde de Heimatverein Ammeloe het pand en begon stap voor stap met de restauratieen herinrichting van het pand.Vele vaardige vrijwilligers maakten van dit oude pand een uniek streekmuseumen bewezen hoe een particulier initiatief kan bijdragen aan het behoud van eenuniek stukje dorpsgeschiedenis ( het museum is tijdens het zomerseizoen iederezondagmiddag van 14.00 tot 17.00 uur geopend).Maar er zijn nog meer verrassingen in de route opgenomen. Enkele km'srichting Vreden vindt men de zogenaamde rozenkranskapellen.Het betreft vijf kapellen die de droevige en deglorievolle geheimen van de rozenkrans uitbeelden.De kapellen werden in 1689 opgericht omde kerkgangers, die te voet op weg waren naarde parochiekerk van Vreden, op te roepen tijdenshet lopen de rozenkrans te bidden. In 1983werden de vervallen kapellen op initiatief vande naburige boeren hersteld en voorzien vanmoderne afbeeldingen.Op de terugweg ziet men nog de barokkerk vanZwillbrock en de N.H .Kerk van Rekken. Deroute wordt afgesloten met de Ned.Rozenkranskapel"De kroning van Maria"(Foto: Heimatverein Ammeloe)Herv.Waterstaatskerk van Haaksbergen, waarvandit jaar het 150 jarig bestaan gevierd wordt.Ieder kan de tocht zelfstandig rijden met behulpvan de uitvoerige routebeschrijving, verkrijgbaarbij de VVV en het Historisch Centrum.Ook voor niet-fietsers is het boekje door de vele historische wetenswaardighedenzeer de moeite waard.Zaterdag 10 september is er een "aangeklede fietstocht" o.l.v. gidsen en metverschillende activiteiten onderweg ( hiervoor moet men zich opgeven; zie eldersvoor informatie).Zondag 18 september tijdens DE OPEN KERKEND AG zijn alle kerkgebouwenvan de Gemeente Haaksbergen voor het publiek geopend vanaf 13.00 uur.Het is de bedoeling dat dan ook een beknopte uitgave over de architectuur vande Haaksbergse kerken gepresenteerd wordt onder de titel "Haaksbergen, hetJeruzalem van Twente".

2656De aandacht voor kerkelijke bouwkunst wordt op 15 november afgesloten meteen lezing door kunsthistoricus Zeno Kolks met de titel "Oude kerken inTwente", waarbij bijzondere aandacht besteed zal worden aan het exterieur eninterieur van de kerkgebouwen in Haaksbergen e.o.Wij willen door dit programma het Religieus erfgoed in onze Gemeente opnieuwin de belangstelling brengen en de vele vrijwilligers, die betrokken zijnbij het onderhoud en het gebruik van deze bouwwerken ondersteunen.Namens de Werkgroep Monumenten en Archeologie, Clemens Wentink.RICHT UW BLIK OMHOOG•^^^^•^^^^HWeet u in welk huis zich deze tweeronde antieke ramen bevinden?Het antwoord vindt u op blz. 2675.(foto: J. G. Hofste op Bruinlnk)EEN NIEUW GEMEENTEHUISZo rond het midden van oktober dit jaar draven alle lokale bobo's weer op. Ener zullen er ongetwijfeld ook een flink aantal van buiten de gemeentegrenzenkomen. Die maand is er een feestje te vieren en daarvoor wil menigeen zich welin het beste pak steken. Want niet elke dag wordt er een vernieuwd ambtelijkdeel van het gemeentehuis geopend. Met de nadruk op ambtelijk, want het bestuurlijkedeel is - behoudens een opknapbeurt - ongewijzigd. Het college vanBurgemeester en Wethouders blijft daardoor gehuisvest in het deel van het huisdat op een gedenkwaardige dag officieel in gebruik werd genomen: 14 maart1941. Bijna twee jaar nadat de gemeenteraad had besloten 60.000 gulden vooreen nieuw te bouwen gemeentehuis beschikbaar te stellen.De weg naar de bouw van het nieuwe gemeentehuis was ruim zestig jaar geledenbepaald niet bezaaid met rozen. In tegendeel zelfs. Al vele jaren werd overde nieuwbouw, die als zeer noodzakelijk werd ervaren, gepraat. Ook in de gemeenteraad.Het gemeentelijk onderkomen was destijds gehuisvest in een oudevilla aan de Oostenstraat (tegenwoordig de Jhr. Von Heijdenstraat), ter plaatsevan het huidige postkantoor. Maar de villa deed ook dienst als woning voor deburgemeester. Het gebouw had vier vertrekken. Het op één na grootste mat der-

2657tig vierkante meter en was in gebruik als secretarie en ontvangkantoor. Ook deBurgerlijke Stand met de bevolkingsregisters en het archief waren er ondergebracht.En er was ook nog plaats voor vijf ambtenaren. Publiek werd er ookontvangen. Voorts waren er twee kamers voor de burgemeester en voor de secretaris.Het grootste vertrek, 43,5 vierkante meter vloeroppervlak, was in gebruikals raadszaal, trouwzaal, stempellokaal en crisisbureau. Voorts werden erde commissievergaderingen gehouden, terwijl ook de politie er gebruik vanmaakte. Het gevolg was dat deze zaal door trouwerijen, vergaderingen, verhorendoor justitie of politie, bij het opmaken van de kas en boeken van de ontvanger,accountantsonderzoek of controle door rijksambtenaren steeds door 'deanderen' ontruimd moest worden. Dat de ambtenaren daardoor bepaald niet opkonden schieten met hun werk, laat zich raden.In 1935 leek het er op dat er koppen met spijkers konden worden geslagen.Maar de provincie gooide roet in het eten en liet het gemeentebestuur schriftelijkweten 'in verband met den financiëelen toestand der gemeente' het niet verantwoordte achten over te gaan tot de bouw van een nieuw gemeentehuis.Blijkbaar hebben Burgemeester en Wethouders zich deze brief ter harte genomen,want vier jaar later is het wel prijs. Op 5 mei 1939 besluit de gemeenteraadtot het beschikbaar stellen van 60.000 gulden uit eigen middelen voor denieuwbouw. Pogingen geld te krijgen uit het Werkfonds zijn, ondanks een aantalpositieve adviezen en een goedkeuring van het door de architecten Joseph enPierre Cuypers uit Amsterdam en Roermond gemaakte bouwplan, door een ingreepvan een ministeriële commissie op niets uitgelopen. Met andere woorden,wil Haaksbergen een nieuw gemeentehuis, moet het geld uit eigen zak komen.Op 17 april 1939 is het college er uit, op 5 mei volgt de gemeenteraad na eenlangdurige vergadering, omdat door alle partijen uitvoerig de blijdschap overhet plan naar voren wordt gebracht. Het college krijgt dan ook mandaat van deraad om de bouw uit te laten voeren. Op 7 juni van dat jaar komenGedeputeerde Staten vanOverijsselnaarHaaksbergen om zich telaten overtuigen van denoodzaak van de nieuwbouw.Zes dagen laterkomt het schriftelijke antwoord.Wat daarin exactstaat is niet bekend, maarhet raadsbesluit moet bekrachtigdzijn want daarnagaat het redelijk snel. InOktober zegt burgemeester Aanvoer van bouwmaterialenjonkheer H.J.W.J. von (Foto: Arch. Hist. Kr. Hbg.)

2658Heyden tijdens een raadsvergadering dat de aanbesteding voor de bouw en hetglas- en schilderwerk zal plaatsvinden op 7 november. Een week later al - op13 november 1939 - nemen Burgemeester en Wethouders het advies van de architectenover en gunnen de bouw aan aannemersbedrijf Ter Braak uitHaaksbergen voor de som van 48.787 gulden. Een paar dagen later wordt hetglas- en schilderwerk gegund aan M. de Groot uit Bolsward, met 2194 guldende laagste inschrijver. De architecten laten dezelfde dag het college weten, datH. Brugman is aangesteld als tijdelijk opzichter tijdens de bouw, die een paardagen later al begint.Het mandateren door de gemeenteraad van het college over deze bouw houdt ook indat er sinds die bewuste raadsvergadering van 5 mei 1939, behoudens een enkelemededeling, met geen woord meer over de bouw in de raad wordt gesproken.Anders is dat in het college, want in bijna elke (maandelijkse) collegevergaderingkomt de bouw wel aan de orde. De ene keer gaat het om de verzekering van het inaanbouw zijnde huis, een andere keer ,_ !at ^^over een schenking, de aanleg van een . ;;: . t > ..lichtinstallatie, een volledige huistele- |; ; ff . ;fooninstallatie, een kast voor de politie- i :kamer en ga zo maar door. Ook wordteen keer besloten de aan te brengenhouten vensterbanken te vervangendoor gepolijste hardstenen vensterbanken.Meerprijs 137,61 gulden, 'verminderdmet 50,57 gulden wegens minderwerk en ongeveer 10 gulden door minderverfwerk' aldus de B en W-notulen.Er worden gaande de bouw nog tweeAmbtenaren in hun nieuwe kantoor(Foto: Arch. Hist. Kr. Hbg.)lantaarns aangeschaft voor bij dehoofdingang, kosten 90 gulden per stuk. Ook keurt het college de aanschaf van eenkast voor de politiekamer goed, kosten 80 gulden. En voor 152 gulden wordt een rijwielbergplaatsin het souterrain van hetgemeentehuis geplaatst.Voor het bestralen van het plein omhet gemeentehuis zijn 290 vierkantemeter tegels nodig (kosten 545,20gulden), trottoirbanden voor 132 guldenen voorts 4000 straatklinkersvoor 136 gulden en 8000 klinkerkeienvoor 388 gulden. Voor het bestratenberekent aannemersbedrijf TerBraak nog eens 479 gulden.Het gemeentehuis zoals het er kon na de bouwuitzag (Foto: Arch. Hist. Kr. Hbg.)

2659De 'eerste steen' in de hal van het gemeentehuis wordt op 26 april 1940 gelegddoor burgemeester Von Heyden. Uit zijn toespraak blijkt, dat er wat vertragingis opgelopen met de bouw, vooral door slechte weersomstandigheden. 'Nadathet weder werkbaar weer geworden was, is de opbouw weer vlot verloopendankzij de prettige samenwerking tusschen directie en aannemer', aldus de verslagenvan die dag. Die prettige samenwerking was er blijkbaar niet altijd.Want als aannemer Ter Braak en schilder De Groot bij de eindafrekening nogbedragen claimen van resp. 1063 gulden en 44,68 gulden in verband met tussentijdseverhogingen van prijzen en lonen, duurt het enkele maanden voordatdaarover besluiten worden genomen. Ter Braak krijgt 903,55 gulden, De Grootmoet genoegen nemen met een bedrag van 37,98 gulden omdat het college vindtdat dit soort overschrijdingen voor niet meer dan 85 procent vergoed dienen teworden.De lokale Coöperatieve Boerenleenbank is begin 1940 de eerste die met eenschenking komt: een gebrandschilderd raam dat in de hal van het gemeentehuiszal komen. In juli van dat jaar bieden ook de gemeenteambtenaren een gebrandschilderdraad aan. Dat krijgt een plaats in de voorgevel van het gebouw. DeRK Werkliedenvereeniging St. Joseph biedt een lichtkroon met bijpassendewandarmen aan voor de trouwzaal. De stoomzuivelfabriek geeft 100 guldenvoor de aanschaf van drie schilderijen en de Middenstands-vereeniging geeft200 gulden voor de meubilering van het nieuwe huis en de weduwe Jordaan-Martens een smeedijzeren kroon. Pastoor Wienholts komt met een satijnenhoutenvoorzittershamer. GJ. van Heek uit Enschede schenkt twee zilverenkandelaars. Alle gulle gaven worden door de gemeente in dank aanvaard.De officiële opening wordt verricht door de Commissaris der Koningin inOverijssel, mr. A.E. baron van Voorst tot Voorst. Tijdens de openingstoespraakmeldt burgemeester Von Heyden dat de totale bouwkosten rond 66.800 guldenhebben bedragen. Voor het aanschaffen van meubels voor de raadszaal, geleverddoor de Gebroeders Te Lintelo, wordt 1895 gulden uitgetrokken. Het meubilairin het hele gemeentehuis kost bijna 10.000 gulden.Dat de net 10.000 inwoners tellende gemeente een waardig gebouw er bij heeftgekregen, blijkt uit een kranten verslag van vlak voor de officiële ingebruikneming:'Gezegd kan worden dat het nieuwe stadhuis van binnen zoowel als vanbuiten een keurigen indruk maakt. Het is echt een waardige zetel van hetgemeentebestuur, en als zoodanig zal het door alle gemeentenaren gewaardeerdworden. In breede kringen heeft men reeds van zijn belangstelling enwaardeering voor het nieuwe gebouw doen blijken door de aanbieding van geschenken.Wij vinden deze geste altijd bijzonder aardig.( ) De inrichting vanhet stadhuis is zeer doelmatig. Ze is mooi, zonder dat men van luxe kanspreken. Het gehele gemeentehuis past uitstekend in de sfeer van het hardwerkende,sober-levende Haaksbergsche volk. Wij kunnen burgemeester enwethouders, de gemeenteraad, de ambtenaren, eigenlijk alle inwoners vanHaaksbergen gelukwenschen met deze nieuwe aanwinst.'

2660Aardig cursief je bij dit verhaal:Enkele maanden voor de officiële opening van het nieuwe gemeentehuis vraagtschoonmaakster mejuffrouw J. Dieperink het college haar jaarwedde aan te passen.Zij krijgt door het grotere gebouw meer werk. De gemeente-opzichter, zoblijkt uit de notulen van de B en W-vergadering van 18 april 1941, is het methaar eens. Hij heeft berekend dat mej. Dieperink straks zo'n dertig uur perweek nodig heeft om het hele gebouw schoon te houden. Hoeveel uren zij daarvoorwerkte vermelden de annalen niet. Wel dat het college op basis van de berekeningenbesluit haar jaarwedde van 200 gulden te verhogen tot 500 gulden!Willy KikkersNAAR AANLEIDING VAN,In het artikel over de Kabelwacht in het vorige nummer van Aold Hoksebargewordt gesproken over de woningbouwvereniging Licht en Lucht. Dat moet zijn:Lucht en Licht. De heer BJ. Waanders, mede schrijver van het artikel, maakteons op de verwisseling attent. In zijn aangeleverde tekst stond de naam overigenswel juist vermeld.De redactieJUBILEUM VAN EEN WEGIn 1855, nu dus 150 jaar geleden, werd de verharde weg Enschede-Haaksbergen aangelegd.Uiteraard was er al wel een weg, maar on verhard en met een ander tracé. Vóór1855 liep de weg langs de Heimer en dan ten zuiden van de buurtschapRutbeke. De nieuwe grindweg werd vanaf het Boswinkel langs het Mors, dwarsover de Usseler Es aangelegd, en dan noordelijk langs de buurtschap Rutbeke.De kerkenraad van Usselo had hemel en aarde bewogen om de weg langs dekerk (van 1844) te laten aanleggen. Dat kregen ze voor elkaar, op voorwaardedat de Marke Usselo de grond over de es om niet ter beschikking stelde.Het huidige recreatiepark "Rutbeek" ligt niet in de buurtschap Rutbeke, maar inhet Usseler Veen. Usseler Veen vond men blijkbaar als naam niet zo geschikt,zeker niet omdat dit terrein gevoelsmatig nog verbonden werd met het feit, datde stad Enschede daar tientallen jaren al het stadsvuil dumpte.A. Bekkenkamp

2661Fragment uit kadasterkaart 1832,Bovenkant is het noorden.DE ELSENERVEN (DEEL 2)In het het eerste nummer (februari) van2005 is het eerste deel gepubliceerd. DeElsenerven (aan de Kattendamseweg 19,21 en 23) betreffen het hoofderf"Eisen"en de afsplitsingen Barg, Kampof Kampboer, Speelman (nuHöfte/Hilderink). Ook wordt hierbij heterve Koopman betrokken, omdat de eerstebewoner hiervan Gerrit ten Eisen, afkomstigwas van het Eisen. In dit vervolgwordt het laatste deel van het hoofderfEisen behandeld, vervolgens de afsplitsingBarg, dan de tijdelijke afsplitsingPollerkamp dat ook tot het Eisen behoorde maar naar de eigenaar ten Pollewerd genoemd, waaruit de erven Kamp en Speelman zijn ontstaan. Tot slotwordt de Kamp of Kampboer behandeld. In een volgend nummer komenSpeelman en de Koopman aan de orde.We gaan verder met de jongste generaties op het hoofderve TenElsen. Met dankaan de familie Ten Eisen voor de verstrekte gegevens voor dit artikel, in hetbijzonder aan Grada en Jan.(Eisen werd vóór de invoering van de Burgerlijke Stand in 1811 meestal meteen "s" geschreven, na de invoering van de Burgerlijke Stand gebruikten deafstammelingen "ten Elzen").N. GERHARDUS ANTONIUS TEN ELZEN, geboren 11-02-1932, overleden11-01-1995, gehuwd op 11-08-1955 met Grada Aleida Maria te Lintelo,geboren 09-09-1934, dv JanHendrik Albertus te Lintelo enJohanna Maria Eijsink, landbou- mS;SSwers op Boer te Lintel.In: J.E.ten Broeke: "Bij het kantelender eeuwen." Deel 2, verschenenin 1999, p. 234-235, verteltGrada haar herinneringen aanhaar jeugd op het erve Boer teLintel, met 4 foto's.Kinderen:l.THEODORUS HENRICUSMARIA TEN ELZEN, zie: O.2. Maria Anna Theodora tenBoerderij "Eisen" ca. 1950. Amateur-tekeningvan de familie Ten Elzen. Een paar jaar geledenis deze boerderij verbouwd tot 2 woningen

Elzen, geboren 18-05-1957, gehuwd op11-12-1978 met Gerhardus Bernardus Maria ten Brinke, geboren 12-01-1955.Kinderen: René, geboren 17-07-1984; Donja, geboren 21-02-1986;Joris, geboren 02-03-1989.3.Rita Anna Maria ten Elzen, geboren 25-06-1958, gehuwd op 29-08-1980 met Nico Hermanus Maria Barink, geboren 07-12-1956.Kinderen: Leoni Anne, geboren 20-04-1984; Thijs Jan, geboren25-04-1986.4. Jan Gerhardus Antonius ten Elzen, geboren 26-01-1960, gehuwd op04-04-1986 met Maria Johanna Elisabeth Morsink, geboren10-12-1962.Kinderen: Wouter, geboren 01-03-1989; Martijn, geboren 16-03-1992.5. Adriana Bernadette Maria ten Elzen, geboren 26-04-1961, gehuwd op29-04-1981 met Johannes Cristianus Hermanus Heuzels, geboren14-12-1953.Kinderen: Robert Christiaan, geboren 14-08-1984; Monique Maria,geboren 19-11-1985.O. THEODORUS HENRICUS MARIA TEN ELZEN, geboren 01-05-1956,gehuwd op 26-09-1980 met Marianne Wilhelmina Maria ten Thije, geboren01-12-1957.Kinderen: Riek, geboren 27-03-1985; Anouk, geboren 14-07-1987; Joyce,geboren 09-04-1990.BARGDe naam veronderstelt dat de plek van de boerderij oorspronkelijk eenplaats was voor opslag van hooi, ongedorst graan of stro.De eerste bewoner was een zoon van Wichert ten Vaanholt alias ten Eisen enGertken Bargerink, ongetwijfeldvan het gelijknamige erve inHolthuizen.Hij was zeker niet de oudste zoon.Jan ten Eisen werd boer op hethoofderf van "Eisen".A. GOEKEN TEN ELSEN, gehuwdca. 1665 met NN (ZieEisen D2) Dochter:1. GEERTJEN TEN ELSEN,zie B.B. GEERTJEN TEN ELSEN, gehuwd11-12-1700 met WolbertBarg zoals het in 2004 was. Vanaf 1900 weer ingebruik als schuur. De nienduure was aan deachterkant. Het raam boven de boavenduure isnog aanwezig

2663te Relleker Janszoon, hoogstwaarschijnlijk onderwijzer aan de school vanBoekelo.Kinderen:1. Geertje ten Eisen, gehuwd 30-11-1721 met Jan Kemerink Janszoon inBeckum.2. Harmken ten Eisen, gehuwd met Gerrit Meijerink, zoon van Jannes.Landbouwer op de Blauwsnieder, nu Diepenheimseweg 14.3. Wichert ten Eisen, Overleden 1748, gehuwd met Arendje Hondelink onderNeede.4. Jan ten Eisen, gehuwd 03-12-1741 met Harmken Groothuis en hertrouwd15-11-1750, 06-10-1750 r.k. te Hengevelde, met Pree Veldhuis, aliasKortier. Jan ten Eisen was tot ca. 1755 woonachtig op Hooperwonner,een afsplitsing van Heuperman in Brammelo.5. GERRIT TEN ELSEN, zie C.Gerichtsprotocollen:1729 30/5 Goeken ten Eisen en Wolbert te Relleker x Geertje ten Eisen zijn600 gulden schuldig aan Engbert ter Kuile. Onderpand katerstede het Eisen inHolthuizen als door hen bewoond.1740 5/7 Overeenkomstig akkoord met de weduwe van Wolbert Jansen tenEisen krijgt haar schoonzoon Gerrit Meijerink land in het Gorkink.1741 20/2 De drost pandt een tiende deel van het Eisen, eigendom van de minderjarigeGerrit ten Eisen. Hij heeft een minderjarige broer Jan. Voogdes is hunmoeder Geertje ten Eisen.1747 27/2 De moeder van Jan ten Eisen is voor enkele weken overleden. Hij ismet zijn broers en zusters erfgenaam. Hun broer Gerrit woonde bij moeder enwil geen inventarisopgave doen.1750 9/3 Jan ten Eisen en Arendje Hondelink, weduwe van Wichert ten Eisenin proces met Gerrit ten Eisen.C. GERRIT TEN ELSEN, geboren ca. 1720, overleden 06-05-1779, gehuwd13-09-1750 met JANNA MORSINKHOF Hendriksdochter, overleden 02-11-1784.Kinderen:1. Gerhardus ten Eisen, gedoopt r.k. 20-11-1748, illegitiem.2. Gerrit ten Eisen, gedoopt r.k. 08-12-1750.3. Jannes ten Eisen, gedoopt r.k. 01-02-1752.4. Geertrui ten Eisen, gedoopt 01-02-1752, tweeling.5. Joanna ten Eisen, gedoopt 23-01-1753.Gerichtsprotocollen:1750 5/10 Gerrit ten Eisen x Janna Morsinckhof nemen een hypotheek vanƒ 1500,00 over van hun ouders. Deze wordt 5/11/1787 afgelost.1779 30/9 Gerrit ten Eisen bijgenaamd de Specht.

26641779 30/9 Gerrit ten Eisen is voor enige maanden overleden. Zijn weduwe isJanna Morsinckhof. Erfgenaam is zoon Jannes ten Eisen.1786 13/11 Hendrik Hoedemaker te Enschede bespreekt Jannes ten Eisen wegenseen lening van ƒ1600,00 door moeder Janna Morsinckhof op 5/11 1779opgenomen.Register van de 50e penning:1787 14/5 Op publieke veiling van de eigendommen van Jannes ten Eisen op30 april j.l. kocht Jan Kuiper zijn plaatsje deel Eisen voor ƒ 1440,00.Debiteurenboek Ter Horst in de Zwaan:1748 26/3 Gerrit ten Eisen Wolbertszoon op het Eisen. Zijn broer Wichert verluid.1779 6/5 Gerrit verluid.1784 2/11 Zijn weduwe verluid.De nieuwe eigenaar van het Eisen: Jan Kuiper, heette eigenlijk Jan Deterink.Hij werd 19-03-1743 gedoopt als zoon van Gerrit Deterink en Trine ten Eisen(zie Eisen F2). Hij trouwde 25-02-1776 met Hendrika Kuiper en werd daardoorbouwman op de Kuiperij in Holthuizen, nu Weide weg 5 te St. Isidorushoeve,maar toen aan de Rietmolenweg. Jan Deterink alias Kuiper bleef ook na dekoop van de Barg bouwman op de Kuiperij. De Barg werd verpacht. In 1830 en1850 werd zijn op 01-12-1776 gedoopte zoon Hendrikus Kuiper, metselaar teGoor, als eigenaar vermeld. De Barg werd verpacht aan:D. AREND OF ANTONI D AM VELD, van wie verder weinig bekend is. Hijwerd vermeld bij de volkstelling van 1795.E. JANNES MOLENVELD, vermeld bij de volkstelling van 1830. Hij werd12-06-1791 gedoopt r.k. te Hengevelde, overleden06-04-1831 te Langelo, zv Berend Molenveld en Henrica Kerkhof, bouwliedenop Walman (afgebroken; was een afsplitsing van Gorkink, nu de ervenLammersen en Doornhegge, in Brammelo). Hij huwde op 24-11-1820 metChristina Essink, gedoopt 09-03-1794 te Rietmolen, overleden 19-04-1863te Brammelerbroek, dv Hendrik Essink en Joanna Rouwhof of Ruwhof teNeede, bouwlieden op "Ossen" in Brammelerbroek. Het echtpaar had in1830 vier kinderen:1. Hendrika Meulenveld, geboren 19-01-1821 te Neede, overleden27-02-1868 gehuwd als Hendrika Meulenveld op 11-02-1839 metHenricus Oosterholt, geboren 15-10-1810 te Rietmolen, zv AntoniusOosterholt en Janna Temmink.2. Berend Jan Molenveld, geboren 23-03-1823.3.Johanna Geertruida Molenveld, geboren 19-11-1825, gehuwd26-03-1870 te Neede met Arent Willem ter Maat, geboren ca. 1822, zvHendrik ter Maat en Aaltjen ter Maat.

4. Hendrikus Molen veld,geboren 16-03-1830, gehuwdmet Gerharda terAveste, hertrouwd metHermina Assink, bouwliedenop "Ossen" inB rammelerbroek.Omdat Jannes Molenveld ofMeulenveld reeds op 6 april1831 in Langelo overleden was,lijkt het aannemelijk datHermannus ter Woerst vlakhierna op "de Barg" is komenwonen. De eerste vermeldingvan Hermannus ter Woerst is tevinden in het Bevolkingsregister1840-1849.2665Links het huidige Eisen, rechts Barg. Barg is alruim 100 jaar niet meer bewoond, maar staat er nogsteeds. Aan deze zijde was de "boavenduure",waarvan het raam boven de vroegere voordeur nogte zien isF. HERMANNUS TER WOERST, geboren 24-01-1799, overleden25-10-1861, gehuwd 14-02-1831 met Gerharda (Grada) Lankheet, geborenin 1804 te Neede, overleden 14-12-1876, dv Gerrit Lankheet en HendrikaBouwmeester.Kinderen: o.a.1. Berend Jan ter Woerst, geboren 25-10-1831, overleden 12-12-18312. BEREND JAN TER WOERST, zie G.3. Gerrit Jan ter Woerst, geboren 25-11-18354. HENDRIKUS TER WOERST, zie H.5. Johannes ter Woerst, geboren 08-06-1842.6. Johanna ter Woerst, geboren 25-04-1851.G. BEREND JAN TER WOERST, geboren 17-09-1832, overleden 05-10-1895, gehuwd 01-06-1871 metJohanna Wissink, geboren 17-11-1837, overleden 27-03-1887, dvHendrikus Wissink en JohannaWijlens, bouwlieden op Lenderink inHolthuizen.Kind:1. HERMANNUS TER WOERST,geboren 03-05-1872, overleden14-07-1948, gehuwd op 25-08-1900 met Johanna GeertruidaDoornhegge, geboren 02-09-1872,De "Nieuwe Barg" zoals deze er nu uitziet.

2666overleden 23-04-1959, dv Johannes Doornhegge en Johanna GeertruidaHeuzels.Na de dood van Johanna Wissink vertrokken vader en zoon, samen met GerritJan (zie: F3) naar een boerderij aan de Holthuizerstraat, die daarna ook Barg genoemdwerd. Het huis bestaat nog en behoort nu tot de bebouwde kom.H. HENDRIKUS TER WOERST, geboren 28-11-1838, overleden 17-09-1918,gehuwd op 28-01-1888 met Hermina Kleinsman geboren 24-11-1866, overleden31-05-1943 te Enschede, dv Jan Hendrik Kleinsman en JoannaGeertruid Wissink, bouwlieden op KleinsGait.Hendrikus kwam op l januari 1888 binnen van Neede en trouwde toen metzijn veel jongere vrouw.Kinderen:1. Johanna Geertruida ter Woerst, geboren: 18-02-1890.2. Hermannus Johannes ter Woerst, geboren 06-01-1892.3. Gerharda ter Woerst, geboren 28-12-1895.Het echtpaar vertrok kort na 1895 met drie kinderen naar het erve Hulshof teBuurse. De Barg werd daarna nog enkele jaren gepacht door:J. HENDRIK JAN BROSHUIS, geboren 26-06-1826, overleden 27-12-1899,zv Joannes Broshuis en Hendrica ten Vregelaar, gehuwd op 25-09-1863 metJoanna Duisman, geboren 27-02-1823, overleden 20-03-1904, dv GerritDuisman en Harmina ter Woerst.Na het overlijden van Hendrik Jan werd het huis niet meer als woningverhuurd, het werd een schuur van het "Eisen".POLLERKAMPPollerkamp is een stuk grond oorspronkelijk behorend bij het Eisen, waaruitlater de twee boerderijen Kamp of Kampboer en Speelman ontstaan zijn.Zoals gezien onder Eisen letter C is in de gerichtsprotocollen van 27 juni 1653sprake van een Elsenkamp, die Gerrit ten Polle toebehoort. Naar hem werd dezekamp nog in 1739 als Pollerkamp vermeld. In de protocollen vindt men verder:1646 9/3 Polier Snieders vrouw Stine.1648 17/4 Gerrit ten Polle x Stine zijn 195 daalder schuldig aan Peter ten Raa,gebruikt tot betaling van de Elsenkamp volgens obligatie d.d. 8 juli 1641.Onderpand een kamp tussen het Eisen en Rouhof. Albert ten Polle is 25 daalderschuldig aan Peter ten Raa wegens aangegraven grond.1699 24/4 Roelof Komman x Barta ten Kattendam zijn 600 gulden schuldig aanEngelbert ter Kuile wegens aankoop van de Pollerkamp op 21 februari 1699.Onderpand deze kamp en het komend getimmert.1737 14/7: Jan te Lintelo x Swenne ten Kattendam en Derk ten Kattendam xJanna Eeltink zijn ƒ6300,00 schuldig aan Anna van Suchtelen te Deventer.Onderpand Groot en Klein Kattendam. Jan ten Kattendam (=te Lintelo) x

2667Swenne ten Kattendam stellen mede tot onderpand het Plaatsje Pollerkamp alsdoor vader Hendrik te Lintelo op 5 september 1785 gekocht.1739 16/9 Geertje Komman weduwe Hendrik Bouwmeester verkoopt aan JanGroothuis inwoner van Holthuizen, haar plaatsje Pollerkamp met getimmerte alsdoor haar en haar wijlen man bewoond werd. Jan Groothuis x Jenneke tenKaamscher lenen ƒ 800,00 van Arend Wolferink. Onderpand het halve Pollerkamp.In de bekende registers vindt men:1675: Albert ten Polle, verstorven, huis ledig en geruïneerd.1693: Kamp Hendrik, vermogen ƒ 500,001693/1701: Kamp Hendrik.1711: Kamp Jan nu Kattendam, vermogen ƒ 500,00.1720: Jannes Meijerink, aanslag ƒ 4-3-3 en Roelof Komman, aanslag ƒ 4-3-3;Eisen en B arg aanslag j'6-6-7'.1723: Jannes Meijerink en Kamp Roelof.De oudst bekende bewoners van de Pollerkamp zijn dus:A. GERRIT TEN POLLE, gehuwd met Stine NN. Kleermaker op de ongedeeldePollerkamp.B. ALBERT TEN POLLE, zoon van Gerrit. Overleden vóór 1675.Gerrit ten Polle werd geboren op het erve Polle of Polman in Holthuizen, waarin 1628 zijn vader Albert landbouwer was. Vermoedelijk door de erfgenamenvan Albert Junior werd de kamp op 5 september 1685 verkocht aan Hendrik teLintelo. Zie Kamp of Kampboer. In 1699 werd er een tweede huis gebouwd.Zie Speelman.KAMP NU KAMPBOER.A. HENDRIK TE LINTELO, zv Johan te Lintelo en Geesken Wissink opBerend te Lintel in Brammelo, gehuwd 08-06-1684 met Hermken Eelkinkdv van Reint Eelkink.Hun zoon Jan te Lintelo huwde 26-12-1709 met Swenne ten KattendamJansdochter en werd daardoor landbouwer op Groot Kattendam inHolthuizen. Zij verpachten hun deel Pollerkamp aan:B. JANNES MEIJERINK Janszoon uit Boekelo, kleermaker [?], ondertrouwd28-06-1704 met GEERTJE OLTHUIS, dv Lubbert en Engele ten Eisen inHolthuizen.Kinderen in willekeurige volgorde (geen doopinschrijvingen gevonden):1. Gerrit Meijerink, gehuwd 10-09-1734, 22-08-1734 te Hengevelde, metHarmken ten Eisen Wolbertsdochter. Landbouwer en kleermaker [?] opde Blauwsnieder in Brammelo.2. Geertje Meijerink, gehuwd 10-10-1745, 09-10-1745 te Hengevelde,

2668met Gerrit ten Eisen Berendszoon. Landbouwer op de Homölle inBrammelo. [Zie verder artikel over de Homölle in Aold Hoksebargemei 2004, p.2563].3. Aaltje Meijerink, vermeld op 10-08-1738 als peettante.4. Maria Meijerink, genoemd op 21-05-1747 als peettante bij doop kindvan Gerrit Meijerink.S.Wichert Meijerink, genoemd in november 1736 en 21-02-1738 alspeetoom bij de doop van resp. een kind van Gerrit Meijerink enHarmken ten Eisen.6. Angela Meijerink, gehuwd op 15-02-1733 met Gerardus Overbeek,bouwman op Wolfkatermaat in Beckum, zv Hendrik Overbeek enHendrikje ten Hoopen op Hemer in Brammelo.7.Derkjen Meijerink, genoemd op 30-08-1744 als peettante bij de doopvan een kind van Geertje Meijerink en Gerrit ten Eisen [zie nr.2].Vóór 1745 vertrok het gezin Jannes Meijerink naar de Homölle en in ieder gevalvóór 1746 kwam een nieuwe pachter op de Kamp:C. ROELOF ASSINK, Hendrikszoon, begraven 26-04-1783, gehuwd 02-03-1735 met STIJNE TEN KATTENDAM, begraven 28-12-1787, dv Jan enJanna Havink.Kinderen:1. Henrica Assink, gedoopt 08-12-1735.2. Henrica Assink, gedoopt 01-12-1736, overleden 08-04-1818.3.Joanna Assink, gedoopt 15-06-1738, gehuwd 13-06-1766 met JannesEssink, bouwlieden op "Kremer" in Brammelerbroek.4. Hermina Assink, gedoopt 17-05-1740.5. Hermina Assink, gedoopt 12-12-1741, gehuwd 11 -12-1768 met Derk teLintelo, landbouwer op Berent te Lintel in Brammelo.6. HENDRIKUS ASSINK, zie D.7.Elisabeth Assink, gedoopt 16-02-1746, overleden 06-05-1817, gehuwd14-07-1776 met Christiaan Holters, landbouwer op Christiaans inHolthuizen.8. Joannes Assink, gedoopt 18-06-1750, begraven 18-09-1750.Debiteurenboek Ter Horst in de Zwaan:1746,27/1 Roelof Assink op de Kamp bij 't Eisen.1746 19/2 Kraambier175018/9 Groeve van kind1768 18/11 Maaksmaal van dochter1789 26/4 Groeve van Roelof1784 22/5 Boksenbier van Hendrikus1787, 28/12 Groeve van moeder van Hendrikus.Hoofdgeld 1764: Roelof Assink.

2669D. HENDRIKUS ASSINK, gedoopt 25-03-1743, overleden 22-10-1814,gehuwd 20-06-1784 met HERMINA TEN POLLE, gedoopt 06-12-1743,overleden 15-12-1796, dv. Roelof ten Polle en Hendrica Lankholt.Debiteurenboek Ter Horst in de Zwaan:1796 15/12 Luibier voor de vrouw van Hendrikus Assink op de Kamp.Register op de 50e penning:1794 25/5: Hendrikus Assink x Hermina ten Polle kochten op l meij.l. van Hendrikus Kuiper te Goor het plaatsje Rouhof voor ƒ 1800,00.1797 10/1 Hendrikus Assink op de Kamp geeft het overlijden aan vanzijn vrouw Hermina ten Polle van ca. 3 weken.Op hem is de halve katerstede Rouhof vervallen. Hieruit volgt dat Hendrikusgeen eigenaar was van de Kamp, in tegenstelling tot de opvolger, zijn oomzeggerHermannus Holters, die in 1830 (volgens het Bevolkingsregister), maar feitelijkvanaf ca. 1821 bewoner en eigenaar was.E. HERMANNUS HOLTERS of Holters, gedoopt 12-10-1785, zv Christiaanen Elisabeth Assink (C7), gehuwd 09-05-1811 met Berendina ten Vregeler,gedoopt 13-11-1786, overleden 02-09-1827, dv Gerhardus en HendrikaEetgerink (op Vregelman).Kinderen geboren te Holthuizen:1. Hermanus Holters, gedoopt 27-02-1812.2. Christina Holters, geboren 17-12-1813, overleden 02-03-1814.3. Christiaan/Christianus Holters, geboren 20-03-1815.4. Christina Holters, geboren 17-09-1816.5. Gerritdina Holters, geboren 13-03-1820, overleden 07-04-1822.6. Gerharda Holters, geboren 10-09-1822, overleden 09-10-1822.7.Gerharda Holters, gedoopt 05-12-1823, geboren 14-01-1824 [!]. De geboortewas blijkbaar ruim een maand later doorgegeven aan de gemeente.8. Henrica Holters, geboren 18-04-1826, gedoopt 19-04-1826, overleden03-02-1890, gehuwd 20-05-1857 met Jan Hendrik Heijmerink, geboren25-01-1829, overleden 25-01-1911, zv Gerrit Jan Heijmerink, enGeertruid Onland, bouwlieden op "Heijmerink-Wilms" te Beckum. JanHendrik Heijmerink en Hendrica Holters waren bouwlieden op"Vregelman" in Brammelo.Hermannus Holters woonde bij de volkstelling van 1830 geheel alleen op deKamp. Dit was de reden voor hem om op 11 augustus 1831 (archief notarisJordaan) de Kamp en de wonersplaats of Schreursplaats of "Pruusse" te verkopenaan Alef Fluttert. Deze verkocht de wonersplaats aan Jan Derk Snel enverpachtte de Kamp aan Berend Brummelhuis (Zie F). Hermannus hertrouwde08-05-1832 na zijn vertrek van de Kampboer met Gerarda Onland, gedoopt12-08-1796, overleden 11-07-1835; de weduwe van Gerrit Jan Schreibelt, dvJoannes Onland en Euphemia Eijsink. Hierdoor werd Hermannus bouwman ophet Albertshuis in Eppenzolder.

2670F. BEREND BRUMMELHUIS, geboren 18-03-1798, overleden 01-11-1842,gehuwd 13-02-1830 met Berendina Ellenbroek, geboren 01-11-1803, overleden28-09-1869, dv Bernardus Ellenbroek en Johanna Kuipers. Zij hertrouwde30-11-1843 met JOHANNES LANSINK, geboren 19-01-1820,overleden 10-08-1879, zv Jan Hendrik Lansink x Bernardina Kattendam,bouwlieden op "Speelman" (Zie aldaar: G5). Lansink hertrouwde01-02-1870 met JOHANNA GEERTRUID KEIZERS, geboren 25-09-1850,overleden 23-10-1934, dv Gerrit Jan Keizers en Gerridina Olthof. Johannahertrouwde, na het overlijden van Lansink, op 12-06-1880 met ARENDJAN KORTIER geboren 02-11-1854, overleden 24-03-1932, zv GerhardusKortier en Joanna Wijlens.Uit het eerste huwelijk werden 6 kinderen Brummelhuis geboren:l.Hermannus Brummelhuis, geboren 09-12-1830, gehuwd 25-07-1856met Arendina Waanders, geboren 30-12-1831, overleden14-04-1898, dv Fredrik Waanders x Joanna Heuzels.2. Berendina Brummelhuis, geboren 28-01-1833, overleden 08-03-1904,gehuwd op 29-04-1853 met Berend Jan te Lintelo, timmerman, geboren14-12-1820, overleden 05-06-1879, zv Gerrit Jan te Lintelo enJenneken Ensink, bouwlieden op Leferink in Eppenzolder.3. Johanna Geertruida Brummelhuis, geboren 10-01-1835, overleden 22-02-1905, gehuwd 16-09-1859 met Hermannus Waanders, landbouwer,geboren 17-02-1829, overleden 21-12-1872, zv Fredrik Waanders enJoanna Heuzels.4. Wilhelmina Brummelhuis, geboren 30-04-1837, overleden 02-02-1907,gehuwd 27-11-1861 met Gerhardus Koenderink, timmerman, geboren29-01-1837, overleden 13-12-1925, zv Jan Koenderink en AnnaWielens, bouwlieden op het Raa.5. Gerrit Jan/Johannes Brummelhuis, geboren 07-04-1839, overleden28-03-1842. Geboren als Gerrit Jan en overleden als JohannesBrummelhuis.6. Hendrik Jan Brummelhuis, geboren 01-12-1841, overleden 10-07-1934te Hengelo, gehuwd 16-04-1880 te Hengelo met Theodora HendrikaWilhelmina Schefler.uit het tweede huwelijk 3 kinderen Lansink:1. Johanna Lansink, geboren 04-09-1844, gehuwd 05-10-1867 metBernardus Diepenmaat, geboren 21-10-1839, overleden 27-04-1887, zvHermannus Diepenmaat en Johanna Wielens op "Esman" inHolthuizen.2. Jan Hendrik Lansink, geboren 24-11-1846.3. Bernardus Lansink, geboren 28-09-1849.uit het derde huwelijk 5 kinderen Lansink:1. Bernardus Lansink, geboren 11-01-1871, overleden 18-04-1875.2. Johannes Lansink, geboren 28-10-1872, overleden 20-07-1956,

2671gehuwd r.k.te Rietmolen 07-05-1897 met Johanna Geertruida Essink,bouwlieden op "Eums" in Brammelerbroek.S.Berend Jan Lansink, geboren 04-02-1875, overleden 13-11-1966,gehuwd 20-02-1897 met Eva Klein Snakenborg, geboren 05-02-1856,overleden 05-02-1904, dv Gerrit Jan Klein Snakenborg en BerendinaLandewe; hertrouwd 13-05-1905 met Hendrika Klein Snakenborg, zusvan Eva, geboren 04-03-1863; overleden 05-04-1905; hertrouwd06-11-1909 met Johanna Aarnink, geboren 09-06-1882, overleden07-12-1958; bouwlieden op "Doester Scholtenhuis, alias Altena, laterLammerts BerendJaan".4. Bernardus Lansink, geboren 27-07-1877.5. Jan Lansink, geboren 04-11-1879, overleden 11-09-1965, gehuwd05-02-1904 te Ambt Delden met Gerharda Gerridina ten Vregelaar,geboren 22-03-1876 op erve Beukert, overleden 19-10-1921, bouwliedenop Klein Brummelhuis-Schoenmaker.en uit het vierde huwelijk 4 kinderen:1. Gerharda Kortier, geboren 30-03-1882, overleden 31-03-1882.2. Johannes Gerhardus Kortier, geboren 29-11-1883, gehuwd 17-05-1910met Maria Geertruida ter Huurne, dv Hermannus ter Huurne enGeertruida Klumper, bouwlieden op "Binnenveld" in Holthuizen.3. Hendrika Gerharda Johanna, geboren 21-11-1885.4. Johanna Berendina Kortier, geboren 05-04-1888, overleden 22-07-1890.Arend Jan Kortier met vrouw en gezin werden vanaf 20 december 1893 op deKamp opgevolgd door:G. JAN HENDRIK LEPPINK, geboren 20-02-1868, overleden 01-01-1944,gehuwd 14-07-1892 te Lonneker met JOHANNA GEERTRUIDA EULDE-RINK, geboren te Lonneker 23-12-1871, overleden 27-08-1953.Kinderen o.a.:1. Hermina Arendina, geboren 03-12-1892.2. Anna Engelina Leppink, geboren 02-02-1894, overleden 11-04-1898.3. Egberta Hermina Leppink, geboren 14-07-1896.4. Herman Leppink, geboren 29-09-1897.Voor 29-09-1897 vertrokken zij met 3 kinderen naar eenandere boerderij in Haaksbergen en werden vanaf 15 september1897 opgevolgd door:H. JOHANNES ANTONIUS BOUWMAN, geborenNeede 18-02-1872, overleden 10-02-1951, zv HendrikJan Bouwman en Harmina Johanna Olminkhof, gehuwd11-09-1897 met GRADA JOHANNA MARIA TE

2672VRUGTE, geboren te Eibergen 15-04-1870, overleden 29-04-1962, dvLambertus te Vrugte en Janna Geertrui Nijhuis.Kinderen:1. Willemina Johanna Bouwman, geboren 18-09-1898, overleden 09-03-1965 te Groningen. Als zuster Pancrata ingetreden bij de Congregatievan de Zusters van Liefde. Een korte levensbeschrijving is opgenomenin het jubileumboek St.Isidorushoeve: 1727-2005. 75 jaar parochieen dorpsgemeenschap", p..48; met foto.1. Levenloze zoon Bouwman, geboren en overleden 27-12-1899.2. Maria Gerarda Bouwman, geboren 21-08-1902, overleden 17-11-1942,gehuwd met Kerkemeijer.S.Joanna Antonia/Lamberta Bouwman geboren 11-04-1905, gestorven01-07-1905.4. Johanna AntoniaBouwman, geboren 10-07-1907, overleden23-12-1986, gehuwd 22-09-1934 met HermanusJohannes Siemerink, metselaar,geboren 03-06-1908, overleden 22-01-1982, zv Jan HendrikSiemerink en MariaGeertruida Nieland.Kampboer ca. 1965. Schilderij van BetsyTerhürne 1981. Links stond een oude schuur dievlak ervoor afgebroken was.S.Aleida Maria Bouwmangeboren 05-04-1914, gehuwdmet HermanRaanhuis te Bentelo.6. Rica Aleida Bouwman, geboren22-07-1911, overleden 15-09-1924, helft van een tweeling.7. HENDRICUS LAMBERTUS BOUWMAN, zie: JJ HENDRIKUS LAMBERTUS BOUWMAN, helft van een tweeling, veehandelaar,geboren 22-07-1911, overleden 21-11-1980, gehuwd 04-07-1942met JOHANNA MARIA HUISSTEDE, geboren 11-05- 1912 op Zeldam,overleden 21-02-1989, dv. Gerrit Jan Huistede en Aleida Nibbelink.Kinderen.:l.Johan Joseph Bouwman, taxichauffeur, geboren 28-03-1943, gehuwdop 16-10-1964 met Geertruida Berendina Emanuella Bauhuis, geboren25-03-1965 te Ambt Delden, dv Franciscus Bernardus MarinusBauhuis en Hermina Wolters (op "Drekkert" in Bentelo).Kinderen geboren in de Veldmaat:

26731. Robert Franciscus Hendrikus Hyacinthus Bouwman, geboren 23-03-1965, gehuwd met Jeannette Ramaker, geboren 16-04-1963, dv JanRamaker en Hendrikje Westerhof.Uit dit huwelijk: Jonell, geboren 07-12-1991; Eloy, geboren 25-11-1993.2. Frank Gerardus Bouwman, geboren 12-09-1969 te Enschede, samenwonendmet Anja Mulder, geboren 04-10-1971.3. Heidi Hermina Johanna Bouwman, geboren 08-03-1971, gehuwd in1996 met Freddy Timmerman, geboren 25-07-1964.2. Gerhardus Johannes Bouwman, geboren 13-04-1944, overleden02-05-2002, o.a. medewerker ABTB, ongehuwd.3.Harrie Jozeph Bouwman, geboren 20-04-1945, gehuwd met GerdaJohanna Meulenkamp geboren 28-08-1946, dv Gerardus HendricusMeulenkamp en Maria Spoolder (op "Scheed").Kinderen geboren te Enschede:l.Léon Henk Gerard Bouwman, geboren 16-03-1969, gehuwd23-06-1994 met Anky Johanna Krikke, geboren 02-05-1969.Kinderen: Else Hanne, geboren 30-04-1997; Daan Hendrik, geboren23-08-19992. Corine Annemarie Bouwman, geboren 04-03-1971.4. Rika Gerharda Maria Bouwman, geboren 10-05-1946, gehuwd metJohannes Arnoldus Bos Remigius, geboren 01-10-1943 te Hengevelde,modelmaker.Kinderen geboren te Hengelo (O): Ronny-Henk, geboren 19-07-1969;Kitty-Maria, geboren 19-12-1970.S.Elisabeth Maria Aleida Bouwman, geboren 23-05-1950 gehuwd14-06-1974 met Franciscus Hendrikus Gertrudis ter Huurne, geboren25-07-1952, zv Hendrikus Antonius ter Huurne en Hendrica TheresiaSpoler.Kinderen: Andrew Henri, geboren 28-03-1979; Mary-Ann Bernadette,geboren 19-12-1980.6. Franciscus Gerhardus Bouwman, geboren 17-10-1952, gehuwd 1974met Bertha Bouman Koier, geboren 29-10-1951 te Neede, dv ArendJan Koier en Dinie Mengerink.Kinderen:l.Maikel Jan Henry Bouwman, geboren 29-09-1974, gehuwd metChantal-José Karreman, dv Wim en José. Kinderen: Eline, geboren13-02-2002; Merel Marre, geboren 22-03-2004.2. Chantal Dinie Angela Bouwman, geboren 18-10-1977 samenwonendmet Wouter Johannes Fabels, geboren 15-05-1974 te Hengelo(O), zv Jan en Trudy.Kind geboren te Hengelo: Suze Anne Fabels, geboren 15-07-2003.7. Hendrikus Johannes Maria Bouwman geboren 02-02-1957, bareige-

2674naar, samenwonend met Gerhard Christiaan, geboren 01-08-1951 teEnschede.Kort na 1980 werd de boerderij verkocht aan de huidige bewoner G.J.Leferink.De Kampboer in april 2004Gebaseerd op het artikel van fW.E.ten Asbroek - tJ.G.L.Overbeeke [ca. 1985].Herzien en aangevuld door Th.J.Meijerink en G.Vaanhold. Foto's vanTh.Meijerink.Juli 2005.Met dank voor de volledige medewerking van de familie Bouwman in bijzonderJohan en Truus.Graag ontvang ik opmerkingen, verbeteringen of aanvullingen op bovenstaandartikel.ThJ. Meijerink, Forsythialaan 21 7101 XJ Winterswijk, e-mail: meijerinktheojoh@tref

2675RICHT UW BLIK OMHOOGOplossing van blz. 2656.Deze twee ronde ramen bevinden zich in de voorgevel van het warenhuisWildenborg aan de Spoorstraat.Deze ramen zijn afkomstig uit het door Bernardus Wernerus Eysink in 1886gebouwde huis, dat op deze plaats stond.In 1918 kocht Johannes Gerhardus Wildenborg deze woning.Dit woonhuis moest in 1968 plaats maken voor het huidige winkelpand.Het huidige winkelpand(Foto: J. G.Hofste op Bruinink)Het woonhuis datB.W. Eysink bouwde(Foto: Arch. Rist. Kr.Hbg.)

Een wisselvallig klimaat vraagt om kozijnen van een constante kwaliteit. Zoals TEHAQuality Line en TEHA Classic Line houten kozijnsystemen, TEHA Style Linekunststof kozijnsystemen en TEHA prefab elementen. Gemonteerd uiteraard door demensen van TEHA Montage. En met TEHA Kozijnbeheer zorgen we ook nog eens vooreen perfecte nazorg. Deze vijf disciplines maken dat de elementen vragen om TEHA.ELEMENTENGROEPTEHA Elementengroep, Bouwstraat 8, 7483 PA Haaksbergen. Tel. (053) 573 66 66, fax (053) 573 66 65, www.teha.nl, e-mail teha@teha.nl