Aanvraag van STADIM om vanwege de Algemene Directie Statistiek ...

Ber STAT 21/ 2009 - 4/8natuurlijke personen persoonsgegevens, waarvan de verwerking slechts mag gebeuren onder de inde WVP en het koninklijk besluit van 13 februari 2001 gestelde voorwaarden.B. RECHTSBASIS EN FINALITEIT8. ADSEI meent dat de Onderzoeker geen bestemmeling is van gegevens in de zin van artikel15, eerste lid, 4° van de wet openbare statistiek, gelet op de commerciële achtergrond van deOnderzoeker.9. Onder deze bestemmelingen staan onder andere "de natuurlijke en rechtspersonen die eenwetenschappelijk onderzoeksdoel nastreven, wanneer een daartoe strekkende aanvraag wordtingediend, tezamen met een welomschreven onderzoeksproject dat aan de geldendewetenschappelijke normen beantwoordt, een voldoende gedetailleerde opsomming van de teraadplegen gegevens omvat, de analysemethodes beschrijft en een raming geeft van de vereistetijd" (artikel 15, eerste lid, 4° van de wet openbare statistiek).10. In casu kadert de data-aanvraag binnen een onderzoek met als doel een beeld te schetsenvan de marktactiviteit, de prijsevolutie en het prijsniveau van de verschillende types onroerend goeden dit zowel op gemeentelijk, regionaal of nationaal vlak. De resultaten van deze analyses en studieszullen gepubliceerd worden, bv. in de vastgoedgids die, mits betaling, beschikbaar is.11. Volgens ADSEI laat haar wet openbare statistiek de mededeling van individuele gegevensaan commerciële ondernemingen niet toe.12. Als ADSEI verklaart dat zich met dit type aanvrager een probleem stelt vanuit haar eigenorganieke wet, zou de Commissie niets anders dan daar akte van kunnen nemen 1 .13. De Commissie is overigens van oordeel dat een onderzoek pas wetenschappelijk kan wordengenoemd als niet alleen de gebruikte methode, maar ook de doelstelling wetenschappelijk is:bijdragen aan de kennisvermeerdering van de wetenschap. Enkel voor het 'echte' wetenschappelijkonderzoek zou het stelsel van de wet openbare statistiek dan geen bezwaar opleveren.Wetenschappelijk onderzoek veronderstelt transparantie en openheid. In die zin is er een duidelijkverschil met de klassieke aanvrager van individuele studiegegevens van ADSEI, zoals universiteiten,1 Zie voor 'jurisprudentie' van de Commissie in die zin overigens het advies nr. 02/2008 van 6 februari 2008waar de Commissie stelde dat "Als ADSEI verklaart dat zich met deze enquête (de GGPS-enquête, nvdr) geenprobleem stelt vanuit haar eigen organieke wet, kan de Commissie niets anders dan daar akte van te nemen".

Ber STAT 21/ 2009 - 5/8waar de wetenschappelijke finaliteit met gratis publicatie van onderzoeksresultaten voor het grotepubliek duidelijk op het voorplan staat, ook al kan het gebeuren dat er in het verlengde van deresultaten van dat onderzoek commerciële toepassingen worden uitgedacht.14. Bij de Onderzoeker echter heeft het verwerken van de gevraagde individuele gegevens totgeaggregeerde gegevens i.v.m. de vastgoedmarkt geen enkel ander doel dan het tegen betalingpubliceren van deze resultaatsgegevens.15. Op grond van artikel 15 van de wet openbare statistiek dienen de gecodeerdepersoonsgegevens volgens de beheersinstelling te worden verkregen voor zuivere statistische ofwetenschappelijke doeleinden.16. ADSEI stelt dat er sprake is van het verwerken van individuele gegevens tot geaggregeerdegegevens i.v.m. de vastgoedmarkt, met als doel het publiceren van deze gegevens, maar dezestatistiek of de verwerking ervan wordt door de Onderzoeker ook gebruikt voor commerciëledoeleinden.17. De gegevens zijn in casu dus bestemd voor commerciële exploitatie, althans het sluitstukvan het doorgevoerde onderzoek op de individuele gegevens, met name de geproduceerdestatistiek. In die zin beschouwd is (het eindresultaat van) de verwerking van de individuele gegevensinderdaad niet uitsluitend statistisch, laat staan, wetenschappelijk van aard en sluit de Commissiezich aan bij het advies van de beheersinstelling dat het principe van de finaliteit uit de wet openbarestatistiek niet wordt nageleefd.C. GEGEVENS EN PROPORTIONALITEIT18. Volgens ADSEI zijn de studiegegevens die de Onderzoeker in hoofdorde 2 wil zo gedetailleerddat er eigenlijk sprake zou zijn van de levering van direct identificerende persoonsgegevens, wat instrijd is met de wet openbare statistiek. Deze laat immers maximaal de levering toe van gecodeerde2 - Gemeente (NIS-code) ;- Aktedatum (maand+ jaar) ;- Type onroerend goed ;- Grondoppervlakte (m2) ;- Verkoopprijs (euro) ;- Type registratierecht (normaal, verminderd, anders) ;- Verkoopvoorwaarden ;- Type verkoop (openbaar, uit de hand).

Ber STAT 21/ 2009 - 6/8persoonsgegevens. Alleen al de combinatie "gemeente + jaar + maand+ type + grondoppervlakte"vormt volgens statistici van ADSEI een risico voor de anonimiteit van de observatie en dan vooralomdat de grondoppervlakte zeer specifiek is. In combinatie met de dimensies tijd en ruimte kan ditleiden tot identificatie van de verkoop.19. De Commissie kan inderdaad niet toestaan dat de gegevens door de Onderzoeker zelf inverband zouden kunnen worden gebracht met geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijkepersonen (de fysieke partijen bij een specifieke koop-verkoop), want in strijd is met de wetopenbare statistiek (de statistische geheimhouding) en met de WVP (proportionaliteit). Eenverwerking in strijd met andere regelgeving, in casu de wet openbare statistiek, is overigens eenonrechtmatige verwerking in de zin van artikel 4 WVP.20. De studiegegevens die de Onderzoeker in subsidiaire orde 3 vraagt zijn zelfs zonder meer tekwalificeren als direct identificerende persoonsgegevens en dus zonder enige twijfel in strijd met deWVP en met de wet openbare statistiek. In de aanvraag geeft de Onderzoeker overigens zelf toe dathet dan mogelijk wordt een concrete verkoop te identificeren.21. De Onderzoeker sluit in de aanvraag overigens niet uit dat hij desgevallend de gevraagdevariabelen zal combineren en koppelen met andere gegevens die hij denkt te zullen verkrijgen ofmisschien al heeft verkregen uit andere bronnen (registratiekantoren, notariaat).22. De Onderzoeker dient zich integendeel net te onthouden dat de identiteit van de personenop wie de meegedeelde persoonsgegevens betrekking hebben, zou worden achterhaald. Elke pogingom de op zich reeds gedetailleerde gegevens nog bijkomend te verrijken met andere variabelen leidtwetens en willens tot het binnenhalen van direct identificerende persoonsgegevens in strijd met dewet openbare statistiek en de WVP.D. BIJKOMENDE OVERWEGINGEN23. Onverminderd het voorgaande en voor zover als nodig, is de Commissie bovendien noghiernavolgende mening toegedaan.24. Het is zo dat volgens de wet openbare statistiek "Het Nationaal Instituut voor de Statistiek[moet], na toestemming van het Statistisch Toezichtscomité en mits een vertrouwelijkheidscontractgoedgekeurd is door datzelfde comité, gecodeerde studiegegevens meedelen aan (…)". De notie3 indien mogelijk wil de Onderzoeker niet alleen de gemeente, maar meer gedetailleerde adresgegevens zoalspostnummer en/of straatnaam.

Ber STAT 21/ 2009 - 8/8V. SPECIFIEK BESLUIT29. De Commissie: neemt er akte van dat ADSEI zich in haar technisch en juridisch advies sterk verzet tegen dehuidige aanvraag;. maakt de motieven van het negatief advies tot de hare; is bezorgd over het beschikbaar zijn van de informatie door haar weigeringsbeslissing , maarneemt er akte van dat ADSEI aan deze bekommernis tegemoet komt (cf. randnummer 27);OM DEZE REDENEN,De Commissie,neemt akte van de verklaring van de vertegenwoordigers van ADSEI (cf. randnummer 27);weigert aan STADIM de mededeling van de gevraagde gecodeerde studiegegevens voor degevraagde doeleinden;stelt vast dat de vraag tot goedkeuring van het vertrouwelijkheidscontract zonder voorwerp is.Voor de Administrateur m.v.,De Voorzitter,(get.) Patrick Van Wouwe(get.) Willem Debeuckelaere