Inleidinguitgave vanDienst Toerisme / VVV <strong>Dessel</strong>Administratief Centrum “De Plaetse”Hannekestraat 12480 <strong>Dessel</strong>tel. 014 38 99 20www.dessel.be<strong>Dessel</strong>...<strong>Dessel</strong> is een zelfstandige gemeente in de Antwerpse Kempen. De gemeente maakt deeluit van de provincie Antwerpen, het arrondissement Turnhout en het kanton Arendonk. Hetis gesitueerd op 6 km ten noorden van de gemeente Mol. <strong>Dessel</strong> maakt samen met Balen,Mol en Retie deel uit van de toeristische groep ‘Kempense Meren’.De gemeente presenteert zich graag als ‘natuurlijk veelzijdig’. Gelegen aan een kruisingvan kanalen staat <strong>Dessel</strong> bekend om zijn prachtige groengebieden. <strong>Dessel</strong> bezit eenenorme publiekstrekker. Aan het kanalenkruispunt vind je de Sas4-Toren, een uitkijktorenvan 37 meter hoog met een schitterend uitzicht op het kanalenkruispunt, de vele bossenen waterplassen die de omgeving rijk is. In het gebouw onder de Sas4-Toren vind je eententoonstelling, die drie thema’s - het witte zand, de blauwe kanalen en het groene toerisme– combineert in één unieke opstelling. De tentoonstelling richt zich tot een breed publiek.Diverse visuele en auditieve presentatietechnieken boeien de bezoeker op een attractievemanier.De Pannenkoekenboot aan Sas 4 vormt een originele halte op uw trip. In recreatieparkCampina Strand, vroeger een schitterend moeras- en heidegebied, zijn vooral decamping, de zwem- en roeivijver en het strand populair. <strong>Dessel</strong> was de eerste gemeente inVlaanderen die uitpakte met een mountainbikeroute, het Campinapad. Wie in een rustigertempo wil fietsen, kan kiezen voor de bewegwijzerde themaroute Vaartketsersroute.Het fietsknooppuntennetwerk zorgt voor aansluiting met de Limburgse en de BrabantseKempen (NL).Wie <strong>Dessel</strong> hoort, denkt aan de nucleaire activiteiten. In Isotopolis maken groepen aande hand van een permanente tentoonstelling over kernenergie en kernafval kennis met desector. Tegelijk is de witzandontginning een bron van industrie en toerisme. Het kwartszandis wereldberoemd en de ontginning ervan heeft een zichtbare impact op het landschap. Erzijn grote waterplassen ontstaan die na ontginning een bestemming krijgen als natuur- ofrecreatiegebied. De <strong>Dessel</strong>aar is gastvrij. Toeristen kunnen overnachten in hotel Alauda,vakantiewoningen Kempenshuis en het Waterhuysje, camping Campinastrand en deverschillende kamphuizen. In diverse restaurants en tavernes kan je lekker en gezelligtafelen.<strong>Dessel</strong> telt nog meer plaatsen die een bezoekje waard zijn: het administratief centrum‘De Plaetse’ met in de hal de brouwketel van de vroegere brouwerij Campina, hethistorisch gemeentehuis, de St-Niklaaskerkmet schilderijen van Karel Ooms, deBoeretanghoeve met als oudste vermelding1406, het vernieuwde marktplein met eenpomp uit 1842 en het Campinaplein dat in2005 werd verkozen tot het mooiste plein vande provincie Antwerpen. Je kan een rondritlangs de belangrijkste attracties maken met hettoeristische treintje ‘Kempenexpress’.<strong>Dessel</strong> wordt in de Kempense Meren omringddoor toeristische toppers als het Zilvermeer,Jachthaven Port Aventura, SunParks, deKeiheuvel, de Olmense Zoo, De Linde, deabdij van Postel en veel natuur. <strong>Dessel</strong> ligt aanSas 4, letterlijk, op een kruispunt van al dezeattracties. Kortom een ideale uitvalsbasis omde regio te verkennen.FotografieWhite LightKarel VerbruggenFrans BlankertWim WuytsMarc SlegersStijn EyckmansOntwerp en realisatiewww.SVHdiezain.be
<strong>Dessel</strong>,groene paadjes enzilveren zomen.Een groen lappendekenvan donkere dennenbossen,malse weiden enwuivende maïsakkers.Oppervlakte: 2 703 haLigging: Antwerpen 60 kmGeel 15 kmKasterlee 13 kmLommel 19 kmMol 6 kmRetie 4 kmTurnhout 15 kmE34 op 7 kmDe geschiedenis van <strong>Dessel</strong>Het grootste gedeelte van de geschiedenis van <strong>Dessel</strong> is verbonden met die van Mol enBalen. In de middeleeuwen vormden deze drie dorpen één voogdij, die eigendom was vanhet benedictijnenklooster van Corbie, een stadje niet ver van Amiens in Picardië. Omwillevan de verre afstand tussen de abdij en haar goederen in de Kempen werden Mol, Balen en<strong>Dessel</strong> in de naam van de abdij bestuurd door een voogd, vandaar de benaming voogdij.In de Schepenbank, het belangrijkste rechterlijk en bestuurlijk orgaan van de voogdij,hadden de inwoners van <strong>Dessel</strong> slechts één vertegenwoordiger. De plaatselijke voogdenen de hertog van Brabant ondermijnden echter al vlug de invloed en de macht van Corbie.In 1559 besluit de abdij de voogdij Mol, Balen, <strong>Dessel</strong> te verkopen. Vanaf dan wordt zijbestuurd door Heren. De eerste in de rij was Godfried van Bocholt. Het wapenschild vanAlexander-Balthazar Roelants die de heerlijke rechten in 1666 kocht, werd in 1965 ookhet officiële gemeentewapen van <strong>Dessel</strong>. Met de Franse revolutie verdwenen de feodalestructuren en viel de voogdij uit mekaar in drie afzonderlijke gemeenten. De zelfstandigheidvan <strong>Dessel</strong> werd definitief met de Belgische onafhankelijkheid en werd sindsdien alleen nogbedreigd met de fusieplannen van de jaren zeventig, toen men van <strong>Dessel</strong> en Retie ééngemeente wou maken.Onafhankelijke <strong>Gemeente</strong>In de vroege middeleeuwen was <strong>Dessel</strong> niet alleen op bestuurlijk vlak van Mol afhankelijk,maar ook op kerkelijk vlak. De eerste sporen van een gebedshuis dateren van 1224. In datjaar wordt Mattheus van der Haegen als kapelaan-koster vermeld, wat doet vermoedendat er toen hier een kapel stond. De groei van de bevolking en de verre afstand tussen<strong>Dessel</strong> en de kerk van Mol deden de vraag naar een eigen zelfstandige parochie groeien.De kerkelijke overheid had wel oren naar deze vraag, vooral omdat in de winter de afstandtussen <strong>Dessel</strong> en Mol moeilijk te overbruggen was (destijds moest je via de Boeretang naarMol). De voorwaarde was echter wel dat de inwoners van <strong>Dessel</strong> bekwaam waren om eenpriester te onderhouden. In 1271 werd hierover een akkoord bereikt en kan <strong>Dessel</strong> als eenzelfstandige parochie beschouwd worden. Ongetwijfeld een mijlpaal in de geschiedenis vanonze gemeente. In 1971 werd het zevenhonderdjarig bestaan van <strong>Dessel</strong> dan ook uitbundiggevierd.Geschiedenis