BEIIBEHANDENLED l GE URE,LINOLEUMSNEDE(Vervolg]Het zal u dui<strong>de</strong>lijk zijn, dat elkeafdruk van een l<strong>in</strong>oleumsne<strong>de</strong> hetspiegelbeeld vertoont van <strong>de</strong> gesne<strong>de</strong>nplaat. We dienen hierme<strong>de</strong> <strong>in</strong> hetbijzon<strong>de</strong>r reken<strong>in</strong>g te hou<strong>de</strong>n, als weletters <strong>in</strong> ons ontwerp willen toepassen,zooals bij een boekenmerk of Ex-Libris, een Kerstkaart, een Nieuwjaarskaartetc. We moeten <strong>de</strong> lettersIn spiegelschrift <strong>in</strong> het l<strong>in</strong>oleum snij<strong>de</strong>n;ze komen dan weer <strong>in</strong> <strong>de</strong>n goe<strong>de</strong>nstand op onzen afdruk.Dat snij<strong>de</strong>n <strong>in</strong> spiegelschrift is <strong>in</strong>.het begjn wel eens lastig, wat „onwennig",maar.jna een paar keer snij<strong>de</strong>nlevert het toch ook geen bijzon<strong>de</strong>remoeilijkhe<strong>de</strong>n,meer op.De beste metho<strong>de</strong> om een goe<strong>de</strong>l<strong>in</strong>oleumsnedéte maken, is <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong>:het ontwerp wordt <strong>in</strong> „zwarten wit" (dus b.v. met Oost<strong>in</strong>dischen<strong>in</strong>kt) geteekend op papier. Op <strong>de</strong>zeteeken<strong>in</strong>g leggen we. een velletje dundoorschijnend papier, z.g. transparant-papier;ook boterhammenpapiere.d. kunnen we er voor bezigen. Decontouren wor<strong>de</strong>n op "dit papier nagetrokken.We draaien nu dit velletjeom, leggen het met <strong>de</strong> beteeken<strong>de</strong>ftj<strong>de</strong> op het l<strong>in</strong>oleum en prikken heteven vast met een paar punaises omverschuiven te voorkomen. De contourenwor<strong>de</strong>n nu opnieuw met een.10scherp gepunt en niet te zacht potloodovergetrokken. Als we het papierverwij<strong>de</strong>ren, is <strong>de</strong> teeken<strong>in</strong>g op hetl<strong>in</strong>oleum <strong>in</strong> spiegelbeeld te zien. Dui<strong>de</strong>lijkerwordt <strong>de</strong> .teeken<strong>in</strong>g, als wehet l<strong>in</strong>oleum eerst even <strong>in</strong>strijken metwitte waterverf.De overgetrokken lijnen teekenenzich dan dui<strong>de</strong>lijk af. Daarna kan metuitsnij<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n begonnen. WatAls we een afdruk van een l<strong>in</strong>oleumsne<strong>de</strong>'hebbenvervaardigd, wordt <strong>de</strong>zeaan <strong>de</strong> vier hoeken, of alleen met <strong>de</strong>nbove<strong>nr</strong>and vastgeplakt op stevig witpapier of dun wit karton. We snij<strong>de</strong>nvan hetzelf<strong>de</strong> karton bovendien nogeen passe-partout, waardoor we eenmooie afsluit<strong>in</strong>g van onzen afdrukkrijgen. Men zal begrijpen, dat juistdie on<strong>de</strong>rwerpen, die zich bij uitstekleenen voor een „zwart-wit" teeken<strong>in</strong>g,met veel succes kunnen wor<strong>de</strong>naangewend voor <strong>de</strong> l<strong>in</strong>oleumsne<strong>de</strong>, b.v.dierfiguren als kievit, kraai, 'ekster,tijger, visschen e.d.; bloemen als wazwartmoet wor<strong>de</strong>n, blijft staan, watwit moet, wor<strong>de</strong>n, gaan we uitdiepen.Dat we ons ontwerp op twee manieren"kunnen snij<strong>de</strong>n, toont fig. 1. Op<strong>de</strong> l<strong>in</strong>kerhelft is <strong>de</strong> kip uitgediept en<strong>de</strong> entourage is — eenigsz<strong>in</strong>s ornamentaalverwerkt —r blijven staan; óp<strong>de</strong> rechterhelft is <strong>de</strong> kip blijven staanen <strong>de</strong> omgev<strong>in</strong>g grooten<strong>de</strong>els weggestoken.Men verkrijgt nu twee geheelverschillen<strong>de</strong> effecten van hetzelf<strong>de</strong>ontwerp. Bij het uitdiepen' van grootestukken^.wii" kunnen we „opzettelijk"eenigsz<strong>in</strong>s nonchalant te werk gaanen hier en daar eens wat „welbewustvergeten"! Men krijgt dan bij het afdrukkenvan die verrassen<strong>de</strong> tpevalligheidjes:lijntjes en vlekjes, die typischkenmerkend zijn voor <strong>de</strong> l<strong>in</strong>oleumsne<strong>de</strong>.We hebben tot nu toe steeds gesprokenover zwarten druk op een witfond. Het spreekt vanzelf, dat we <strong>in</strong>alle gewe'nschte kleuren kunnen drukkenen eveneens op gekleurd papier. Gekunt ook met méér kleuren drukken,mits ge voor elke kleur een apartcliché snijdt. Het afdrukken wordt danveel moeilijker en het is practisch nietmeer mogelijk zon<strong>de</strong>r pers. De cliché'smoeten uiterst nauwkeurig op elkaarpassen of „sluiten", zóoa'ls men datnoemt. Men drukt <strong>de</strong> lichtste kleurenhet eerst af, <strong>de</strong> donkere kleuren, b.v.zwart, het laatst.-terlelie, kerstroos, hulst etc. sneeuwlandschappen,-molens, gebouwen of<strong>de</strong>tails ervan etc.Dat we ook geheel an<strong>de</strong>re motieven<strong>in</strong> l<strong>in</strong>oleumsne<strong>de</strong> kunnen uitvoeren,laat fig. 2 zien, -„narcissen". Dezeplaat, die van een geheel an<strong>de</strong>r karakteris dan <strong>de</strong> overige afbeeld<strong>in</strong>gen, kanbijna geheel gestoken wor<strong>de</strong>n met <strong>de</strong>driekante guts. De zwarte achtergrondwerkt hier zeer <strong>de</strong>coratief. Waag uevenwel niet te spoedig aan zulk werk.Men- moet dan <strong>de</strong> techniek van hetsnij<strong>de</strong>n volkomen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> knie hebben,doch... is men eenmaal zoover,dan kan ook <strong>de</strong> amateur bijzon<strong>de</strong>rmooie platen maken, die een sieraadzullen zijn voor ie<strong>de</strong>re huiskamer. Hetbehoeft geen betoog, dat bij zulk werk<strong>de</strong> plaat zeer schraal met <strong>in</strong>kt moetwor<strong>de</strong>n <strong>in</strong>gerold, daar an<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> kansbestaat, dat vele <strong>de</strong>tails met <strong>in</strong>ktdichtloopen. Is dit het geval, dan moet<strong>de</strong> l<strong>in</strong>oleumplaat met benz<strong>in</strong>e geheelschoongemaakt wor<strong>de</strong>n.De l<strong>in</strong>oleumsne<strong>de</strong> kan'als „gebruiksgrafiek"voor verschillen<strong>de</strong> doele<strong>in</strong><strong>de</strong>nwor<strong>de</strong>n toegepast. We noemen o.m.:a. het monograrrf; d.i. een samenstell<strong>in</strong>gvan enkele letters cjp een dusdanigemanier, dat een <strong>de</strong>coratief geheelontstaat. Een monogram bestaan<strong>de</strong>uit iemands naamletters kanop dun papier wor<strong>de</strong>n afgedrukt engeplakt wor<strong>de</strong>n op brieven, briefpapier,enveloppen, eigendommen etc'.&. <strong>de</strong> sluitzegel voor brieven.We geven <strong>in</strong> fig. 3 een voorbeeld vanMeneer of Mejuffrouw K. v. A., die <strong>in</strong>Amsterdam woont; hetgeen blijkt uitliet Amsterdamsche stadswapen, datals sierend element werd gebruikt.c. het naamkaartje, dat we voorons zelf of voor familiele<strong>de</strong>n maken endat we een z'eer persoonlijk cachetkunnen geven.d. <strong>de</strong> bladwijëer; <strong>de</strong> l<strong>in</strong>oleumsne<strong>de</strong>kunnen we afdrukken op papier, opl<strong>in</strong>t, zij<strong>de</strong>, etc. " ,e. het boekenmerk of Ex-Libris, d.t.het eigendomsmerk, dat op het schutbladvan iemands boeken wordt geplakt.Het moet bevatten <strong>de</strong>n naam van,<strong>de</strong>Cn^eigenaarCes) en een uitbeeld<strong>in</strong>g,voorstell<strong>in</strong>g, spreuk of i.d., waardooriets typerends voor <strong>de</strong> (n) bezitter(ster) wordt aangegeven. De voorstell<strong>in</strong>gkan betrekk<strong>in</strong>g hebben op hetberoep, <strong>de</strong>n naam, <strong>de</strong> woonplaats, etc.In fig. 4 geven we een voorbeeld.f. Kerst-, Niemujaars- en Paaschkaarten(zie fig. 5).g. V er lov<strong>in</strong>g s-,kaarten, etc.trouw-,geboorte-Ge ziet, Huisvlijtbeoefenaars, dat erzeer vele mogelijkhe<strong>de</strong>n zijn. Speciaal<strong>de</strong>n teekenaars en schil<strong>de</strong>rliefhebberson<strong>de</strong>r onze le<strong>de</strong>n zou<strong>de</strong>n we met klemwillen aa<strong>nr</strong>a<strong>de</strong>n dit werk eens terhand te nemen.Het zal u ongetwijfeld véél genoegenen véél voldoen<strong>in</strong>g schenken!
van Oom N lekM'n beste neven en nichten!Er is 'een spreekwoord, dat zegt:zo <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>n zongen, piepen tie -jongenen er is een an<strong>de</strong>r spreekwoord,dat verklaart, dat <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>niszich wel eens herhaalt. Aan <strong>de</strong>zetwee spreekwoor<strong>de</strong>n moest ik <strong>de</strong>nken,toen -Reg en Ron met een heel verwardverhaal thuiskwamen. We kon-^dën- er eerst, met elkaar, geen touwaan vast knopen. „Ronnie heeft gehuil<strong>de</strong>n ik niet", zo begon Reg. <strong>de</strong>geschie<strong>de</strong>nis. „En er was een smeris". ..„Wafc zeg je?"„Mag-ie niet smélus zeggen, hèmam?" wist Ron.O ja, zo iets her<strong>in</strong>ner<strong>de</strong> Reg zichook en vlot herhaal<strong>de</strong> hij, dat er eenpolitie was. en dat Ron had gehuil<strong>de</strong>n hij niet. ;„Politie wou ons meenemen, hèReg?" vroeg Ron.„Ik ben er bang voor, dat ze <strong>in</strong> heteen of an<strong>de</strong>re tu<strong>in</strong>tje een* pog<strong>in</strong>ghebben gedaan, <strong>de</strong> bloembollen te•rooien", veron<strong>de</strong>rstel<strong>de</strong> tante met eerizucht.„Ze had<strong>de</strong>n toch geen bloemen bijzich, wel?" <strong>in</strong>formeer<strong>de</strong> ik.«„Nee, daarom juist. Die moesten zenatuurlijk afgeven ...... ik zal ze tochno.g eens goed aan het verstand proberente praten, dat ze niet aanbloemen mogen komen, die <strong>in</strong> tu<strong>in</strong>tjesstaan."_ „Of aan <strong>de</strong> kant van een weg", zeiik plagend.Tante Cor wist da<strong>de</strong>lijk wat ik bedoel<strong>de</strong>,maar omdat jullie toen nietmee zijn geweest — het gebeur<strong>de</strong> opeen tochtje, dat we lang gele<strong>de</strong>n meteen autobus maakten - - mag ik erwel wat méér van vertellen. -We waren dan uit: <strong>in</strong> een autobusmet, een groot, ^vrolijk gezelschap.Waar dat voor nodig was, weet ikniet meer, maar plotsel<strong>in</strong>g moesten• •'we stoppen. Het zal wei zijn geweest,dat <strong>de</strong> bus ban<strong>de</strong>npech of zo iets had.In elk geval ston<strong>de</strong>n we een heeltijdje aan <strong>de</strong> kant. Toen ont<strong>de</strong>ktetante Cor, dat er prachtige bloemenlangs die grote autoweg .ston<strong>de</strong>n. Ze. g<strong>in</strong>g <strong>de</strong> bus uit om er een paar te\^3A5678910u£sBE1DA£1 L.L.TSHR\NENOOES/**OEFDLJN~Z.IXENDEUF'OAAREN*HAL.STUOSEL.plukken en toen duur<strong>de</strong> het niet langof het hele gezelschap was aan hetbloemetjes plukken. Zo gelei<strong>de</strong>lijkaan waren tante Cor en ik een e<strong>in</strong>djebij <strong>de</strong> bus vandaan gewan<strong>de</strong>ld en wewaren er bei<strong>de</strong>n verbaasd over, datdie bus al.zo'n e<strong>in</strong>d weg stond. Langzaamliepen we terug, toen we plotsel<strong>in</strong>gmerkten, dat er iets niet <strong>in</strong>or<strong>de</strong> was. Een meneer <strong>in</strong> z'n hemdsmouwenstond tegen een <strong>de</strong>r buspassagiersgeweldig op te spelen -- zóhard en zó luidruchtig, dat we dui<strong>de</strong>lijkkon<strong>de</strong>n verstaan wat hijschreeuw<strong>de</strong>, ofschoon we nog^ eenheel e<strong>in</strong>d ver waren.„Mooie boel, om hier maar bloemente stelen!"„Hoor je dat?" vroeg ik aan tanteCorDie knikte. „Ik heb er geen 'erg <strong>in</strong>gehad ik dacht, dat die 7 bloemenhier <strong>in</strong> het. wild ston<strong>de</strong>n. Maar hetzijn lup<strong>in</strong>en, geloof ik en als je goedkijkt, dan merk je, dat .het gekweektebloemen zijn. Geen won<strong>de</strong>r, datdie baas ,uit z'n humeur is ."„Gooi die bloemen neer — dat kosteen bekeur<strong>in</strong>g."„Dan heeft niemand er meer wataan — ik neem ze mee", antwoord<strong>de</strong>tante Cor, die toch wel zo verstandigwas, die bloemen-buit op <strong>de</strong>' rug tehou<strong>de</strong>rf. Zo .kwamen wij heel onschuldigaanwan<strong>de</strong>len.De meneer <strong>in</strong> zijn hemdsmouwenhad het zó druk — we hoor<strong>de</strong>nlater, dat hij <strong>de</strong> veldwachter <strong>in</strong> burgerwas, dat hij er geen erg <strong>in</strong> had,dat tante Cor met x <strong>de</strong> bloemen langshem'heen g<strong>in</strong>g en dat zij die doocjgewoonOp.haar plaats <strong>in</strong> <strong>de</strong> autobusneerleg<strong>de</strong>. Daarna kwam tante Corweer kalmpjes terug om er van getuigete zijn, hoe <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren wer<strong>de</strong>ngeverbaliseerd *"„Weet je nog van die autobus,toen?" vroeg ik. „De jongens hebbendat bloemetjes-plukken varuniemand"vreemd"Laten we aan <strong>de</strong> raadsels gaan!Onze nieuwe prijsraadsels_ hebben weer wat met aardrijkskun<strong>de</strong>te maken. Wij maken — of liever —wij vormen plaatsnamen.Eerst xgeef ik hier zelf een serie.Let op: Parijs, Rome, Oslo, Boedapest,Berlijn, Brussel, Lon<strong>de</strong>n, Sofiaen Madrid. Van elke plaats nemen• we één letter om er een beken<strong>de</strong>stad van Ne<strong>de</strong>rland mee te maken.De twee<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse plaats -bekend om <strong>de</strong> koek — v<strong>in</strong><strong>de</strong>n we op<strong>de</strong> kruisjes van boven naar bene<strong>de</strong>n,als we' <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n hebben <strong>in</strong>gevuld.{Ingezon<strong>de</strong>n door Tanny vanLeerzem te Kou<strong>de</strong>kerke).XXXxxxXXtegenovergestel<strong>de</strong> van natzwemvogelslim dierboombewoner van Afrikaeen drankroem<strong>de</strong>el van een mast.Voor ons <strong>de</strong>r<strong>de</strong> raadsel gaan wen'aar Zeeland.Jan Jacob Helleman te AmsterdajnOoSt stuur<strong>de</strong> het <strong>in</strong>..Zet on<strong>de</strong>r elkaar: een plaats <strong>in</strong>.Limburg UO letters); een boom (3);een lidwoord (27; een boom, bij 'tkerstfeest gebruikt (3); een jongensnaam(5>; een meisjes of jongensnaam(4); een boom (4); een stad<strong>in</strong> Utrecht (7); niet werken (6);meisjesnaam (5).Oploss<strong>in</strong>gen zo spoedig mogelijk —<strong>in</strong> elk geval vóór 18 Juni — aan OomNiek, Postbus 100, Amsterdam C.Van mijn examen-opgaveVan m'n examen-opgave heb ik'plezier beleefd. De meeste neven ennichten zou<strong>de</strong>n voor dit examenge<strong>de</strong>elteeen goe<strong>de</strong> beurt hebben gemaakt.Hier volgen <strong>de</strong> z<strong>in</strong>netjes zoalsze moesten-wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong>gevuld:Uw cijfer voor het schriftelijk werkwordt ook beïnvloed door <strong>de</strong> meer<strong>de</strong>reof m<strong>in</strong><strong>de</strong>re netheid. De loopjongenv