Het leven in Heembeek-Mutsaard

31e jaargang- nummer 7- september 2004Maandelijks Tijdschrift van het Gemeenschapscentrum Heembeek - Mutsaardvoor NEDER-OVER-HEEMBEEK en de MUTSAARDWIJKHET VERLEDENHet leven in Heembeek-MutsaardVLAAMSE1 n d e wee.-GEMEENSCHAPSCOVOO I"MMISSIEUilenspiegel heeft een traditie opgebouwd in het aandachtschenken aan het verleden. Het dagelijks leven van de mensenboeit ons. Niet uit nostalgie. Maar hoe kunnen we hetheden begrijpen en verklaren, wanneer we ons verleden nietkennen of verloochenen. In de volgende drie edities vanUilenspiegel worden verschillende aspecten uit het verledenopgeroepen. In het septembernummer een fotoreportageover de kleding in Heembeek rond 1 900, in het oktobernummerdeel twee van het afscheid van het klooster op deMutsaard, de zusters van Vorselaar, in het novembernummerde langverwachte oorlogskroniek, oorlogsverhalen uitHeembeek-Mutsaard zestig jaar na de bevrijding.Drie boeiende reportages, door drie verschillende redactiemedewerkers:Wim van der Eist, Liliane Verhaeghe, Marc Van Lint.Redactieadres UilenspiegelTrefcentrum MutsaardDe Wandstraat 14 - 1 020 BrusselTel.: 021268.20.62- Fax 021262.36.76E-mail :heembeek-mutsaard@vgc.behnp://heembeek-mutsaard.vgc.beOpen elke werkdag van9 tot 12 en van 13 tot 16 uur.Maandag tot 16 uur.Buurthuis De KleunFr. Vekemansstraat 116 1120 BrusselTel.: 02/268.32.48Open na afspraak op 02/268.20.82Oude familiefoto's kunnen ons een blikgunnen in een verfeden dat zoniet onherroepelijkverloren zou zijn. Een kleine greepslechts uit een fotoarchief dat toch 5 generatiesteruggaatOp de eerste foto zien we zittend tn de hofvan "De Uefde" .t'tltiiPpeYaJt.Rjer(1831-nogal variatie in hetzelfde dorp.Deze foto's werden gemaakt door A. Louvois,Leuvensesteenweg 51, een bekendfotograaf die onder meer een album maaktemet zichten van het kanaal in 1899 voorde verbreding.Een oude foto en daardoor moeilijk teontcllfe!ren·iS die van hêt jubelfeest van deSTAD BRUSSEL

Elegante muts van Maria·PelagiaIn de hof van "De Liefde"met prachtige mutsen getooid. Maar hadmen geen betere achtergrond kunnen vindendan die lelijke bakstenen muur ? Wekunnen ze spijtig genoeg niet meer identificeren.Kan een van onze lezers dat ? Dezefoto werd gemaakt door Charles Figgé,Molenstraat 69, Brussel.Prof. Dr. K. C. Peeters beschreef de teloorgangvan de mutsen als volgt in zijn werkEigen Aard (1 e uitgave 1946, 5e uitgave1980 - hierin blz. 78-79) : De traditionelekledingstukken verdwijnen zodra de dragersgewaarworden dat zij daardoor "afsteken"tegen andere, grote volksgroepen. Deenkeling, die anders wil handelen of zichanders wil kleden dan de groep, moet overeen aanzienlijke dosis moed beschikken.Wie is dit?SEPTEMBE R

Plechtstatige dames met prachtige mutsenHet eerste meisje dat een hoed draagt, wordt uitgelachen, het tweede ook,doch naarmate de hoeden veld winnen op de mutsen, vermindert de spotternij,tot de rollen omgekeerd worden en tenslotte de draagsters der boerenmutsuitzonderingen, "curiosa", en dus op hun beurt voorwerp van spot worden.Dan is het met boerenmutsen gedaan.Volgen nog drie foto's, alle drie genomen door L. Dollez, Koninginnelaan 291te Laken . Ze zijn wellicht van iets recentere datum dan de vorige. Ze werdenbewaard in de familie Polspoel (meer bepaald door Emiel Polspoel, 1901-1973, die gehuwd was met Amelia van der Eist, 1898-1977), maar ook hierkunnen we er geen namen op plakken. Is iemand van de familie Polspoeldaartoe in staat ?Dit illustreert het belang om tijdig op zulke oude foto's de namen te zetten,wanneer er nog familieleden leven die de afgebeelde personen gekend hebben.Hoewel het gebruik om foto's te laten nemen pas echt ingeburgerd werd ,tijdensde oorlog 1914-1918, toen de Duitsers verplichtten een identiteitskaartte dragen, moeten er nog een massa oudere foto's bewaard zijn.Zou het geen goed idee zijn stilaan daarmee een Heembeekse fotogalerij aante leggen?Met de moderne technieken is het inscannen op PC kinderwerk, en moet mende originelen zelfs niet meer uitlenen.Zoals we zien zou dit niet alleen de gezichten van onze voorouders bewaren,maar ook een beeld geven van de klederdracht door de eeuwen heen, almoeten we er wel rekening mee houden dat men bij de fotograaf zijn "bestekostuum" aan had ...Project : Archivering van heemkundige en geschiedkundige documentenHet Gemeenschapscentrum Heembeek-Mutsaard geeft sedert jaren het tijdschrift Uii&Spiegel uit en bij de voorbereidendegesprekken met (oud)-i nwoners botsten de samenstellers vaak op een bron van waardevolle historische documenten (foto's,teksten, prentkaarten). .Daarnaast werden er in Uii&Spiegel zelf heel wat belangrijke artikels gepubliceerd die telkens een interessante blik werpenop de geschiedenis van de beide wijken Neder-Over-Heembeek en Mut saard .Ten einde deze documenten enerzijds te bewaren voor de toekomst en anderzijds ter beschikking te stellen van de bevolking,wenst het Gemeenschapscentrum deze gegevens via digitale weg in te scannen, te klasseren en nadien ter beschikkingte stellen van iedereWie is dit? Wie is dit ? inwoner die deze documentenwenst te raadplegen.Het Gemeenschapscentrumzal in overleg met de StadBrussel in het kader van eenaf te sluiten convenant, inuitvoering van het lokaal stedelijkcultuurbeleidsplan2004-2005, en in overlegmet de VGC, erfgoedcel, denodige middelen en ondersteuningvragen voor derealisatie van dit project.Voorlopig kunnen alle geïnteresseerdendie willen meewerkenaan een Heembeek­Mutsaardse fotogalerijterecht, na afspraak, in hettrefcentrum Mutsaard, DeWandstraat 14 (J.P. VanSteenberghe) of bij Wim vander Eist, Meiselaan 91(02/268.72.16).Wim van der EistJ.P. Van Steenberghe-----SEPTEMBER 2004

Dolle Dorpsdagenop 27, 28 en 29 augustusWij roepen iedereen op om actief deel tenemen aan dit initiatief. In deze Uilenspiegelvindt U uitgebreide informatie. M et deGezinsbond verlenen we onze medew erkingaan de wandeling op 28/8 onder het motto"Eet gezond en beweeg". De groep start om14u aan de bibliotheek, 's Zaterdags van 18tot 21 u verwachten we alle kinderen in detent voor de kinderdisco. 's Zondags om 17ubegeleidt de Gezinsbond het creatief ateljeevoor kinderen tot 12 jaar.We maken iets met schelpen ... dus als je nognaar zee gaat. .. zoeken maar en meebrengenop 29 augustus !Zwemlessente Neder-Over-HeembeekVoor kinderen tussen 3 en ± 6 jaar organiseertonze plaatselijke afdeling watergewenningen kleuterzwemmen. De lessen duren30' en gaan wekelijks door (behalve tijdensde vakanties) tussen 17u en 18u30, naargelanghet niveau van het kind. Je kan inschrijvenvoor 15 of 30 lessen . De reeks begint op23 september voor de donderdag-groep enop 27 september voor de maandag-groep.Ben je geïnteresseerd, vraag dan zo vlugmogelijk onze folder aan.De nieuwe inschrijvingen starten op 1 septemberen worden vóór 17 september verwacht.In Schaarbeek (woensdag), Laken(zaterdag) en Anderlecht (vrijdag) worden ereveneens cursussen georganiseerd.Info en inschrijvingen bij Christine DeMeer/eer, tel. 021245.68.18, email:GEZINSBONDNEDER-OVER-HEEMBEEKKBG -Activiteiten september1 september : Koffietafel 14 uur7 september : Onze eigen Mutsaard lerenkennenWe komen om 14 uur samen in het TrefcentrumMutsaard, De Wandstraat 14 1020Brussel. Daar zal mevrouw Liliane Verhaegheons vertellen over "De Mutsaard" en onsook rondleiden naar de interessante plekjes.Daarna gaan we samen nog wat verder keuvelenmet een kop koffie. ledereen van hartewelkom ! Deelnameprijs: 2,5 euro voor dekoffie.15 september: Koffietafel14 uur26 september : Klassiek concert, Paleis voorSchone Kunsten om 15 uurO ok dit jaar opent de seniorenacademie haarnieuw seizoen met een klassiek concert doorhet Nationaal O rkest van België onder leidingvan Walter Weller. De stukken die u te horenkrijgt zijn : Lachische dansen van LeosJanacekConcert voor cello en orkest, op 140 vanAntonin Dvorakeddy.christine@skynet.be ofchristine.demeerleer@vlm.be000Knutselen voor kinderenOp zaterdag 9 oktober van 10 tot 12u wordende creatieve kinderen tussen 6 en 12 jaarverwacht in de Kleun, Frans Vekemansstraat116 te Neder-Over-Heembeek. Daar deruimte beperkt is, kunnen max. 20 kinderendeelnemen.Gelieve dus zeker op voorhand in te schrijvenbij Christine D e Meerleer :021245.68.18. Bijdrage : 4 euro voorleden Gezinsbond, 6,5 euro voor nietleden,drankje en versnapering inbegrepen.000Brusseldag op zaterdag 16 oktoberEen ganse dag de kans krijgen om Brussel teontdekken op historisch, cultureel, politiekvlak, maar ook genieten van muziek en sport.Er is voor elk wat wils. Een zeer kleine greepuit de talrijke mogelijkheden : museabezoeken,gegidste wandelingen, boottochten,Belgacomluchtballon, optreden Spring,Wazzda, Johan Verminnen .. . Voor slechts 6euro (+12j) of 3 euro (6-11j.) koopt u deBrusselpas aan. Ben je geen lid van deGezinsbond dan betaal je 25 euro extra pergezin. Na inschrijving ontvangt U een programmaboekjewaarop alles in detail vermeldstaat, zo kan U op voorhand een keuzemaken uit het grote aanbod.Info en inschrijvingen vlo de afdeling vóórI 0 september bij Christlne De Meerleer,021245.68.18 ofeddy.christine@skynet.beMUTSAARDSymfonie nr. 5, op 76 van Antonin DvorakToegangskaarten kosten 10 euro voor ledenen 12 euro voor niet-leden29 september : Daguitstap naar Oudenaardeen de Vlaamse ArdennenGeïnteresseerden dienen zo spoedig mogelijkin te schrijven, de plaatsen zijn beperkt.Alleen als we voldoende talrijk aanwezig zijnworden we opgehaald.Info: Leono Stuyts tel. 02/268.62.75,Agnes Dries tel. 021267.01.89De unie van handelaars en zelfstandigen vanHeembeek Center organiseert haar jaarlijksebraderij op zaterdag 4 september in de F.Vekemansstraat en omliggende straten.Het Gemeenschapscentrum Heembeek­Mutsaard neemt deel aan de braderij. Voorhet buurthuis De Kleun is er een infostandwaar je kennis kan maken met onze werking.KAVER-OVER-HEEMBDolle Dorpsdagenop 27, 28 en 29 augustusSamen vieren, elkaar ontmoeten, diversecontacten leggen, anderzijds de band versterkenmet de omwonenden, daar w erken w eaan met KAV.Daarom ondersteunen we met hart en ziel deDolle Dorpsdagen. Elk jaar neemt onze afdelinghieraan deel. Dit jaar bekijken we hetanders en werken mee aan een groots projectmet als thema "gezonde voeding" ensamengesteld door de werkgroep "DolleDorpsdagen" waar elke vereniging kan bijaansluiten en aan meewerken.Wandeling onder het motto " Eet gezond enbeweeg". Project rond gezonde voeding.Samenkomst op zaterdag 28 augustus om 14uur aan de stedelijke bibliotheek, F. Vekemansstraat79.Na een korte inleiding en een bezoek aan deVGC-stand "Gezonde voeding", wandelenwe door de straten van Neder-Over-Heembeekmet een gids. Onderweg voorzien weeen kleine stop voor een gezond hapje ofdrankje. Na de wandeling keren we terugnaar de bibliotheek waar ons nogmaals eengezond hapje wordt aangeboden door enkeleculinaire chefs.Dolle Dorpsdagen, werkelijk een wervelenddorpsevenement dat u zeker niet mag missenop zaterdag 28 augustus, vertrek om 14 uuraan de bibliotheek.Buiten dit zijn er eveneens andere activiteitenzoals muziek, cultuur, gastronomie, rommelmarkt,ontspanning voor groot en klein.W ij durven rekenen op een goede opkomstvan onze KAV-Ieden zowel voor de wandelingals voor de andere activiteiten.I ROMMELMARKTZondag 29 augustusVan 9 tot 13 uurP. Benoitplein Neder-Over-HeembeekAlle deelnemers - zowel kinderen als volwassenen- dienen een standplaatstaks (belastingvan de Stad Brussel) te betalen.Prijs voor een plaats van 2 meter - 5 euroDe stadsinner zal u op de dag zelf deze bijdragekomen vragen.Info : Gemeenschapscentrum Heembeek­Mutsaard, De Wandstraat 14 1020Brussel tel. 021268.20.82SEPTEMBER 2004-----4-------UIL&SPIEGELI

IRADERIE MUTSAARIDe Wandcenter organiseert haar jaarlijksebraderij op zaterdag 25 september in deWandstraat en omliggende straten en pleinen.Majorettes, fanfares en verschillendemuziekgroepen zorgen voor animatie.Het Gemeenschapscentrum Heembeek­Mutsaard neemt deel aan de braderij. Voorhet t refcentrum Mutsaard, De Wandstraat 14is er een infostand waar je kennis kan makenmet onze werking.KONINKLIJKEEN KEIZERLIJKE GILDESINT-SEBASTlAANElke vrijdagavond, van apriltot eind september, schietingenop liggende en opstaande wip. Op onzeweide, Meudonstraat teNeder-Over-Heembeek.Kom gerust eens kijken.ledereen welkom !Secreariaat en info : Robert en NellyWillems, St.-Nikolaasstraat 491120 Brussel tel. 021262.16.00• BIBLIOTHEEK RUIMT

ILACAGeschied- en Heemkundige KringLakenGeachte l ezer. Aangenomen, u bent :* Pas in laken komen wonen en u wilt watmeer vernemen over het verleden van deoude autonome gemeente Laken, sinds1921 bij Brussel Stad ingelijfd." Actief in het onderwijs ofwel hebt u eengeschiedkundige vorming genoten en ubent bereid een stukje vrije tijd te bestedenaan lokaal geschiedkundig onderzoek." Op zoek naar een zinvolle bezigheid omsamen met anderen uw beschikbare vrijetijd op nuttige wijze in te vullen.* Jong en dynamisch, en u wenst naast uwstudies een verrijkende vrijetijdsbestedingte vinden.* Gewoon geïnteresseerd in het reilen en zei -len van de oude gemeente laken.Wel, dan menen wij dat met een aansluitingals actief lid bij onze Kring uw wensen gegarandeerdin vervulling gaan ! ! !Inlichtingen : Leon Condoutel. 021268.69.58, Wim van der Eist tel.021268.72.16, Eric Christioens tel.021426.55.58000Karel Van De Woestijne in LakenDagboek van den grooten oorlogColumns in de Nieuwe Rotterdamsche Courant,van 20 augustus 1914 tot 21 november1918Karel van de Woestijne ( 0 Gent +1929 Zwijnaarde)behoorde tot de tweede generatie vande literaire kunststroming " Van Nu enStraks" en groeide uit tot een meesterlijkeVlaamse dichter van Europees formaat.Deze merkwaardige auteur woonde van1912 tot 19 19 in Laken.l aca, Geschied- en Heemkundige Kring lakenvond het zinvol om een bijzondere uitgaveaan hem te w ijden. Het is dit jaar daarenboven75 jaar geleden dat hij overleed .Gedurende voornoemde periode was hijBrussels correspondent van de Nieuwe RotterdamscheCourant. Waar hij meestal overpolitiek, kunst en letteren verslag uitbracht,was dat anders tijdens de Eerste Wereldoorlogdie volledig in de l akense periode viel.Toen schreef hij over het dagelijkse levenonder de bezetting, onder meer in de langereeks artikelen "Dagboek van den Oorlog",waarin alle mogelijke aspecten van de levensomstandighedente laken en omgeving aanbod kwamen. Het geheel biedt een sfeerbeeldvan een laken van voor de grote urbanisatiegolfdie pas na de oorlog voor eengrote verandering zou zorgen.Dit boek, waarvoor Wim van der Eist, redactiemedewerkervan Uilenspiegel en secretarisvan laca, de ganse redactie verzorgde is verkrijgbaarop het gemeenschapscentrumHeerribeek-Mutsaard, t refcentrum Mutsaard,De Wandstraat 14 1020 Brussel, tijdens dewerkuren aan de prijs van 5 euro.Sportaanbod 2004-2005Van oktober 2004 tot eind mei 2005VOOR KINDERENKleuterturnen (3-6 jaar)Elke woensdagnamiddag van 14 tot 15 u.Initiatie inline-skate/inline-hockey(6-12 jaar)Elke woensdagnamiddag van 15 tot 16 u.Prijs : 2,50 euro per les of 20 euro voor een1 0-beurtenkaartVerzekering verplicht: 10 euro éénrnalig tebetalen bij de inschrijving.Plaats : Sportzaal Jan-van-Ruusbroeccollege,Forumlaan 4 1020 BrusselVOOR JONGEREN, VOLWASSENEN ENSENIORENFiguurtraining -body conditioningElke maandag 18.45 tot 19.45 u.Step-aerobicsElke maandag van 19.45 tot 20.45 u.AquagymElke maandagavond van 20.45 tot 21.45 u.Prijs: 3 euro per les of 25 euro voor een 10-beurtenkaartVerzekering verplicht: 10 euro per jaar.NIEUW - NIEUW - NIEUWZwemmen voor allenDe deur van het zwembad staatopen voor waterliefhebbers.Elke maandag van 18.45 tot 19.45Zwemmen voor vrouwenEnkel toegankelijk voor vrouwen.Elke maandag van 19.45 tot 20.45 u.Prijs : 2 euro per uur, 20 euro vooreen 1 0-beurtenkaart.Verzekering verplicht: 10 euro perjaarPlaats : Sportzaal Jan-van-Ruusbroeccollege,Forumlaan 4 1020BrusselInfo. G.C. Heembeek-Mutsoord021268.20.82TAl Jl QUANLessenreeks van 10 lessen: 50 euroverzekering inbegrepen.Op maandag van 18.30 tot 19.45uur voor beginnersOp maandag van 20 tot 21.45 uurvoor gevorderdenPlaats: Jan-van-Ruusbroeccollege,Forumlaan 4 1020 BrusselInlichtingen: 021268 20 82Lesgeefster Joklien:021269 76 61NOG IN HET TREFCENTRUMMUTSAARD,De Wandstraat 14 1020 BrusselEngelse conversatiemaandagavond 2maal per maandvanaf oktober.Data : 4 - 18 oktober. 8 - 22 november. 6 -20 december ,telkens van 20 00 u tot 22.00u. Bijdrage 5 euroSCRABBLEElke maandagnamiddag van 13.45 tot 17 u.We beginnen stipt om 14 u.ledereen is welkom !CURSUSSEN NEDERLANDS VOORANDERSTALIGENVanaf septemberTrefcentrum Mutsaard, De Wandstraat 141020 Brusselmaandag- en donderdagvoormiddag van8.45 tot 11 25 u.dinsdag- en donderdagavond van 19.20 tot22 u.Buurthuis De kleun, F Vekemansstraat 1161120 Neder-Over-Heembeekmaandag- en woensdagvoormiddag van8.45 tot 11 25 u.maandag- en woensdagavond van 18.30 tot21.10 u.Inlichtingen en inschrijvingen :T aa/leergangen, Sint-Amondsplein 311853 Strombeek-Bevertel. 021267.35.15 fox. 02126/.09.42 e­mail : info@toolleergongen.betoon je tafent( ~ ontwikkel het verder)Talent heb je, dat is zeker. Brussel geeft je de kans om dat talentverder te ontwikkelen. Misschien zit er in jou wel een swingendesalsadanseres. of een uitstekende wok-kok, een bierproever of,wie weet, een tweede Picasso ... ln de nieuwe catalogus staannog meer ctJrsussen. Haal de brochure en maak je keuze.In ieder geval, succes en veel plezier met je eigen talent'\ll.oUI\Sf:CE llUlliS( IIAP$( 0lUllUIEri!lIRIISIIinfo/o2 243 74 51Haal de gratis brochurein GC Heembeek-Mutsaard,De Wandstraat 14 ofin de bib, Vekemansstraat 79J3D31qaJ8JIU------- 7-----SEPTEMBER 2004

•c0L0F0NuILENspIEGELInformatieblad van het GemeenschapscentrumHeembeek-MutsaardAlgemene coördinatie : Jean-Pol Van SteenbergheKernredactie : Frans Coomans, Marc Van lint, Jean-Pol VanSteenbergheRedactiemedewerkers : Annie De Troyer. Alfons Franssens,Lillane Verhaeghe, Wim Van der Eist en de verantwoordelijken vande diverse verenigingen, instellingen en scholen uit Neder-Over­Heembeek en de MutsaardwijkEindredactie : Jean-Pol Van SteenbergheRedactiesecretariaat : Lut WijnaniTaalcorrectie : Frans CoomansAbonnementen en adressenbeheer : Lul WijnaniVormgeving : Frans FonteynHuisillustrator : Marc Van der WiltFotografie : Karel Puttemans. LucVerspechtAdvertenties : Jean-Pol Van Steenberghe, Patricia CeulemansAdvertentie-advies : A&M nv advertising&marketing, Manu DeA onsVerspreiding - verzending : Geertrui Adam, Chrisliane Beek.Patricia Ceulemans, Sigrid De Boeck, Tufan Duran, Frans Fonteyn,Anne Ghuys, Jean Houlleberghs, Jet Janssens, J. Leemans.Fien Meiboom. Johan Notredame, Jef Peeters, Mireille Pieraerts,Josée Puttemans-Goos, Jos Van Muylders, Jean-Pol Van Steenberghe,Nadine Van Velsen, Luc Verspecht, Ferdinand Vlegels. LulWijnanten de leerlingen van Heemschool II o.l.v. Agnes BrisaertOplage : 6.000Verantwoordelijke uitgever : Peter Borghs. F. Vakemansstraat151 b4 -1120 Brussel.Teksten voor de oktoberuitgave van "Uilenspiegel" moeten uiterlijkop woensdag 8 september op het secretariaat van het Gemeenschapscentrumzijn.Ondertekend(e) artikel(s) is/zijn de verantwoordelijkheid vande auteur(s).Het Gemeenschapscentrum respecteert uw privacy. Uw adres gebruikenwe uitsluitend om u "Uilenspiegel" toe te zenden en om u op dehoogte te houden van wat reilt en zeilt in het gemeenschapsleven inHeembeek-Mutsaard en Brusset. U kunt uw gegevens in ons bestandaltijd inkijken of aanpassen zoals voorzien in de wet van 8 december1992 ter bescherming van de privacy. Ons bestand zal in het openbaarregister van geautomatiseerde verwerkingen worden vermeld.u i I-.-.-s p i eg e I31• jaargang- nr 7september 2004Belgoë - BelgoqueBP.1020 Brussel 2111754Maandelijks Tijdschrift van het Gemeenschapscentrum Heembeek - MutsaardVerantwoordelijke ullgever: Peter B