Mei - Historische Kring Haaksbergen

DE TAAL VAN HAAKSBERGEN (XLVI1I)873BERNARD TE LINTELO (5)Bij de nagelaten papieren van ons helaas te vroeg overleden bestuurs- en redaktielidJ. Vredenberg vond zijn familie nog enkele door hem geschreven stukjes„Taal Van Haaksbergen", die nog niet gepubliceerd waren. Wij zijn hier verheugdover en kunnen daarom de zo plotseling afgebroken serie gelukkig nog met enigeartikelen vervolgen. De heer Vredenberg schreef:We zouden uiteraard bij het historisch werk van S nu f fe laar nog lang en uitvoerigkunnen stilstaan. Maar onze rubriek heet „De Taal van Haaksbergen" en houdtzich dus in de eerste plaats bezig met de streektaal en wat daarmee verband houdtzoals volkskunde, volksgebruiken e.d. Bovendien komt de historie in talrijkeandere bijdragen ruimschoots aan bod en zal er ongetwijfeld nog wel eens gelegenheidzijn om af en toe op Snuffelaars werk in te haken. Zoals we al eerder schreven:„Veel van zijn geschiedkundig werk is nadien door verdere nasporingen enuitdieping van gegevens achterhaald". Dit alles overwegende menen we het temoeten laten bij het tot nu toe gepubliceerde uit de „Grepen uit het Verleden".Voor onze rubriek is van meer belang een ander boek van Snuffelaar, ook met detitel „Historie van Haaksbergen" maar met als ondertitel „ Grepen uit het Volksleven".Evenals de „Grepen uit het Verleden" is het ontstaan uit een serie krantenartikelen,maar wat later verschenen. Er staat echter geen jaartal bij vermeld.In de inleiding tot dit boek zegt de schrijver o.m. dat hij „now is wat vertellenwil aover 't volk en 't laeven van 't volk in vrooger dage. Daor wet dee jongegebbelers van rechtevoort neet meer aover merre te praoten , en zee kont danook haoste neet meer geleuven, dat eer vuurolders zo eenvoudig hebt elaefd enzik zo wosten te behelpen, en vake zo kinderachtig en biegeleuvig wazzen. Merie mot mer zo deinken: dee aole leu stonden um zo te zeggen nog in de kinderschoone.Wee wet, wat ze aover twee-dreehonderd jaor van ons wa zegget". Enverder: „Ik mag geerne aover de aolde tied praoten en heuren kuiern, dat kaan'k ow wa vertellen. En dan wi'k ow wa zeggen, da'k de oren opstak en wied losdee. Mer de leu, dee nog wat van vrooger tied of wet en aole vertelsels kont naovertellen,raakt an de kaante. Daorumme wordt 't hoge tied, duch mie, dat 'twordt op-eschreven".Te Lintelo heeft dit boek „Grepen uit het Volksleven" gedeeltelijk in het Nederlandsgeschreven (hij spreekt abusievelijk van Hollandsen), maar ook diverse stukkenin de taal „dee mie n leeve moder mie 't eerste hef leren tötteln, naodat 'tmie ok al in de kraom te passé kump". Hij vindt terecht, dat veel verhalen op diemanier beter tot hun recht komen dan wanneer ze in 't Nederlands worden naverteld.Ook hier wijst hij erop, dat hij geen volledige geschiedenis van het volkslevengeeft, maar slechts grepen eruit behandelt. Deze grepen kunnen echter een zeerwaardevolle bijdrage vormen tot de kennis van de volksziel en het volksgeloof,zoals die van oudsher tot ons gekomen zijn. Ook de wetenschap moest en moet