Middelengebruik en voortijdig schoolverlaten - Trimbos-instituut

2. Schoolperceptie alcohol- en drugsgebruikin relatie tot spijbelen en schooluitval2.1 InleidingIn opdracht van de ministeries van OCW en VWS heeft het Trimbos-instituut onderzoekverricht naar het alcohol- en drugsgebruik van adolescenten in relatie tot verzuim enschooluitval. Overmatig middelengebruik en het voortijdig verlaten van het onderwijszonder startkwalificatie vormen beide ernstige jeugdproblemen. Over de relatie tussendie twee is nog weinig specifiek bekend en evenmin is er veel onderzoek gedaan naar devraag in welke mate het gebruik van alcohol en drugs een risico vormt op schooluitval. 1Inzicht daarin kan bijdragen aan verbetering van de preventie en aanpak van spijbelenen schooluitval. Het door het Trimbos-instituut uitgevoerde onderzoek bestond uit eenliteratuurstudie, een kwantitatief onderzoek onder vmbo- en mbo-leerlingen en eenkwalitatief onderzoek onder betrokken medewerkers van vmbo’s en mbo’s. Doel van dekwalitatieve verkenning, waarvan in dit deelrapport verslag wordt gedaan, was antwoordte krijgen op de vraag hoe schoolmedewerkers, met name in zorg- enbegeleidingsfuncties, aankijken tegen het middelengebruik van hun leerlingen, welkverband ze leggen tussen dat gebruik en schooluitval en in hoeverre ze daar rekeningmee houden in preventie en aanpak van verzuim en voortijdig schoolverlaten.2.2 Opzet en uitvoeringTussen 25 mei en 10 juni 2009 zijn semigestructureerde (groeps)interviews gehoudenmet in totaal twintig directieleden, zorgcoördinatoren, loopbaan- en trajectbegeleidersvan twee vmbo- en drie mbo-opleidingen in Den Haag, Rotterdam en Utrecht. Aan eenvan de groepsinterviews deed ook een GGD-medewerker mee. De vmbo-medewerkerswaren met name betrokken bij de laatste twee leerjaren van hun leerlingen, de ROCmedewerkersmet name bij de eerste twee leerjaren.Een zesde school die medewerking had toegezegd (een ROC in Amsterdam) trok zich ophet laatste moment terug. Het lukte op de korte termijn die beschikbaar was voorwerving niet om het beoogde aantal van vier ROC’s en vier vmbo’s te vinden die bereiden in staat waren om tijd vrij te maken voor groepsinterviews. Twee argumenten dievaak werden aangevoerd om niet mee te (kunnen) werken waren tijdgebrek - met nameaan het einde van het schooljaar -en een zekere ‘onderzoeksmoeheid’. Ook leek bij een1 Voor de onderzoeksopdracht, de onderzoeksopzet en de daaraan ten grondslag liggende literatuur wordtverwezen naar het geïntegreerde onderzoeksrapport van het Trimbos-instituut.41