Middelengebruik en voortijdig schoolverlaten - Trimbos-instituut

1.7 Conclusies middelengebruik en schoolIn deze studie zijn de belangrijkste correlaten van problemen op school op een rij gezeten is onderzocht hoe met name alcohol- en cannabisgebruik gerelateerd zijn aanproblemen op school. In onze meest uitgebreide modellen is middelengebruik gerelateerdaan deze schoolvariabelen. Er is niet alleen gecontroleerd voor achtergrondkenmerkenvan de jongeren, maar ook voor een aantal belangrijke andere confounders metbetrekking tot probleemgedrag, ouderlijk toezicht, vriendenkring en middelengebruikdoor vrienden. Deze modellen blijken inderdaad significante correlaten van schoolsevariabelen te bevatten; zij voorspellen tussen de 17 en 31% van de gevonden verschillentussen leerlingen met betrekking tot spijbelen, schoolprestaties en schoolmotivatie.Daarmee is een substantieel gedeelte van de verschillen die er tussen jonge mensen zijnin het al of niet hebben van problemen op school terug te voeren op deze factoren.Binnen dit geheel van factoren die problemen op school in de hand werken, is er eensystematisch verband tussen middelengebruik en schoolproblemen gevonden.Vraag 1. Zijn alcohol- en cannabisgebruik gerelateerd aan spijbelen,schoolprestaties en schoolmotivatie?De belangrijkste uitkomst is, nogmaals, dat er verbanden gevonden zijn tussen enerzijdsalcoholconsumptie, dronkenschap en cannabisgebruik en anderzijds alle drie deuitkomstmaten: spijbelen, schoolprestaties en -motivatie. Middelengebruik komt uitanalyses dus naar voren als een significant correlaat van al deze uitkomstmaten. Deverklarende kracht van middelengebruik zelf is in onze modellen met betrekking totspijbelen relatief groot en (veel) geringer met betrekking tot schoolprestaties enschoolmotivatie. Dit is te zien aan de verklaarde variantie die in de drie opeenvolgenderegressieanalyses voor middelengebruik alleen –in het eerste model dus- ligt tussen de2,8% (schoolprestaties) en 12,3% (spijbelen). Over de hele linie genomen blijkt dusspijbelen het beste verklaard te worden door middelengebruik. Omdat in eerderAmerikaans onderzoek (Kennelly & Monrad, 2007) gevonden is dat deze drie variabelenalle drie goede indicatoren zijn van schooluitval, mag dan ook op basis van de hiergevonden resultaten geconcludeerd worden dat middelengebruik in ieder gevalgerelateerd is aan problemen op school en daarmee, naar alle waarschijnlijk, ook aanschooluitval.Het is mogelijk dat verbanden die in andere landen gevonden zijn niet directgeneraliseerbaar zijn naar de Nederlandse situatie. De structuur van vrijwel al onzeresultaten is echter overeenkomstig aan die uit onderzoek in andere landen. Ook wij37