META 2012/6 - VVBAD

nieuwsVerlaging btw-tarief inFrankrijk en LuxemburgWie dacht dat het eventjes rustig zoublijven rond btw op elektronische literatuurhad het mis. In META 9 van 2011rapporteerden we over de resolutie vanhet EU-parlement op 17 november 2011.We schreven toen nog letterlijk: “Hetprobleem is dat momenteel geen enkeleEU-lidstaat op eigen houtje een verlaagdbtw-tarief mag toepassen op elektronischeliteratuur, ook al is de inhoud gelijkaan de papieren tegenhanger.” Maar inFrankrijk en Luxemburg maakte men ronddie btw-verlaging niet echt een probleem:vanaf 1 januari 2012 wordt in die beidelanden een verlaagd btw-tarief gehevenop elektronische boeken (in Frankrijk isdat 7 procent (nadat de laagste btw-voetrecentelijk van 5,5 procent naar 7 procentging (en op 1 januari 2013 terug naar 5,5procent gaat), in Luxemburg 3 procent).VoorgeschiedenisWisten Frankrijk en Luxemburg dan nietdat zoiets niet mag? Uiteraard wel. Hetlijkt op een provocatie. Misschien wel omde processen te versnellen. Daar moetje Frankrijk en Luxemburg deels gelijkin geven. De tarieven voor elektronischeliteratuur naar beneden halen moet vialogge, tergend langzame procedures. Hetkan ook zijn dat Frankrijk en Luxemburgzwichtten onder druk van hun nationaleuitgevers.Of zijn er rechtlijniger denkers inFrankrijk en Luxemburg dan in de andereEU-lidstaten? In 2009 rapporteerden weover de door Europa toegelaten verlagingvan het btw-tarief van boeken op fysiekedrager. Nederland en Frankrijk gingendaar snel op in (en verlaagden het btwtariefwaar ze mochten). Waarom alleenop fysieke drager, en niet meteen ook deboeken die gedownload worden? En watmoet België doen?tik op de vingersDe reactie vanwege de EU kon niet uitblijven.De Europese Commissie tiktFrankrijk en Luxemburg op de vingers,maar formuleert dat in eerste instantiezacht: “… VAT rates they are applying todigital books are potentially incompatiblewith EU law.” Maar vervolgens komter heel duidelijk: “Downloading of digitalbooks is regarded as a service suppliedelectronically, which is not included in thislist and cannot therefore be taxed at thereduced rate.”En dan zegt de Europese Commissie indie persmededeling “jullie zijn te vlug”,verwijzend naar de lancering van hetdebat (de resolutie van het EU-parlement),met de mededeling dat er convergentieverwacht wordt op basis van voorstellen.Een regelrechte actie, zoals deFrans-Luxemburgse, heeft de EuropeseCommissie niet graag. Inderdaad, “Thissituation is creating serious distortions ofcompetition that are damaging to economicoperators in the other 25 MemberStates …”, en dat is uiteraard spijtig, wantniet evenwichtig (precies wat de EUnastreeft).het vervolgNu zijn er drie stappen te doorlopen .Frankrijk en Luxemburg kregen hunboodschap en mogen daarop binnen demaand reageren. Als de uitleg niet volstaat,dan kan de Commissie de uitspraakdoen dat er een inbreuk is, waarna deEuropese Commissie naar beide landeneen geargumenteerde vraag zendt om dewetgeving aan te passen. Ten slotte kande Europese Commissie doorverwijzennaar het Europees Hof (voor juridischebehandeling).Hoe het verdere verloop, en de uitkomstdaarvan, zal zijn is moeilijk in te schatten.Maar ook dit alles gaat lang aanslepen,ook al omdat een land haar wetgevingniet snel kan veranderen. En dan valt nogte bezien of beide landen dat wensen (enkunnen, zonder gezichtsverlies).En dan komen we terug bij de vraag diewe ons in het begin stelden: moet Belgiëmeedoen met buurlanden Frankrijk enLuxemburg? Het antwoord is neen, wanter is nu al genoeg ophef gemaakt en drukuitgeoefend – het vuurtje wordt nu echtwel brandend gehouden. Had België in2009 moeten meedoen met Nederlanden Frankrijk en de btw-verlaging ‘legaal’naar beneden halen voor boeken op drager?Daarop is het antwoord ja. Maar spijtiggenoeg was ons land op dat momentregeringloos. Nog een vraag: gaat Belgiëde boot missen? Daarop is het antwoordeen optimistisch, maar toch genuanceerdneen: het grote werk moet nu eerst doorde Europese Commissie gebeuren. Enhopelijk komt de mogelijkheid om debtw te verlagen op alle literatuur met eengoede timing zodat België die verlagingnetjes kan toepassen, zonder al te veel inhet financiële vel te moeten snijden.Patrick VanouplinesEblida lanceerte-bookscampagneTijdens zijn jaarlijkse congres inKopenhagen, lanceerde het EuropeanBureau of Library Information andDocumentation Associations (EBLIDA)een campagne rond het lenen vane-books. In een verklaring (die ook inhet Nederlands beschikbaar is) wijst deEuropese bibliotheekorganisatie op hetverschil tussen het uitlenen van papierenboeken en dat van e-books. Het aanbiedenvan e-books is een dienst en uitlenenis alleen mogelijk mits toestemmingvan de uitgevers. “Het is opmerkelijk, enin onze visie onacceptabel, dat uitgeversover het aanschafbeleid van bibliothekenkunnen besluiten, en dat de vrije toegangvoor Europese burgers door uitgeversbepaald wordt”, aldus EBLIDA. Daaromstelt de organisatie twee oplossingenvoor: een Memorandum of Understandingmet de Federatie van Europese Uitgeversvoor ‘Fair Licensing Models’ en eenactualisering van het auteursrecht voore-books, e-lenen en e-content (digitalebronnen) opdat bibliotheken hun dienstenkunnen uitvoeren voor alle Europeseburgers. (bv)> http://www.eblida.org/index.php?page=e-bookscampaign(http://bit.ly/Mt4xKB)Auteursrecht in het EuropeesParlementOp woensdag 30 mei organiseerdenbibliotheek- en consumentenorganisatieseen meeting rond auteursrechtin het Europees Parlement. Deinitiatiefnemers waren IFLA, EBLIDA,Electronic Information For Libraries(eIFL), Informations Sans Frontières(ISF), Copyright for Creativity (C4C),de European Consumers’ Organisation(BEUC) en Consumers International (CI).Thema’s van de dag waren de rol vanbibliotheken in het bieden van toegangtot culturele werken en een auteursrechtdat beter rekening houdt met de wensenvan de gebruikers.In zijn keynote had Kai Ekholm van deNationale Bibliotheek van Finland en vanIFLA’s FAIFE Comité het over het uitlenenvan e-books, monopolievormingMETA 2012 | 6 | 5