META 2012/6 - VVBAD

editoriaalEvalueren om te innoverenVERANTWOORDELUKE UITGEVERJulie Hendrickx, Statiestraat 179, 2600 BerchemHOOFDREDACTEURJulie Hendrickx • julie.hendrickx@vvbad.beREDACTIEKlaartje Brits, Jo Cooymans,Beatrice De Clippeleir, Gerd De Coster,Ingrid De Pourcq, Noël Geirnaert, Raf Guns,Myriam Lemmens, Kris Michielsen,Paul Nieuwenhuysen, Veronique Rega,Peter Rogiest, Saskia Scheltjens, Eva Simon,Patrick Vanhoucke, Bruno Vermeeren.VRIJWILLIGERCindy MergitsREDACTIESECRETARISTom Van Hoye • tom.vanhoye@vvbad.beREDACTIEADRESVVBAD • METAStatiestraat 179, 2600 BerchemTel. 03 281 44 57meta@vvbad.behttp://www.vvbad.be/metaReageer op Twitter: #overmetaADVERTENTIESMarc Engels • marc.engels@vvbad.beLAY-OUTMarc EngelsDRUKEnschedé-Van MuysewinkelMETA verschijnt 9x per jaar,niet in januari, juli en augustus.META is een uitgave van de VVBAD en isbegrepen in het lidmaatschap, maar is ookverkrijgbaar als abonnement. Meer informatieop http://www.vvbad.be/lidmaatschap.Julie Hendrickx, hoofdredacteurOm elke vlucht vijf minuten sneller in de lucht te krijgen, bestudeerde vliegtuigmaatschappijUnited Airlines in 2006 de werkwijze van de pitcrews in deAmerikaanse NASCAR-autorace. Want vijf minuten minder betekent een vergrotingvan de capaciteit tot 100 extra vluchten per dag. Zonder de aankoopvan nieuwe toestellen uiteraard. En of het nu om auto’s of vliegtuigen gaat, hetconcept blijft hetzelfde: auto of vliegtuig zo snel mogelijk controleren en buitenwerken. Het idee hierachter: de eigen prestaties en kwaliteit verbeteren doorandere methoden in kaart te brengen en te analyseren: benchmarking.Het is jammer dat ‘benchmarking’ een beetje klinkt als de zoveelste managementtrenddie werd overgenomen. Toegegeven: de methodiek komt uit debedrijfswereld maar kent zeker zijn gelijke in de bibliotheek- en archiefsector.Er zijn genoeg instrumenten die de performantie van bib en archief registrerenen waardoor men met behulp van benchmarking op zoek gaat naar de positiein het werkveld en mogelijke verbeteringen.Dat benchmarking zo vanzelfsprekend is geworden in de BAD-sector is op zijnzachtst gezegd opmerkelijk. Zeker omdat het zo’n langdurig proces van zelfevaluatieis dat een zeker engagement van een bib of archief vraagt. Deze editievan META is dan ook de perfecte weerspiegeling van de dynamiek in één sector.Het is dankzij de inspiratie van het team Meten en Kwaliteit – van de werkgroepBibliotheken (BASSO) binnen de Associatie KU Leuven – dat dit (extradikke) themanummer voor u ligt. De realisatie van OK!PI (Overzicht KwantitatievePerformantie-Indicatoren) zou in META aangekondigd worden met een artikel,maar waarom niet een volledig nummer rond benchmarking? Ideeën genoeg:in 2009 verscheen in Bibliotheek- & archiefgids een artikel over Bios, tijd om deresultaten en de vooruitgang eens te bekijken. De KU Leuven legde in 2008 haarbibliotheekgebruikers een bevraging voor over de kwaliteit van de dienstverleningen in 2011 deed het Publieksonderzoek Archieven zijn ronde in de sector:wat waren de intenties, verwachtingen en uiteindelijke resultaten?Dat dit themanummer min of meer samenvalt met het emeritaat van Prof. MelCollier — hoofdbibliothecaris KU Leuven en voorzitter BASSO — is een bijzondereerbetoon, vanwege de bibliotheeksector in het algemeen maar uit naam vanBASSO in het bijzonder. Colliers idee dat een bibliotheekbeleid pas volwaardigkan zijn door correcte cijfers te hanteren, is voor velen een mantra.Gegevens verzamelen is dus slechts het begin in een bechmarkingsproces.De uitkomsten kunnen echter groots zijn: betere prestaties en best practices.Evalueren om te innoveren, moet dat niet vanzelfsprekend zijn?ISSN 2033-639XMETA 2012 | 6 | 1