Stromingen-JRG19nr1 - Nederlandse Hydrologische Vereniging

opstuwing. Deze opeenvolging van fasen is afhankelijk van de opeenvolgende vullingvan wateropslagplaatsen (of bergingsvormen) in het stroomgebied en de interactietussen deze opslagplaatsen. Doordat de bovengrond droog en grondwaterstand laagwaren kwam grondwaterafvoer laat opgang. Toen plasvorming optrad en plassen metelkaar in verbinding kwamen, trad naast grondwaterafvoer ook oppervlakkige afvoerop. Dit had op zijn beurt een grote invloed op de afvoer/hydrograaf. Oppervlaktewateropstuwingen overstromingen nabij duikers traden op bij overschrijding van deontwerpafvoer van de duikers. Dit zorgde voor een afvlakking van de afvoer/hydrograaf.Operationele monitoringvan hydrologische processen op verschillende schalenDeze lezing werd gegeven door Henk Pelgrum van eLEAF, dat sinds 2011 de voortzettingis van WaterWatch en Basfood. De missie, of misschien wel de uitdaging, is omdagelijks wereldwijd gegevens te kunnen leveren over water en vegetatie van allelandoppervlakken, met als doel duurzaam watergebruik te bevorderen, en bij te dragenaan toename van de voedselproductie en bescherming van het milieu. Het gaat hierbijom schaalniveaus variërend van veldschaal (10x10 meter resolutie) tot regionale schaal(250x250 meter resolutie). De te verstrekken gegevens betreffen het watergebruik inmm (actuele, potentiële en referentieverdamping), de opbrengst in kg/ha (biomassaen oogstbaar product) en de waterproductiviteit (efficiency uitgedrukt in kg biomassaper m 3 water). Om deze informatie uit satellietbeelden af te leiden zijn een aantal toolsontwikkeld, zoals het SEBAL-model voor het berekenen van verdamping en biomassaen de Yieldtool voor het berekenen van opbrengsten.In een validatiestudie voor de Imperial Valley (California, 1997-1998) bleek dat decumulatieve evapotranspiratie volgens het SEBAL-model goed overeenkwam met dievolgens de waterbalans. Aardappelopbrengsten volgens SEBAL stemden goed overeenmet gegevens over aardappelopbrengsten van McCain voor Polen in 2004.Een voorbeeld van toepassing van SEBAL op regionale schaal is een kaart van de actueleevapotranspiratie voor de westelijke Nijldelta in Egypte.Met een voorbeeld voor Kwazulu Natal werd geïllustreerd hoe met de tool Meteolookuit gegevens van grondstations en satelliet gebiedsdekkende beelden kunnen wordengemaakt van temperatuur, luchtvochtigheid en windsnelheid. De verwachting is dateen regionaal product voor dagelijkse leverantie eind 2012 gereed is voor heel Afrika.Een ander voorbeeld van een regionaal product is een kaart van de biomassa voor China.Ook werden diverse voorbeelden getoond van producten die met de Yieldtool kunnenworden gemaakt op veldschaal. Zo werd gedemonstreerd hoe de productie van biomassain een graanveld afnam als gevolg van aantasting door meeldauw, en hoe irrigatie enberegening de aardappelopbrengst op een perceel beïnvloedden, in beide gevallen meteen berekening van de opbrengstderving.STROMINGEN 19 (2013), NUMMER 1 65