Dimitri het draakje.pdf - Gemeentemuseum Den Haag

dimitri het draakjeLees- en verteltekst groep 4

LesdoelenKerndoelenPraktische tipsDe leerlingen kijkennaar kunstwerken enbijzondere voorwerpen1 NEDERLANDSMondelingtaaL onderwijsDeze lees- en verteltekstis bedoeld omnaar eigen inzicht terMocht het voorkomendat u met de kinderenruim voor aanvang vanen verwoorden daarbijDe leerlingen lerenvoorbereiding van dede museumles arriveertwat zij zien en denken.informatie te verwervenmuseumles te gebruiken.in het museum, dan kuntDe leerlingen luisterenuit gesproken taal.U kunt deze bijvoor-u de Bewaking of denaar een sprookje waarinZe leren tevens diebeeld (gedeeltelijk)Informatiebalie in de halkunstwerken van hetinformatie, mondelingvoorlezen, navertellen,vragen om tekenspullenmuseum een rol spelen.of schriftelijk, gestruc-als basis gebruiken voorof prentenboeken. ZoAan de hand vancreatieve opdrachtendie beeldend, muzikaalof theatraal van aard zijnreageren zij op de kunst-tureerd weer te geven.12 NEDERLANDSTaalbeschouwing,waaronderstrategieëneen kringgesprek ofspelles, of als inspiratievoor een andersoortigeles. Ook treft u totbesluit suggesties aankan de wachttijd plezierigen zinvol worden besteed.werken en nemen zij zelfDe leerlingen verwervenvoor activiteiten na hetdeel aan het sprookje.een adequate woorden-museumbezoek.De leerlingen kunnenschat en strategieënHet is voor de kinde-vertellen wat de viervoor het begrijpen vanren fijn om bij hun naamelementen zijn en kunnenvoor hen onbekendete worden aangesprokenhier voorbeelden bijwoorden. Onderin het museum. Eennoemen.‘woorden schat’ vallennaambordje op hunook begrippen die hetkleding werkt goed.leerlingen mogelijkHet is prettig als umaken over taal tede kinderen alvast zouvoor de leerkrachtdenken en te spreken.54 KUNSTZINNIGEORÏENTATIEDe leerlingen lerenwillen uitleggen datkunstvoorwerpen in eenmuseum niet aangeraaktmogen worden.Museumles beschrijvingbeelden, taal, muziek,spel en beweging teEr worden tijdens deles grotendeels anderegebruiken, om er gevoe-kunstwerken bekekenHet is niet voor niets dat juist een draakje demuzisch van aard is. Afgezien van de impuls dielens en ervaringen meeen besproken danhoofdrol speelt in deze museumles die gaat overdit geeft aan hun creativiteit, leren de kinderenuit te drukken en om erafgebeeld staan in dezede vier Elementen: vuur, water, lucht en aarde.Draken kunnen immers vuur spugen, zwemmen inhet water, vliegen in de lucht en ze zwerven overvan alles. Dat keramiek ontstaat vanuit ‘aarde’ én‘vuur’. Dat bij glas ook ‘lucht’ hoort, want glaswordt geblazen. Dat kunstwerken die gaan overmee te communiceren.55 KUNSTZINNIGEORÏENTATIElees- en verteltekst.Het is toegestaantijdens de museumlesde hele aardbol. Draakjes leren al in groep 1 vande zee horen bij ‘water’, maar net zo goed bijDe leerlingen leren opfoto’s van uw leerlingende drakenschool vuur spugen, moet je weten. Een‘lucht’, want die hangt er altijd boven. Ook zijn ereigen werk en dat vante maken – zónder flits/koud kunstje voor een beetje draak. Alleen Dimitrihet draakje zit er benauwd bij in de klas, want hijkan het niet. En hij zit al in groep 4! Hoe hij hettegenstellingen in de wereld, want vuur houdt nietvan water. Soms kan het een juist niet zonder hetander, zo kan vuur niet zonder lucht. De kinderenanderen te reflecteren.56 KUNSTZINNIGEORÏENTATIEstatief.ook probeert, er vliegen alleen druppels snot inoefenen in het kijken naar en vertellen over kunst-De leerlingen verwervenhet rond. Zonder vuur ben ik een flop van eenwerken. Dit stimuleert ook hun taalontwikkeling.enige kennis over endraak, snikt hij stilletjes. Vanuit de verhaal figuurDoor de diversiteit aan opdrachten sluit deze leskrijgen waardering voorDimitri het draakje beleven de kinderen in hetgoed aan bij de expressievakken. De kinderenaspecten van cultureelmuseum een verhaal rondom de vier Elemen-proberen erachter te komen welke raadselachtigeerfgoed.ten – de bouwstenen van alles wat is op onzecreatie in het museum álle Elementen in zichaarde. Bij iedere stop bij een kunstwerk of voor-heeft. Aan het einde van de dwaaltocht doenwerp krijgen de leerlingen een opdracht diede kinderen een ontroerende ontdekking…

voor de leerlingde aardbolDaar denk je natuurlijk niet iedere dag aan, maarwe leven met ons allen op een enorm grote bol. Endie bol draait de hele tijd in het rond en suist ooknog eens door de ruimte in een baan om de zonheen. Het binnenste van de aardbol is een soortom op tesommenWater is belangrijk voormensen. Maar wanneer iswater je 'vijand'?mega magneet. Die zorgt ervoor dat wij niet meteen flinke zwiep van de aarde af geslingerd worden.Dat heet de zwaartekracht.de vier elementenWaterDe aardbol is niet leeg, nogal wiedes. De aarde isEr is heel veel water op aarde. Hoeveel eigenlijk?vol met dingen die er altijd al waren, ver voordatStel je voor dat je de aarde in 10 stukken zouer mensen bestonden: de natuur! De bomen, deverdelen, dan zijn 7 van die stukken bedekt metplanten, de dieren, de rivieren, de zeeën, maar ookwater. Dus er zijn eigenlijk maar 3 stukken aarde inGerd Arntz, Wereldbol, van 1929 tot 1965de bergen, de woestijnen en de vulkanen. Als jenadenkt waar dat alles van of mee gemaakt is, dankom je uit op vier dingen: aarde, water, lucht envuur. We noemen ze de Vier elementen. Denk maarmee over de voorbeelden. De woestijn bestaat uitzand en één zandkorrel is eigenlijk een mini stukjeaarde. Vulkanen spugen lava en dat bestaat uittotaal om op te leven voor ons en alle landdieren.Had jij dat gedacht? Zo weinig land en zo veelwater? Op de foto van de aardbol zie je veelblauw, dat is allemaal water.Water is nodig om te leven, niet alleen voormensen, maar ook voor de dieren, de plantenOm je tebedenkenWaar vind je al datwater op aarde? Wat zijndie stukken aarde bedektmet water dan?vuur en gesmolten brokken steen uit het binnensteen de bomen. Zonder water zouden we allemaalvan de aardbol. De nerven van een boombladdoodgaan. We moeten drinken! Ons lichaamzitten vol met sap (water), net als onze eigenbestaat voor het grootste deel uit water. Ook is erbloedvaten. En zo kun je nog wel even doorgaan.water nodig om je lichaam te kunnen wassen en deomgeving waarin je leeft schoon te houden. Als ergeen water is om dat te doen, gaat alles eerst viesruiken en daarna breken er erge ziektes uit.Om over tefilosoferenAls je een wereldreis zoumaken, naar welke landenzou jij dan willen?Om je tebedenkenWaar zal al dat waterverstopt zitten in onslichaam?Claude Monet (1840-1926), Blauwe regen, olieverf op doek, ca. 1925

M.C. Escher, Draak, houtgravure, 1952Dimitri het draakjeIn het museum horen jullie het verhaal over Dimitrihet draakje. Samen maken jullie daarna een tochtdoor het museum, op zoek naar de Vier Elementen.Jullie gaan Dimitri helpen met zijn opdrachten,want dit draakje heeft namelijk een probleem. Eengroot probleem. Wat je moeten weten is dat: alledraken vuur spuwen, vleugels hebben en kunnenvliegen door de lucht, graag zwemmen in hetwater en rondzwerven over de aarde. Bij alledraken zit het wel snor met die Vier Elementen,behalve bij Dimitri het draakje. Hij kan namelijk alsenige geen vuur spugen… In groep 1 van de drakenschoolleren kleuterdraken dat al. Stel je voor,Dimitri zit nu al in groep 4 en kan het nog altijdniet. Hij is diepverdrietig, dat snap je. Als zijnbeschermengel in een droom bij hem langskomtbegrijpt hij eindelijk hoe het komt dat het hem nietlukt en wat hij daaraan kan doen. Willen jullie hemhelpen?Matthijs Maris, Bruidje, olieverf op doek, ca. 1888 tot ca. 1892voor de leerkrachtKinderboekenover kunst, musea en drakenQ. Blake, Engelkrijt, uitg. De Fontein, 2004,ISBN 9026130775K. Couprie, A. Louchard, In het museum.Ik zie, ik zie wat jij niet ziet, uitg. Lannoo,2006, ISBN 9789020966114D. Gliori, Het probleem met een draak, 2009,uitg. Zirkoon, ISBN 9052474184K. Grahame, Schuchtere draak, 2004, uitg.Zirkoon, ISBN 9052473285C. d’ Harcourt, Kunst in de kijker,uitg. Lemniscaat, 2001, ISBN 9789056373757C. Johnson , Paultje en het paarse krijtje,uitg. Lemniscaat, 2001, ISBN 9056372890M. Mannig, Gratis toegang. De leukste ideeënvoor je eigen museum, uitg. Ploegsma, 1999,ISBN 9021615223T. Kennemore, Hoe verzorg ik mijn draak?,2005, Gottmer Uitgevers Groep,ISBN 9025739377W. Kersbergen, Draak in de kelder, 2005,uitg. Zwijsen, ISBN 9027660336W. Pijbes, A is van appel. Een kunst ABC,uitg. Lemniscaat , 2004, ISBN10: 9056375946| ISBN13: 9789056375942A. le Saux, G. Solotareff (samenst.), Het kleinemuseum, uitg. Querido, 2004, ISBN-9045100975K. Vandyck, Piet Stoer wil een draak, 2006,uitg. De Eenhoorn, ISBN 9058383881Lessuggestiesvoor ná de museumleszelf een draak makenRuimtelijk uit te voeren in klei of met papiermaché,te versieren met diverse materialen.Of juist tweedimensionaal te maken als collagemet textiel en gekleurd papier.vierluik over de voer elementenGeef de kinderen een groot formaat vel stevigpapier/ karton. Laat hen uit de losse hand in hetmidden een verticale en horizontale lijn trekkenwaardoor vier vlakken ontstaan (kan uiteraardmet liniaal als u rechte lijnen belangrijk vindt).Doe het voor op het bord. De kinderen makennu in ieder vlak een tekening over één van deelementen en schrijven er: aarde, water, luchten vuur onder.kringverhaalEén kind mag beginnen of juist de leerkrachtstart met het vertellen van een verhaal. Het kindernaast mag verder vertellen. En zo door.Er ontstaat een kringverhaal. Tussendoor kanbesproken worden hoe je een verhaal leuk enspannend houdt. Deze vertel- en fantasieopdrachtkan gekoppeld worden aan het museumverhaalover Dimitri het draakje. Hoe ging het verder?een minimuseum makenDe kinderen nemen allemaal een (schoenen)doosje mee naar school. De kinderen beplakkende doos, tekenen erop en versieren hem.Ze zetten de doos op zijn kant en maken vanstevig papier/dun karton een ‘plank’ in op hetmidden (rechthoekig stukje met plakrand).Zo heeft ieder kind een eigen minimuseum.De buitenkant van de doos zou ook echt een‘gebouw’ kunnen worden met raampjes erin.De tijd hierna vullen de kinderen hun museumpjemet spulletjes die zij interessant vinden: muntjes- gevonden op straat, eikels, schelpen en kastanjes.Maar het kunnen ook kleine werkjes zijn die dekinderen zelf maken. Als de musea gevuld zijn,mag ieder kind er iets over vertellen aan deandere kinderen. Ze geven een heuse rondleiding!

© Gemeentemuseum Den HaagTekst: Jet van OvereemProductie: sector Educatie en afdeling Foto & Vormoktober 2012Deze lees- en verteltekst is ook te downloadenvanaf onze site: www.gemeentemuseum.nlOok handig in het geval u in de klas beschikt overeen digitaal schoolbord/smartboard.