Laboratoria voor Materialenonderzoek en Chemische analyse

November 2008v1.3Laboratoria voorMaterialenonderzoek enChemische analyseOverzicht uit te voeren organoleptischebepalingen 2008 - 2009© 2008 KWR, WatercycleResearch InstituteAlle rechten voorbehouden.Niets uit deze uitgave magworden verveelvoudigd,opgeslagen in eengeautomatiseerdgegevensbestand, ofopenbaar gemaakt, in enigevorm of op enige wijze, hetzijelektronisch, mechanisch,door fotokopieën, opnamen,of enig andere manier, zondervoorafgaande schriftelijketoestemming van de uitgever.KWR, Watercycle Research InstituteGroningenhaven 7Postbus 10723430 BB NieuwegeinTel. 030 606 95 11Fax 030 606 11 65www.kwrwater.nl

Ten geleideIn deze brochure wordt informatie gegeven over de bepalingsmethoden die bij KWR,Watercycle Research Institute te Nieuwegein voor organoleptische analyses bij deLaboratoria voor Materialenonderzoek en Chemische analyse (LMC) worden uitgevoerd.Deze brochure vervangt alle eerder uitgebrachte informatie. De meest actuele informatiekan bij het laboratorium worden opgevraagd. In korte samenvattingen worden debepalingsmethoden voor organoleptische verbindingen weergegeven.Bij de monsterneming is het van belang, dat al het materiaal op de juiste wijze gereinigdis en wordt voorgespoeld met het te bemonsteren water. Vervolgens vindt in hetalgemeen de monsterneming plaats door middel van langzaam langs de wand vullen vande monsterfles.De monsters dienen in het algemeen te worden aangeleverd in glazen flessen. Hetvolume van de fles hangt af van de uit te voeren bepaling. Meer informatie is vermeld indeze brochure. Conservering anders dan koel en donker bewaren en transporteren is inde regel niet noodzakelijk. De houdbaarheidstermijn van de monsters kan per bepalingverschillend zijn. De meest recente informatie is altijd op te vragen bij het laboratorium.Na overleg vooraf is het altijd mogelijk om bepalingen op korte termijn of met spoed uitte voeren. Het is hiervoor wenselijk om contact met het laboratorium op te nemen. Evenzois het mogelijk om niet genoemde bepalingen bij het laboratorium aan te melden. Dezezullen na overleg door ons worden ontwikkeld ofwel de bepaling wordt uitbesteed bijeen (erkend) ander laboratorium.© KWR, Watercycle Research Institute 1

KwaliteitsborgingDe laboratoria van KWR, Watercycle Research Institute zijn sinds 1989 door de Raad voorAccreditatie (RvA) geaccrediteerd. De accreditatie staat vermeld onder nummer L479. Eengroot deel van het analysepakket is ondergebracht in deze accreditatie. De basis hiervoor isde ISO 17025. In 1996 is daar de accreditatie voor ringonderzoeken bijgekomen. KWR,Watercycle Research Institute als geheel beschikt over het ISO-9001:2000 certificaat. Om dekwaliteitsborging verder vorm te geven, wordt deelgenomen aan beschikbareinterlaboratorium onderzoeken (ringonderzoeken).Wat kost het onderzoekOmdat het onderzoek zeer uiteenlopend kan zijn van soort en matrix, is het niet mogelijk omhierop één antwoord te geven. Er is wel een overzicht in deze brochure opgenomen met alleorganoleptische bepalingen, die door het laboratorium kunnen worden uitgevoerd. Daarinis informatie vermeld over de gehanteerde meetmethoden, parameters, rapportagegrenzen,benodigde monsterhoeveelheid en prijs in Kiwapunten. Voor 2008 bedraagt het tarief vanéén Kiwapunt excl. BTW € 3,73. Voor 2009 bedraagt het tarief van één Kiwapunt excl. BTW €3,84. Tevens wordt kort ingegaan op het beginsel van de bepaling en de uitvoering ervan.Voor elk onderzoek kan een offerte worden aangevraagd. Bij omvangrijk onderzoek kanaanzienlijke korting worden verleend op de uitvoering van de analyses.InformatieVoor nadere informatie kunt u terecht bij mevr. Nanda Berg, coördinator chemie voor deplanning van de werkzaamheden, tel: 030-6069517, e-mail Nanda.Berg@kwrwater.nl, Fax:030- 606 11 65© KWR, Watercycle Research Institute 3

Bepalingen voor organoleptische parametersGeur en Smaak Geur en SmaakVoorschrift NEN-EN 1622MethodeRapportagegrensMeetonzekerheidAnalysevolumeFlesBasisprijs (Kiwapunten)OrganoleptischNorm afhankelijkn.v.t.Norm afhankelijkglas ( 30% H 2 O 2 , 24 uur, naspoelen met ultrapuur water)in overlegTroetroebelingsgraadVoorschrift LAM-044, conform NEN-ISO 7027 (1994)MethodeRapportagegrensMeetonzekerheidAnalysevolumeFlesbij doorval van licht door een troebel monster treedt naastlichtverzwakking tevens lichtverstrooiing op. Het meten vande lichtverstrooiing geeft de mogelijkheid om detroebelingsgraad met een lagere onderste analysegrens tebepalen. Deze methode is er op gericht de troebeling tebepalen door de meting van verstrooid licht (nefelometrisch).Zie index componenten in deze brochureZie separaat overzicht kengetallen per parameter250 mlborosilicaatglasBasisprijs (Kiwapunten) 5 per monster© KWR, Watercycle Research Institute 4

Index componentenIn deze index zijn alle componenten opgenomen, welke in deze brochure genoemd worden.Tevens is van elke verbinding de rapportagegrens, de bepalingsmethode(n) en eenverwijzing naar de betreffende methodecode in deze brochure genoemd. Indien eenverbinding met behulp van meerdere methoden kan worden bepaald, zijn deze allemaalvermeld.Parameter Matrix: Aantoonbaar- Analyse- MethodeheidsgrensmethodecodeTtroebelingsgraad drinkwater 0,1 FTE troebelingsgraad Troetroebelingsgraad grondwater 0,1 FTE troebelingsgraad Troetroebelingsgraad ultra puur water (Milli-Q 0,1 FTE troebelingsgraad Troewater)/migratiewater© KWR, Watercycle Research Institute 5

Postbus 1072 3430 BB Nieuwegein T 030 606 95 11 F 030 606 11 65 E info@kwrwater.nl I www.kwrwater.nl