Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...
Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ... Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...
51015202530354045Society of Anesthesiology guideline 2002, American Academy of Pediatrics guideline2006, Royal Australasian College of Physicians guideline 2006) Alleen bij lichtesedatie (anxiolyse, bijvoorbeeld lachgassedatie bij een tandheelkundige procedure)waarbij de procedure verrichtende professional continu verbaal contact kan houdenmet de patiënt, kan daarvan worden afgeweken. (American Academy of Pediatricsguideline 2006)2. Een systematische preprocedurele evaluatie: De professional die verantwoordelijkis voor een PSA moet de competenties en skills hebben om in te schatten hoe desedatie invloed kan hebben op en beïnvloed kan worden door de onderliggendeaandoening van de patiënt. Leeftijd, mate van ziek zijn (uitgedrukt als een ASAclassificatie), kwaliteit van de luchtweg en ademhaling en de mate van nuchter zijnmoeten daarbij in overweging worden genomen. (Scottish Intercollegiate GuidelineNetwork 2004, American Society of Anesthesiology guideline 2002, AmericanAcademy of Pediatrics guideline 2006, Royal Australasian College of Physiciansguideline 2006)3. Kennis over en ervaring met de gebruikte middelen: De professional die in hetkader van een procedure sedatie en/of analgesie (PSA) voorschrijft en toedient moetspecifiek getraind en opgeleid zijn in het gebruik van die middelen. Dit houdt in hethebben van kennis over de eigenschappen, dosis, toediening, de specifieke indicatiesen mogelijke bijwerkingen en complicaties. Wat betreft de specifieke indicaties moetde professional in staat zijn het medicijn te kunnen kiezen dat voor die procedure hetmeest geschikt is. (American Academy of Pediatrics guideline 2006, ScottishIntercollegiate Guideline Network 2004). Specifieke aandacht moet daarbij besteedworden aan de risico’s van (1) combinaties van sedativa met opiaten, (2) overdoseringtengevolge van het te snel na elkaar toedienen van herhalingsdosissen van eensedativum of een opiaat en (3) het onvoldoende kennen van specifieke antagonisten.(American Society of Anesthesiology guideline 2002). Het behouden van eenvoldoende expertise door regelmatige ervaring wordt geadviseerd. (AmericanAcademy of Pediatrics guideline 2006).4. Kennis over en implementeren van noodzakelijke monitoring : De professionalsdie verantwoordelijk zijn voor de PSA en voor de bewaking tijdens en na de proceduremoeten in staat zijn de noodzakelijke monitoring te organiseren en te interpreteren.(American Society of Anesthesiology guideline 2002, American Academy of Pediatricsguideline 2006)5. Herkennen en interpreteren van sedatieniveau : Het is een illusie te denken dat dediepte van een sedatie voorspelbaar is, zelfs bij het gebruik van zogenaamd banalesedativa als midazolam en chloralhydraat. Bij diepe sedatie is er een reële kans dat depatiënt in feite onder anesthesie is. Bij matige sedatie is er een reële kans dat hetsedatieniveau onbedoeld afglijdt naar een dieper niveau. Daarom moet deverantwoordelijke professional tijdens en na de procedure in staat zijn de mogelijkeevolutie naar ongewilde diepe sedatie of anesthesie te herkennen en adequaat daaropte kunnen reageren. Dit laatste betekent dat de professional de mogelijke gevolgenConceptrichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)68 bij kinderen op locaties buiten de OK, 2009
van diepe sedatie voor de luchtweg, ademhaling, oxygenatie en circulatie moetenkunnen herkennen en behandelen (American Society of Anesthesiology guideline2002, American Academy of Pediatrics guideline 2006)510152025303540456. Onmiddellijk kunnen herkennen en behandelen van complicaties (AdverseEvents) : Alle recente (vanaf 2002 verschenen) richtlijnen zijn het erover eens datzowel bij matige als diepe sedatie de professional die tijdens de procedure en hetontwaken na procedure (recovery) verantwoordelijk is, competenties en skills moetbezitten in airway management, masker/ballon beademing en reanimatie en daarbovendien regelmatig in getraind moet worden. Per richtlijn bestaan welnuanceverschillen. De Scottish Intercollegiate Guideline Network 2004 guideline steltdat een PSA uitsluitend verricht mag worden op een plaats waar de noodzakelijkefaciliteiten, middelen en competent personeel die noodzakelijk zijn voor de opvang vaneen calamiteit onmiddellijk beschikbaar zijn. De American Society of Anesthesiologyguideline 2002 en de American Academy of Pediatrics guideline 2006 nuanceren ditenigszins door te stellen dat (1) bij matige sedatie een professional continu aanwezigmoet zijn die competent is in airway management en masker/ballon beademing, terwijleen professional getraind in advanced pediatric life support (APLS) snel beschikbaarmoet zijn (binnen 5 minuten) en dat (2) bij diepe sedatie een professional continuaanwezig moet zijn die competent is in zowel airway management, masker/ballonbeademing en APLS. Deze richtlijn is van toepassing zolang er sprake is vanenige mate van sedatie, dus ook nog ná de eigenlijke procedure (recovery) indiensprake is van een toestand van sedatie die niet onmiddellijk na de procedure ophoudtte bestaan.Indien gebruik wordt gemaakt van lichte sedatie (anxiolyse) met een kans opongewilde matige sedatie moet de verantwoordelijke professional tenminste over decompetenties beschikken zoals hierboven bij matige sedatie worden beschreven.(American Academy of Pediatrics guideline 2006)7. Specifieke competenties voor het gebruik van anesthetica en krachtigeanalgetica : De Scottish Intercollegiate Guideline Network 2004 guideline en deAmerican Society of Anesthesiology guideline 2002 vermelden een consensusstatement van hun respectievelijke task forces. De Scottish Intercollegiate GuidelineNetwork 2004 guideline stelt resoluut dat het gebruik van middelen als propofol,ketamine, fentanyl en remifentanyl een formele opleiding vereist in de kinderanesthesieof kinder intensive care. De American Society of Anesthesiology guideline2002 benadrukt de noodzakelijke competenties (zoals onder 6. benoemd) zonder dit teverbinden aan een noodzakelijke (sub)specialisatie.8. Specifieke competenties voor het werken met lachgas [Zie ook hoofdstuk lachgas]Lachgas gebruikt in een concentratie tot maximaal 50% (lachgas-zuurstofmengsel)zonder toevoeging van een ander sederend medicijn leidt tot analgesie en minimalesedatie (ook wel conscious sedation genaamd omdat continu verbaal contact met depatiënt mogelijk blijft). Voor deze minimale vorm van sedatie volstaat verbale envisuele bewaking. Saturatiemeting is niet noodzakelijk. (Scottish IntercollegiateGuidelines Network 2004). Vanaf het moment dat er een sederend medicijn wordtRichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)bij kinderen op locaties buiten de OK, 2010 69
- Page 28 and 29: 51015202530354045grote verschillen
- Page 30 and 31: 510152025303540453. Het begrip ‘d
- Page 32 and 33: kan worden dat bij een individuele
- Page 34 and 35: 5101520252. Endoscopische procedure
- Page 36 and 37: 51015Figuur 1 vat de patiëntensele
- Page 38 and 39: Figuur 2b: start bij kader 'procedu
- Page 40 and 41: Literatuur510152025303540- (2002).
- Page 42 and 43: 3 Kind met een ernstige systemische
- Page 44 and 45: 51015202530354045Scottish Intercoll
- Page 46 and 47: Kinderen < 6 jaar hebben meestal bi
- Page 48 and 49: 510152025Overige overwegingen- Alle
- Page 50 and 51: niet optimaal comfortabel voor de p
- Page 52 and 53: - Bloedafname (art.erieel/veneus/ca
- Page 54 and 55: 1.3. Moet een patiënt nuchter zijn
- Page 56 and 57: 5101520Een aantal kleinere studies
- Page 58 and 59: Indien een procedure een vorm van d
- Page 60 and 61: Een ouder die niet het gezag heeft
- Page 62 and 63: Conclusies op basis van wetenschapp
- Page 64 and 65: Conceptrichtlijn Sedatie en/of anal
- Page 66 and 67: 5tegenwoordig de overtuiging dat ki
- Page 68 and 69: 51015202530354045afgerond kon worde
- Page 70 and 71: 51015202530354045tijdelijke desatur
- Page 72 and 73: B Ruess 2002C Malviya 2000, Cravero
- Page 74 and 75: 5101520onderzoeken of behandelingen
- Page 76 and 77: 51015202515. Pitetti R, Davis PJ, R
- Page 80 and 81: 51015202530354045toegevoegd, moeten
- Page 82 and 83: 51015202530354045Een prospectieve i
- Page 84 and 85: praktijkspecialisten werd niet verm
- Page 86 and 87: dan de standaardcriteria. Het duurd
- Page 88 and 89: 510In het hoofdstuk over niet-farma
- Page 90 and 91: Niveau 4Bij gebruik van lachgas zij
- Page 92 and 93: sedatieniveau. Een effectief sedati
- Page 94 and 95: 510152025303540457. Dial S, Silver
- Page 96 and 97: Conceptrichtlijn Sedatie en/of anal
- Page 98 and 99: gevolg voor de juridische bevoegdhe
- Page 100 and 101: 51015202530354045zijn dat de opdrac
- Page 102 and 103: 51015202530354045Het is derhalve no
- Page 104 and 105: Post-procedurele faseD Mening van d
- Page 106 and 107: Conceptrichtlijn Sedatie en/of anal
- Page 108 and 109: toedienen van het sedativum tot op
- Page 110 and 111: Niveau 2Met pulse-oximetrie wordt e
- Page 112 and 113: 5standaardbewaking het bewaken van
- Page 114 and 115: Niveau 4Experts zijn van mening dat
- Page 116 and 117: Niveau 4Experts zijn van mening dat
- Page 118 and 119: 51015en of dit plaatsvindt, is last
- Page 120 and 121: methodes om de terugkeer naar een n
- Page 122 and 123: 3. de noodzakelijke observatietijd
- Page 124 and 125: AanbevelingDe werkgroep is van meni
- Page 126 and 127: 5101520. Powers, EB Nazarian, SA Ta
51015202530354045Society <strong>of</strong> Anesthesiology guideline 2002, American Academy <strong>of</strong> Pediatrics guideline2006, Royal Australasian College <strong>of</strong> Physicians guideline 2006) Alle<strong>en</strong> <strong>bij</strong> lichtesedatie (anxiolyse, <strong>bij</strong>voorbeeld lachgassedatie <strong>bij</strong> e<strong>en</strong> tandheelkundige procedure)waar<strong>bij</strong> de procedure verricht<strong>en</strong>de pr<strong>of</strong>essional continu verbaal contact kan houd<strong>en</strong>met de patiënt, kan daarvan word<strong>en</strong> afgewek<strong>en</strong>. (American Academy <strong>of</strong> Pediatricsguideline 2006)2. E<strong>en</strong> systematische preprocedurele evaluatie: De pr<strong>of</strong>essional die verantwoordelijkis voor e<strong>en</strong> <strong>PSA</strong> moet de compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> skills hebb<strong>en</strong> om in te schatt<strong>en</strong> hoe desedatie invloed kan hebb<strong>en</strong> op <strong>en</strong> beïnvloed kan word<strong>en</strong> door de onderligg<strong>en</strong>deaando<strong>en</strong>ing van de patiënt. Leeftijd, mate van ziek zijn (uitgedrukt als e<strong>en</strong> ASAclassificatie), kwaliteit van de luchtweg <strong>en</strong> ademhaling <strong>en</strong> de mate van nuchter zijnmoet<strong>en</strong> daar<strong>bij</strong> in overweging word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. (Scottish Intercollegiate GuidelineNetwork 2004, American Society <strong>of</strong> Anesthesiology guideline 2002, AmericanAcademy <strong>of</strong> Pediatrics guideline 2006, Royal Australasian College <strong>of</strong> Physiciansguideline 2006)3. K<strong>en</strong>nis over <strong>en</strong> ervaring met de gebruikte middel<strong>en</strong>: De pr<strong>of</strong>essional die in hetkader van e<strong>en</strong> procedure sedatie <strong>en</strong>/<strong>of</strong> <strong>analgesie</strong> (<strong>PSA</strong>) voorschrijft <strong>en</strong> toedi<strong>en</strong>t moetspecifiek getraind <strong>en</strong> opgeleid zijn in het gebruik van die middel<strong>en</strong>. Dit houdt in hethebb<strong>en</strong> van k<strong>en</strong>nis over de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, dosis, toedi<strong>en</strong>ing, de specifieke indicaties<strong>en</strong> mogelijke <strong>bij</strong>werking<strong>en</strong> <strong>en</strong> complicaties. Wat betreft de specifieke indicaties moetde pr<strong>of</strong>essional in staat zijn het medicijn te kunn<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> dat voor die procedure hetmeest geschikt is. (American Academy <strong>of</strong> Pediatrics guideline 2006, ScottishIntercollegiate Guideline Network 2004). Specifieke aandacht moet daar<strong>bij</strong> besteedword<strong>en</strong> aan de risico’s van (1) combinaties van sedativa met opiat<strong>en</strong>, (2) overdoseringt<strong>en</strong>gevolge van het te snel na elkaar toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van herhalingsdosiss<strong>en</strong> van e<strong>en</strong>sedativum <strong>of</strong> e<strong>en</strong> opiaat <strong>en</strong> (3) het onvoldo<strong>en</strong>de k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> van specifieke antagonist<strong>en</strong>.(American Society <strong>of</strong> Anesthesiology guideline 2002). Het behoud<strong>en</strong> van e<strong>en</strong>voldo<strong>en</strong>de expertise door regelmatige ervaring wordt geadviseerd. (AmericanAcademy <strong>of</strong> Pediatrics guideline 2006).4. K<strong>en</strong>nis over <strong>en</strong> implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> van noodzakelijke monitoring : De pr<strong>of</strong>essionalsdie verantwoordelijk zijn voor de <strong>PSA</strong> <strong>en</strong> voor de bewaking tijd<strong>en</strong>s <strong>en</strong> na de proceduremoet<strong>en</strong> in staat zijn de noodzakelijke monitoring te organiser<strong>en</strong> <strong>en</strong> te interpreter<strong>en</strong>.(American Society <strong>of</strong> Anesthesiology guideline 2002, American Academy <strong>of</strong> Pediatricsguideline 2006)5. Herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> interpreter<strong>en</strong> van sedati<strong>en</strong>iveau : Het is e<strong>en</strong> illusie te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat dediepte van e<strong>en</strong> sedatie voorspelbaar is, zelfs <strong>bij</strong> het gebruik van zog<strong>en</strong>aamd banalesedativa als midazolam <strong>en</strong> chloralhydraat. Bij diepe sedatie is er e<strong>en</strong> reële kans dat depatiënt in feite onder anesthesie is. Bij matige sedatie is er e<strong>en</strong> reële kans dat hetsedati<strong>en</strong>iveau onbedoeld afglijdt naar e<strong>en</strong> dieper niveau. Daarom moet deverantwoordelijke pr<strong>of</strong>essional tijd<strong>en</strong>s <strong>en</strong> na de procedure in staat zijn de mogelijkeevolutie naar ongewilde diepe sedatie <strong>of</strong> anesthesie te herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> adequaat daaropte kunn<strong>en</strong> reager<strong>en</strong>. Dit laatste betek<strong>en</strong>t dat de pr<strong>of</strong>essional de mogelijke gevolg<strong>en</strong>Conceptrichtlijn <strong>Sedatie</strong> <strong>en</strong>/<strong>of</strong> <strong>analgesie</strong> (<strong>PSA</strong>)68 <strong>bij</strong> kinder<strong>en</strong> op locaties buit<strong>en</strong> de OK, 2009