Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

51015202530deze patiëntengroep was de incidentie van aspiratie 10.2 op 10.000. En in een studie vanWarner et al bij 63.180 gevallen van algehele anesthesie bij kinderen werd zelfs een lagereincidentie van 1 op 2.632 gevonden. Wanneer alleen naar ASA klasse I en II patiënten wordtgekeken treedt aspiratie zelfs slecht in 1 op 7.945 patiënten op. Pulmonale complicaties tengevolge van aspiratie kwam bovendien slechts voor bij 1 op 7020 patiënten met eenmortaliteit van 0.Op grond van de lage incidentie van aspiratie zou het niet-voorkomen van aspiraties in grotestudies mogelijk ook kunnen betekenen dat deze studies ondanks hun forse omvang toch teklein zijn voor het meten van een subtiel verschil in het optreden van aspiratie tijdens PSA.Aan de andere kant dient men zich te realiseren dat de ASA richtlijn bedoeld is voorelectieve ingrepen en bovendien niet gestoeld is op evidence maar op consensus. Of zoalsde ASA zelf bij haar nuchterheidadvies opmerkt: “there is insufficient published evidence toaddress the safety of any preoperative fasting period”. Bovendien is PSA wezenlijk andersdan algehele anesthesie omdat geen prikkeling door intubatie plaatsvindt.Daarnaast zijn er diverse praktische overwegingen waardoor nuchterheid juist op eenafdeling SEH niet haalbaar is. Behalve dat de noodzaak van behandeling acuut is, is hetandersom praktisch onhaalbaar om een patiënt, zeker wanneer het een kind betreft, zo langop de SEH te houden of op te nemen voor PSA tot de patiënt nuchter is. Hoewel eenwachttijd op de afdeling SEH veelal wel zal leiden tot het bereiken van voldoendenuchterheid.Omdat het nuchter- niet nuchter vraagstuk met name relevant is voor de SEH zijn slechtsenkele studies buiten de SEH verricht. Toch laten de kleinere studies van Keidan, Ghaffaren Hoffman zien dat de bevindingen ook gelden buiten de SEH.De bevindingen in de studies over het moeilijker sederen van nuchtere patiënten zou er opkunnen wijzen dat nuchtere kinderen, vooral als zij erg jong zijn, prikkelbaarder zijn omdat zijhonger hebben en zodoende lastiger te sederen zijn. Deze bevindingen zijn echter alleengedaan bij chloralhydraat en er is onvoldoende bewijs om deze bevinding te extrapolerennaar andere middelen.Tenslotte is het van belang te realiseren dat door het vermijden van diepe sedatie, waarbij ereen grotere kans bestaat op het verstoren van beschermende luchtwegreflexen, de toch alzeer kleine kans op aspiratie nog kleiner wordt. Het vermijden van diepe sedatie moet danechter wel worden afgewogen tegen de uitvoerbaarheid van een ingreep of onderzoek.AanbevelingenEen kind dient voor een (electieve) PSA bij voorkeur nuchter te zijn, tenzij er een noodzaakis voor acuut handelen, zoals dit bijvoorbeeld op de SEH het geval kan zijn.De acute, niet-nuchtere situatie van een kind is op zich geen absolute contra-indicatie vooreen PSA. Toch zal een nauwkeurige afweging van risico’s moeten plaatsvinden:Bij PSA in een acute (niet-nuchtere) situatie dient zoveel mogelijk een diepe sedatie teworden vermeden waarbij beschermende luchtwegreflexen gestoord worden of de kans oprespiratoire depressie groot is.Niet-nuchter zijn mag geen reden zijn om een procedure te verrichten met een ineffectievevorm van lichte of matige sedatie.Richtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)bij kinderen op locaties buiten de OK, 2010 47