Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

51015202530354045was geïntroduceerd en dat in de loop van de tijd enigszins was bijgesteld, te evalueren.Opvallend was dat er een groter percentage kinderen geen medicatie nodig had voorachtergrond pijn (11.2% vs 4.6 in 1993). De auteurs schreven dit toe aan de nieuwere wondbehandelingtechnieken met biosynthetische huid. Het gebruik van NSAID’s alleen nam afvan 50.6% naar 7.3%, maar het gebruik van morfine alleen of in combinatie met NSAID’ssteeg van 44.8% naar 81.4%. Het gebruik van benzodiazepines steeg van 28.9% naar71.3%. Kinderen die de meeste medicatie voor achtergrondpijn kregen, hadden ook meermedicatie nodig in het kader van procedures, voor angst en voor een acute stress disorderof posttraumatisch stress syndroom. Het percentage van kinderen met een acute ofposttraumatische stress disorder nam af van 12.1% naar 8.7%. Het succesvol hanteren vanhet protocol hing samen met het op adequate manier meten van pijn en angst en hetaanpassen van de doseringen en gebruikte medicatie aan het individuele kind. (Ratcliff2006)In een prospectieve studie werd er een lineaire relatie gevonden tussen de gemiddeldedosering morfine (mg/kg/dag) die kinderen met brandwonden hadden gekregen tijdens hunopname en het optreden van posttraumatisch stress syndroom (PTS). 24 kinderen (6-16jaar) werden twee keer onderzocht op kenmerken van een PTS, één keer tijdens de opnameen één keer 6 maanden na ontslag. Tien van de 24 kinderen kregen ook benzodiazepines ineen mean equivalent dosis lorazepam van 0.014mg/kg/dag (0-0.13 mg/kg/dag). Decorrelatie tussen de equivalent dosis lorazepam en het optreden van PTS was zeer gering.Ook na correctie voor percentage brandwondenoppervlakte, de lengte van het verblijf in hetziekenhuis en de pijnscores was er een lineair verband tussen de gemiddelde dosis morfineen het optreden van PTS 6 maanden na ontslag. Kinderen die een hogere gemiddelde dosismorfine kregen hadden minder symptomen van PTS.( Saxe 2001)Als vervolg op bovenstaande studie uit 2001 is er in een prospectief onderzoek nagegaanwelke mediator verantwoordelijk zou zijn voor het effect van het lineair verband tussenmorfine en PTS. Als mogelijke mediatoren werden onderzocht: pijnreductie, verminderingvan de noradrenaline respons en scheidingsangst. Het betrof 61 kinderen met brandwonden(37) en andere ongevallen. Symptomen van PTS werden gescoord tijdens opname en 3maanden na ontslag. De pijnscore was niet significant gecorreleerd met PTS en/of meanmorfine dosis. De hartactie als maat voor noradrenaline respons was significantgecorreleerd met morfine maar niet met PTS. Er werd wel een significante negatievecorrelatie gevonden tussen morfine en scheidingsangst en een trend tussen scheidingsangsten PTS bij 3 maanden. Verdere analyse toonde een significante negatieve relatie tussenmorfine en scheidingsangst, dus hoe meer morfine hoe minder scheidingsangst en eensignificant positieve relatie tussen scheidingsangst en PTS bij 3 maanden. Dezebevindingen zijn volgens de auteurs conform eerdere studies die aantonen dat opiaten dereactie op sociale scheiding verminderen en dat niveaus van scheidingsangst gerelateerdzijn aan de ernst van PTS symptomen. (Saxe 2006)In een overzichtsartikel gebaseerd op de expert opinion van de auteur, wordenpsychologische behandelingstrategieën besproken voor kinderen met brandwonden. Deauteur beveelt aan om bij de keuze van een niet-farmacologische ondersteuning bij eenprocedure een techniek te kiezen die gebaseerd is op het geobserveerde coping gedrag vanhet kind. (Martin- Herz 2000)Conceptrichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)314 bij kinderen op locaties buiten de OK, 2009