Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

51015202530en procedures op de Spoed Eisende Hulp, subdeel 2 respectievelijk hoofdstuk 12 en15 ):1. Voor pijnlijke en stressvolle procedures als lever- en nierbiopsieën waarbijstilliggen ook belangrijk is, is (zeker bij jonge kinderen) een diepe sedatie ofalgehele anesthesie wenselijk.2. Pethidine is een zwak, traag en relatief lang werkend opiaat waarvoor beterealternatieven bestaan3. De combinatie van een benzodiazepine met een opiaat heeft een grotere kans opluchtweg- en ademhalingscomplicaties dan PSA op basis van ketamine (eventueelaangevuld met midazolam)- Chloorpromazine moet, net als de lytische cocktail (zie subdeel 1, hoofdstuk 8)beschouwd worden als een achterhaald PSA medicijn waarvoor effectievere enveiliger alternatieven bestaan.- Gezien het feit dat het bij een nier- of leverbiopsie meestal om een korte proceduregaat zou bij oudere kinderen, en zeker bij diegene die de procedure al eerder hebbenmeegemaakt, na een goede voorbereiding en met instemming van het kind gekozenkunnen worden voor lokale anesthesie samen met niet-farmacologische technieken,eventueel in combinatie met lichte sedatie/anxiolyse (bijvoorbeeld lachgas of eenmaligmidazolam).- Veel biopsieën worden onder echografische controle uitgevoerd. Deze logistiekebijzonderheid mag geen belemmering zijn om deze procedures onder adequatesedatie of anesthesie uit te voeren.- De ketamine waarvan hierboven sprake is – tenzij anders vermeld – racemischeketamine. In Nederland is racemische Ketamine niet meer verkrijgbaar, maar wordt demeer potente isomeer S-ketaminehydrochloride (ook wel Ketamine-S, merknaamKetanest) gebruikt. Hoewel niet volledig bewezen, wordt bij gebruik van S-ketaminehydrochloride de helft van de dosering van de racemische Ketamineaangehouden.Aanbevelingen1. Lever- en nierbiopsieën bij kinderen dienen onder diepe sedatie en of algeheleanesthesie te worden uitgevoerd.2. Wanneer gekozen wordt voor een PSA, is intraveneuze ketamine (eventueel incombinatie met midazolam intraveneus (IV)) een geschikt middel. Anderemogelijkheden zijn propofol+lokale anesthesie of remifentanyl.3. Indien wordt overgegaan tot een PSA dan dient voldaan te worden aan derandvoorwaarden ten aanzien van patiëntenselectie, de keuze van middelen, skills,competenties, monitoring en overige randvoorwaarden die in subdeel I van dezerichtlijn zijn verwoord.4. Bij oudere kinderen en mits met informed consent van het kind kan gekozen wordenvoor de combinatie van lokale anesthesie met niet-farmacologische technieken,eventueel in combinatie met een vorm van lichte sedatie/anxiolyse (bijvoorbeeldlachgas of midazolam).Deze strategie is alleen toelaatbaar indien hieronder geennoodzaak bestaat voor geforceerde immobilisatie en fixatie (restraint).Conceptrichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)310 bij kinderen op locaties buiten de OK, 2009