Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...
Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...
Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
510152025Havel, maar overig<strong>en</strong>s wel e<strong>en</strong> verhoogde incid<strong>en</strong>tie van desaturatie <strong>bij</strong> midazolam invergelijking met prop<strong>of</strong>ol.Het omgekeerde is het geval <strong>bij</strong> ketamine. Dit oudere middel is uitgebreid onderzocht <strong>en</strong>zeker over de verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> ketamine <strong>en</strong> midazolam is zodo<strong>en</strong>de veel bek<strong>en</strong>d.Uiteraard is ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel middel volledig veilig <strong>of</strong> zonder <strong>bij</strong>werking<strong>en</strong>. Het feit dat ketaminezo uitgebreid is onderzocht <strong>en</strong> relatief minder respiratoire complicaties geeft maakt hetinteressant voor toepassing voor <strong>PSA</strong>. Alle<strong>en</strong> het uitgebreide scala aan contra-indicatiesmaakt het noodzakelijk dat e<strong>en</strong> alternatief soms noodzakelijk di<strong>en</strong>t te zijn. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> di<strong>en</strong>tde patiënt <strong>en</strong> de ouder van patiënt te zijn voorbereid op de mogelijkheid van brak<strong>en</strong> <strong>en</strong>agitatie <strong>bij</strong> ontwak<strong>en</strong> <strong>bij</strong> toepassing van ketamine. Voorlichting <strong>en</strong> beschikbaarheid vanmidazolam als agitatie ontstaat, kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> deel van de complicaties verminder<strong>en</strong> <strong>of</strong>wegnem<strong>en</strong>.Het is daar<strong>bij</strong> wel van belang te realiser<strong>en</strong> dat ketamine is onderzocht <strong>bij</strong> patiënt<strong>en</strong> in ASAklasse I <strong>en</strong> II, dit in teg<strong>en</strong>stelling tot prop<strong>of</strong>ol. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> wordt ketamine afgerad<strong>en</strong> <strong>bij</strong>ingrep<strong>en</strong> die larynxprikkeling kunn<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> (intra-orale ingrep<strong>en</strong>, gastroscopie <strong>en</strong>dergelijke).In Nederland is racemische Ketamine niet verkrijgbaar, maar wordt de meer pot<strong>en</strong>te isomeerS-ketaminehydrochloride (ook wel Ketamine-S, merknaam Ketanest) gebruikt. Hoewel nietvolledig bewez<strong>en</strong>, wordt <strong>bij</strong> gebruik van S-ketaminehydrochloride de helft van de doseringvan de racemische Ketamine aangehoud<strong>en</strong>. In de bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde literatuur wordt metKetamine de racemische vorm bedoeld.Het gebruik van midazolam in combinatie met f<strong>en</strong>tanyl br<strong>en</strong>gt de nodige risico’s met zichmee, zoals hierbov<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong>. Voordat deze combinatie van middel<strong>en</strong> wordt gebruikt,di<strong>en</strong>t dan ook eerst gekek<strong>en</strong> te word<strong>en</strong> naar andere mogelijkhed<strong>en</strong>. Daar<strong>bij</strong> di<strong>en</strong>t behalveaan ketamine <strong>en</strong> prop<strong>of</strong>ol ook gedacht te word<strong>en</strong> aan lachgas <strong>en</strong> lokale anesthesie.Aanbeveling<strong>en</strong>1. Bij pijnlijke ingrep<strong>en</strong> op de SEH zoals wondbehandeling, fractuurrepositie <strong>of</strong> repositievan e<strong>en</strong> luxatie heeft ketamine intrav<strong>en</strong>eus (i.v.) de voorkeur bov<strong>en</strong> midazolam i.v. <strong>en</strong>prop<strong>of</strong>ol omdat het gepaard gaat met minder respiratoire <strong>bij</strong>werking<strong>en</strong>. Ketamine geeftwel meer kans op brak<strong>en</strong>.2. Gaat m<strong>en</strong> over tot het gebruik van één van deze drie middel<strong>en</strong> dan di<strong>en</strong>t voldaan teword<strong>en</strong> aan de randvoorwaard<strong>en</strong> t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van patiënt<strong>en</strong>selectie, skills, compet<strong>en</strong>ties,monitoring <strong>en</strong> overige randvoorwaard<strong>en</strong> die in subdeel I van deze richtlijn zijn verwoord.3035Literatuur1. Godambe SA, Elliot V, Math<strong>en</strong>y D, Pershad J. Comparison <strong>of</strong> prop<strong>of</strong>ol/f<strong>en</strong>tanyl versusketamine/midazolam for brief orthopedic procedural sedation in a pediatric emerg<strong>en</strong>cydepartm<strong>en</strong>t. Pediatrics 112, 116-123. 2003.2. Havel CJ Jr, Strait RT, H<strong>en</strong>nes H. A clinical trial <strong>of</strong> prop<strong>of</strong>ol vs midazolam for proceduralsedation in a pediatric emerg<strong>en</strong>cy departm<strong>en</strong>t. Acad Emerg Med. 1999 Oct;6(10):989-97.3. K<strong>en</strong>nedy RM, Porter FL, Miller JP, et al. Comparison <strong>of</strong> f<strong>en</strong>tanyl/midazolam withketamine/midazolam for pediatric orthopedic emerg<strong>en</strong>cies. Pediatrics. 1998;102:956-963.4. Migita RT, Klein EJ, Garrison MM. Sedation and Analgesia for Pediatric Fracture Reduction inthe Emerg<strong>en</strong>cy Departm<strong>en</strong>t. Arch Pediatr Adolesc Med. 2006;160:46-51Richtlijn <strong>Sedatie</strong> <strong>en</strong>/<strong>of</strong> <strong>analgesie</strong> (<strong>PSA</strong>)<strong>bij</strong> kinder<strong>en</strong> op locaties buit<strong>en</strong> de OK, 2010 283
Change language