Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ... Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

anesthesiologie.nl
from anesthesiologie.nl More from this publisher
12.07.2015 Views

510Younge et al beschreven in 2001 een dubbel blinde prospectieve gerandomiseerde studienaar de vergelijking tussen orale ketamine (10 mg/kg) en orale midazolam (0.7 mg/kg) in 59kinderen tussen 1 en 7 jaar die wondbehandeling ondergingen waarvoor lokale verdovingnodig was. Onder ketamine bleek de tolerantie van injectie van een lokaal anestheticumbeter dan met midazolam (P= 0.029) en ook de procedure na ketamine bleek beteruitvoerbaar na ketamine (P= 0.067).Tijd tot bereiken van adequate PSA was bovendien significant korter met ketamine (20versus 43 minuten, P= 0.001), maar de tijd tot ontslag was niet significant verschillend.Braken kwam vaker voor in de ketaminegroep, maar het verschil was niet significant (P=0.014). Hypoxie en dysforie kwamen voor in beide groepen, zonder evident verschil.Conclusies midazolam versus ketamineDe combinatie van midazolam-fentanyl i.v. leidt vaker tot respiratoirecomplicaties tijdens PSA dan de combinatie ketamine-midazolam i.v.Niveau 2A2 Kennedy 1998B Pitetti, Roback 2005De combinatie midazolam-fentanyl i.v. leidt vaker tot meer stress en pijntijdens PSA dan de combinatie ketamine-midazolam i.v.Niveau 2A2 Kennedy 199815Niveau 2Niveau 3Agitatie bij ontwaken komt niet vaker voor bij de combinatie ketaminemidazolami.v. dan bij de combinatie midazolam-fentanyl i.v.A2 Kennedy 1998Er zijn aanwijzingen dat midazolam i.v. alleen of in combinatie met fentanyli.v. vaker leidt tot falen van PSA dan ketamine i.v in combinatie metmidazolam i.v.B Pitetti 2003Niveau 3Er zijn aanwijzingen dat midazolam p.o. minder snelle en minder effectievePSA geeft dan ketamine p.o.B Younge 200120Ketamine versus propofolDe enige gerandomiseerde studie naar ketamine en propofol is gedaan door Godambe et al.In 2003 publiceerden Godambe et al een gedeeltelijk geblindeerde, gerandomiseerdevergelijkende prospectieve studie naar propofol versus ketamine voor PSA. In totaal 113Conceptrichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)280 bij kinderen op locaties buiten de OK, 2009

51015202530kinderen werden geïncludeerd (PSA voor orthopedische procedure op SEH, 3.1-16.3 jaar,ASA klasse I of II). Er werden 54 sedaties in de ketamine-midazolam groep en 59 in depropofol-fentanyl groep verricht. Patiënten werden niet gepreoxygeneerd.De propofol-fentanyl groep kreeg 1-2 μg/kg fentanyl in 1-2 minuten gevolgd door 1 mg/kgpropofol bolus na 5 minuten, gevolgd door kleinere doses op geleide van sedatie.De ketamine-midazolam groep werd 0.05 mg/kg midazolam intraveneus (i.v.) (maximum 2mg/kg) gegeven in 1-2 minuten gevolgd door ketamine 2 mg/kg i.v. in 1-2 minuten.Sedaties werden gefilmd om stress te beoordelen en reviewers, patiënten en ouders werdengeblindeerd voor het gebruikte middel. Op basis van de gevalideerde zogenaamde OSBD-rscore werd pijn en stress beoordeeld. Ook ouders en kinderen werden op basis van de VASscore gevraagd de pijn te beoordelen.Wanneer men in deze studie naar de complicaties kijkt valt op dat desaturatie in 31% van depropofol-fentanyl groep voorkwam en in 7% van de ketamine-midazolam groep (P= .002).Apneu kwam bij geen van beide voor. Braken trad in 3.5% van de ketamine-midazolamgroep en in 0% van de propofol-fentanyl groep (P= .226). Agitatie trad in 5% van deketamine-midazolam groep op en in 0% van de propofol-fentanyl groep (P= .106).In de propofol-fentanyl groep kwam 1 geval van hypotensie en laryngospasme voor (RR74/49 na 15 seconden weer hersteld naar normaal waarde), tijdens injectie van propofol haddeze patiënt gedurende 30 seconden een stridor met hoesten en een desaturatie tot 88%.Gekeken naar effectiviteit werd bij alle patiënten effectieve PSA bereikt, was er geen enkelemislukte procedure en wist geen enkele patiënt achteraf wat er was gebeurd. Wat betreft pijnen stress scoorden beide laag, maar was er een significant verschil in het voordeel vanketamine-midazolam. De OSBD-r score (minimum 0, maximum 23.5) tijdens de ingreep wasbij beide laag, maar de mean score was 0.084 voor ketamine-midazolam en 0.278 voorpropofol-fentanyl (P= .008). De totale sedatieduur en recovery duur waren significant korterbij gebruik van propofol-fentanyl. Respectievelijk 33.4 en 23.2 minuten korter (P< .0001). Deset-up tijd (tijd tot begin van de procedure) was sneller van ketamine dan van propofol (7.8minuten versus 18.1 minuten) hetgeen vooral werd veroorzaakt door het feit dat propofoltraag intraveneus werd toegediend.Conclusies ketamine versus propofolPSA met propofol in combinatie met fentanyl geeft een kortere sedatieduur enrecoveryduur dan ketamine in combinatie met midazolam.Niveau 2A2 Godambe 2003Niveau 2PSA met propofol in combinatie met fentanyl geeft een grotere kans oprespiratoire depressie dan ketamine in combinatie met midazolam.A2 Godambe 2003Niveau 2De combinaties propofol-fentanyl en ketamine- midazolam verschillennauwelijks wat effectiviteit van de PSA betreft.A2 Godambe 2003Richtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)bij kinderen op locaties buiten de OK, 2010 281

51015202530kinder<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> geïncludeerd (<strong>PSA</strong> voor orthopedische procedure op SEH, 3.1-16.3 jaar,ASA klasse I <strong>of</strong> II). Er werd<strong>en</strong> 54 sedaties in de ketamine-midazolam groep <strong>en</strong> 59 in deprop<strong>of</strong>ol-f<strong>en</strong>tanyl groep verricht. Patiënt<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> niet gepreoxyg<strong>en</strong>eerd.De prop<strong>of</strong>ol-f<strong>en</strong>tanyl groep kreeg 1-2 μg/kg f<strong>en</strong>tanyl in 1-2 minut<strong>en</strong> gevolgd door 1 mg/kgprop<strong>of</strong>ol bolus na 5 minut<strong>en</strong>, gevolgd door kleinere doses op geleide van sedatie.De ketamine-midazolam groep werd 0.05 mg/kg midazolam intrav<strong>en</strong>eus (i.v.) (maximum 2mg/kg) gegev<strong>en</strong> in 1-2 minut<strong>en</strong> gevolgd door ketamine 2 mg/kg i.v. in 1-2 minut<strong>en</strong>.<strong>Sedatie</strong>s werd<strong>en</strong> gefilmd om stress te beoordel<strong>en</strong> <strong>en</strong> reviewers, patiënt<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouders werd<strong>en</strong>geblindeerd voor het gebruikte middel. Op basis van de gevalideerde zog<strong>en</strong>aamde OSBD-rscore werd pijn <strong>en</strong> stress beoordeeld. Ook ouders <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> op basis van de VASscore gevraagd de pijn te beoordel<strong>en</strong>.Wanneer m<strong>en</strong> in deze studie naar de complicaties kijkt valt op dat desaturatie in 31% van deprop<strong>of</strong>ol-f<strong>en</strong>tanyl groep voorkwam <strong>en</strong> in 7% van de ketamine-midazolam groep (P= .002).Apneu kwam <strong>bij</strong> ge<strong>en</strong> van beide voor. Brak<strong>en</strong> trad in 3.5% van de ketamine-midazolamgroep <strong>en</strong> in 0% van de prop<strong>of</strong>ol-f<strong>en</strong>tanyl groep (P= .226). Agitatie trad in 5% van deketamine-midazolam groep op <strong>en</strong> in 0% van de prop<strong>of</strong>ol-f<strong>en</strong>tanyl groep (P= .106).In de prop<strong>of</strong>ol-f<strong>en</strong>tanyl groep kwam 1 geval van hypot<strong>en</strong>sie <strong>en</strong> laryngospasme voor (RR74/49 na 15 second<strong>en</strong> weer hersteld naar normaal waarde), tijd<strong>en</strong>s injectie van prop<strong>of</strong>ol haddeze patiënt gedur<strong>en</strong>de 30 second<strong>en</strong> e<strong>en</strong> stridor met hoest<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> desaturatie tot 88%.Gekek<strong>en</strong> naar effectiviteit werd <strong>bij</strong> alle patiënt<strong>en</strong> effectieve <strong>PSA</strong> bereikt, was er ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kelemislukte procedure <strong>en</strong> wist ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele patiënt achteraf wat er was gebeurd. Wat betreft pijn<strong>en</strong> stress scoord<strong>en</strong> beide laag, maar was er e<strong>en</strong> significant verschil in het voordeel vanketamine-midazolam. De OSBD-r score (minimum 0, maximum 23.5) tijd<strong>en</strong>s de ingreep was<strong>bij</strong> beide laag, maar de mean score was 0.084 voor ketamine-midazolam <strong>en</strong> 0.278 voorprop<strong>of</strong>ol-f<strong>en</strong>tanyl (P= .008). De totale sedatieduur <strong>en</strong> recovery duur war<strong>en</strong> significant korter<strong>bij</strong> gebruik van prop<strong>of</strong>ol-f<strong>en</strong>tanyl. Respectievelijk 33.4 <strong>en</strong> 23.2 minut<strong>en</strong> korter (P< .0001). Deset-up tijd (tijd tot begin van de procedure) was sneller van ketamine dan van prop<strong>of</strong>ol (7.8minut<strong>en</strong> versus 18.1 minut<strong>en</strong>) hetge<strong>en</strong> vooral werd veroorzaakt door het feit dat prop<strong>of</strong>oltraag intrav<strong>en</strong>eus werd toegedi<strong>en</strong>d.Conclusies ketamine versus prop<strong>of</strong>ol<strong>PSA</strong> met prop<strong>of</strong>ol in combinatie met f<strong>en</strong>tanyl geeft e<strong>en</strong> kortere sedatieduur <strong>en</strong>recoveryduur dan ketamine in combinatie met midazolam.Niveau 2A2 Godambe 2003Niveau 2<strong>PSA</strong> met prop<strong>of</strong>ol in combinatie met f<strong>en</strong>tanyl geeft e<strong>en</strong> grotere kans oprespiratoire depressie dan ketamine in combinatie met midazolam.A2 Godambe 2003Niveau 2De combinaties prop<strong>of</strong>ol-f<strong>en</strong>tanyl <strong>en</strong> ketamine- midazolam verschill<strong>en</strong>nauwelijks wat effectiviteit van de <strong>PSA</strong> betreft.A2 Godambe 2003Richtlijn <strong>Sedatie</strong> <strong>en</strong>/<strong>of</strong> <strong>analgesie</strong> (<strong>PSA</strong>)<strong>bij</strong> kinder<strong>en</strong> op locaties buit<strong>en</strong> de OK, 2010 281

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!