Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...
Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...
Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
5101520253035luchtwegreflex<strong>en</strong> in stand blijv<strong>en</strong>. De sterke analgetische werking maakt zeer pijnlijkeingrep<strong>en</strong> mogelijk.- In oude literatuur waarnaar in diverse artikel<strong>en</strong> wordt verwez<strong>en</strong> (zie Gre<strong>en</strong> et al“Ketamine Sedation for pediatric procedures: Part 2” 1990) wordt <strong>bij</strong> gebruik vanketamine <strong>bij</strong> kinder<strong>en</strong> onder 3 maand<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hogere incid<strong>en</strong>tie vanluchtwegcomplicaties zoals laryngospasme, apneu <strong>en</strong> aspiratie beschrev<strong>en</strong>. Om diered<strong>en</strong> wordt ketamine nog immer afgerad<strong>en</strong> <strong>bij</strong> kinder<strong>en</strong> van 3 maand<strong>en</strong> <strong>en</strong> jonger. D<strong>en</strong>eiging van ketamine naar e<strong>en</strong> grotere kans op luchtweg <strong>en</strong> respiratoire complicaties<strong>bij</strong> neonat<strong>en</strong> <strong>en</strong> zeer jonge kinder<strong>en</strong> is waarschijnlijk niet gerelateerd aan het middelzelf, maar meer afhankelijk van de anatomie, reactiviteit <strong>en</strong> gevoeligheid van deluchtweg <strong>bij</strong> kinder<strong>en</strong> op deze leeftijd.- Wat betreft de verhoogde kans op agitatie <strong>bij</strong> ontwak<strong>en</strong> uit <strong>PSA</strong> met ketamine valt noghet e<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander op te merk<strong>en</strong>. T<strong>en</strong> eerste is het maar de vraag hoe deze agitatieuiteindelijk verloopt op de lange termijn. Zeker wanneer ingrep<strong>en</strong> onder ketamineword<strong>en</strong> vergelek<strong>en</strong> met ingrep<strong>en</strong> zonder <strong>PSA</strong> zal ketamine waarschijnlijk minderpsychische problem<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>. Maar ook in vergelijking met midazolam geeft ketaminemogelijk ev<strong>en</strong>veel kans op nachtmerries <strong>en</strong> hallucinaties (zie ook de studie vanK<strong>en</strong>nedy et al uit 1998). En bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is het nog altijd onduidelijk hoe angstig d<strong>en</strong>achtmerries <strong>en</strong> het ontwak<strong>en</strong> zijn <strong>en</strong> <strong>of</strong> voorbereiding daarop misschi<strong>en</strong> helpt.- Hoewel niet in de literatuur vermeldt, leert de praktijk dat het toevoeg<strong>en</strong> van atropineaan ketamine ter voorkoming van hypersalivatie alle<strong>en</strong> noodzakelijk is <strong>bij</strong> gebruik vanhogere dosering<strong>en</strong> ketamine. Dit omdat <strong>bij</strong> gebruik van lage dosering<strong>en</strong> ketaminehypersalivatie minder frequ<strong>en</strong>t optreedt. Toevoeging van atropine is dan onnodig <strong>en</strong>kan dan alle<strong>en</strong> maar tot <strong>bij</strong>werking<strong>en</strong> van dit middel leid<strong>en</strong>.- T<strong>en</strong>slotte valt nog op te merk<strong>en</strong> dat het gevond<strong>en</strong> verminderd pijnstill<strong>en</strong>de effect (ziestudie van Roback) van ketamine intrav<strong>en</strong>eus (i.v.) in vergelijking met ketamineintramusculair (i.m.) te mak<strong>en</strong> zou kunn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> gehad met de dosering van 1 mg/kgdie in de studie van Dachs et al te laag bleek te zijn in vergelijking met 1.5 mg/kg.- Vanwege de kans op agitatie <strong>bij</strong> ontwak<strong>en</strong> wordt door kinderanesthesiolog<strong>en</strong>aanbevol<strong>en</strong> de patiënt na <strong>PSA</strong> onder ketamine in e<strong>en</strong> zeer rustige <strong>en</strong> weinig verlichteruimte te lat<strong>en</strong> ontwak<strong>en</strong>.- In Nederland is racemische Ketamine niet verkrijgbaar, maar wordt de meer pot<strong>en</strong>teisomeer S-ketaminehydrochloride (ook wel Ketamine-S, merknaam Ketanest) gebruikt.Hoewel niet volledig bewez<strong>en</strong>, wordt <strong>bij</strong> gebruik van S-ketaminehydrochloride de helftvan de dosering van de racemische Ketamine aangehoud<strong>en</strong>. In de bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemdeliteratuur wordt met Ketamine de racemische vorm bedoeld.Aanbeveling<strong>en</strong>1. Ketamine is geschikt om te word<strong>en</strong> gebruik voor <strong>PSA</strong> op de SEH mits de onderstaandeaanbeveling<strong>en</strong> in acht word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.2. Ondanks behoud van luchtwegreflex<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ook <strong>bij</strong> gebruik van ketamineluchtwegcomplicaties <strong>en</strong> respiratoire complicaties optred<strong>en</strong> in de vorm van brak<strong>en</strong>,laryngospasme, ademhalingsdepressie <strong>en</strong> apneu. De persoon die sedeert di<strong>en</strong>t net als<strong>bij</strong> andere middel<strong>en</strong> getraind te zijn in het bewak<strong>en</strong> van de luchtweg, het herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> vanConceptrichtlijn <strong>Sedatie</strong> <strong>en</strong>/<strong>of</strong> <strong>analgesie</strong> (<strong>PSA</strong>)270 <strong>bij</strong> kinder<strong>en</strong> op locaties buit<strong>en</strong> de OK, 2009
Change language