Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

51015202530354045grote verschillen bestaan over wat men onder sedatie verstaat. Waar de ene professionalspreekt over sedatie en vervolgens bedoelt een daling van het bewustzijn waarbij nogverbaal met de patiënt kan worden gecommuniceerd, spreekt de andere professionaleveneens over sedatie maar heeft dan een beeld voor ogen waarbij de patiënt volkomen stilligt, het bewustzijn geheel is verloren en ook niet reageert op pijnlijke prikkels. Het zalduidelijk zijn dat hier sprake is van twee volkomen verschillende klinische situaties met (1)sterk verschillende risico’s, (2) waarbij de betrokken teams die voor de effectiviteit enveiligheid van de sedatie verantwoordelijk zijn over geheel verschillende competentiesdienen te beschikken en (3) andere medicijnen aangewezen zijn.Volgende basisdefinities worden daarom gehanteerd:6.1. PSA moet worden beschouwd als een aparte medische handelingDiegenen die een PSA gaan uitvoeren, die daartoe bekwaam moeten worden geacht, zullenin het algemeen een basisopleiding moeten hebben gevolgd waarin belangrijke algemenecompetenties moeten worden aangeleerd. Daarnaast zullen zij veelal hetzij een aanvullendeopleiding moeten volgen voor het specifieke terrein waarop zij sedatie gaan toepassen,hetzij aanvullende ervaring moeten opdoen in dat specifieke segment.Sedatie6.2. Sedatie en Analgesie zijn verschillende begrippenWanneer gesproken wordt over sedatie, wordt dit vaak toegepast om procedures dieonaangenaam maar ook pijnlijk zijn mogelijk te maken. Dit is inconsistent. Daarom moet ookeen definitie van pijnloosheid worden opgenomen. Immers pijn als onderdeel van eenprocedure wordt in principe altijd met een pijnstiller of een pijnstillende techniek bestreden.Sedatie zal ideaal gesproken alleen worden gegeven om angsten te verminderen en of hetbewustzijn zodanig te verlagen dat de betreffende onaangename procedure veilig encomfortabel uitvoerbaar is. Dit is een fundamenteel uitgangspunt.Het is dus principieel onjuist om pijn te bestrijden met een anxiolyticum of met eensedativum. Het gebruik van uitsluitend sedativa bij een pijnlijke procedure met de aannamedat dan tenminste de herinnering voor die procedure wordt onderdrukt, is bijgevolg nietalleen principieel onjuist, bovendien blijkt uit onderzoek dat deze aanname incorrect is (zieook verder in deze richtlijn).Bovendien heeft het gebruik van (uitsluitend) sedativa in het kader van een pijnlijkeprocedure als risico dat ongewenst diepe sedatieniveaus met de daaraan verbondennoodzakelijke risico's worden bereikt. Het is ook belangrijk te realiseren dat de combinatievan analgetica (in het bijzonder de centrale analgetica, zoals opioïden) en sedativa onderlingpotentierend werken, waarbij de risico's op ernstige ventilatoire en cardiovasculairecomplicaties toenemen.6.3. Definities van niveaus van sedatiediepteHet ware wenselijk dat zodanige definities ontworpen zouden kunnen worden dat daarinvoor iedere betrokkene niet alleen de klinische definitie zou worden vervat, maar tevens datdaarin volstrekt helder de risico's en het indicatiegebied vastgesteld zouden zijn. Daaruit zoudan moeten volgen welke competenties de PSA-medewerker zou moeten hebben om dievorm of dat niveau van PSA effectief en veilig te kunnen toepassen. Het is echter nieteenvoudig om tot sluitende definities te komen. Daarom zijn de opmerkingen die verderConceptrichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)18 bij kinderen op locaties buiten de OK, 2009