Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

51015202530354045In een studie van Pitetti et al uit 2003 werd gekeken naar de complicaties bij PSA op de SEHdoor niet anesthesisten met diverse middelen (o.a. ketamine en midazolam i.v. en ketamineen midazolam i.m). PSA werd 1244 keer toegepast bij patiëntjes met een mediane leeftijdvan 5.9 jaar. Iets meer dan 81% van de patiënten was ASA klasse I, 17% ASA klasse II,1,3% klasse III en 0,1 klasse IV. In 52.9% werd de PSA toegepast voor fractuur repositie enin 32.6% voor wondbehandeling.Wanneer de verschillende middelen worden vergeleken valt op het gebied van effectiviteitop dat ketamine-midazolam i.v. (en atropine) in 0.4 % leidt tot falen van PSA en ketaminemidazolami.m. bij 2.4%.Wat betreft contra-indicaties is het reviewartikel van Green uit 2004 interessant. In dit artikelwordt de literatuur aangaande contra-indicaties voor gebruik van ketamine besproken.Opvallend hierin zijn de studies van Lahti en Green waarnaar verwezen wordt.De studies van Lahti et al waarnaar wordt verwezen betreft studies uit 1995 en 2001. Dezestudies betreffen relatief kleine vergelijkende dubbel blinde studies bij volwassenen naar heteffect van ketamine op psychotische symptomen bij patiënten met schizofrenie vergelekenmet gezonde vrijwilligers. In beide studies komt naar voren dat de psychotischeverschijnselen bij patiënten met schizofrenie onder en na ketamine tijdelijk verergerden.De andere studie waarnaar wordt verwezen is die van Green en Klooster. Zij publiceerden in2001 een grote retrospectieve case studie naar de kans op complicaties (onder anderelaryngospasme) bij gebruik van ketamine bij 636 endoscopieën, merendeels oesophagogastro-duodenoscopieën(86%). De incidentie van laryngospasme was fors (9.5%). Allegevallen van laryngospasme traden op tijdens oesophagogastroduodenoscopie.In het reviewartikel uit 2004 vermeld Green bovendien de multipele case reports over deverhoogde kans op respiratoire en luchtwegcomplicaties bij kinderen onder 3 maandenindien ketamine wordt gebruikt.Op basis van bovengenoemde literatuur en multipele andere case series komt Green in zijnartikel met de volgende absolute contra-indicaties: leeftijd jonger dan 3 maanden (hoger risico op luchtweg complicaties)• bekende of vermoedelijke psychose, ook indien deze op het moment van PSA stabielis of wordt behandeldRelatieve contra-indicaties zijn: Leeftijd tussen 3 maanden en 12 maanden (hoger risico op luchtwegcomplicaties) Procedures die de posterieure pharynx kunnen stimuleren (risico op laryngospasme) Actieve luchtweginfectie, inclusief bovenste luchtweginfecties of astma (grotere kansop laryngospasme)Bekende cardiovasculaire aandoening, inclusief angina, hartfalen of hypertensie (kansop exacerbatie onder ketamine)Schedeltrauma met verlies van bewustzijn, verminderd bewustzijn of braken (kans opverhoogde intracraniële druk)Tumoren of aandoeningen van het centraal zenuwstelsel of hydrocephalus (kans opverhoogde intracraniële druk)Glaucoom of acute oogboltraumata (verhoogde intra-oculaire druk onder ketamine)Porfyrie, schildklieraandoeningen of schildkliermedicatie (versterkt sympathicomimetischeffect)Conceptrichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)266 bij kinderen op locaties buiten de OK, 2009