Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

51015202530354045Bij 14 patiënten trad een luchtwegcomplicatie op. In 7 gevallen (0.07%) kon een tijdelijkedesaturatie worden opgeheven door repositie van het hoofd, bij 4 (0.04%) ging het om eentijdelijk laryngospasme, bij 2 (0.02%) om tijdelijk apneu en bij 1 (0.01%) om tijdelijkerespiratoire depressie. Braken trad op in 6.7% van de sedaties, bij geen van deze patiëntenwas er een aanwijzing voor aspiratie. Bij 19.3% van de patiënten trad agitatie op tijdens hetontwaken uit de sedatie. Deze werd in 76 gevallen (17.6%) als mild omschreven en in 7gevallen als matig tot ernstig (1.6%).Hypersalivatie werd vermeld in de dossiers van 17 van de 1022 patiënten (1.7%) metnoodzakelijk uitzuigen in 7 gevallen. Atropine was toegediend in al deze gevallen. In geenvan de 14 gevallen waarin geen atropine werd toegediend werd hypersalivatiewaargenomen.In een later gepubliceerde studie in dezelfde patiëntengroep naar voorspellers vancomplicaties concludeerden Green et al in 2000 dat er geen enkele studie variabelevoorspeller was voor respiratoire complicaties. Wel was agitatie bij ontwaken geassocieerdmet jongere leeftijd en hogere ASA classificatie.In 2006 publiceerden Roback et al een vergelijkende studie naar het gebruik van ketaminei.v. en i.m. In de studie werden 208 patiënten in de leeftijd van 4 maanden tot 18 jaargeïncludeerd. De patiënten hadden allen een fractuur of luxatie en behoorden tot ASAklasse I of II. Wanneer in deze studie naar de complicaties van PSA met ketamine wordtgekeken, los van het feit of de ketamine i.v. of i.m. wordt toegediend, geeft deze studie devolgende incidentie van complicaties: desaturatie 13 patiënten (6%), waarvan apneu bij 2(1%) en laryngospasme bij 1 (0.05%) patiënt. Bij deze respiratoire complicaties werd in 2gevallen kortdurende ballonbeademing toegepast. Intubatie was in geen enkel gevalnoodzakelijk. Braken kwam voor bij 55 patiënten (26%).Het hierboven besproken artikel van Roback uit 2006 gaat vooral in op de vraag of ketaminebeter intraveneus of intramusculair gegeven kan worden. Deze studie is eerste prospectievegerandomiseerde controlled clinical trial waarin ketamine i.m. en i.v wordt vergeleken.Helaas is de studie niet blind uitgevoerd. Patiënten werden willekeurig ingedeeld in de i.v ofi.m groep en ontvingen respectievelijk een initiële dosis van 1 mg/kg i.v (maximaal 100 mg)of 4 mg/kg i.m. (maximaal 200 mg) en glycopyrollaat 5 μg/kg als anticholinergicum i.v. of i.m.(maximaal 250 μg). Van de 208 patiënten ontvingen er 109 ketamine i.v versus 99 i.m. Decomplicaties die werden gemeten waren respiratoire complicaties (apneu, saturatiedaling enlaryngospasme) en braken en tevens parameters die werden gemeten zoals pols,ademhalingsfrequentie, bloeddruk en saturatie. Belangrijke verschillen die in de studiewerden gevonden tussen ketamine i.v. en i.m. waren gerapporteerde pijn, duur van PSA ende kans op braken.De door patiënten zelf gerapporteerde pijn was significant lager in de i.m groep dan in de i.v.groep. De tevredenheid van ouders was vergelijkbaar goed bij i.v. en i.m. ketamine.De duur van PSA was significant langer in de i.m. dan in de i.v. groep; respectievelijkmediaan 129 versus 80 minuten.Braken kwam bijna twee maal meer voor bij ketamine i.m. dan i.v. Bij 13 (11.9%) patiëntendie i.v ketamine ontvingen kwam braken voor tegen 26 (26.3%) bij i.m. ketamine.Er werd geen verschil in respiratoire complicaties gevonden. Desaturatie kwam bij ongeveer6% van de patiënten voor en apneu bij 1%, bij deze patiënten was ballonbeademingnoodzakelijk. Laryngospasme kwam voor bij 1 patiënt (0.5%). Intubatie kwam niet voor.Richtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)bij kinderen op locaties buiten de OK, 2010 265