Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...
Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ... Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...
510152025303540klasse bekend: 51% daarvan was ASA klasse I, 40,2% klasse II, 8.2% klasse III en 0,6%klasse IV. De meest verrichte procedure tijdens PSA waren MRI en CT.Midazolam-fentanyl (2267 sedaties) gaf complicaties in 9.7% tegen midazolam alleen (600sedaties) in 0%. Wanneer deze complicaties worden uitgesplitst valt op dat midazolam bijgebruik zonder fentanyl de helft minder hypoxemie geeft dan midazolam-fentanyl samen(3.0% vs 7.1%).Interessant is nog de studie van Malviya et al in 2000 naar late of langer persisterendebijwerkingen na PSA. Een opmerkelijke bevinding was dat bij gebruik van chlooralhydraat invergelijking met midazolam na PSA aanzienlijk vaker agitatie en evenwichtsstoornissenoptraden tot 24 uur na gebruik.Wanneer gekeken wordt naar literatuur met betrekking tot de niet intraveneuze toedieningvan midazolam zijn de volgende studies interessant.Geldner et al verrichten een vergelijkende studie bij 47 kinderen die 60 minuten vooraf aani.v. punctie at random midazolam op verschillende wijze kregen toegediend: 0.2 mg/kgnasaal, 0.5 mg/kg rectaal of 0.2 mg/kg sublinguaal. Psychologische parameters verschildenniet en ook plasmaspiegels in bloed waren in alle gevallen boven het geaccepteerde niveauvoor PSA van 70 ng/ml. Bij sublinguaal midazolam was de spiegel na 30 minutenaanmerkelijk hoger dan bij de andere toedieningsvormen. Alle toedieningsvormen werdengoed door de kinderen geaccepteerd behalve in enkele gevallen nasale toediening.Connors et al deden een kleine vergelijkende studie naar oraal (26 kinderen) en nasaal (28kinderen) toegediend midazolam ter anxiolyse bij wondbehandeling bij kinderen op de SEH.Angst en pijnscore waren gelijk. Complicaties waren minimaal en kwamen vaker voor in denasale groep (5 op 28, met in 4 gevallen een brandend gevoel van de neus) dan in de oralegroep (1 op 26).Davies et al deden vervolgens een studie naar de effectiviteit van oraal midazolam voor PSAbij 50 patiënten op de SEH. Bij 0.5 mg/kg was midazolam effectief in 76% van de kinderen(gemeten naar angst en amnesia). Er werden geen bijwerkingen gevonden behalvehyperagitatie bij 3 patiëntjes (6%). Tevredenheid bij ouders was groot (90%).Theroux et al onderzochten in een gerandomiseerde dubbelblinde studie het effect vanintranasaal midazolam op angst en stress tijdens wondbehandeling bij kinderen van 2-5 jaar.Zij vonden een reductie van de stress meetbaar in de vorm van reductie van hartfrequentie,maximum hartfrequentie en maximum systolische bloeddruk. Ook huilen en tegenstribbelenkwam significant minder voor in de midazolam groep.Kanegaye et al deden een gerandomiseerde studie met verschillende doseringenmidazolam rectaal voor wondbehandeling bij 65 kinderen onder 48 maanden. Bij gebruik van0.5 mg/kg gaf dit echter inadequate sedatie in 50% en bij 1 mg/kg bij 27% van de patiënten.Bij dosering van 1 mg/kg ontstond langdurige agitatie bij 27% van patiënten.Yildrim et al tenslotte deden in 2006 een gerandomiseerde enkel blinde studie onder 80patiëntjes voor echocardiografie tussen 6 maanden en 3 jaar oud naar midazolam p.o. vsmidazolam intranasaal en placebo. Er werd geen significant verschil tussen midazolam p.o.of intranasaal gevonden. Wel een fors verschil tussen midazolam en placebo.Conceptrichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)260 bij kinderen op locaties buiten de OK, 2009
ConclusiesNiveau 2De combinatie van midazolam en fentanyl geeft meer kans geven opademhalingsdepressie dan afzonderlijke toepassing van deze medicamenten.B EMSC Grant Panel 2004, Pitetti 2006Niveau 2Bij kinderen op de SEH is de combinatie van midazolam en fentanyl i.v. bijgoede titratie een effectieve vorm van PSA in geval van pijnlijke ingrepen.? EMSC Grant Panel 2004Niveau 2Midazolam i.v en per os leidt soms tot paradoxale excitatie of hyperagitatie.B EMSC Grant Panel 2004, Davies 19985Niveau 2Niveau 3Intranasaal toegediend midazolam geeft een brandend gevoel in de neus.Orale, rectale en sublinguale toediening van midazolam heeft de voorkeur.B Geldner 1997, Connors 1994Er zijn aanwijzingen dat Midazolam minder vaak tijdelijke agitatie enevenwichtsstoornissen geeft na PSA dan chlooralhydraat.B Malviya 2000Niveau 3Er zijn aanwijzingen dat midazolam rectaal in 27% tot 50% van de gevallenkan leiden tot inadequate sedatie voor wondbehandeling.B Kanegaye 2003Niveau 3Er zijn aanwijzingen dat midazolam per os in tot 24% van de gevallen kanleiden tot inadequate sedatie bij diverse procedures op een SEH.B Davies 19981015Overige overwegingenEr wordt gesuggereerd dat wanneer een combinatie van een benzodiazepine en een opioidworden gebruikt, het opioid het beste eerst kan worden gegeven en de benzodiazepinedosis vervolgens getitreerd kan worden. Dit omdat het opioid de meeste kans opademhalingsdepressie zou geven.Een aanmerkelijk voordeel van midazolam en fentanyl is, behalve hun relatief korte werking,dat beide middelen kunnen worden geantagoneerd met respectievelijk flumazenil ennaloxon. In het geval van ongewenste bijwerkingen kan toediening van deze antagonistentot snelle behandeling leiden en ernstiger problemen voorkomen. Hierbij dient wel in acht teRichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)bij kinderen op locaties buiten de OK, 2010 261
- Page 220 and 221: 510152025303540In 58 van de 59 proc
- Page 222 and 223: 52. De bovenstaande literatuur rapp
- Page 224 and 225: 12.1.1. Welke vorm van PSA is meest
- Page 226 and 227: 5101520253035404531 kinderen die 65
- Page 228 and 229: 51015202530354045B PropofolIn een p
- Page 230 and 231: Niveau 1Diepe sedatie met ketamine,
- Page 232 and 233: door de 47 kinderen en professional
- Page 234 and 235: of gedragsmatige ondersteuning meer
- Page 236 and 237: 510toepassing van ketamine dient oo
- Page 238 and 239: 5101520253035404515. Jayabose S, Le
- Page 240 and 241: Conceptrichtlijn Sedatie en/of anal
- Page 242 and 243: 510152025303540diagnostiek. Na verg
- Page 244 and 245: 51015202530In subdeel I van deze ri
- Page 246 and 247: eerste groep sprake is van een rede
- Page 248 and 249: espiratoire complicaties geven dan
- Page 250 and 251: 510152025303540bestemde thiopental
- Page 252 and 253: 5monitoring en een derde persoon (v
- Page 254 and 255: 510152012. McCarver-May DG, Jun Kan
- Page 256 and 257: 1. Kinderen die als gevolg van hun
- Page 258 and 259: 510Literatuur1. de Amorim e Silva C
- Page 260 and 261: 51015202530354045VEPVEP en/of ERG-o
- Page 262 and 263: Niveau 3Er zijn aanwijzingen dat wa
- Page 264 and 265: midazolam (sedatief hypnoticum)fent
- Page 266 and 267: 5101520Ten slotte publiceerden Malv
- Page 268 and 269: 51015202530354045Literatuur1. Ameri
- Page 272 and 273: 510worden genomen dat de werkingsdu
- Page 274 and 275: 51015202530354045InleidingKetamine,
- Page 276 and 277: 51015202530354045In een studie van
- Page 278 and 279: ConclusiesNiveau 1Toevoegen van mid
- Page 280 and 281: 5101520253035luchtwegreflexen in st
- Page 282 and 283: 510152025303540Literatuur1. Dachs R
- Page 284 and 285: 51015202530354045verbeterde na repo
- Page 286 and 287: Niveau 3Er zijn aanwijzingen dat pr
- Page 288 and 289: 51015202530354045Duits, Frans of Ne
- Page 290 and 291: 510Younge et al beschreven in 2001
- Page 292 and 293: 510152025Propofol versus midazolamD
- Page 294 and 295: 510152025305. Parlak M, Parlak I, E
- Page 296 and 297: 51015202530354015.1.7. Middel per i
- Page 298 and 299: 51015202530354045Bij contra-indicat
- Page 300 and 301: dan EMLA® en tot lokale vasodilata
- Page 302 and 303: Conceptrichtlijn Sedatie en/of anal
- Page 304 and 305: 51015202530lachgas (CBO 1986 en 199
- Page 306 and 307: 510keuze is in dit geval inhalaties
- Page 308 and 309: noodzakelijk zijn om de luchtweg vr
- Page 310 and 311: D Scottish Office Department of Hea
- Page 312 and 313: 5het kind kan praten (indien adequa
- Page 314 and 315: 510152025303540455012. Coté C.J.,
- Page 316 and 317: Conceptrichtlijn Sedatie en/of anal
- Page 318 and 319: 51015202530354045getrainde arts uit
510152025303540klasse bek<strong>en</strong>d: 51% daarvan was ASA klasse I, 40,2% klasse II, 8.2% klasse III <strong>en</strong> 0,6%klasse IV. De meest verrichte procedure tijd<strong>en</strong>s <strong>PSA</strong> war<strong>en</strong> MRI <strong>en</strong> CT.Midazolam-f<strong>en</strong>tanyl (2267 sedaties) gaf complicaties in 9.7% teg<strong>en</strong> midazolam alle<strong>en</strong> (600sedaties) in 0%. Wanneer deze complicaties word<strong>en</strong> uitgesplitst valt op dat midazolam <strong>bij</strong>gebruik zonder f<strong>en</strong>tanyl de helft minder hypoxemie geeft dan midazolam-f<strong>en</strong>tanyl sam<strong>en</strong>(3.0% vs 7.1%).Interessant is nog de studie van Malviya et al in 2000 naar late <strong>of</strong> langer persister<strong>en</strong>de<strong>bij</strong>werking<strong>en</strong> na <strong>PSA</strong>. E<strong>en</strong> opmerkelijke bevinding was dat <strong>bij</strong> gebruik van chlooralhydraat invergelijking met midazolam na <strong>PSA</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk vaker agitatie <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtsstoorniss<strong>en</strong>optrad<strong>en</strong> tot 24 uur na gebruik.Wanneer gekek<strong>en</strong> wordt naar literatuur met betrekking tot de niet intrav<strong>en</strong>euze toedi<strong>en</strong>ingvan midazolam zijn de volg<strong>en</strong>de studies interessant.Geldner et al verricht<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vergelijk<strong>en</strong>de studie <strong>bij</strong> 47 kinder<strong>en</strong> die 60 minut<strong>en</strong> vooraf aani.v. punctie at random midazolam op verschill<strong>en</strong>de wijze kreg<strong>en</strong> toegedi<strong>en</strong>d: 0.2 mg/kgnasaal, 0.5 mg/kg rectaal <strong>of</strong> 0.2 mg/kg sublinguaal. Psychologische parameters verschild<strong>en</strong>niet <strong>en</strong> ook plasmaspiegels in bloed war<strong>en</strong> in alle gevall<strong>en</strong> bov<strong>en</strong> het geaccepteerde niveauvoor <strong>PSA</strong> van 70 ng/ml. Bij sublinguaal midazolam was de spiegel na 30 minut<strong>en</strong>aanmerkelijk hoger dan <strong>bij</strong> de andere toedi<strong>en</strong>ingsvorm<strong>en</strong>. Alle toedi<strong>en</strong>ingsvorm<strong>en</strong> werd<strong>en</strong>goed door de kinder<strong>en</strong> geaccepteerd behalve in <strong>en</strong>kele gevall<strong>en</strong> nasale toedi<strong>en</strong>ing.Connors et al ded<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kleine vergelijk<strong>en</strong>de studie naar oraal (26 kinder<strong>en</strong>) <strong>en</strong> nasaal (28kinder<strong>en</strong>) toegedi<strong>en</strong>d midazolam ter anxiolyse <strong>bij</strong> wondbehandeling <strong>bij</strong> kinder<strong>en</strong> op de SEH.Angst <strong>en</strong> pijnscore war<strong>en</strong> gelijk. Complicaties war<strong>en</strong> minimaal <strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> vaker voor in d<strong>en</strong>asale groep (5 op 28, met in 4 gevall<strong>en</strong> e<strong>en</strong> brand<strong>en</strong>d gevoel van de neus) dan in de oralegroep (1 op 26).Davies et al ded<strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> studie naar de effectiviteit van oraal midazolam voor <strong>PSA</strong><strong>bij</strong> 50 patiënt<strong>en</strong> op de SEH. Bij 0.5 mg/kg was midazolam effectief in 76% van de kinder<strong>en</strong>(gemet<strong>en</strong> naar angst <strong>en</strong> amnesia). Er werd<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> <strong>bij</strong>werking<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong> behalvehyperagitatie <strong>bij</strong> 3 patiëntjes (6%). Tevred<strong>en</strong>heid <strong>bij</strong> ouders was groot (90%).Theroux et al onderzocht<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> gerandomiseerde dubbelblinde studie het effect vanintranasaal midazolam op angst <strong>en</strong> stress tijd<strong>en</strong>s wondbehandeling <strong>bij</strong> kinder<strong>en</strong> van 2-5 jaar.Zij vond<strong>en</strong> e<strong>en</strong> reductie van de stress meetbaar in de vorm van reductie van hartfrequ<strong>en</strong>tie,maximum hartfrequ<strong>en</strong>tie <strong>en</strong> maximum systolische bloeddruk. Ook huil<strong>en</strong> <strong>en</strong> teg<strong>en</strong>stribbel<strong>en</strong>kwam significant minder voor in de midazolam groep.Kanegaye et al ded<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gerandomiseerde studie met verschill<strong>en</strong>de dosering<strong>en</strong>midazolam rectaal voor wondbehandeling <strong>bij</strong> 65 kinder<strong>en</strong> onder 48 maand<strong>en</strong>. Bij gebruik van0.5 mg/kg gaf dit echter inadequate sedatie in 50% <strong>en</strong> <strong>bij</strong> 1 mg/kg <strong>bij</strong> 27% van de patiënt<strong>en</strong>.Bij dosering van 1 mg/kg ontstond langdurige agitatie <strong>bij</strong> 27% van patiënt<strong>en</strong>.Yildrim et al t<strong>en</strong>slotte ded<strong>en</strong> in 2006 e<strong>en</strong> gerandomiseerde <strong>en</strong>kel blinde studie onder 80patiëntjes voor echocardiografie tuss<strong>en</strong> 6 maand<strong>en</strong> <strong>en</strong> 3 jaar oud naar midazolam p.o. vsmidazolam intranasaal <strong>en</strong> placebo. Er werd ge<strong>en</strong> significant verschil tuss<strong>en</strong> midazolam p.o.<strong>of</strong> intranasaal gevond<strong>en</strong>. Wel e<strong>en</strong> fors verschil tuss<strong>en</strong> midazolam <strong>en</strong> placebo.Conceptrichtlijn <strong>Sedatie</strong> <strong>en</strong>/<strong>of</strong> <strong>analgesie</strong> (<strong>PSA</strong>)260 <strong>bij</strong> kinder<strong>en</strong> op locaties buit<strong>en</strong> de OK, 2009