Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

51015202530354045procedures onder PSA. De anesthesie bestond uit een dampvormige anesthesie metsevoflurane in 30% lachgas, zonder gebruik van intubatie of larynxmasker. De PSAgroepwas niet nuchter en werd niet bewaakt. De patiënten in deze groep kregen oraal midazolam(0,4-0,6 mg/kg), lokale anesthesie met een verdovende zalf 45 minuten vóór de procedureen een injectie met lidocaïne net vóór de punctie. De mate van stress bij het kind werdbepaald aan de hand van vragenlijsten voor het kind en de ouders. Tevens werd de matevan “stevig fixeren” (restraint) uitgedrukt op een 5 punten Likert schaal. De verschillen watbetreft comfort waren significant in het voordeel van de anesthesie: Bij de anesthesie wasslechts in 4% der gevallen een vorm van restraint nodig. Bij de PSA was dat in 94% dergevallen waarbij in 66% sprake was van stevige restraint en in 14% van insufficiënterestraint ten gevolge van te heftig verzet waardoor de procedure mislukte. (Crock 2003).In een retrospectieve cohortstudie (met in enkele gevallen ook cross-over) werden 3protocollen vergeleken bij kinderen die een beenmergpunctie (N=73) en lumbaal punctie(N=105) moesten ondergaan: (1) lokaal Emla® (Eutectic Mixture of Local Anestheticslidocaïne en prilocaïne), (2) orale midazolam + lokale Emla® of (3) algehele anesthesie metpropofol en fentanyl. Aan de hand van een gezichtjes schaal werden naderhand deproceduregebonden pijn en de angst bij het kind door ouders en (waar mogelijk) door hetkind beoordeeld. Wat betreft pijn en angst scoorde de algehele anesthesie significant beterdan de twee andere groepen. Tussen de Emla® groep en de Emla®+ orale midazolamgroep waren er wat betreft angst en pijn geen significante verschillen. (Holdsworth 2003)Marx verrichte een vergelijkend onderzoek tussen KMA (ketamine (1,5 mg/kg)+midazolam(0,05 mg/kg)+atropine (0,01 mg/kg)) en MM (midazolam (0,1 mg/kg)+meperidine (2mg/kg)).Het betrof een prospectief gerandomiseerd, dubbel blind cross-over onderzoek waarbij bij in18 van de 22 kinderen (leeftijd 2-17 jaar) de studiemedicaties werden bestudeerd bij tweeachtereenvolgende pijnlijke oncologische procedures. De mate van effectiviteit werd dooreen getraind observator gemeten. Tevens werd door middel van een Visual Analog Scale deeffectiviteit volgens de arts, de verpleegkundige, de ouders en het kind bepaald. Patiëntenwerden tevens volledig bewaakt door middel van pulse-oximetrie, capnografie enbloeddrukmeting. Artsen en verpleegkundige beoordeelden KMA als effectiever dan MM.Onder KMA waren patiënten significant sneller klaar voor de procedure en was er sprakevan een significant kortere recoverytijd. Significant meer kinderen en ouders verkozen KMAboven MM. Wat betreft ongewenste neveneffecten waren er significante verschillen in hetvoordeel van KMA: desaturatie 17,7% versus 82,4% (MM), hypotensie 16,6% versus55,6%(MM) en hypoventilatie 0% versus 38,9% (Marx 1997)In een dubbelblind, gerandomiseerde cross-over studie werden 13 kinderen die 26oncologische procedures moesten ondergaan gerandomiseerd voor ofwel Emla®+Midazolam (0,15-0,20 mg/kg) ofwel Emla®+S-Ketamine (0,5-1 mg/kg). In beide groepenwerden veiligheid en effectiviteit genoteerd. Een onafhankelijke observator scoorde de pijntijdens de procedure en interviewde achteraf de ouders en de patiënt. 1 week later werdenouders en patiënt gevraagd welke behandeling zij in het vervolg zouden verkiezen. In demidazolam groep werd tijdens de procedure significant meer motorische en verbale tekensvan angst geobserveerd en was vaker restraint nodig. 11 van de 13 patiënten verkozenechter midazolam+ Emla® voor de volgende procedure vooral omdat ze hierbij minderonaangenaam wakker werden. De ouders en verpleegkundigen vonden de mate van verzeten angst bij de procedure groot onder midazolam. (Tamminga 2004)Richtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)bij kinderen op locaties buiten de OK, 2010 215