Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

51015202530354010.1.4. Ervaringen met formele opleidingen in NederlandVoor zover bekend functioneren in Nederland drie opleidingen die formeel met eencertificaat worden afgesloten. De stand van zaken bij de opleidingen voor tandartsen en -assistenten, abortusartsen en –verpleegkundigen en de opleiding voor anesthesieassistentenin het UMC en AMC wordt hieronder weergegeven.10.1.4.1. TandartsenTandartsen en hun assistenten kunnen een specifieke nascholingscursus volgen, waar menleert inhalatiesedatie toe te dienen met een mengsel van lachgas en zuurstof. (zie hiervoorook het specialisme specifieke hoofdstuk 16 uit subdeel II). De cursus wordt sinds 1986éénmaal per jaar gegeven voor 15-20 personen onder auspiciën van het ACTA, degezamenlijke tandheelkundige opleiding van de Universiteit van Amsterdam en de VrijeUniversiteit (www.acta-de.nl). De tandartsopleider certificeert de deelnemers. Het aantaltandartsen en –assistenten dat op het moment sedatie met lachgas toepast is niet preciesbekend, maar is vermoedelijk kleiner dan twee honderd (Makkes P. Persoonlijke mededelingfebruari 2008).10.1.4.2. CASA kliniekenIn Nederland is bekend dat de CASA-klinieken voor zwangerschapsafbreking de consensusvan 1998 geïmplementeerd hebben. Er is een formele opleiding waarvoor artsen enverpleegkundigen worden toegelaten en waarbij na toetsing van theorie en praktijk eenbekwaamheidscertificaat kan worden behaald, verstrekt door de anesthesioloog die voor deopleiding verantwoordelijk is. Men dient tenminste 10 dagen praktijkopleiding gevolgd tehebben, woont dan ongeveer 100 behandelingen bij en verricht tenminste 40 sedatieszelfstandig. Overigens is het de opleider die bepaalt wanneer er voldoende hands-onvaardigheid verkregen is. Sinds 2005 heeft een dertigtal artsen en verpleegkundigen deopleiding met goed gevolg afgesloten. Het certificaat verklaart de professional bevoegd voorPSA bij een specifieke patiëntengroep voor specifieke ingrepen(zwangerschapsafbreking,vasectomie), met beperkingen (zoals BMI < 35, ASA 3 alleen na consult anesthesioloog). Erwordt gebruik gemaakt van een single drug protocol (titratie met propofol) met daarnaastlokale anesthesie als pijnstilling. Verpleegkundigen hebben beperkte competenties: nascreening van de patiënt is het uitsluitend een arts die de indicatie stelt en die opdracht geeftvoor PSA en altijd de mogelijkheid heeft te interveniëren. Beademing is zelden noodzakelijk.Omdat het beademen door middel van maskerballon beademing (bijv. Ambu® ballon) metéén hand veel vaardigheid vereist wordt beademing getraind door middel van een mond-opmaskerbeademing (bijv. Laerdal® pocket mask) met extra zuurstofpoort, dat met tweehanden gemakkelijker te fixeren is. Er is een vervolgtraject (‘terugkomdagen’) en er is dit jaareen begin gemaakt met een schriftelijke auditprocedure (steekproeven van de verslagen)4 .Opvallend is dat de ‘key educational elements’ van Babl3 goed overeenkomen met decomponenten die in de CASA-opleiding aanwezig zijn (zie kader).451. Een persoonlijk opleidingsplan dat het opleidingstraject beschrijft en vermeldt wiede verantwoordelijke opleider is, wie de praktijkopleiders zijn en in welke settingde opleiding plaatsvindt2. Een reader onder redactie van een anesthesioloog waarin de methode en denoodzakelijke vaardigheden en verantwoordelijkheden worden beschreven (voorConceptrichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)188 bij kinderen op locaties buiten de OK, 2009