Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

516. Terndrup TE,Cantor RM,Madden CM.Intramuscular meperidine,promethazine andchlorpromazine:analysis of use ans complications in 487 pediatric emergency departmentpatients.Ann Emerg Med 1989;18;528-53317. Terndrup TE,Dire DJ,Madden CM,Cantor RM,Gavula DP.A prospective analysis ofintramuscular meperidine,promethazine and chlorpromazine in pediatric emergency departmentpatients.Ann Emerg Med 1991;20:31-35.10152025303540458.2 Wat is bekend over veiligheid, effectiviteit en indicaties van lachgas in het kadervan PSA bij kinderen?InleidingLachgas (N 2 0) werd voor het eerst als anestheticum gebruikt in 1844 door Colton (bij hetverwijderen van een tand) en is dus een van de langst gebruikte anesthetica. Anno 2007wordt lachgas wereldwijd nog zeer frequent en dagelijks gebruikt, zowel in de anesthesie alsbij PSA en bij acute pijn.In Nederland wordt lachgas bij kinderen buiten de operatiekamer vooral gebruikt in detandheelkundige behandeling van mensen met een verstandelijke beperking of handicapalsmede van extreem angstige kinderen en volwassenen en heeft in combinatie metgedragsgerichte therapie en lokale anesthesie een hoge effectiviteit. (Makkes 2006)Lachgas wordt in de tandheelkundige setting niet toegediend door een anesthesioloog maardoor een getraind tandheelkundige (zie ook hoofdstuk “Tandheelkundige procedures”).In een landelijke inventarisatie in 2006 van de medicijnen die kinderartsen wel eensgebruiken in het kader van een PSA bleek slechts 1,5% van de responderende kinderartsenwel eens gebruik te maken van lachgas. Lachgas wordt op kinderafdelingen in Nederlandveel minder gebruikt dan in Belgische, Franse, Britse of Amerikaanse ziekenhuizen. Door deeigenschappen die lachgas heeft (zie verder) lijkt het medicijn nochtans zeer geschikt alslicht sedativum bij relatief kleine maar toch pijnlijke en/of angstaanjagende procedures opkinderleeftijd, zeker wanneer het gebruikt wordt in combinatie met een lokaal anestheticumen een niet-farmacologische techniek om de coöperatie van de patiënt bij het inhaleren teoptimaliseren. Met name in het kader van kortdurende procedures zoals plaatsen van eenintraveneuze toegang, beenmerg- en lumbaal puncties, wondverzorging, hechten vansnijwonden en repositioneren van ongecompliceerde fracturen zou lachgas een belangrijkebijdrage kunnen hebben om tot een optimale PSA te komen, zonder dat daarvoor eerst eenintraveneuze (i.v.)-toegang beschikbaar moet zijn. Deze procedures worden nu vaakuitgevoerd zonder enige vorm van PSA of alleen onder lokale anesthesie (bijvoorbeeldEmla) of voor anxiolyse en amnesie bedoelde midazolam waardoor bij een aantal kinderenstevig fixeren (restraint) en/of immobiliseren noodzakelijk kunnen zijn.Lachgas staat in Nederland sinds 2004 sterk ter discussie, met name wat betreft demogelijke risico’s op toxische effecten voor het personeel dat ermee werkt (zie verder:toxiciteit voor het ongeboren kind en effecten op vruchtbaarheid). Daarom wordt desamenvatting van de literatuur over lachgasgebruik in het kader van PSA bij kinderenvoorafgegaan door een uiteenzetting over de eigenschappen van het medicijn en eenliteratuuronderzoek over de mogelijke toxische effecten.Conceptrichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)160 bij kinderen op locaties buiten de OK, 2009