Sedatie en/of analgesie (PSA) bij kinderen - Nederlandse ...

HOOFDSTUK 8. OPMERKINGEN OVER BIJZONDERE MEDICIJNEN58.1 Wat is bekend over veiligheid, effectiviteit en indicaties van medicatiecocktails(bijvoorbeeld lytische cocktail) in het kader van PSA bij kinderen?Zoekstrategie: sedation, cocktail, lytic cocktail, child, radiology, meperidine, pethidine,chloorpromazine, promethazine, adverse events, complications, effectivity1015202530354045InleidingEen cocktail is een combinatie van medicijnen die in een vaste verhouding wordentoegediend. Verschillende cocktails van sedativa, analgetica en/of medicijnen met eensederend effect als bijwerking zijn beschreven en gebruikt in het kader van procedurelesedatie en/of analgesie (PSA). In Nederland worden deze vrijwel uitsluitend gebruikt bijkinderen, die onvoldoende stil kunnen liggen (in verband met jonge leeftijd,ontwikkelingsniveau, gedrag) voor beeldvormend onderzoek (MRI). De meest gebruiktesamenstelling is de lytische (of MPC-) cocktail, samengesteld uit meperidine (2mg/kg,max.40mg), chloorpromazine (0,5mg/kg, max.10mg) en promethazine (0,5mg/kg,max.10mg). Meperidine (een synoniem van pethidine) is een synthetisch opiaat (pijnstillendeffect 10% van morfine met sneller intreden en kortere duur van effect), promethazine is eenantihistaminicum met lichte sederende effecten en chloorpromazine is een fenothiazineantipsychoticum. Alle drie zijn langwerkende medicijnen waarvan de individuelefarmacologische eigenschappen bij kinderen amper onderzocht zijn. De medicatie wordtintramusculair toegediend.In 2007 is uit een enquête onder algemeen kinderartsen in Nederland gebleken dat 7,6% nuen dan en 13,2% vaak de cocktail gebruikt voor PSA.Echter in de CBO richtlijn voor procedurele sedatie en/of analgesie door nietanesthesiologenvan 1998 wordt het gebruik van cocktails als obsoleet beschouwd geziende zeer grote variatie in aanvang en duur van werking, en de kans op oversedering. (CBO1998). Met deze paradox als achtergrond werd de literatuur over gebruik van (lytische)cocktails bij kinderen onderzocht. Er werd ook gebruik gemaakt van literatuur van vóór 1998,omdat de cocktail al ongeveer een halve eeuw wordt gebruikt. De literatuur wordtchronologisch gepresenteerd.Samenvatting van de literatuurSinds de eerste helft van de 20e eeuw wordt het gebruik van cocktails voor sedatie vankinderen in de literatuur beschreven.Na aanvankelijk gebruik bij hartkatheterisatie, heeft uitbreiding naar tandheelkundigeingrepen, wondbehandeling en fractuurrepositie op de Eerste Hulp evenals bij beeldvormendonderzoek plaatsgevonden. Lange tijd was de cocktail vrijwel het enige medicijn, datbeschikbaar was voor procedurele sedatie bij kinderen. Het is daarom niet verwonderlijk datover de cocktail ook de eerste data over effectiviteit en veiligheid ter beschikking kwamen.Onderzoek van Smith had in een studie bij 670 kinderen die een hartkatheterisatie moestenondergaan aangetoond dat een 2:1:1 verhouding van meperidine, promethazine enchloorpromazine de hoogste effectiviteit had. Deze studie is ook de eerste beschrijving vanRichtlijn Sedatie en/of analgesie (PSA)bij kinderen op locaties buiten de OK, 2010 153