Richtlijn 'Antistolling bij tandheelkundige ingrepen' - PAOT

Richtlijn 'Antistolling bij tandheelkundige ingrepen' - PAOT Richtlijn 'Antistolling bij tandheelkundige ingrepen' - PAOT

12.07.2015 Views

Richtlijn ‘Antistolling bij tandheelkundige ingrepen’Uit de gepoolde resultaten van de meta-analyse kwam naar voren dat ook bij combinatie van deindividuele studieresultaten geen significant verschil kon worden aangetoond tussen de intra-oralebloedingstijd bij het stoppen versus continueren van acetylsalicylzuurgebruik. Het gevonden effectwas 1.02 ten gunste van het stoppen van acetylsalicylzuurgebruik. Het 95%-betrouwbaarheidsinterval bedroeg echter 0.29-1.74. Dit betekent dat het verschil niet significant is.Eventueel is er wel een verschil maar ook omdat het betrouwbaarheidsinterval vrij groot is, betekentdit dat de studiepopulatie niet groot genoeg was om dit aan te tonen.4.4 InteractiesAcetylsalicylzuur kan een aantal interacties aangaan met andere medicatie waardoor de bloedingstijdsignificant verlengd wordt. Omdat een verlengde bloedingstijd van belang is bij het bepalen van hetrisico dat gepaard gaat met bepaalde tandheelkundige behandelingen is het verstandig dat detandarts naar het gebruik van deze middelen vraagt. De stoffen die de bloedingstijd vanacetylsalicylzuur kunnen verlengen zijn NSAID’s, ginkgo biloba, kruiden (kattenkruid, dong quai,teunisbloem, moederkruid, knoflook, gember, rode klaver, witte paardenkastanje, groene thee,alfalfa, anijs en ginseng), SSRI’s (28)(30)(31) en coumarinederivaten (29). Er is nog meer medicatie diebij gebruik in combinatie met acetylsalicylzuur de bloedingstijd kan verlengen, maar deze medicatiewordt in Nederland niet voorgeschreven of wordt alleen intramuraal gebruikt.Naar het gebruik van NSAID’s (eventueel bij tandheelkundige ingrepen) zijn een aantalonderzoeken gedaan. Het gebruik van ibuprofen in een lage dosis is geassocieerd met eenbloedverlies van bijna twee keer de normale hoeveelheid (de hoeveelheid bloedverlies bij eengezond persoon die geen medicatie gebruikt) (32)(33)(34). Het verschil bedroeg 31.93 ± 15.72 ml metibuprofen en 17.80 ± 9.57 ml zonder vooraf toegediend ibuprofen. De intra-operatieve bloedingstijdwas ook toegenomen: met gebruik van ibuprofen bedroeg deze 4 minuten en 10 seconden, zonderhet gebruik van ibuprofen bedroeg deze 3 minuten en 48 seconden (P

Richtlijn ‘Antistolling bij tandheelkundige ingrepen’Bovengenoemde kruiden kunnen waarschijnlijk veilig in combinatie met acetylsalicylzuurgebruikt worden, dit is zeker het geval bij ginko biloba (31). Omdat er nog niet veel onderzoek naargedaan is in mensen is het moeilijk een duidelijke aanbeveling te geven over al deze kruiden. Het isaan te bevelen bij het plannen van de behandeling navraag te doen naar deze kruiden en de patiëntte adviseren te stoppen met het gebruik. De hoeveelheid bewijs hiervoor is echter minimaal.Naar het gebruik van SSRI’s en acetylsalicylzuur is weinig onderzoek gedaan. Wel is bekend dat SSRI’seen relatief bloedingsrisico van drie (95% CI 2.1-4.4) met zich meebrengen (28). Dit is waarschijnlijkte wijten aan een vermindering van serotonine opname in de trombocyt. Serotonine komt vrij bij deactivatie van trombocyten en zorgt voor aggregatie. Waarschijnlijk wordt de verhoogdebloedingsneiging nog meer versterkt door het gebruik van SSRI’s en acetylsalicylzuur, hier is echternog geen randomized controlled trial naar gedaan. Er zijn wel enkele observationele en case-controlstudies (29). Het is dus aan te bevelen te overleggen met de arts over de te volgenbehandelingsstrategie als de patiënt SSRI’s gebruikt in combinatie met acetylsalicylzuur.4.5 Couperen van bloedingenMocht er een bloeding optreden na de behandeling dan is de methode van eerste keuze het bijtenop een gaasje voor ten minste 15 minuten. Als het bloeden dan nog niet stopt, kan de wond opnieuwopgevuld worden met een lokaal antihemorragisch preparaat en opnieuw gehecht worden. Deincidentie van postoperatieve bloedingen die niet gestelpt worden met deze maatregels bedraagtslechts 0-3.8% (37). Het gebruik van desmopressine wordt afgeraden in verband met een verhoogdrisico op een hartinfact bij atherosclerotische aandoeningen (meestal de indicatie vooracetylsalicylzuurgebruik) (38).4.6 Synthese en zoekstrategieOm tot de conclusie te komen, hebben we een groot aantal artikels gebruikt. Vanwege een gebrekaan tijd was het niet mogelijk een uitgebreide beoordeling van alle artikels te maken. We hebben ditwel gedaan voor de artikels die we gebruikt hebben om de systematic review mee te schrijven. Deandere artikels hebben we globaal beoordeeld.De PICO-vraag voor deze deelvraag bestond uit de volgende componeneten:- P: patiënten die acetylsalicylzuur gebruiken als antistollingsmedicatie;- I: het continueren van acetylsalicylzuurgebruik voorafgaand aan en tijdens detandheelkundige behandeling;- C: het stoppen van acetylsalicylzuurgebruik voorafgaand aan en tijdens de tandheelkundigebehandeling;- 26 -

<strong>Richtlijn</strong> ‘Antistolling <strong>bij</strong> <strong>tandheelkundige</strong> ingrepen’Bovengenoemde kruiden kunnen waarschijnlijk veilig in combinatie met acetylsalicylzuurgebruikt worden, dit is zeker het geval <strong>bij</strong> ginko biloba (31). Omdat er nog niet veel onderzoek naargedaan is in mensen is het moeilijk een duidelijke aanbeveling te geven over al deze kruiden. Het isaan te bevelen <strong>bij</strong> het plannen van de behandeling navraag te doen naar deze kruiden en de patiëntte adviseren te stoppen met het gebruik. De hoeveelheid bewijs hiervoor is echter minimaal.Naar het gebruik van SSRI’s en acetylsalicylzuur is weinig onderzoek gedaan. Wel is bekend dat SSRI’seen relatief bloedingsrisico van drie (95% CI 2.1-4.4) met zich meebrengen (28). Dit is waarschijnlijkte wijten aan een vermindering van serotonine opname in de trombocyt. Serotonine komt vrij <strong>bij</strong> deactivatie van trombocyten en zorgt voor aggregatie. Waarschijnlijk wordt de verhoogdebloedingsneiging nog meer versterkt door het gebruik van SSRI’s en acetylsalicylzuur, hier is echternog geen randomized controlled trial naar gedaan. Er zijn wel enkele observationele en case-controlstudies (29). Het is dus aan te bevelen te overleggen met de arts over de te volgenbehandelingsstrategie als de patiënt SSRI’s gebruikt in combinatie met acetylsalicylzuur.4.5 Couperen van bloedingenMocht er een bloeding optreden na de behandeling dan is de methode van eerste keuze het <strong>bij</strong>tenop een gaasje voor ten minste 15 minuten. Als het bloeden dan nog niet stopt, kan de wond opnieuwopgevuld worden met een lokaal antihemorragisch preparaat en opnieuw gehecht worden. Deincidentie van postoperatieve bloedingen die niet gestelpt worden met deze maatregels bedraagtslechts 0-3.8% (37). Het gebruik van desmopressine wordt afgeraden in verband met een verhoogdrisico op een hartinfact <strong>bij</strong> atherosclerotische aandoeningen (meestal de indicatie vooracetylsalicylzuurgebruik) (38).4.6 Synthese en zoekstrategieOm tot de conclusie te komen, hebben we een groot aantal artikels gebruikt. Vanwege een gebrekaan tijd was het niet mogelijk een uitgebreide beoordeling van alle artikels te maken. We hebben ditwel gedaan voor de artikels die we gebruikt hebben om de systematic review mee te schrijven. Deandere artikels hebben we globaal beoordeeld.De PICO-vraag voor deze deelvraag bestond uit de volgende componeneten:- P: patiënten die acetylsalicylzuur gebruiken als antistollingsmedicatie;- I: het continueren van acetylsalicylzuurgebruik voorafgaand aan en tijdens de<strong>tandheelkundige</strong> behandeling;- C: het stoppen van acetylsalicylzuurgebruik voorafgaand aan en tijdens de <strong>tandheelkundige</strong>behandeling;- 26 -

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!