Tijdschrift voor en over Jenaplanonderwijs - Nederlandse ...

Arina de HeerRECENSIESKIEZEN VOOR EENBASISSCHOOLWaarom een boekje voor ouders?'De eerste gang naar de basisschool iseen mijlpaal in het leven van een jongkind. Daar zal een belangrijk deel van devorming van het kind plaatsvinden. Daarwordt de basis gelegd voor het vervolgonderwijsen het leven in de maatschappij.Geen wonder dat de keuzevoor een basisschool een belangrijke is.'Aldus een deel van de tekst op de achterkantvan het boekje 'Kiezen voor eenbasisschool', dat als ondertitel heeft:Informatie voor ouders.Vroeger kozen ouders nog vaak vooreen basisschool dicht bij huis en vaneen denominatie die aansluit bij huneigen overtuiging past. Maar met deautonomievergroting van de scholenverandert ook het keuzeproces bij deouders. Scholen verschillen meer vanelkaar dan vroeger en er valt dus meerte kiezen. De vraag wordt dus nijpenderhoe je als ouders een bewuste keuskunt maken.Dit boekje biedt ouders een caleidoscoopaan elementen, waarop gelet kanworden bij die keuze. Systematischdoet de auteur die elementen uit dedoeken en geeft concrete tips en vragendie ouders zichzelf en de school kunnenstellen.In een bijlage is een uitgebreid analyseinstrumentopgenomen met 84 vragendie ouders aan een school zouden kunnenstellen.Hoe is mijn kind?Allereerst wordt het betreffende kindonder de loep genomen: hoe is mijnkind? Dit hoofdstuk eindigt met een'vragenlijst om een beeld te krijgen vaneen kind', waarin meer dan dertig vragenstaan opgenomen rondom thema'sals: zelfstandigheid, motivatie, intelligentie,sociale, emotionele en creatievevaardigheden.Daarna zijn de ouders zelf aan de beurt:wat vinden zij belangrijk aan een school.Ook hier weer een aantal vragen, waarouders hun gedachten over kunnenlaten gaan, zoals: belang van prestatienaast ontwikkeling van creatieve, socialeen emotionele vaardigheden van hetkind, belang van de betrokkenheid vanouders bij de school, belang van godsdienstigeovertuiging, schoolmilieu ennabijheid.Hoofdstuk 3 geeft een helder overzichtvan de verschillende richtingen vanscholen: denominaties, diverse soortenscholen met een bijzondere pedagogiek(Jenaplan, Montessori etc.). Een erginformatief hoofdstuk voor ouders diesnel een overzicht willen hebben van deverschillende richtingen in het nederlandseonderwijsbestel.Dan volgt een hoofdstuk over hoe deschool het onderwijs invult: daarin komtde visie van de school aan bod, hetbelang dat de school hecht aan prestaties,klassikaal of gedifferentieerd onderwijsen het sociale klimaat. Een aardigetip in dit verband is de suggestie aanouders om eens tijdens een pauze ophet speelplein rond te kijken; dat geefteen aardige indruk van de sfeer en hetsociale klimaat.Goede leerkrachtIn het hoofdstuk over de leerkrachtenwordt een profiel geschetst van degoede leerkracht: allereerst natuurlijkeen goede klassemanager, die metenthousiasme kinderen weet te motiveren.Maar vooral ook iemand die instaat is tot reflectie op eigen handelenen bereid is zich permanent bij te scholen.Ouders wordt gesuggereerd deleerkrachten van een school te vragennaar hun taakopvatting, om zo inzichtte krijgen in de persoon van de leerkracht.Hoofdstuk 6 gaat in op hoe de zorgvoor de leerling vorm krijgt: wat is zorgverbreding,hoe is de relatie met hetspeciaal onderwijs, hoe denkt deschool over zittenblijven en hoereageert de school op pesten.Uitgangspunt bij het contact metouders - hoofdstuk 7 - is volgens deauteur dat 'voor het goed functionerenvan een kind een goede wisselwerkingtussen ouders en de leerkracht van hetgrootste belang is'. Dit uit zich nietalleen in de formele vertegenwoordigingvan ouders in ouderraad enMedezeggenschapsraad en de informelebetrokkenheid van ouders bij activiteiten,maar ook in hoe de schoolrapporteert over de leerresultaten vande kinderen en hoe wordt omgegaanmet dialect en streektaal.Hoofdstuk 8 bespreekt nog een aantal'overige' aspecten, zoals: het schoolmilieu- de auteur plaatst kritische kanttekeningenbij het hardnekkige misverstanddat scholen met buitenlandsekinderen altijd een lager onderwijsniveauzouden hebben -, de klassegrootte,de combinatieklas, de ouderbijdrage,overblijven, afstand tot de school enhet schoolmeubilair.De hoofdstukken 9 en 10 zijn bedoeldvoor ouders, die al een kind op schoolhebben: 'voorbereiding op de rapportbespreking'en 'voorbereiding op hetvervolgonderwijs'. Het eerste hoofdstukbespreekt de diverse ontwikkelingsgebieden(cognitieve, emotionele, sociale,motorische en creatieve ontwikkeling)en de zelfwerkzaamheid. Iedere omschrijvingwordt afgerond met een aantalvragen die ouders aan de leerkrachtkunnen stellen. Het tweede hoofdstuklegt uit welke toetsen er zijn en de roldie ouders hebben in het bepalen vanhet vervolgonderwijs aan hun kind.Het laatste hoofdstuk geeft inzicht inde wettelijke regels die bestaan overhet basisonderwijs en over de financiering.Verder bespreekt het de kerndoelenen beschrijft een aantal instantiesom de school heen, zoals de schoolbegeleidingsdienst,de schoolarts ende inspectie.Voor wie?Kortom: een boekje dat op een helderemanier inzicht biedt in de elementen dieeen rol spelen bij schoolkeuze.Maar voor wie eigenlijk? Hoe bereik jemet een dergelijk boekje juist die oudersdie zich afvragen hoe ze een goedekeuze kunnen maken. Zouden die naarde boekhandel stappen op zoek naareen dergelijk boekje?Wellicht is dit meer een boekje voorscholen en crèches. Scholen zouden erhun voordeel mee kunnen doen door inhun voorlichting aan ouders antwoordte geven op de vragen die het boekjeopwerpt. Wat dat betreft kan het zelfs26MENSEN-KINDERENNOVEMBER 1996