Tijdschrift voor en over Jenaplanonderwijs - Nederlandse ...

Tekendidactici waarschuwen hierook voor, want kinderen zijngeneigd om bij beloning het beloondegedrag te herhalen. De eenmaalgeprezen boom verschijnt opelk blaadje en het kind tekent nietanders meer. Dit kan een verstarringin de ontwikkeling van hettekenen van het kind tot gevolghebben.Andere ouders en groepsleid(st)erszijn geneigd vanuit een overdaadaan perfectionisme elke kindertekeningaf te kraken. 'Moet dat eenboom voorstellen?' Willen we detekenlust van de kinderen in dekiem smoren, dan moeten we zohandelen. Gedrag dat bestraftwordt zal zich (meestal) niet herhalen,ofwel het kind is uitgetekend.Een ieder zal begrijpen dat nochalleen prijzen, noch alleen afkrakende juiste handelwijze is om eengezonde en verantwoorde tekenlustbij onze kinderen te bewerkstelligen.De Jenaplanliteratuur roemt deauthenticiteit van de opvoeder.Ouders en groepsleid(st)ers, aanons de taak om eerlijk te zijn. Echtzeggen wat je van een werkstukvindt, maar wel op een kindvriendelijkemanier graag.Maar met authenticiteit zij we ernog niet. Kijk niet alleen naar heteindprodukt, maar neem in je'beoordeling' mee hoe het kind tothet werkstuk is gekomen (hettekenproces). Een niet gelijkendeboom, waar het kind enthousiastaan gewerkt heeft, behoeft zekerzoveel positieve waardering als eenperfect gelijkende boom, die echterzonder enige moeite gemaakt is.Ga ook tijdens het werk kijken engeef dan de nodige aandacht, inplaats van alleen achteraf. Juist tijdenshet werken kun je de kinderenadviezen of hints geven, beter danachteraf. Ook afkraken mag best:'Wat ben jij er een rommeltje vanaan het maken', mits terecht.Vraag bij het bekijken van eenwerkstuk altijd naar het verhaal dater achter zit. Een verhaal achter eentekening is vaak het bewijs van eendoordachte tekening: 'Dit heb ik oppapier willen zetten'.Beloon vooral nieuwe initiatievenop tekengebied. 'Wat goed dat jedat zo geprobeerd hebt' en biedtzelf enthousiast eens wat andersaan (ander materiaal, andere techniek).Wil je de creativiteit bij kinderen instand houden en wil je graag dat zezich (op tekengebied) steeds verderontwikkelen, doseer dan je 'prijzenen kraken' en heb oog voor zowelproces als produkt.Veel plezier met het begeleiden vanje tekenende kind.PeterWie klaar is mag tekenen'Zal ik het es tekenen?' is standaardbij Jan.Hij tekent de gymnastiek-opstelling,de laatste zet op het schaakbord,de boot die op schoolgemaakt wordt, wat eraan mankeerten hoe het verder moet.Dit zijn tekeningen die de zaakschematisch weergeven omdat hijzo'n domme moeder heeft die eranders de ballen niet van snapt.Hij begint altijd wel met het memondeling uit te leggen maar ikschijn antwoorden te geven waardoorhij denkt dat hij het me danmaar moet laten zien.Ik herinner me van Janneke dathaar kleuterjuf eens opmerkte 'zevertelt met haar tekeningen meerdan dat ze zegt'.En inderdaad die tekende enormeverhalen waar ik dan weer boekjesvan maakte en het erbij schreef.Elly tekent meer op mooi. Zij heeftzich gespecialiseerd in een aantalonderwerpen, waarvan 'Snoepie'de meest frequente is. Feit is dat zealle drie goed kunnen tekenen en ikheb wel eens stiekem gedacht:'konden ze maar wat minder goedtekenen en wat beter spellen, daarkom je uiteindelijk toch verder meein de maatschappij'. Dat mag je alsmoeder niet denken natuurlijk endaarvoor bied ik dan bij deze mijnexcuses aan.Toch is waardering voor goed kunnentekenen voornamelijk te vindenin de privé-kring en hobbysfeer. Ikheb nog nooit een leerkracht horenzeggen 'Pietje komt er wel hoor, hijkan zo mooi tekenen!'Niet dus. Voordat iemand zo goedkan tekenen dat hij of zij de kostermee kan verdienen is nog heelwat.Tekenen. Is het te leren? Is het aanleg?Ik denk beide.Als ouders belangstelling hebbenhelpt in elk geval wel!Zorg dat er tekenmateriaal thuis isen zet dat onder handbereik.Die kinderen die thuis gewoon altijdvelletjes papier op tafel hebben liggenmet een pot potloden of viltstiften,tekenen allicht meer dan diekinderen die eerst het tekenmateriaalop moeten zoeken en misschienwel op hun eigen kamer wordengeacht te tekenen. Dat komt latervanzelf wel.Wat ik ook altijd zo erg vind is wanneerkinderen op school klaar zijnmet iets en dan mogen gaan tekenen.Dus weer eerst de spelling endan het tekenen, waarbij de zwakkeleerders dus nooit aan tekenen toekomen. Van mijn eigen lagereschooltijd herinner ik me nog datwe op zaterdagmorgen mochtentekenen nadat we het gedicht, datwe mee naar huis hadden om teleren, opgezegd hadden.Sommige van mijn klasgenotenhebben dat jaar nooit een tekeninggemaakt!Gelukkig is tegenwoordig elke leerkrachtwel overtuigd van het feit dattekenen een vak is, ook op debasisschool!Anna.MENSEN-KINDERENNOVEMBER 1996 19