Horizon - ABC Redactie

Paulus onder de filosofen
Vakanties met aandacht en zorg
24 april 2009 � 17e jaargang nr. 8
Tijdschrift van de Protestantse Gemeenten Amsterdam en Amstelveen
Inventarisatie jeugdwerk: dromen en dilemma’s

STICHTING ALLE-DAG-KERK
Middagpauzedienst iedere woensdag van 12.40 - 13 uur, vooraf samenzang. Engels Herv. Kerk, Begijnhof, A’dam
Voorganger organist
29 april Ds. W.G.J. v.d. Sluys Overveen Everhard Zwart
6 mei Ds. B.H. Weegink Katwijk aan Zee Rob van Dijk
13 mei Dr. Antoine Bodar Amsterdam Wim Magré
20 mei Prof. Dr. A. van der Meiden Nijverdal Everhard Zwart
27 mei Ds. R. Stiemer Den Haag Rob van Dijk
3 juni Mw. Lt.Kol. C.A. Voorham Almere Wim Magré
De diensten worden op dinsdag op dezelfde tijd uitgezonden
via Radio Bloemendaal, 269 M, 1116 kHz. Info: tel. 020- 6443290 of 020- 6221921 of www.alledagkerk.nl
‘Alles wat adem heeft’
Het boekje ‘Alles wat adem heeft’
begint met een korte inleiding
over de psalmen en de rol die zij
dankzij Calvijn zijn gaan spelen
in de protestantse kerkdiensten
in Nederland. Verder bevat het
een aantal bewerkingen van
psalmteksten.
Van een bewerking uit de tijd van
Calvijn tot eigentijdse bewerkingen van
hedendaagse dichters als Karel Eykman
en Huub Oosterhuis. Portretjes van
mensen die, professioneel of als hobby,
bezig zijn met de psalmen geven het
boekje een persoonlijk tintje. Aandacht
voor de psalmen in de vroege kerk
en het Jodendom bieden een bredere
achtergrond. Om zelf te lezen, uit te
zingen, uit voor te lezen, om weg te
geven.
Het boekje kost � 4,50, vanaf 10
exemplaren � 4,-. Te bestellen via
bestellingen@pkn.nl, tel. (030) 880 13
37.
U ontvangt het boekje ook als u
deelneemt aan de Psalmzingavond
’Alles wat adem heeft’. Zie bladzijde 7
en www.pkn.nl/calvijnjaar.

Horizon is een uitgave van de Protestantse
Gemeenten Amsterdam en Amstelveen
en verschijnt 1 keer in de 14 dagen.
ALGEMENE INFORMATIE
Redactieadres:
Bureau Protestantse Kerk Amsterdam
Van Limmikhof
Nieuwe Keizersgracht 1A
1018 DR Amsterdam
Openingstijden: 10-16 uur
Telefoon 020 53 53 706
Fax 020 53 53 720
e-mail: horizon@protestantsamsterdam.nl
www.protestantsamsterdam.nl
www.protestantsamstelveen.nl
www.protestantsbuitenveldert.nl
Redactiesecretariaat:
Baukje Bos-Burggraaff - 020 53 53 705
Hanna van Dorssen - 020 53 53 704
Redactie:
Jaap Doolaard, Hanna van Dorssen, Gerard
Eijkelenboom (voorzitter), Wim Kloppenburg, Ad van
Nieuwpoort, Piet Koenes
Bureauredactie:
Iris Stekelenburg, www.abcredactie.nl
Redactie Blikveld:
Paula Biallas, Anna Bosma, Tom Brown, Malte
Büschen, Anne-Meta Gerritsen (eindredacteur), Janna
Gyll, Iain Majcher, Gwenno Teifi, Sjaak Teuwissen
(coördinator), Dorottya Veres, Anne-Sophie Weichelt
Medewerkers aan dit nummer:
Willemien Boot, Baukje Bos-Burggraaff, Wim
Kloppenburg, Pieter Licht, Veronique Lindenburg,
Inger van Nes, Wilken Veen, Arie Spijkerboer
Inleverdata:
Horizon nr. 10 redactionele kopij (in overleg met de
redactie): maandag 04-05-2009
Wijkberichten/agenda: maandag 11-05-2009
Horizon nr. 11 redactionele kopij (in overleg met de
redactie): maandag 18-05-2009
Wijkberichten/agenda: maandag 25-05-2009
KERKDIENSTEN
Opgaven van kerkdiensten moeten worden gezonden
naar Jacqueline Michielsen, Nieuwe Keizersgracht 1A,
1018 DR Amsterdam, e-mail: jacqueline.michielsen@
protestantsamsterdam.nl, telefoon 020 53 53 701
(10-16
uur)
ABONNEMENTEN
Opgave of wijzigingen: Jacqueline Michielsen
Adres: zie ‘Kerkdiensten’
E-mail: horizon.abonnementen@
protestantsamsterdam.nl
Een abonnement kost � 30,- (of minder als dit bedrag
bezwaarlijk is).
ADVERTENTIES
Ivo Jansen op de Haar
Nieuwe Gieterssstraat 5-III
1015 ZB Amsterdam.
Telefoon 020 63 86 242 of 06 19 356 690
Informatie: ivo.horizon@gmail.com
Tarief op aanvraag
Sluitingstijd 10 dagen voor verschijning
KERKBALANS
Bankrekeningnummer 63.58.01.213
t.n.v. Protestantse Gemeente te Amsterdam
inzake Kerkbalans
GRAFISCHE VERZORGING
Koninklijke BDU
Grafisch Bedrijf B.V., Barneveld
Vanaf dit nummer schrijven de auteurs
van het aparte katern de Verbreding
met enige regelmaat in Horizon. Zij
verzorgen voor Horizon artikelen waarin
het gaat om het samen bestuderen
en leren van Schrift en traditie. De
redactie verheugt zich erover dat deze
artikelen voortaan zijn opgenomen
in Horizon en daarmee een groter
lezerspubliek zullen krijgen dan
voorheen.
Horizon besteedt in dit Calvijnjaar
voor de tweede keer aandacht aan de
Psalmen. Het was Calvijn die deze
liederenschat uit de Bijbel liet vertalen
en op muziek zetten. Zo werden de
psalmen voor velen geliefde liederen,
die met mensen meegaan op hun
levensweg. Een bijzondere erfenis die
in zijn geheel (150 psalmen) is terug te
vinden in het Liedboek voor de kerken.
Het Protestants Jeugdwerk Amsterdam
4
6
8
10
22
23
24
26
27
28
Redactioneel
Paulus onder de filosofen
Calvijn en de Psalmen (2)
Het gaat om relaties
Cover:
De apostel Paulus (ca.
1540). Geschilderd
door Jan van Scorel
(1495-1562).
Copyright Museum
Catharijneconvent,
Utrecht.
onderzocht wat de dromen en
verlangens zijn voor het jeugdwerk in
de wijkkerken en hoe dat zich verhoudt
tot de realiteit. Op een goed bezochte
visiedag in maart werd dit onderzoek
gepresenteerd en is nagedacht over de
stappen die nu gezet gaan worden.
Bent u op zoek naar een geschikt
vakantieadres voor uzelf of voor
iemand anders die aan vakantie toe is,
lees dan over de mogelijkheden die het
Vakantiebureau biedt.
Vergeet niet u op te geven voor de
opening van het Protestants Centrum
Amsterdam op 17 mei! Welkom in de
Hof van (H)Eden bij onder meer de
lunch, de Calvijnvoorstelling en bij het
optreden van zangeres Denise Jannah.
Met een hartelijke groet namens de
redactie,
Hanna van Dorssen
In Memoriam: Paul Aalders
'En de wind steekt op'
Signaal: In de veertig
Vakanties met aandacht en zorg
Inhoud
Inventarisatie jeugdwerk: dromen en dilemma’s
Blikveld
Communicatie van, voor en met de wijkkerken
Horizon 8, 24 april 2009 3

Leerhuis
Het Leerhuis Amsterdam
Tenach & Evangelie ontdekt dat
hedendaagse filosofen onder
de indruk zijn van Paulus en
vinden dat hij wat te melden
heeft. Een ontdekking met
verrassende uitkomsten.
Spelbederver?
Het zal u niet ontgaan zijn dat er
een opleving zit in de belangstelling
voor Calvijn, naar aanleiding van de
viering dit jaar van zijn vijfhonderdste
geboortedag op 10 juli. Maar wist
u ook dat Paulus weer in de lift zit?
Jarenlang was dat, in ieder geval in
wat meer progressieve kringen binnen
kerk en theologie, niet het geval. De
algemene opvatting was – populair
weergegeven – dat Jezus wel een toffe
peer was: elkaar liefhebben weet-je-wel
en peace en zo, maar Paulus, die werd
toch algemeen beschouwd als de grote
spelbederver. Paulus had van die mooie
opvattingen van Jezus een gedegen
leer gemaakt, waar geen speld tussen
te krijgen was en waarmee je maar
weinig kon beginnen. En dan die zware
leerstukken over de uitverkiezing en de
rechtvaardiging en zo. Nee, dat was het
niet voor een modern mens.
Paulus in de belangstelling
Maar zie, alweer een aantal jaren
geleden begon een voorzichtige omslag.
Paulus werd opnieuw in positieve zin
bestudeerd, niet alleen door theologen,
maar ook door filosofen, niet kerkelijk
georiënteerde linkse filosofen nog
wel. De Franse filosoof Alain Badiou
(geboren in 1937) schreef in 1997 een
boek over Paulus, dat begin dit jaar
in het Nederlands werd uitgegeven:
Paulus. De fundering van het universalisme
(Kok/Ten Have). Drie jaar later volgde
de Italiaanse filosoof Giorgio Agamben
(geboren in 1942) met een studie naar
aanleiding van Paulus’ Romeinenbrief.
Dat boek is helaas niet in het
Nederlands verschenen, dus als u net
als ik geen Italiaans leest, moet u het
doen met de Duitse vertaling: Die Zeit,
die bleibt. Ein Kommentar zum Römerbrief
4 Horizon 8, 24 april 2009
Wilken Veen
Paulus onder de
De apostel Paulus door Jan van Scorel (ca. 1540).
(Suhrkamp Verlag). Als u van beide
boeken, of zelfs van beide filosofen
nog nooit gehoord heeft, neem ik u dat
helemaal niet kwalijk. Tot
een paar jaar geleden gold
dat voor mij ook. Maar ze
zijn wel buitengewoon interessant en
ik zal u heel in het kort proberen uit
te leggen, waarom wij in het Leerhuis
Amsterdam Tenach & Evangelie aan
deze filosofen in de afgelopen maand
een leerhuis wijdden.
Twee filosofen
In de filosofie van Badiou staat het
‘evenement’, de gebeurtenis, centraal.
Niet het ‘zijn’ of het ‘bewustzijn’
bepaalt de geschiedenis, maar het
evenement. Er gebeurt iets, iemand
zegt iets of iemand doet iets en
opeens wordt het herkend als een
gebeurtenis, een evenement, dat van
In gesprek met Paulus
betekenis is. Het is eigenlijk niet eens
de gebeurtenis zelf, maar de breed
gedragen vaststelling, dat het een
evenement is, een vaststelling die
vanzelfsprekend pas na het gebeuren
tot stand kan komen. Zo zou – ik
noem maar een actueel voorbeeld – de
verkiezing van Obama zo’n evenement
kunnen blijken te zijn.
En waarom heeft deze Badiou dan
iets met Paulus? Hij ziet Paulus als de
grondlegger van het universalisme.
De opstanding van Christus, afgezien

filosofen
van de vraag of die historisch is,
zegt Badiou erbij, wordt door Paulus
geproclameerd tot een evenement,
dat een beslissende wending geeft
aan de wereldgeschiedenis. En hij
spreekt daar alle mensen, Joden en
Grieken, mannen en vrouwen, slaven
en vrijen, op dezelfde wijze mee aan.
Hij proclameert daarmee tegelijkertijd,
dat zij in het licht van deze gebeurtenis
allen gelijk zijn.
De filosoof Agamben heeft
verwantschap met de denkwijze
van Badiou, maar is ook een heel
andere denker. Hij is vooral een
volgeling van de Joodse filosoof
Walter Benjamin (1892-1940), van
wie hij de uitgave in het Italiaans
verzorgde. Hij ziet in Paulus een met
Walter Benjamin verwante geest, een
radicale messianist. Wat bij Badiou
het evenement is dat op beslissende
wijze ingrijpt in de werkelijkheid, is
bij Agamben het messiaanse, dat het
heersend vertoog als het ware opschort
en tenminste tijdelijk buiten werking
stelt. Dat is, volgens Agamben, wat
Paulus doet met zijn messiaanse
‘opheffing’ van de wet.
Leren is een taak van de kerk
Ik kan natuurlijk niet in twee alinea’s
het belang van deze filosofen duidelijk
maken, maar wellicht heeft u interesse
gekregen. U denkt misschien: ‘zware
en moeilijke stof hoor, wat daar in het
Leerhuis aan de orde wordt gesteld’. Ik
wil daar twee antwoorden op geven.
1 In de eerste plaats, dat het Leerhuis
Amsterdam Tenach & Evangelie
cursussen op verschillende niveaus
aanbiedt.
2 En in de tweede plaats, dat het
Leerhuis het van groot belang acht
de kloof die er is ontstaan tussen
theologie en filosofie, tussen
binnenkerkelijk en buitenkerkelijk
denken, al kan die niet zomaar gedicht
worden, in ieder geval niet groter te
laten worden. We proberen dit door
enerzijds de moderne cultuur en
geesteswereld binnen het gezichtsveld
van kerkmensen te brengen. Zoals
met deze serie over Paulus onder de
filosofen en de zaterdagochtenden
met de filosoof Prof. Theo de
Boer. Anderzijds doen we dat door
buitenkerkelijke denkers via de serie
‘Het grote gesprek’ te confronteren
met de ontwikkelingen binnen de kerk
en onder kerkmensen. Zo kan er over
en weer worden geleerd en dat is een
wezenlijke taak van de kerk.
Wilken Veen is predikant voor het Leerhuis
Amsterdam Tenach & Evangelie (LATE):
www.leerhuisamsterdam.nl.
Verbreding in Horizon
Vanaf dit nummer is het losse
katern Verbreding opgenomen in
Horizon. In plaats van dit aparte
katern zult u met een zekere
regelmaat in Horizon artikelen
tegenkomen die iets vertellen
over het werk van het Leerhuis
Amsterdam Tenach & Evangelie.
Het samengaan van de Verbreding
en Horizon is een nieuwe stap in
een ontwikkeling die ooit begon
met het Maandbericht van Groot-
Zuid en Bekirbenoe van Tenach en
Evangelie. In 1996 gingen die twee
op in het Quadraatschrift van het
Centrum voor Leren en Vieren. Na
de opheffing van het Centrum zette
het Leerhuis Amsterdam Tenach
& Evangelie de leeractiviteiten
van deze voorgangers voort. Daar
hoorde ook een eigen blad bij. Dat
werd de Verbreding als katern van
Horizon.
Maar het Leerhuis Amsterdam is
niet als een aparte club bedoeld.
Het heeft de opdracht van de
kerkenraad van de Protestantse
Kerk Amsterdam om het leren
binnen de gemeente te verzorgen
en te ondersteunen. Het Leerhuis
is een organisatie in dienst van de
hele gemeente. Daar hoeft geen
eigen clubblad bij. Binnen het
blad Horizon is genoeg ruimte te
vinden om de tradities van onze
roemruchte voorgangers voort te
zetten. Rubrieken uit de Verbreding
blijven bestaan, zoals ‘Gevierde
Schrift’, de neerslag van de lezing
van het Bijbelgedeelte dat door
het Amstelpreekteam aan de orde
wordt gesteld in Amsterdamse
protestantse kerken. Ook zal af en
toe worden geput uit de ‘Midrasj’,
de rijke schat van originele,
geestrijke (en vaak geestige)
commentaren van Joodse rabbi’s op
Bijbelteksten uit vroeger eeuwen.
Op www.leerhuisamsterdam.
nl vindt u meer informatie over
het programma van het Leerhuis.
Het Leerhuis Amsterdam
Tenach & Evangelie wil een
ontmoetingsplaats zijn rondom de
Bijbelse geschriften waar mensen
van binnen en buiten de kerk
welkom zijn. Een plaats waar het
kan gaan over alle kleine en grote
vragen van het leven.
Paulus. De
fundering van het
universalisme
Alain Badiou
Kok/Ten Have
ISBN
97890259756790
�22,50
Horizon 8, 24 april 2009 5

Calvijnjaar
Calvijn en de Psalmen horen
bij elkaar. Calvijn gaf de aanzet tot
het vertalen, berijmen en op muziek
zetten van de psalmteksten. Het
is aan hem te danken dat we deze
eeuwenoude schat nog altijd in
zijn geheel, alle 150, terugvinden
in het Liedboek voor de kerken.
De grootste zorg
In het eerste artikel van deze serie
(Horizon nummer 3, 13 februari)
schreef ik over het ontstaan van het
Psalmboek van Genève. Twee zeer
vakbekwame dichters, Clément Marot
en Théodore de Bèze berijmden in
opdracht van Calvijn alle 150 psalmen
in een voor de gemeente goed zingbare
vorm. We zagen dat Marot en De Bèze
daarbij hebben geprobeerd zo dicht
mogelijk bij de Hebreeuwse grondtekst
te blijven. Als goede poëten hadden ze
daarbij niet alleen veel aandacht voor
de inhoud maar ook voor de vorm van
hun verzen: strofenbouw, accenten,
versvoeten, ritmiek, rijmschema – aan
alles werd de grootste zorg besteed.
Om eenvormigheid te vermijden,
hanteerden ze voor de 150 psalmen
maar liefst 108 verschillende
strofevormen, wat de componisten
inspireerde tot het schrijven van 124
verschillende melodieën. *)
Gemeentezang in Straatsburg
We spreken meestal van het
‘Psalmboek van Genève’ of ‘Geneefse
Psalter’. De eerste uitgave kwam
echter niet tot stand in Genève maar
in Straatsburg. Calvijn was in 1536 in
Genève als predikant aangesteld, maar
moest in 1538 vertrekken vanwege
een conflict met het stadsbestuur, dat
Calvijns opvattingen te streng vond. Hij
werd toen voorganger van de Franse
vluchtelingengemeente in Straatsburg
(zie ook de bijdrage van Jaap Doolaard
in Horizon nummer 2). In 1541, na
een raadswisseling in Genève, keerde
Calvijn naar die stad terug.
Straatsburg is altijd een belangrijke (en
6 Horizon 8, 24 april 2009
Wim Kloppenburg
Titelpagina en Psalm 1 uit het Straatsburgse
boekje. Er zijn in de melodie van Psalm 1
later enkele wijzigingen aangebracht, maar
in feite is dit dezelfde melodie als in ons
Liedboek.
ook vaak bevochten) schakel geweest
tussen Frankrijk en Duitsland. In de
Duitstalige reformatorische gemeente
in Straatsburg was de gemeentezang al
vroeg tot bloei gekomen, vooral door
de invloed van Luther. In 1525 schrijft
een bezoeker van de Duitse dienst:
De prediking gaat gepaard met liederen,
die uit het Hebreeuwse Psalmboek in
de volkstaal zijn vertaald, waarbij de
vrouwenstemmen zich zo wonderlijk mooi
vermengen met die van de mannen, dat het
een vreugde is om er naar te luisteren.
Ongetwijfeld is Calvijn geïnspireerd
geraakt door de gemeentezang in
deze zustergemeente; hij heeft zelfs
een aantal melodieën overgenomen.
Sommige Straatsburgse melodieën
komen dus zowel in de Duits-lutherse
als in de Frans-calvinistische traditie
voor. Een bekend voorbeeld is de
melodie ‘Es sind doch selig alle die…’,
oorspronkelijk behorend bij de Duitse
berijming van Psalm 119. In de Duitslutherse
wereld is deze melodie vooral
bekend geworden met de tekst ‘O
Mensch, bewein dein Sünde groß’
(onder meer door Bach gebruikt in
de Matthäus Passion); in de Franscalvinistische
traditie is deze melodie
(met slechts een kleine wijziging)
gebruikt voor Psalm 36/68.
Calvijn en de
Hetzelfde geldt voor de melodie
die in Straatsburg werd geschreven
voor Psalm 137, ‘An Wasserflüßen
Babylon’. Bij de lutheranen werd deze
melodie later vooral gebruikt voor het
passielied ‘Ein Lämmlein geht und
trägt die Schuld’ (zie Gezang 187 in het
Liedboek); in de calvinistische bundels
vinden we de wijs genoteerd bij de
Lofzang van Zacharias (Gezang 67).
Eerste bundeltje psalmen
Het eerste bundeltje met Franse
psalmen verscheen in 1539 in
Straatsburg onder de titel Aulcuns
pseaulmes et cantiques mys en
chant. De bundel bevat negentien
psalmberijmingen en drie gezangen:
de Lofzang van Simeon, de Tien
Geboden en de Geloofsbelijdenis.
Negen berijmingen zijn van de
hand van Calvijn, de overige zijn
gemaakt door Clément Marot. Marot
was als hofdichter verbonden aan
het Franse hof, maar hij moest in
1535 vanwege zijn reformatorische
sympathieën vluchten. Hoe hij precies
met Calvijn in contact is gekomen
en hoe hij betrokken is geraakt bij
het berijmen van de psalmen, is niet
geheel duidelijk. Maar je kunt uit zijn
medewerking aan de psalmberijming
de verrassende conclusie trekken dat
Calvijn veel minder ‘calvinistisch’ was
dan velen van zijn volgelingen. Marot
had namelijk als hofdichter behalve
serieuze dichtwerken ook een aantal
frivole en erotische chansons op zijn
naam staan. Voor Calvijn was dat
blijkbaar geen bezwaar; hij herkende de
vertaalkundige en poëtische kwaliteiten
van Marots werk en besloot zijn eigen
berijmingen terug te nemen. In de
latere Geneefse psalmboeken komen
we geen teksten van Calvijn meer
tegen. De oudste berijmingen zijn van
Marot, de latere teksten zijn van de
hand van Théodore de Bèze.
De melodieën
Het is boeiend om na te gaan hoe
Loys Bourgeois en de overige, deels
anonieme, componisten te werk zijn
gegaan bij het schrijven van melodieën

Psalmen (2)
voor de teksten van Marot en De Bèze.
In de eerste plaats kan de componist de
woord-toonverbinding versterken door
een uiterlijke, formele overeenkomst
tussen tekst en melodie. Tekstrijm kan
bijvoorbeeld leiden tot ‘melodierijm’.
De eenvoudigste manier is het
herhalen van een muzikaal motief of
zelfs van een hele regel, op dezelfde
toonhoogte (Psalm 149, regel 5-6):
Of getransponeerd (Psalm 68, regel
10/11):
Een tekstherhaling nodigt uit tot het
noteren van een motiefherhaling die
heel verrassend kan werken (Psalm 75,
regel 1-2):
O Seigneur, loué sera,
loué sera ton renom.
In de tweede plaats zal de componist
er altijd naar streven om de ‘sfeer’
en de ‘klankkleur’ van de melodie
in overeenstemming te brengen
met de inhoud van de tekst. De
psalmcomponisten konden daarbij geen
gebruik maken van mooie of ‘gevoelige’
akkoorden; de psalmen werden
immers eenstemmig gezongen, zonder
orgelbegeleiding! Alle expressie ligt in
de melodie zelf, eigenlijk net zo als bij
het Gregoriaans. De psalmcomponisten
maakten dan ook gebruik van dezelfde
‘kerktoonsoorten’ of modi, die elk
hun eigen affect meebrachten. Er zijn
in deze eenstemmige muziek uit de
Renaissance meer ‘smaken’ dan alleen
majeur en mineur. Als u bijvoorbeeld
de psalmen 25 en 26 na elkaar neuriet,
hoort u het verschil tussen de open,
vertrouwensvolle ‘majeurklank’ van 25
en de naar binnen gekeerde, ‘biddende’
kleur van 26. Die laatste melodie is
geschreven in de frygische modus, een
toonsoort die onder meer gekenmerkt
wordt door de halve toonsafstand
tussen de eerste en tweede toon (e-f)
van de gebruikte ‘toonladder’.
Dan zijn er nog de verbindingen tussen
tekst en melodie op woordniveau.
Woorden als ‘hoog’ en ‘diep’,
‘opstijgen’ en ‘neerdalen’ worden in de
gang van de melodie geïllustreerd. Het
‘Frappez en vos mains’ (‘Klapt in de
handen’) in Psalm 47 wordt verklankt
met een vrolijke syncoop (verspringend
ritme).
Bij een coupletlied zijn de
mogelijkheden tot tekstschildering
uiteraard beperkt. Dergelijke woordtoonverbindingen
hebben meestal
vooral betrekking op de eerste strofe:
Hoe vanzelfsprekend deze
woordillustraties ook lijken, in later
tijd is men het gevoel hiervoor soms
geheel kwijtgeraakt. Gezang 461, met
het woord ‘diepte’ op de hoogste noot,
zou door zestiende-eeuwse dichters
en componisten onmiddellijk zijn
afgekeurd!
In de volgende aflevering van deze
serie over ‘Calvijn en de Psalmen’
zal ik enkele opvallende voorbeelden
laten zien van de invloed van het
Gregoriaans op de melodieën van het
Geneefse Psalter.
Wim Kloppenburg is kerkmusicus en lid van
de redactie.
*) Dit zijn de juiste aantallen; in het
artikel in Horizon nummer 3 is ten
onrechte sprake van ‘124 verschillende
strofevormen’.
Dinsdag 12 mei
Psalmzingavond ’Alles
wat adem heeft’
Dat in het ‘Liedboek voor de
kerken’ alle 150 psalmen uit de
Bijbel zijn opgenomen hebben we te
danken aan Calvijn. Hij was het die
het initiatief nam voor het vertalen,
bewerken en op muziek zetten van
de psalmteksten. Voortaan konden
de psalmen worden gezongen in de
eigen taal en werden veel psalmen
geliefde liederen die mensen
levenslang vergezelden.
Op dinsdagavond 12 mei kunt
u in de Sint-Janskerk in Gouda
meezingen met de psalmen op
melodieën uit de tijd van Calvijn en
op de reciterende manier zoals in
kloosters gezongen wordt. Maar ook
op hedendaagse melodieën, zoals
de psalmen van Huub Oosterhuis
en de meer populaire ‘Psalmen voor
Nu’.
De psalmen worden door ds.
Roel Bosch voorzien van een
toelichting op de tekst en op de
manier van zingen. Verder verlenen
organist Christiaan Ingelse, het
Vocaal Theologenensemble uit
Utrecht o.l.v. Hanna Rijken en een
trompettist medewerking.
U bent van harte welkom om mee
te komen zingen!
Vanaf 19.30 uur kunt u in de kerk
terecht. Het samen zingen duurt
van 20.00 uur tot uiterlijk 21.30
uur.
De toegangsprijs bedraagt
� 10,-. Daarvoor ontvangt u ook
een programmaboekje en het
psalmenboekje ‘Alles wat adem
heeft’. U hoeft zich niet van tevoren
op te geven.
De avond wordt georganiseerd door
de Protestantse Kerk in Nederland.
Meer informatie vindt u op www.
pkn.nl/calvijnjaar, Psalmen zingen
en lezen.
Horizon 8, 24 april 2009 7

Jeugdwerk
Het gaat in het kerkelijk
jeugdwerk om relaties, dat is de
belangrijkste boodschap van de
visiedag die de kerngroep Jeugd
op 6 maart organiseerde. Relaties
tussen God en mensen, relaties
tussen mensen en vooral: relaties
met jongeren.
Uitwisselen van ervaringen
De dag zelf zat vol met de mogelijkheid
tot het leggen van relaties. Werkers
uit het jeugdwerk in onze stad konden
elkaar ontmoeten op de mooie zolder
van de Van Limmikhof, in hartje stad.
Er werd goed voor hen gezorgd door
jongeren van het Mission House.
Er was veel gelegenheid voor het
uitwisselen van ervaringen, dromen en
plannen. Mede door de inspirerende
sprekers en het voorbereidende werk
van de kerngroep Jeugd.
Passie voor jongeren
De eerste spreker was Sabine van
der Heijden. Zij is oprichtster van
de jongerenwerkersopleiding aan
Wielie Elhorst (l) en Gerson Gilhuis
8 Horizon 8, 24 april 2009
Het gaat om relaties
Véronique Lindenburg
Visiedag jeugdwerk groepsgesprek
De Wittenberg en docente aan de
Christelijke Hogeschool Ede. Ze sprak
bevlogen over passie voor jongeren.
‘Want God heeft passie voor jongeren’,
zo zei ze.
Wat is een jongere eigenlijk?
Volgens Sabine van der Heijden een
‘hittezoekende raket’. Ze had daar een
passend plaatje bij. De zaal begreep
het gelijk: ja, zó is een jongere, klaar
voor de start, altijd op weg naar een
sensatie, een ervaring, en daarna weer
naar de volgende. Op weg naar waar de
actie is. Aan dat plaatje beantwoordt de
kerk lang niet altijd. Jongeren lopen de
kerk dan letterlijk voorbij. Op weg naar
een plek waar die actie wel is. Wat een
jongere – anders dan een raket – altijd
zoekt, is het gezelschap van andere
jongeren. Ook dat roept herkenning op.
Voor twee of drie jongeren is het niet
aantrekkelijk in een kerkdienst of op
een gemeenteactiviteit, ze willen graag
met meer jongeren bij elkaar zijn.
Vorm en inhoud
Hoe kan de kerk jongeren bereiken en
wat kan de kerk hen bieden?
Belangrijk is de boodschap, DE
boodschap. Ook de goede invalshoek
en werkwijze. Want vorm en inhoud
gaan samen. Daar moet dus allemaal
over nagedacht worden in gesprek en
actie.
Voor de boodschap moeten we niet
alleen te rade gaan bij de traditie en
gewoontes van de kerk maar ook in ons
eigen hart. Wat raakt ons hart? Hoe
raakt God ons hart? Dan kunnen we
erover spreken.
Voor de goede invalshoek moeten we
de gesprekspartner serieus nemen.
Ook en vooral als dat een jongere is. Je
afvragen waar deze jongere mee bezig
is en waarbij hij of zij gebaat kan zijn.
Een antwoord op veel vragen is de
trouw van God, daarover mag het gaan
in woord en daad. Ook bij de zoektocht
naar ervaringen, de ‘hitte’, kan de
trouw van God een antwoord zijn als
we spreken over Gods liefde en zijn lof
zingen.
Ook op de behoefte aan nabijheid
van mensen en van God heeft de kerk
een antwoord, in de gemeente is dat
voorhanden: er zijn vriendschappen te
vinden, saamhorigheid en gebed. Bij
voorkeur in openheid en eerlijkheid,
dat is belangrijker dan de laatste mode
te volgen.
Een kindvriendelijke gemeente
De tweede spreker was Wielie Elhorst,
senior-medewerker van JOP, de Jeugd

Organisatie van de Protestantse
Kerk en lid van de Oranjekerk in het
Amsterdamse stadsdeel de Pijp. JOP
stimuleert activiteiten door jongeren
zelf en ondersteunt hen daarbij.
Wielie Elhorst wees op de noodzaak
van geloofsopvoeding. Zowel in het
gezin als in de kerk mag het gaan om
de liefde en trouw van God. Het zou
goed zijn als de link tussen die twee
voor kinderen duidelijk was door
ook thuis te lezen,
te bidden, te vieren
en gezamenlijk naar
de kerk te gaan. En
als er een spelletje
op tafel komt, zou
het gezin ook eens
kunnen kiezen voor
bijvoorbeeld Bijbels kwartet. De kerk
zou doopcatechese en na de doop een
gespreksgroep over geloofsopvoeding
moeten aanbieden. Als wij voor
kinderen in de kerk willen zorgen, is
het nodig dat wij aandacht voor de
ouders hebben, zonder echter ‘achter
de voordeur’ terecht te willen komen.
Een gemeente die kindvriendelijk wil
zijn, zal de leefwereld van kinderen
serieus moeten nemen. De spreker
gaf inspirerende voorbeelden uit de
praktijk: er is een gemeente die een
kidsparty organiseert na de kerkdienst,
dat is wat anders dan een glaasje
limonade tussen de grote mensen
in. Je kunt ook een kerk-vader of
kerk-moeder aan een kind toewijzen,
iemand die bij een ontmoeting even
extra aandacht geeft. Let ook op
frisse kleuren en eigen stoeltjes voor
kinderen in de kerk en zo mogelijk
een eigen ruimte binnen en/of buiten
bij de kerk. Wees niet beducht aan
te sluiten bij jeugdactiviteiten in de
wijk. Het is allemaal deel van relatie
en ontmoeting. Als je eraan hecht dat
het kerkenwerk is, blijf je dan bezinnen
op je inspiratie, dat je het doet vanuit
Gods liefde. Tevens is duidelijkheid
gewenst. Wees maar gerust die meneer
of mevrouw ‘van de kerk’. Geloof en
kerk worden daarmee minder buitengewoon
en daar hebben zowel kerk als
wereld baat bij.
Presentatie Kerngroep Jeugd
De voornamelijk jonge kerngroep Jeugd
van de Protestantse Kerk Amsterdam
presenteerde indrukwekkend werk,
mede op basis van interviews met
werkers en andere jeugdwerkcontacten
in de wijkkerken van Amsterdam.
De groep heeft tien kernwaarden/
uitgangspunten geformuleerd:
1 Het kerkelijk jeugdwerk is er voor
alle jongeren in de stad.
Wat zou het fijn zijn voor
jongeren als de kerk echt bij hen
zou passen
2 Kinderen en jongeren in de gemeente
zijn en moeten bejegend worden als
volwaardige gemeenteleden.
3 Kinderen en jongeren zijn bezig met
de ontwikkeling van hun persoonlijke
identiteit.
4 De kerk kan hen helpen uit te groeien
tot ‘mensen uit één stuk’.
5 Ouders, begeleiders en kerkleden
kunnen tot steun zijn als ze authentiek
en trouw zijn.
6 Er zijn vertrouwenspersonen nodig
voor de jeugd binnen en buiten de
kerk.
7 Voor hun geloofsontwikkeling is
ook de deelname aan indrukwekkende
‘events’ als een Taizé-reis of een EOjongerendag
nodig.
8 De jongere is eigenaar van zijn/
haar leven en de kerk mag hem/
haar aanspreken op de eigen
verantwoordelijkheid.
9 Ook de jongere heeft in de kerk een
boodschap voor de wereld.
10 In relaties met school en
maatschappij kan men elkaar van
dienst zijn.
Ideeën en dilemma’s
Uit het onderzoek in de wijken door de
kerngroep Jeugd kwamen zowel nieuwe
ideeën als dilemma's naar voren:
- Wat zou het fijn zijn voor jongeren als
de kerk echt bij hen zou passen, dat ze
zich er thuis zouden voelen.
- Wat zou het fijn zijn voor de
gemeente als er een evenwichtige
leeftijdsopbouw was.
- Het zou helpen als de Protestantse
Kerk Amsterdam meer zichtbaar was,
als ze bijvoorbeeld meedeed in het
publieke debat.
- De droom van een jeugddienst op
een centrale plek in de stad, en daarbij
gelijk de angst van wijkkerken dat er
dan bij hen geen enkele jongere meer
is.
- Een nieuwe manier
van jeugdcatechese
met behulp van een
‘spirituele hoogtepunten
bureau’, waar jongeren
informatie kunnen
krijgen over wat er
allemaal te doen is op
dit gebied in de stad.
- De betrokkenheid van jongeren bij het
jeugdwerk die nog te minimaal is.
- Contacten tussen kerk en school
stimuleren.
Het complete rapport van de
kerngroep Jeugd met het onderzoek
en de aanbevelingen is te verkrijgen
bij het Protestants Jeugdwerk
Amsterdam: veronique.lindenburg@
protestantsamsterdam.nl. Op pagina
26 vindt u een samenvatting van het
onderzoek.
Blijf in gesprek
Een boeiende dag, waarop in het hart
van Amsterdam het hart van mensen
klopte voor kinderen en jongeren in
de stad en in de kerk. Waarop jong
en oud zich lieten inspireren door
de ontmoeting met de ander, door
de toekomst en door God die deze
wereld liefheeft. De bezoekers lieten
ook nog wat achter voor de kerngroep
Jeugd en coördinator Jeugdwerk Sjaak
Teuwissen. Flappen vol met reacties
over wat is en kan en misschien komt…
We blijven in gesprek. Het gaat immers
om relaties!
Véronique Lindenburg is als predikant van
de Protestantse Kerk Amsterdam verbonden
aan de Nieuwendammerkerkgemeente en
werkzaam voor het Protestants Jeugdwerk
Amsterdam.
Horizon 8, 24 april 2009 9

In Memoriam
Paul Aalders 1920-2009
ds. Arie Spijkerboer
Willem de Zwijgerkerk
Toen ik hoorde dat Paul Aalders
overleden was, dacht ik meteen: voor
zijn leven kan ik God van harte danken,
en dat doe ik ook.
Wat wist ik van Paul Aalders
toen ik in 1966 predikant in
Amsterdam werd en hij al
een paar jaar in de gemeente
rondom de Willem de
Zwijgerkerk aan het werk was?
Ik wist dat hij in Middelburg
gestaan had, toen Henk van der
Linde, die daar ook predikant
was, overging naar de roomskatholieke
kerk. Ik wist ook dat
Paul toen gezegd had: wie dát
doet, keert de Hervorming van
de zestiende eeuw definitief de
rug toe. Dat was ik van harte
met hem eens.
In Amsterdam leerde ik hem
kennen als een door en door
oprecht en goed collega.
Toen ik eens het gevoel had
dat ik vastliep in mijn werk,
ben ik met hem gaan praten.
Hij zei met zoveel woorden:
trek je niet teveel aan van
de kneuzingen die je ook als
predikant wel eens oploopt en
richt je helemaal op de dienst
van het Woord. Dat was een
goede raad en dat deed hij zelf.
Theocraat
Paul was bij Van Ruler in de
leer geweest en dus theocraat.
Theocratie betekent niet, zoals de
dikke Van Dale als derde betekenis
van dit woord aangeeft, dat dominees
en priesters achter de schermen van
de politiek aan de touwtjes trekken
om de belangen van de kerk te
dienen. Nee, Van Ruler had gezegd:
‘Het theocratisch gehalte van de
samenleving gaat gelijk op met het
profetisch gehalte van de preek.’
Met andere woorden: God regeert
de samenleving door middel van de
preek en door een gemeente die uit
10 Horizon 8, 24 april 2009
die prediking leeft. Met nog weer
andere woorden: een kerk die echt
kerk is, werkt in de samenleving als
zuurdesem, ook als ze daar zelf weinig
ds. Paul Aalders (1920-2009).
of niets van merkt. Dat mogen we ons
wel aantrekken in een samenleving die
nog – mede – gestempeld is door het
christelijk geloof.
Overtuigingen
Ik kon het niet altijd met Paul eens
zijn. Toen de Sandinisten enkele
tientallen jaren geleden de macht
in Nicaragua in handen kregen en
begonnen een socialistische staat
op te bouwen, zag hij daar veel
in. Maar ik had gelezen dat de
Sandinisten christendemocratische
vakbondsleiders, die niets misdaan
hadden, achter slot en grendel zetten;
ik hield het Sandinisme
toen voor gezien. Want als
de rechtsstaat aan de kant
wordt gezet, is er geen
enkele vooruitgang, ook geen
socialistische, meer mogelijk.
Later werden Paul en ik het
daarover wel weer eens.
Hij was ook in de leer geweest
bij Kohlbrugge. Nu valt het
op dat ‘kohlbruggianen’ vaak
heel goed aanvoelen wat er
in de joodse gemeenschap
omgaat. Dat was ook bij Paul
het geval. Als student was hij
betrokken geweest bij hulp aan
joodse kinderen die moesten
onderduiken. Hij werd gepakt
en als gevangene in een trein
naar Duitsland gezet. Onderweg
is hij uit die rijdende trein
gesprongen en hij is erin
geslaagd weg te komen en
onder te duiken. Paul besefte
ook heel goed dat de staat Israël
in 1947-1948, in 1967 en in
1973 voor zijn naakte bestaan
heeft moeten vechten en dat
de verschijning van Hamas op
het politieke toneel rampzalige
gevolgen kan hebben.
Intuïtief
Iemand uit zijn gemeente
vertelde me dat hij als pastor
zeer gewaardeerd werd. Hij voelde
intuïtief waar en wanneer hij in de
gemeente bij de mensen verwacht
werd. Ik heb de Willem de Zwijgerkerk
dan ook nooit zo vol gezien als op 26
maart, voor zijn begrafenis. Daaruit
blijkt nog eens wie hij geweest is.
Laten we, zoals vrome Joden, zeggen:
‘De gedachtenis van deze rechtvaardige
zij tot zegen.’
ds. Arie Spijkerboer is emeritus predikant.

Wijkberichten
Amstelveen-
Buitenveldert
Voor alle inlichtingen
Kerkelijk Bureau Protestantse Gemeente, Zetterij 3, correspondentieadres:
Postbus 2011, 1180 EA Amstelveen, tel. 020-6413648, e-mailadres: kerk.buro.
amstelveen@planet.nl.
Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9.00 t/m 12.30 uur.
Website: www.protestantsamstelveen.nl
Bank- en Girorekeningen:
College van Kerkrentmeesters:
giro 327987 t.n.v. Protestantse Gemeente te Amstelveen/Buitenveldert.
giro281559 t.n.v. Protestantse Gemeente te Amstelveen/Buitenveldert.
College van Diakenen: bankrekening 69.97.43.532; postbank 526833 t.n.v.
Diaconale Protestantse Gemeente Amstelveen-Buitenveldert. Secretariaat
College van Diakenen Amstelveen-Buitenveldert p/a 1e Schinkelstraat 2, 1075
TX Amsterdam, tel. 020-6649063, e-mail: secretariaat.cvd@deschinkel.nl
Dorpskerk
Contactadres:
Dhr. E. Bonstra
Brusselflat 111
1422 VE Uithoorn
tel. 0297-520803
e-mail: e.bonstra@zonnet.nl
Diensten Op zondag 26 april is de
tweede dienst in onze nieuwe serie met
de titel ‘De bijbel spreekt vandaag’,
diensten die aansluiten bij een actueel
thema. Zondag wagen wij ons aan
het thema ‘God en Darwin’. Hoe kan
het ook anders in het ‘Darwinjaar’
2009… Is de wereld ontstaan in een
lang natuurlijk proces dat evolutie
heet, of is ze in zes dagen geschapen?
Wetenschappers zeggen er het
hunne over. Maar onder het motto:
‘schoenmaker, blijf bij je leest’ gaan
wij gewoon maar kijken wat er nu
eigenlijk staat in dat prachtige gedicht
in Genesis 1. Misschien werpt dat toch
enig licht op de discussie, en helpt het
ons in onze gedachten. Iedereen die het
interessant vindt, is welkom.
Op zondag 3 mei heten wij ds.
Manenschijn welkom als onze
voorganger.
Kringen Op dinsdag 28 april komt de
kring rond de Openbaring bij elkaar. En
op dinsdag 5 mei is er meelezen. Een
uurtje lezen in het boek van bevrijding,
een mooie manier om de avond van
deze dag door te brengen. Ter ere van
de feestdag drinken wij na afloop nog
een glas met elkaar. Welkom om 20.00
uur.
4 mei Op de avond van de nationale
dodenherdenking is er ook dit jaar
een oecumenische vesper in de
Dorpskerk. Deze begint om 18.45
uur. Na het avondgebed wandelen wij
gezamenlijk naar het monument aan de
Amsterdamseweg.
Hartelijke groet,
Marco Visser
Handwegkerk
Contactadres:
Esther Velten
Kotter 14
1186 WK Amstelveen
tel. 020-6455406
e-mail: scriba.hwk@ziggo.nl
Dit stukje schrijf ik op tweede
paasdag en ik leef nog helemaal in de
paasgedachte. In onze gemeente waren
er vier diensten van Witte Donderdag
tot en met paasmorgen, elk met een
eigen sfeer en betekenis maar samen
echt één. Het was indrukwekkend om
dit mee te mogen maken.
In deze periode konden we ook de
liturgische tafel bewonderen met de
symbolische bloemstukken.
Het thema was: ‘Leven vanuit het
geheim’. Dit werd uitgedrukt door
middel van een amaryllisbol in de knop
met daar omheen diverse symbolen,
zoals een bezem als symbool voor het
schoonvegen, zoals ook Jezus grote
schoonmaak hield in het huis van zijn
Vader. Gedurende alle weken was er
een spiegel die symbool stond voor
reflectie, maar ook om ‘het geheim’
van alle kanten te kunnen bekijken.
Op paasmorgen stond de bol centraal
en in volle bloei als teken van de
opstanding van Jezus, de graftuin werd
zichtbaar op de tafel en de stenen
waren weggerold. Met diverse witte
bloemen om de bloembol heen werd
de grootheid en het Licht van Jezus
zichtbaar.
Na de veertigdagentijd volgen veertig
dagen tot Hemelvaart. Jezus heeft door
zijn hemelvaart de weg vrijgemaakt
voor de uitstorting van de Heilige
Geest tijdens het Pinksterfeest, het
volgende grote feest.
Op zondag 26 april gaat onze
wijkpredikant voor en op zondag 3 mei
is de heer Prent bij ons te gast.
Met een groet voor zieken en
gezonden,
Esther Velten
Kruiskerk
Contactadres:
A.F. Appelhof (scriba)
Graaf Aelbrechtlaan 85
1181 SR Amstelveen
tel. 020-6434405
email: scriba@kruiskerk.nu
Beroep aanstaande? Soms gaat het
ook wel eens snel in de kerk! Ten
tijde van de vorige Horizon was de
beroepingscommissie er bijna uit, maar
als dit Horizonnummer bij u op de mat
valt heeft de gemeente als het goed
gaat al gestemd (op de vergadering
op donderdag 23 april). We hopen
begin mei een beroep te kunnen
uitbrengen voor een nieuwe predikant
voor een nieuwe gemeente-in-wording
(Kruiskerk-Bankras).
Doop en avondmaal We vieren de
komende zondagen beide sacramenten.
Zondag 26 april is ds. Wim Janssen
voorganger in een avondmaalsdienst.
De week daarop (3 mei) gaat ds. Henk
Kroese voor in een doopdienst. Voor
twee kinderen in onze gemeente is de
doop aangevraagd: voor Boele, zoon
van Romke en Anne-Mieke Steensma
en broertje van Thije; en voor Roeland,
zoon van Kees en Liesbeth Verstoep
en broertje van Marlieke. Thije en
Marlieke werden afgelopen jaren al
gedoopt in de Kruiskerk. We hopen op
feestelijke diensten; u bent van harte
uitgenodigd!
Cantatedienst Psalm 23 is een
bekende en voor velen belangrijke
Bijbeltekst. In de cantatedienst
van zondag 26 april verschillende
berijmingen en toonzettingen uit
verschillende tijden. Aanbevolen!
Overige: - woensdag 28 april
(20.00 uur): vervolgavond over de
film Atonement (vertoond 22/4),
onder voorbehoud van voldoende
belangstelling (aanmelding bij
ondergetekende).
- woensdag 6 mei (20.00 uur):
preekvoorbereiding voor de dienst van
Horizon 8, 24 april 2009 11

Wijkberichten
10 mei, met ondergetekende.
Coen Constandse
Pauluskerk Hervormde
gemeente Eben-Haëzer
Contactadres:
Ds. A. van Vuuren,
Dr. Schaepmanlaan 10
1182 GM Amstelveen.
Tel. 020- 6414912
Hoogtijdag We beleefden met elkaar
een hoogtepunt in het gemeenteleven
op de Eerste Paasdag. Niet alleen
vierden we het machtige heilsfeit van
Pasen, maar er deden er ook negen
jonge broeders en zusters belijdenis
van hun geloof. Ontroering zag je
ook bij ouderen omdat oude tijden
herleefden, omdat velen zelfs de
galerijen van de kerk bevolkten. Naar
schatting 750 mensen waren present.
Wat een bemoediging voor de jonge
lidmaten, maar ook voor de kerk van
Noord-Holland. Van harte hopen en
bidden we dat onze jonge vrienden
levend uit de trouw van God, ook
trouw zullen blijven.
Afsluiting van het winterwerk Ook
dat ligt weer achter ons. Het was
goed om de Heere te danken voor alle
kringwerk en jeugdwerk. Te bidden
om zijn zegen er over. Paulus zegt:
wij kunnen planten en natmaken,
maar de Heere moet de groei geven.
(1 Korintiërs 3) Natuurlijk is er nog
het Pinksterjeugd- weekend en niet te
vergeten de voorjaarshuiskringen. Zorg
dat je er bij bent.
Calvijnjaar Calvijn is klassiek. Hij
leent voortdurend van kerkvaders uit
de vroege kerk. Zo ook in zijn spreken
over het gebed: ‘Christus is onze mond
waardoor wij tot de Vader spreken,
ons oog waardoor wij de Vader
aanschouwen, en onze hand waarmee
wij de Vader offeren. En wanneer Hij
niet tussenbeide kwam zouden noch
wij, noch welke heilige dan ook enige
gemeenschap met God kunnen hebben.’
Broederlijke groet,
A. van Vuuren.
Paaskerk
Contactadres Paaskerk:
Mw. Rina Ran
Willem Elsschotlaan 3,
1187 WP Amstelveen
tel. 020-6461370
www.paaskerk-amstelveen.nl
Rond de diensten Met een prachtige
12 Horizon 8, 24 april 2009
Paasviering met zang van de cantorij
en muziek door orgel en piano werd de
Paastijd ingeluid. We hopen dat we alle
kinderen die enthousiast meedachten
en vierden ook de komende weken op
het kleed mogen begroeten! Op zondag
26 april is er een dienst van Schrift en
tafel. Ds. Atmadja gaat voor. De week
daarna, op zondag 3 mei, hoopt ds.
Visser van de Dorpskerk in ons midden
te zijn. Een vertrouwd gezicht.
Meezingen Het is deze twee weken
vrij rustig wat activiteiten betreft,
vanwege de meivakantie. De reguliere
bijeenkomsten gaan echter door,
zoals vergaderingen en repetities.
Naast de cantorij op woensdag oefent
tegenwoordig ook het koor Anthem
in de Paaskerk, op maandagavond.
Anthem is een kleinschalig koor met
over het algemeen wat jongere leden.
Beide koren staan onder leiding van
Leo Kramer. Wie eens mee wil zingen
om te kijken of dat bevalt is van harte
welkom. Info is te krijgen bij Leo:
telefoon 6411869.
Afscheid Op donderdag 2 april is mw.
G. Roos overleden. Zij woonde aan de
Plesmansingel en was tot voor enige
tijd terug een trouwe kerkgangster.
Mw. Roos werd 96 jaar. De crematie
vond plaats op dinsdag 7 april in
Uithoorn. Met Pasen vierden wij het
geheim van een beweging die onze
pijn opneemt en ons meeneemt de
toekomst tegemoet. Moge dat geloof
dragen wie in rouw zijn, om welke
reden ook maar.
Ds. Marianne Bogaard
Bankraskerk
Contactadres:
Bankraskerk
Max Havelaarlaan 435
1183 LZ Amstelveen
tel. 020-6456334
mw. A. Uiterwijk
e-mail: scriba@bankraskerk.nl
Tussen Pasen en Pinksteren lezen we
in de kerk over de verschijningen van
Jezus zoals het evangelie van Johannes
daarover vertelt. Op zondag 26 april
is dat de zogenaamde rehabilitatie
van Petrus (Johannes 21,15 – 24).
De gebeurtenis van de verloochening
in het huis van de Hogepriester heeft
de relatie van Petrus met Jezus onder
grote druk gezet. Het kan niet anders
of dat vraagt om een vervolg. Er volgt
een indringend gesprek tussen Jezus en
Petrus. En het leidt ertoe dat Petrus de
opdracht krijgt (‘weid mijn schapen’)
een trouwe pastor te zijn van de
gemeente van de Messias. Op zondag
3 mei krijgt dat dan ook een vervolg in
de lezingen over de Goede Herder, een
oud, vertrouwd en voor velen troostend
beeld uit de Schriften die spreken over
God als herder.
Op zondag 26 april vieren we een
dienst van Schrift en tafel waarin ik
voorga evenals op zondag 3 mei maar
dan met als gastpredikant Rabbijn
Awraham Soetendorp. Al vele jaren
gebeurt dat op een zondag in mei en er
wordt naar uitgezien.
Op de wereldlijke kalender staan
dodenherdenking (4 mei) en
Bevrijdingsdag(5 mei), vierdagen die
op deze zondag niet onbedacht kunnen
blijven.
Een gelukwens aan het slot voor de
Kruiskerkgemeente die het werk van
de beroepingscommissie zag bekroond
met het beroepen van een predikant.
Wij van de Bankraskerk, fusiepartner
van de Kruiskerkgemeente, zijn er ook
mee ingenomen.
Het goede voor u allen.
ds. Jaap Doolaard
Pelgrimskerk
Contactpersoon:
Dhr. Lodder
tel. 020-6424995
Diensten Vorige keer is er wel iets mis
gegaan, maar nu staan we toch voor de
zondag 26 april en u wilt het geloven of
niet, maar weer een bijzondere zondag,
ds. Kroese gaat voor en in de dienst
vragen Jetty Timmers en Jan Lolkema
de zegen over hun huwelijk! We reiken
elkaar brood en wijn in de kring.
Dan is de maand Mei aangebroken: 3
mei en ds. Elbers gaat voor.
Winteragenda loopt ten einde
Inloopspreekuur op dinsdag 5 en 12
mei om 12.00 uur. Op zaterdag 25
april is er van 10.00 tot 12.00 uur
kledinginzameling van de diaconie, (zie
ook elders in ons wijkblad hierover).
Tevens bericht ik vast de
bezinningszaterdag op 16 mei en de
laatste Pelgrimage op zondag 17 mei
van 15.00 tot 16.00 uur en daarna een
laatste samenzijn na 10 jaar, dat heeft
een feestelijk en weemoedig tintje. Wij
kijken uit en werken aan nieuwe ideeën
en nieuwe plannen!
Wij leven ook toe naar het

Pinksterfeest,waar ds. Kroese voor
het laatst dienst zal doen in de
Pelgrimskerk.
Het zal heel speciaal worden leest u
Amstelveen-
AMSTERDAM
Buitenveldert
vooral goed alle berichten hierover in
PIO, ons wijkblad.
Meeleven Zieken en aan huis
gebondenen, wij wensen u allen Gods
Protestantse Kerk Amsterdam
Kerkelijk Bureau: Nieuwe Keizersgracht 1A, 1018 DR Amsterdam, tel. 020-5353700,
fax 020-5353720. E-mailadres: info@protestantsamsterdam.nl, website: www.protestantsamsterdam.nl.
Openingstijden: 10.00 - 16.00 uur.
Bankrekening voor Kerkbalans: 63.58.01.213 t.n.v. Protestantse Gemeente te
Amsterdam inzake Kerkbalans.
Algemene Kerkenraad en College van Kerkrentmeesters:
e-mailadres: ak@protestantsamsterdam.nl, ckr@protestantsamsterdam.nl.
College van diakenen van de Protestantse Kerk Amsterdam
Bureau: Nieuwe Herengracht 18, 1018 DP Amsterdam, tel. 020-5353030. E-mailadres:
diaconie@diaconie.org.
Websites: www.diaconie.org en www.7maal7.nl. Postbank rek.nr. 97593. Bank rek.nr.
69.62.62.258. Collectenrek.nr. 4620452.
De Schinkel: Nieuwe Keizersgracht 1A, 1018 DR Amsterdam, tel. 020- 5353700, fax
020-5353720 E-mailadres: info@protestantsamsterdam.nl, website: www.deschinkel.nl.
Westerkerk
Contactadres:
Westerkerk
Secretariaat
Prinsengracht 281
1016 GW Amsterdam
Tel.: 020-6247766
Op Palmpasen legden acht
catechumenen temidden van een
volle Westerkerk hun Belijdenis af:
Sander den Hartog, Sentine Kodde,
Alberta Opoku, Frederik Pieters,
Paul Reintjes, Jan Spaans, Mira van
Veenendaal en Janneke Zijlstra. Alberta
Opoku ontving ook de Heilige Doop.
Zij kwamen vanuit de gespreksgroep
Hoofdlijnen van het Christelijk Geloof.
De deelnemers bereiden zich voor op
hun Belijdenis, anderen leren over
of verfrissen hun kennis over het
Christelijk Geloof. Met welke insteek
ook, het zijn boeiende bijeenkomsten.
Na de Stille Week, met het
Braambosgebed woensdagavond, de
Johannes Passion in de cantatedienst
op Goede Vrijdag en de Paaswake van
Paaszaterdag, werd er, voorafgaande
aan de druk bezette Paasdienst, in
verschillende talen samen gezongen.
Wij ontvangen dan veel buitenlandse
bezoekers in ons midden, die zo voor
hen herkenbare gezangen met ons
kunnen meezingen.
Zondagavond 26 april om 19.30 uur
gaat ds. Fokkelien Oosterwijk voor
in de maandelijkse cantatedienst.
In de ochtenddienst om 10.30 uur
gaat gastpredikant ds. Marianne van
Gilst voor. Op zondag 3 mei is er een
Doopdienst, waarbij ds. Fokkelien
Oosterwijk voorgaat. Woensdag
11 mei om 19.00 is er weer een
Braambosgebed rond ons Brandend
Braambos. Op zondag 10 mei zingt
de Cantorij in de dienst waarbij ds.
Abeltje Hoogenkamp gastpredikant is.
En dan dit: de vrijdagse lunchconcerten
zijn weer begonnen.
Van nu af ontmoet u mij op deze plek
namens de Westerkerk; ik hoop op een
prettige ontmoeting tussen u en ‘de
Wester’.
Ed C. van der Geest, scriba
Keizersgrachtkerk
Contactadres:
Ds. Gerhard Scholte
Johannes Verhulststraat 15-1
1071 MP Amsterdam.
tel. 020-6739995
Vanaf zondag 19 april staan drie
diensten op de agenda over ‘De God
van Abraham’. Abraham wordt door
zowel de joden als de christenen en de
moslims als hun stamvader gezien. Wij
zochten naar raakvlakken, verschillen
en overeenkomsten van de God van
Awraham/Abraham/Ibrahim. Wij
nemen u mee op reis met Abraham en
leggen onze verhalen naast het zijne.
Tijdens de eerste dienst op zondag 19
april kwam als thema ter sprake: Wie
van de drie?
Abraham wordt geroepen en gaat op
reis naar een onbekend land. Wie roept
nabijheid toe. In alles wat u mee moet
maken.
Hartelijke groet,
Wil Kruijswijk
ons bij onze naam en waartoe? Naast
ds. Andre Fox werkte ook rabbijn
Tamarah Benima mee aan de eerste
dienst.
Op zondag 26 april 2009 is het thema:
Kind van de God van Abraham.
In het spoor van Abraham gaan we op
zoek naar God, zoals de kinderen van
Abraham ieder hun eigen weg kozen.
Horen we de stem van God en kiezen
we voor die ene God of laat God ruimte
voor jouw eigen godsbeeld? Uitlegger
in deze dienst: ds. Gerhard Scholte.
Op zondag 3 mei 2009 is het thema:
Ontmoeting.
Abraham ontvangt gasten en met
oosterse gastvrijheid zet hij hen een
uitgebreide maaltijd voor. Zo herbergt
hij engelen en God zelf. Hoe stellen
wij ons open voor de Ander, de ander
en het andere? Uitleg: ds. Ferdinand
Borger.
Hartelijke groet,
Gerhard Scholte
Noorderkerk
Gereformeerde Bond
Contactadres:
Dhr C.D. Rustenhoven
Mariotteplein 58-I
1098 PA Amsterdam
tel. 020-7750745
Zieken Arie Bons wordt thuis verzorgd
na teleurstellingen in het ziekenhuis;
hij gaat heel langzaam vooruit. Het is
voor hem moeilijk om de moed erin te
houden, maar thuis lukt dat beter; we
wensen hem Gods troost toe. Jan Oudt
gaat ook langzaam vooruit; hoewel
hij veel last heeft van ontstekingen en
andere ongemakken voelt hij zich goed.
De heer Grupstra is weer opgenomen
geweest in het ziekenhuis, maar
herstelt nu thuis. Mevrouw Kassies
revalideert in de Poort. Dini de Ruiter
is alweer enkele weken thuis na een
voorspoedige operatie. Alle zieken, ook
die we hier niet noemen, wensen we
veel sterkte en beterschap toe.
Doop Dankbaar zien we terug op
zondag 29 maart toen vier kinderen
van de gemeente gedoopt werden. Op
DV zondag 26 april zal het sacrament
van de Heilige Doop bediend worden
aan Boudewijn Heijink. Ds. Blenk zal
deze dienst leiden. Het is altijd weer
Horizon 8, 24 april 2009 13

Wijkberichten
een wonder dat God Zijn beloften wil
verbinden aan kleine kinderen.
Jeugdzondag Op DV zondag 3 mei zal
er een Jeugddienst zijn. Onze vicaris
Theo Doornebal hoopt voor te gaan en
verschillende jongeren zullen een rol
vervullen tijdens deze dienst. We zijn
blij voor zoveel kinderen en jongeren
in onze gemeente. Dat Gods Zegen ook
op hen mag rusten.
Met hartelijke groet,
Dini de Ruiter / Kees Boerhout
Oude Kerk
Contactadres:
Mw. E.J.M. van Swol
Waterlandplein 218
1024 NB Amsterdam
tel. 020-6325916
(m.u.v. spoedeisende vragen 7.30-
8.00 uur en 17.00-17.30 uur)
e-mail: e.j.m. vanswol@hetnet.nl
Paastijd – zeven weken de tijd om te
ontdekken dat we iedere zondag de
opstanding vieren. Zeven weken ook om
met Pinksteren eens te meer verbaasd te
staan dat dit ongelooflijke bericht voor
veel meer mensen verstaanbaar is dan
ik in mijn ongeloof en mijn geloof had
gedacht.
Op zondag 26 april lezen we Johannes
21,15-25. In de laatste verschijning die
Johannes opschrijft wordt Petrus over
de schapen aangesteld. Maar die andere
leerling van wie Jezus houdt is er ook
nog. Herderschap is iets anders dan
alleenheerschappij.
In deze dienst zingen we voor het eerst
sinds maanden weer de Nicolaasmis.
In de evensong (18.00 uur) zingt de
Sweelinckcantorij naast de psalmen op
Anglicaanse wijze het Magnificat en
Nunc Dimittis van de cantor loci. In het
kader van de zeven deugden is het thema
‘rechtvaardigheid’.
Op zondag 3 mei is er geen evensong.
De reeks deugden zetten we voort
in de vesper op maandag 4 mei, die
we samen met Amsterdamse Raad
van Kerken houden voorafgaand aan
de nationale herdenking op de Dam.
Om 18.00 uur houdt Hans Krikke,
onderzoeksjournalist, schrijver en
betrokken bij het project ‘samen wonen,
samen leven’ een toespraak over het 4
5 mei-thema van dit jaar, ‘vrijheid en
identiteit’. In de aansluitende vesper is
het thema ‘moed’. Koorzangers uit de
Russisch-orthodoxe kerk en voorbede
uit de Deutsch-Evangelische Gemeinde
maken duidelijk, hoe ver oecumene reikt.
Eddy Reefhuis
14 Horizon 8, 24 april 2009
De Ark (Noord)
Contactadres:
Mevr. Rie Muller
Loefzijde 13
1034 KW Amsterdam
Tel. 020-6312449
Op de avond van vrijdag 24 april is er
om 19.30 uur weer Zinema-avond. We
kijken dan naar ‘Sarajevo, my love’, een
film over een moeder en dochter die
na de oorlogsdagen in Sarajevo weer
leven in de chaos zoeken. Natuurlijk
praten we weer na in kleine groepen,
en zo’n nagesprek kan de filmervaring
verdiepen en betekenisvol helpen
maken voor ons geloof en leven. Op
zondag 3 mei is er ‘s ochtends een
kerkdienst in het teken van de zondag
van de arbeid, en s’ avonds om 19.00
uur een zangdienst in het teken van de
4 en 5 mei viering.
Als u dit bericht leest, is Pasen alweer
een tijd achter ons, maar voor mij
ligt Pasen nog vers in het geheugen.
Na de drie prachtige diensten in de
goede week was het zaterdagavond al
echt Pasen en dat feestgevoel duurde
voort in de paasmorgendienst. Ook
zijn een aantal mensen van onze
gemeente zaterdagmiddag naar
de studentenmusical Jesus Christ
Superstar geweest, waarna we met een
groep ook nog een Pesachmaal hebben
gegeten. En bovendien was er ook op
2e Paasdag nog feest, want toen was
de Paasbrunch op het Meidoornplein,
een buurtfeest rond Pasen, waar ik
naast een wethouder, een socialistische
spreekster, de Koptisch-orthodoxe en
de Rooms-katholieke voorganger ook
heb kunnen vertellen, waar het met
Pasen bij ons omgaat. Goed om onder
andere met Marokkaanse en Turkse
mensen een vrolijke tweede Paasdag te
vieren!
Met vriendelijke groet,
Annemarie van Wijngaarden
Nieuwendam
Contactadres:
A.M. Koning-Wijman
Werengouw 45
1024 NM Amsterdam
De Nieuwendammerkerk heeft een
nieuw logo. Het staat hierboven. De
bedoeling is dat u allereerst onze kerk
erin herkent.
Dan: de gemeente – afgebeeld als de
rechthoek in de kerk. En vanuit de
gemeente, die in de kerk is, beweegt
het leven van de gemeente zich naar
de aarde en de mensen (de pijl naar
beneden) en naar God en de hemel (de
pijl naar boven).
Deze pijl is ook een hoofdletter N,
lijkend op de N van ‘Noord’ in het logo
van het Stadsdeel. Als het logo in kleur
wordt afgedrukt zijn de kleuren van
PKN en PKA gebruikt.
Als het logo wordt gebruikt voor
posters wordt ook het logo van PKN
en PKA toegevoegd, in de ‘lucht’
linksboven.
We zijn erg blij met dit ontwerp.
We zijn ook blij met het boek En
de wind steekt op! Het helpt ons
als kernraad en gemeente over
ons gemeente-zijn na te denken
en te praten. Tot de zomer staan 7
gespreksavonden gepland.
Verder zijn we onder andere
actief met een jongerenkring,
de NIEUWendammerkring, een
Bijbelgesprekskring overdag,
de kring ‘Preken doe je zo’ voor
theologiestudenten - die ook steeds
meer gemeenteleden trekt, bereiden we
een Thomasviering voor en verheugen
we ons - nu na Pasen - op het
Pinksterfeest als onze samengevoegde
gemeente 2 jaar bestaat.
Dat het licht van Pasen uw en onze
weg mag leiden,
vriendelijke groet,
ds. Veronique Lindenburg
Bethelkerk
Contactadres:
Ds. T.H. Hibma
Alhambralaan 14
1064 NW Amsterdam
tel. 020-6314644
website: www.bethelkerk.info
De herinnering aan het Paasfeest
zit nog vers in het geheugen. Al de
vieringen en bijeenkomsten waar velen
zich voor hebben ingezet. En dan
tenslotte de viering op Paasmorgen
met het spel van de kinderen, een
jongeman in een wit kleed! En de doop
van Peter Lejewaan, die accordeon
heeft gespeeld. Wat foto’s vindt men
op de website www.bethelkerk.info. In
deze dienst speelde ook Esther van der
Ploeg op de hobo.
Esther, studente aan het
conservatorium in Amsterdam, geeft
een compleet concert op zaterdag 25
april in de Bethelkerk om 14.00 uur.

De toegang is gratis. De collecte is
bestemd voor haar nieuwe hobo. Komt
allen!
Op woensdag 29 april is om 18.00
uur weer de steeds druk bezochte
buurtmaaltijd in de Bethelkerk.
Op maandag 4 mei gaan dit jaar
kinderen van scholen uit Tuindorp-
Oostzaan naar de Dam. In Tuindorp-
Oostzaan zelf is om 18.30 uur een
herdenkingssamenkomst in de
Bethelkerk.
Daar zijn ook tekeningen van
schoolkinderen over de oorlog en
bevrijding te bewonderen.
Na de samenkomst volgen we de
Harmonie door het dorp naar het
monument. De volgende dag is er
van alles te doen in de speeltuin aan
de Meteorenweg in het kader van
Bevrijdingsdag.
Met hartelijke groet,
ds. Trinus Hibma.
Nassaukerk
Contactadres:
De Nassaukerk
De Wittenstraat 114
1052 BB Amsterdam
Tel. 020-6844216
e-mail: nassaukerk@gmail.com
website:www.kerkkoepelwest.nl
Jaap Buning maakte melding van
zomaar wat activiteiten die in de
Nassaukerk plaatsvinden.
Klankborders -op wat meer afstand
van de kerk- die nieuwsgierig
geworden zijn, zouden eens een
kijkje kunnen nemen op ons onlangs
geheel vernieuwde website: www.
kerkkoepelwest.nl.
De kerkruimte doet nu een beetje
kaal aan, na weken dat wij omringt
waren door mooie foto’s en beelden in
hout en steen naar aanleiding van de
expositie: ‘Gedreven door iets groter
dan jezelf’.
Op zondag 26 april gaat in de
Nassaukerk een nieuw muziekstuk in
première, ‘Cantilene’. De teksten zijn
geschreven door mensen uit Kerk en
Buurt, onder leiding van tekstschrijver
Gert Jan Slump. Ze zijn op muziek
gezet door musicus Nico Ph. Hovius.
Zondag 3 mei is de volgende Kerk
en Buurt Viering. Het thema, aan de
vooravond van Bevrijdingsdag, luidt:
poort van bevrijding. De deelnemers
aan het kunstproject in het najaar
maakten een poort van bevrijding en
hun werkstuk krijgt een plek in deze
viering.
Aansluitend aan deze viering zal er
weer een ‘rondje om de kerk’ gelopen
worden. De tocht is uitgezet door Piet
Vink en Greetje van Drooge.
Agenda: dinsdag 28 april: Stapgroep
Nassaukerk, 19.30 uur, info: Ali
Visscher 6140262.
Woensdag 29 april: Verzenden en
klaarmaken van Ichthus in Nassaukerk
om 9.15 uur.
Donderdag 7 mei: Kernraad in de Vrije
Wester aanvang 19.30 uur.
Ad den Besten: “ Sta op! -Hij gaat
al voor ons uit, de schoot van ’t graf
ontkomen”.
Jan Pijlman, telefoon 623 18 97
De Poort
Contactadres:
Johan Knibbe
tel. (06) 5155 4618
e-mail: j.knibbe@hec.nl
website: www.kerkkoepelwest.nl
Op zondag 26 april zal ds. Hans
Laernoes onze gastvoorganger
zijn. Diezelfde dag is er 's middags
de maandelijkse oecumenische
'buurtviering', in kerk De Liefde.
U bent vanaf 16.15 uur welkom in
de pastorie, Da Costakade 10-12.
Op zondag 3 mei gaat ds. Reender
Kranenborg voor in een dienst van
Schrift en Tafel. Lezingen uit het
evangelie van Johannes vormen in deze
weken een rode draad tot Pinksteren
aan toe.
Maandag 27 april komt de
wijkkerkenraad in de Nassaukerk
bijeen. Op dinsdag 28 april zal de
kernraad van De Poort zijn volgens
de planning voorlaatste vergadering
houden. In deze weken vinden nog een
aantal bijeenkomsten plaats met allen
die op allerlei terreinen in vele groepen
in zowel Poort als Nassaukerk actief
zijn. In de beoogde nieuwe structuur
van de wijkgemeente zal in drie
clusters worden gewerkt: zorg, inhoud
en dienstverlening.
Op maandag 4 mei is er in
het RCA, Overtoom 283, een
herdenkingsbijeenkomst van kerken
en instellingen in Oud-West, met
aansluitend stille tocht naar het
monument aan de Amstelveenseweg;
om 19.00 uur in de achterzaal van het
restaurant.
Maandag 13 april vierden Annemarie
Gootjes en Abbo Santema in het
Gast-huis te midden van een grote
schare familie en vrienden een
hartverwarmend feest. Van harte de
zegen van de Eeuwige toegewenst voor
nog vele jaren boven de 100+15!
Hans Bakker
Jacobuskapel/
De Ark Slotervaart
Contactadres:
Ds. Piet Kooiman
Tel. 610 23 55
e-mail : p.kooiman2@chello.nl
Alice van der Laan,
Tel. 616 82 17
e-mail alice_vdlaan@hotmail.
com
Na de gemeentevergadering van zondag
19 april, wordt er gestart met een hele
serie ontmoetingsbijeenkomsten. Op
deze bijeenkomsten komt het besluit
van de wijkkerkenraad om te kiezen
voor de Ark als het toekomstige
gezamenlijke kerkgebouw aan de
orde. Iedereen die zich betrokken
voelt bij de wijkgemeente van Ark en
Jacobuskapel krijgt een uitnodiging en
een telefoontje voor een bijeenkomst in
zijn/haar buurt. Mocht u de brief niet
ontvangen hebben, of het telefoontje
gemist, dan kunt u contact opnemen
met Alice van der Laan, telefoon
0206168217/ mail alice_vdlaan@
hotmail.com. Zij weet wanneer er bij
u in de buurt zo’n bijeenkomst wordt
gehouden. Tijdens de bijeenkomsten
is er gelegenheid al uw ervaringen,
zorgen, ideeën en plannen met elkaar
uit te wisselen. Ook is er steeds een
predikant, de kerkelijk werker en
een kerkenraadslid aanwezig. Meer
informatie over de keuze staat in de
brief aan gemeenteleden die begin april
is rondgestuurd en in de Nieuwsbrief
samengaan # 10. Van beide liggen
exemplaren in de kerkzaal.
Aan de dienst van zondag 26 april
(Misericordia Domini, zondag van de
goede herder) verleent Broer Boersma
zijn muzikale medewerking. Hij
bespeelt het eufonimum (tenortuba) en
hoe dat klinkt moet kunt u beluisteren
in deze dienst.
Maandag 27 april wordt van
18.30 tot 19.30 uur een korte
dienstvoorbereiding georganiseerd voor
de dienst van zondag 3 mei (Jubilate).
De schriftlezingen voor die zondag zijn
Ezechiël 34: 1 – 10 en Johannes 10: 11
– 16. De bijeenkomst is in de Ark.
Woensdag 6 mei start het maandelijkse
‘Rondje om de kerk’ bij de
Horizon 8, 24 april 2009 15

Wijkberichten
Jacobuskapel. Om 9.00 uur vertrekken
wij, met tekst, voor een wandeling van
naar keuze een half of een heel uur.
Diezelfde woensdag is er een
bustocht georganiseerd door de
Contactcommissie. Er wordt een
bezoek gebracht aan de Bloemdagen in
Anna Paulowna. Opgeven is misschien
nog mogelijk: bij Gré Gijzen telefoon
0206152731.
Ditske Tanja
Osdorp-Sloten
Contactadres:
Ds. R.J. Bakker
J.F. Ankersmitstraat1
1068 JX Amsterdam
tel.: 020-6197101
e-mail:
scribaat@pga-osdorp-sloten.nl
Komende zondag gaat Professor
Stoker in het Dienstencentrum voor
en zal hij de doop bedienen aan Jayden
Danilo Krale. Eerder nam hij zijn
ouders Arjan en Hellen de belijdenis
af. In de Sloterkerk begroeten we
koopvaardijpredikant Rasser en in
Osdorperhof ds. Meulink. Dat hij
na een spannende tijd van operatie
en herstel weer kan voorgaan, is een
gelukwens waard. Volgende week zingt
de cantorij in het Dienstencentrum.
In de Sloterkerk is ds. Binnenmarsch
de gastpredikant. Daar is ’s middags
om 15.00 uur een matineeconcert in
een wel heel bijzondere bezetting.
Onze eigen organist David Schlaffke
brengt samen met zijn vrouw, Mariya
Semotyuk, fluitiste in het Koninklijk
Concertgebouworkest, werken van
Bach, Ritter en Karg-Elert ten gehore.
De aanvang is 15.00 uur. Zaterdag 25
april vindt om 15.00 uur in de Engelse
Kerk de trouwdienst plaats van Jim
Beuks en Stef Breteler. Samen met een
rooms-katholieke voorganger mag ik
deze dienst leiden. In een kerk waar
ik vroeger vaak kwam, werd bij de
afkondiging van huwelijksdiensten
altijd gevraagd om voorbede voor
degenen die gaan trouwen, gevraagd.
Een zinvol gebruik bij die grote
beslissing om voor elkaars geluk te
willen instaan. Dan is de hulp van
God en mensen meer dan welkom.
Woensdag 6 mei zal mevrouw dr.
Mirjam van Veen in de Pauluskerk
spreken over Calvijn en nieuwe
aspecten over hem naar voren brengen,
aanvang 20.00 uur. Een meelevende
groet voor u allemaal,
R..J. Bakker
16 Horizon 8, 24 april 2009
Augustanakerk
Contactadres:
Annamarie Kousemaker-
Schotanus
Willem de Zwijgerlaan 280
1055 RE Amsterdam
tel. 020-6421627
Op zaterdag 21 maart kwam vrij
onverwacht een einde aan het aardse
leven van Elbertha Clasina (Beppie)
van Dijk-Kok, gewoond hebbend aan
de Hertspieghelweg. Mevrouw Van
Dijk was een positief ingestelde vrouw,
die in haar lichamelijke kwetsbaarheid
staande bleef mede door haar
wilskracht. We hebben haar begraven
op Westgaarde met de woorden van
Psalm 23, “De HEER is mijn herder.”
Mevrouw Van Dijk is 85 jaar geworden.
We leven mee met haar zoon Rob en
met haar zuster, mevrouw Pfann.
In de paasnacht werden gedoopt en
als nieuwe leden aan onze gemeente
verbonden Jannes Bos en zijn broertje
Boudewijn Bos, kinderen van onze
koster en zijn vrouw. We zijn blij met
hen en hopen hen nog lang in ons
midden te hebben.
De gebedskring komt weer samen op
dinsdag 5 mei, van 19.30 tot 20.00 uur
in de kerkenraadskamer. Wilt u een
keer (of vaker) komen meebidden, dan
bent u van harte welkom.
Vanaf maandag 20 april tot maandag
20 juli zal ik vrijgesteld zijn van
het gemeentewerk om tijdens een
studieverlof me geconcentreerd te
kunnen wijden aan verdere studie.
Aansluitend hoop ik enkele weken
vakantie op te nemen. Vanaf 11
augustus zal ik weer beschikbaar
zijn voor de gemeente. In urgente
omstandigheden kunt u contact
opnemen met mw. A.J. Buijse-Perk,
telefoon 020-6125896, die u zal
doorverwijzen naar een vervangend
predikant.
Ik wens u goede paasweken toe.
Met een hartelijke groet,
H.U. de Vries
Oranjekerk
Contactadres:
Kosterij Oranjekerk
Van Ostadestraat 151
1073 TK Amsterdam
Tel. 020-6795559 of 020-4897048
(tussen 9.00-9.30 uur)
Voor een gemeente die in 1996 bij
het beroepingswerk tegen mij zei “we
hebben haast geen kinderen en dopen
is al een jaar niet gebeurd” is het
bijzonder feestelijk om de doopgrafiek
met 56 foto’s van dopelingen te zien
van Kerst 1996 tot en met Pasen 2009.
Er staat ook een schaal met water
bij. Misschien herinnert u zich het
synodeverslag dat ik maakte toen de
doop en vooral de doopvernieuwing
aan de orde was. Zelf ben ik vanaf
die tijd pas gaan inzien wat het
zogenaamde ‘wijwaterbakje’ in de
rooms-katholieke kerk kan betekenen.
Iedere keer dat je even je hand in het
water stopt en je voorhoofd aanraakt,
haal je je eigen doop in herinnering.
Dat kan natuurlijk ook zonder dat
zichtbare en voelbare water, maar soms
helpt het wel een beetje om er concreet
over door te denken: wat betekent het
dat ik gedoopt ben en de Naam van
God aan mijn naam is verbonden?
Als u de Horizon ontvangt zit ik weer
op de Synode.
Vanaf 1 mei zal Christina Ehring bij de
Diakonie in de stad gaan werken. Ze
blijft wel bij de Oranjekerk – zingen in
de cantorij en af en toe voorgaan, maar
als vicaris nemen we afscheid van haar.
Hopelijk is er tegen die tijd meer zicht
op een vervanger voor haar.
Met een groet van harte,
Joke van der Velden
Thomaskerk
Contactadres:
Mw. A.M. Terstall-Dijkstra
Tel. 020-6475434
e-mail: scriba@thomaskerk.nl
website: www.thomaskerk.nl
Met dankbaarheid kijken wij terug op
een indrukwekkende Stille week en een
heerlijk paasfeest in zeer goed bezochte
diensten. De letters van de Schrift
worden ook voor ons meer en meer
tot een levende stem die ons wegroept
uit de duisternis vandaan naar het
licht van de nieuwe sabbat. Ds. van
Nieuwpoort heeft de woorden van de
evangelist Lukas op een bijzondere
manier tot leven gebracht! Vanaf
maandag 13 april geniet onze predikant
van een hem van harte gegunde rust
en daarna zal zijn studieverlof ingaan.
In deze periode ben ik als scriba de
contactpersoon. Tot eind juni is ds.
Van der Vaart onze consulent en ook
ds. Sneep zal pastorale steun verlenen.
Ds. Sneep zal voorlopig voorgaan in
de korte middagpauzediensten in de
stiltekapel om 13.00. De kapel is als
gebruikelijk open van 12.30 uur tot
13.30 uur.

Zondag 16 april mogen wij dr. A.
H. van den Heuvel als voorganger
verwelkomen en op woensdagmiddag
om 14.00 kan er onder zijn leiding
worden meegelezen. Op zondag 3
mei zal dr. K.A. Deurloo voorgaan.
De woensdag ervoor is er zowel om
14.00 uur als om 20.00 uur meelezen.
Ten slotte maak ik u attent op de
bijeenkomst op zondag 3 mei om 14.00
uur in het ThomasTheater waar Klaas
Vos in gesprek gaat met Ed van Thijn
over het boek ’Het verhaal en daarna’.
Een hartelijke groet aan u allen,
Anneke Terstall-Dijkstra.
Vrijzinnige Protestanten
Contactadres:
Bureau Vrijburg
tel. 020-6714277
e-mail: info@vrijburg.nl
website : www.vrijburg.nl
In de diensten sluiten we de komende
weken de serie over Lukas af. Zondag
26 april staat Lukas 24: 13-35 centraal,
over twee mannen die tijdens hun
terugreis naar Emmaus verrast worden
door het gezelschap van een derde. Ze
herkennen hem als hij met hen aan
tafel het brood breekt. Zondag 3 mei
zal dhr. Willem Meijer voorgaan in
Vrijburg.
Wegens grote belangstelling zal in
mei het toneelstuk ‘Adres onbekend’,
dat toneelgroep Cabaal in oktober
2008 in Vrijburg speelde, in reprise
gaan. Het stuk is een bewerking van
een novelle van Katharina Kressmann
Tayler (1933) en gaat over een jonge
Duitse kunstenaar en een Amerikaansjoodse
kunsthandelaar die samen
een bloeiende galerie runnen in San
Francisco. De hechte vriendschap
tussen de twee mannen wordt wreed
verstoord door de opkomst van het
nazisme. Gezien de thematiek en de
intensiteit van het toneelstuk is er
slechts plaats voor 30 toeschouwers
per avond. Dit maakt reservering via
het kerkelijk bureau van Vrijburg
noodzakelijk. Speeldata zijn: 12, 13 en
15 mei, aanvang: 20.15 uur.
Met een hartelijke groet,
Jessa van der Vaart
Protestants Jeugdwerk
Amsterdam
Contactadres:
Sjaak Teuwissen
Protestants Jeugdwerk Amsterdam
Protestantse Kerk Amsterdam
Nieuwe Keizersgracht 1a
1018 DR Amsterdam
tel. 020 – 5353700
e-mail: sjaak.teuwissen@protestantsamsterdam.nl
website: www.protestantsamsterdam.nl
Vacatures Protestants Amsterdam
zoekt een projectmedewerker
maatschappelijke stages die scholen
voortgezet onderwijs en kerkelijke/
diaconale projecten aan elkaar
verbindt. Het gaat om een functie
voor ruim twee dagen per week voor
een periode van maximaal 3 jaar.
Uitgebreid functieprofiel op www.
protestantsamsterdam.nl.
Het Mission House zoekt een nieuwe
inwonend huisleider die tegen kost
en inwoning circa 12 tot 16 uur per
week beschikbaar is om leiding te
geven aan de christelijke internationale
leefgroep van diaconaal jaarjongeren
in het Mission House. Verder heeft
het Mission House per 1 september
weer plek voor jonge vrijwilligers
die een diaconaal jaar willen doen.
Óók Nederlandse jongeren. Zie
voor beide Mission House functies
www.missionhouse.nl en www.
protestantsamsterdam.nl.
BLIKVELD Kookwedstrijd Win
met je tiener/jongerengroep de titel
'Keukenprins 2009' door van een
voedselpakket een michelinsterwaardige
maaltijd te maken. 8 mei,
17.20 uur, in en rond de Diaconie,
Nieuwe Herengracht 18. Meld je aan
bij blikkievanblikveld@gmail.com.
Serve the City Amsterdam Vrijdag
29 tot en met maandag 1 juni.
Honderden vrijwilligers maken
Amsterdam een stukje vrolijker door
opknapwerkzaamheden, pannenkoeken
bakken met daklozen, spelprogramma's
met kinderen, uitstapjes naar het park
met bejaarden, et cetera. Met dagelijks
plenaire openings- en slotprogramma
+ maaltijd voor vrijwilligers. Kom,
alleen of met je groep en doe mee.
Www.servethecity.nl en www.
stcamsterdam.nl Uiteraard is het
Protestants Jeugdwerk Amsterdam er
bij.
Protestants Jeugdwerk Amsterdam
(Veronique Lindenburg, Sjaak
Teuwissen), p.a. Protestantse Kerk
Amsterdam, Nieuwe Keizersgracht
1a, 1018 DR Amsterdam, tel. 020
– 5353700, veronique.lindenburg@
protestantsamsterdam.nl; sjaak.
teuwissen@protestantsamsterdam.nl
www.protestantsamsterdam.nl.
Kerk en zorg
Contactadres:
Ds. A.E.I. van Blommestein
Olympiaplein 67-II
1077 CP Amsterdam
Tel. 020-6718840
Na een leven vol verlies en pech
werd ze bij ons in het verpleeghuis
opgenomen. Eén bonk onrust en in
wantrouwen gevangen als in een laag
ondoordringbaar beton. Eindeloos
liep ze rondjes met haar rollator. Niet
tot zitten te bewegen, niet aaibaar en
door de Alzheimer nauwelijks meer
tot spreken in staat. De verzorgenden
van haar afdeling bleven volhardend
afweer met aandacht beantwoorden.
Langzamerhand kwam de rust. En
met de rust de zachtheid. De laatste
maanden van haar leven zat mevrouw
de Winter tevreden in haar rolstoel, of
lag in haar bed; haar huiskamer vol
teddyberen. Vaak schoten er vrolijke
twinkeltjes in haar ogen. En vroeg één
van de verzorgenden om een kus, dan
tuitte ze haar lippen en genoot van het
knuffelen.
Vanmorgen hebben we haar begraven,
onder een stralende lentehemel. Drie
verzorgenden zijn bij het afscheid, in
hun vrije tijd wel te verstaan. Als het
Ave Maria wordt gespeeld, schieten ze
alle drie vol. En onder het koffiedrinken
na afloop komen de verhalen los.
Over die prachtige blauwe ogen van
mevrouw de Winter waarmee ze alles
volgde. Over hoe ze kon genieten
van operamuziek en een beker pap.
“Ze was lief, écht lief.” De dochter
reageert ontroerd. “Deze laatste jaren
waren de gelukkigste van haar leven.
Jullie hebben haar weer naar het licht
gekeerd.”
Buiten in het gras bloeien de
krokussen. “De krokus wijst beton
zijn grens”, dichtte Okke Jager.
Verzorgenden in een verpleeghuis
weten daar alles van.
Paula Irik
Horizon 8, 24 april 2009 17

Wijkberichten
Studentenpastoraat/VE90
Contactadres:
De Boelelaan 1105
1081 HV Amsterdam
tel. 020-4445080
e-mail: pastoraat@dienst.vu.nl
Drie impressies uit Taizé
Met 16 studenten van de VU was
ik twee weken geleden in ‘Taize’.
Post-doc studenten van theologie en
filosofie, kenden het en waren nu zo
dichtbij dat ze het wilden meemaken.
De faculteitsvereniging Icarus en
het studentenpastoraat hebben dat
geregeld en zo waren we plotseling in
Taizé.
1. Aankomst: Het is 0.30 uur woensdag
1 april. Samen met een jongeman
(Walther voor het gemak) van de
ontvangstbalie, zit ik te wachten tot
het tweede busje zal arriveren. Zij
dolen nog over de donkere bochtige
weggetjes richting Taizé. Ons busje
is al aangekomen, ieder heeft een
slaapplek gevonden en die liggen al op
één oor, zoals verder iedereen in het
kamp. Ondanks de pech onderweg was
de stemming gelukkig niet bedorven.
Men is tevreden hier aangekomen te
zijn.
Walther is schat ik begin 30, vriendelijk
en geduldig.Hij vertelt mij dat hij een
jaar in Taizé is om uit te zoeken ‘wat
hij met zijn leven wil doen’. Zo zegt hij
het.
En dan zit je daar dan in de kou en
het donker. Je praat met een vreemde,
maar het gesprek is vertrouwd en open.
We delen wat. Ergens anders zou je
niet zo snel over zulke zaken praten.
We praten zachtjes want het is overal
stil. En donker. Later, als we in de kerk
zingen: Dans nos obscurités, moet ik
nog even aan dit gesprek denken.
2. Viering: De dag begint meteen
met een ochtendgebed in de kerk.
De monniken komen in witte pijen
(die hun heel lang doen lijken) rustig
maar gestaag binnen. Dan begint het
zingen. Heel even schiet mij een brok
in de keel; vanwege herinneringen en
omdat zoveel jonge mensen hier zo
geconcentreerd en betrokken zingen.
En je moet goed luisteren, terwijl je
ook wordt meegenomen.
Het zijn een soort ‘mantra’s’ zeggen
we later tegen elkaar. Herhalingen die
de woorden steeds dieper laten binnen
komen en daarna weer wegebben. En
ondertussen worden de korte zinnen
verbonden met allerlei noties in jezelf.
De teksten ook de lezingen leggen zo
18 Horizon 8, 24 april 2009
zichzelf uit. Er wordt niks gepreekt, het
ritueel voltrekt zich. En sleept me mee.
Zonder tegenzin.
3. De barak: Voor het eerst van mijn
leven sliep ik op één kamer met een
Zuid Afrikaan, twee Aziaten, die bij
onze groep hoorden, plus twee nachten
ook een Zwitserse fysicus en één nacht
een oude pelgrim op weg naar Santiago
di Compostella.
Voor het slapen gaan was er grote
vrolijkheid. Spontaan vertelde ieder iets
van de dag, En meestal schaterden we
van het lachen vanwege rare verhalen
en gekke opmerkingen.
De eerste nachten werd er onrustig
gesnurkt. Maar toen ik op de laatste
dag als eerste wakker werd was mijn
eerste associatie met een vredige stal.
De mensen(dieren) hoorde je zachtjes
ademhalen, verre geluidjes maken,
zich herschikken in het stro of iets
onverstaanbaars prevelen. Zo te horen
was ieder tot rust gekomen in deze
dagen.
Geert van der Bom
Diensten met Belangstellenden
Contactadres:
Ds. J. Staat
Achterlaan 10
1027 AK Amsterdam
Tel. 020-6369244
e-mail: j.staat@mac.com
www.dmbamsterdam.nl
DmB+dienst op 26 april Wees
welkom in de DmB+dienst op
zondagavond 26 april, onze
maandelijkse dienst met beleving!
‘Welkom in de Herberg’ is het
jaarthema. Het onderwerp van deze
zondag luidt: ‘Grote Schoonmaak’. Past
goed bij het voorjaar, nietwaar? Marten
Kamminga verleent met zijn koor
Quasi Modus muzikale medewerking.
We zullen u graag ontmoeten om
19.00 uur in de Engelse Kerk op het
Begijnhof.
Bij de diensten U bent een graag
geziene gast in de wekelijkse Dienst
met Belangstellenden in de Engelse
Kerk op het Begijnhof. Elke keer komt
er een zeer divers gezelschap mensen
bijeen, ik mag wel schrijven uit alle
lagen van de bevolking. Dat heeft
iets aanstekelijks. Er gaat geen dienst
voorbij of er zijn mensen voor de eerste
keer gekomen. We zetten ons er voor in
om in een gastvrije, vriendelijke sfeer
onze diensten te vieren. Zo beogen we
iets van Gods liefde door te geven aan
iedereen die komt. Op zondag 3 mei
gaat Sipke van der Land voor, terwijl
Marten Kamminga het orgel bespeelt.
De dienst begint om 19.00 uur.
Bijbelkringen Op onze website kunt
u actuele informatie vinden over onze
bijbelkringen. De belijdeniscatechisatie
is ondertussen begonnen. Op
Pinksteren is er gelegenheid voor
het afleggen van openbare belijdenis.
Wegens vakantie zal de DmB-predikant
de komende drie weken niet op
donderdagmiddag in Café Dante
(Spuistraat 324) zijn.
Koos Staat
Dovenpastoraat
Contactadres:
Wieger Pantjes
Klaproosstraat 61
2403 EW Alphen a/d Rijn
Tel. 0172-437418
e-mail: wpantjes@gmail.com
We mogen terug zien op een fijne
Paasviering. Na een gezellig ontbijt
met de gastvrije Bethelgemeente
hadden we onder leiding van ds. F.
van Dijke onze Paasviering. Het thema
was: De Heer is waarlijk opgestaan.
Ook vierden we in een kring het Heilig
Avondmaal. We mochten proeven en
woord en gebaar zien dat God goed is.
Maar Pasen is ook letterlijk opstaan in
deze wereld en in beweging komen. Er
zijn voor de ander die ons nodig heeft.
Ik las ergens het volgende gebed:
“Heer onze God.
Heel de wereld komt in het zicht,
Als uw woord onder mensen klinkt.
Laat ons dan ingaan op dat woord
en in deze wereld staan
met geloof in Christus
en met een open blik
voor wat wij voor anderen kunnen zijn
in zijn geest.
Amen.”
Ook als dovengemeenschap in
Amsterdam willen we met geloof
in Christus en met een open blik in
woord en gebaar in zijn geest er zijn
voor elkaar en anderen.
Groetend,
W. Pantjes

Protestants Koopvaardijwerk
Amsterdam
Gevangenisdominee
In de haven gelden strenge
Contactadres:
Ds. L.J. Rasser
Veembroederhof 164
1019 HC Amsterdam
tel. 020 6690065 / 06 220 90 334
e-mail: leon.rasser@planet.nl
website:www.nederlandsezeemanscentrale.nl
Kerkdiensten
26 APRIL EN 03 MEI 2009
AMSTELVEEN-
BUITENVELDERT
Collecten zaterdag 26 april:
Eerste collecte: Diaconie, Stg Exodus
Tweede collecte: Kerk, wijkwerk
Collecten 03 mei:
Eerste collecte: Diaconie, wijkdoel
Tweede collecte: Kerk, jubileumcollecte 5
jaar PKN
Dorpskerk,
Dorpsstraat 36
26 apr. - 10.00 uur: ds. M. Visser
03 mei - 10.00 uur: dr. G. Manenschijn
Handwegkerk,
Handweg 117
26 apr. - 10.00 uur: ds. G.J. de Bruin, HA
03 mei - 10.00 uur: drs. R.J. Prent
Kruiskerk,
V.d. Veerelaan 30-A
26 apr. - 10.00 uur: ds. W. Janssen, HA
03 mei - 10.00 uur: ds. H. Kroese
Pauluskerk,
W. van Borsselenweg 116
26 apr. - 10.00 uur: ds. J.P. Ouwehand,
Wilnis
18.30 uur: dr. M. Verduin, Zeist
03 mei - 10.00 uur: ds. A. van Vuuren
18.30 uur: ds. G. Lustig,
Nieuwerkerk a/d/ IJssel
Paaskerk,
Augustinuspark 1
26 apr. - 10.00 uur: ds. N.K. Atmadja, HA
03 mei - 10.00 uur: ds. M. Visser
veiligheidsregels. Bijna alle bedrijven
zijn de zeemanskerk welgezind
waardoor ik in de praktijk bijna altijd
de schepen kan bezoeken die ik wil.
Bijna, niet altijd. Laatst ging het mis
omdat iktwee scheepsnamen met
elkaar &verwisselde (ik had acht
van de tien letters goed). Bij het
haventerrein aangekomen bleek ik niet
op de gastenlijst van het betreffende
schip te staan. De jonge (inval)
bewaker en de jonge vertegenwoordiger
van de scheepsagent durfde de
Bankraskerk,
Max Havelaarlaan 435
26 apr. - 10.00 uur: ds. J.J.A. Doolaard,
HA
03 mei - 10.00 uur: ds. J.J.A. Doolaard
en rabbijn A. Soetendorp
Pelgrimskerk,
Van Boshuizenstraat 560
26 apr. - 10.00 uur: ds. H. Kroese, HA
03 mei - 10.00 uur: ds. M. Elbers
De Buitenhof,
Nieuw Herlaer 2
26 apr. - 10.30 uur: drs. K.E.A. Wijkstra
03 mei - 10.30 uur: ds. A.A. van Berge
Vreugdehof,
De Klencke 111
26 apr. - 10.15 uur: geen dienst
03 mei - 10.15 uur: pastor A. Nolet
Kapel VU-Ziekenhuis,
De Boelelaan
26 apr. - 10.00 uur: ds. A.N. Drost
03 mei - 10.00 uur: ds. J.A. Delver
Zorgcentrum Groenelaan,
De Helpende Hand
26 apr. - 10.15 uur: Leger des Heils
03 mei - 10.15 uur: ds. A.P. van den Broek
Ziekenhuis Amstelland,
Laan v.d. Helende Meesters
26 apr. - 11.15 uur: Leger des Heils
03 mei - 11.15 uur: ds. A.P. van den Broek
Johanneskapel,
Amsterdamseweg 311
26 apr. - 10.30 uur: drs. S. Dondorp
03 mei - 10.30 uur: ds. J.A. Montsma
verantwoordelijkheid niet aan om me
toch op het terrein te laten. Gelukkig
was het een zonnige dag.
Na telefonisch overleg met de zeeman
die ik wilde bezoeken besloten we
elkaar te treffen bij het hek. Met de
privacy was het prima gesteld want het
hek wordt op een kilometer afstand
elektronisch bediend. Wel kreeg ik het
gevoel dat ik een gevangenisdominee
was. Dit terwijl een zeeman toch echt
geen crimineel is.
Dominee Leon Rasser
AMSTERDAM
CENTRUM
Collecten 26 april:
Eerste collecte: W - Wijkdiaconie
Tweede collecte: K – Toerusting en vorming
Collecten 03 mei:
Eerste collecte: S - Straatpastoraat
Tweede collecte: U2 – Jubileumcollecte PKN
/ Missionair Werk
Oude Kerk,
Oude Kerksplein
26 apr. - 11.00 uur: E. Reefhuis
03 mei - 11.00 uur: N.G. Scholten
Westerkerk,
Westermarkt
26 apr. - 10.30 uur: ds. M. van Gilst
26 apr. - 19.30 uur: ds. F.W. Oosterwijk,
Cantatedienst
03 mei - 10.30 uur: ds. F.W. Oosterwijk,
H. Doop
Keizersgrachtkerk,
Keizersgracht 566
26 apr. - 10.30 uur: G. Scholte
03 mei - 10.30 uur: F. Borger
Noorderkerk,
Noordermarkt 48
Gereformeerde Bond
26 apr. - 10.00 uur: ds. C. Blenk
26 apr. - 19.00 uur: ds. T. Jacobs
03 mei - 10.00 uur: kand. T. Doornebal
03 mei - 19.00 uur: ds. H.F. Klok
Oude Lutherse Kerk,
Spui/Singel 411
26 apr. - 10.30 uur: ds. H.C. Donga
03 mei - 10.30 uur: ds. H.G.T. Günther
Horizon 8, 24 april 2009 19

Kerkdiensten
Verpleeghuis Wittenberg,
Nieuwe Kerkstraat 159
26 apr. - 11.00 uur: I. Meyer
03 mei - 11.00 uur: drs. A. van Zijl
NOORD
Bethelkerk,
Plejadenplein 44
26 apr. - 10.00 uur: ds. T.H. Hibma
03 mei - 10.00 uur: ds. M. Reinders
De Ark,
Aakstraat 60
26 apr. - 10.00 uur: ds. J.W. Blankert
03 mei - 10.00 uur: ds. A. van
Wijngaarden
Nieuwendammerkerk,
Brede Kerkepad 1
26 apr. - 10.00 uur: ds. V.C. Lindenburg,
HA
03 mei - 10.00 uur: ds. J. Lammers
BovenIJ Ziekenhuis,
Statenjachtstraat 1
26 apr. - 10.30 uur: pastor A. Berben
03 mei - 10.30 uur: ds. T. Hibma
LANDELIJK NOORD
ZUNDERDORP
Dorpskerk,
26 apr. - 10.00 uur: ds. K. Staat,
tentdienst
03 mei - 10.00 uur: dienst
Ransdorp-Holysloot
Witte Kerk Holysloot,
26 apr. - 10.00 uur: ds. M. Elbers,
samen met Durgerdam
03 mei - 10.00 uur: ds. H. Reedijk
DURGERDAM
Dorpskerk,
26 apr. - 10.30 uur: zie Ransdorp
Holysloot
OOST
Muiderkerk,
Linnaeusstraat 37
26 apr. - 10.30 uur: ds. J. van Rijn,
Schrift en Tafel
03 mei - 10.30 uur: ds. J. Deenik,
kindernevendienst
Elthetokerk,
Javastraat 118-A
26 apr. - 10.00 uur: drs. J.W. Stam
03 mei - 10.00 uur: v.d. Born
20 Horizon 8, 24 april 2009
Kerk op IJburg, gebouw De Tronk
Mattenbiesstraat 95
03 mei - 12.00 uur: P. Rijnders,
oecumenische viering van Schrift
en Tafel - met doop
Onze Lieve Vrouwe Kapel, OLVG,
Oosterpark 9
Ingang kapel ‘s Gravesandeplein
Oecumenische viering van Schrift en
Tafel
26 apr. - 10.00 uur: pastor J.H.A. Verhoef
03 mei - 10.00 uur: pastor S.A.A. Evers
Zorgcentrum Sint Jacob,
Plantage Middenllaan 52
26 apr. - 10.00 uur: pastor M. Berkhout
03 mei - 10.00 uur:pastor P. van Zaalen
WATERGRAAFSMEER
De Bron,
Middenweg 74
26 apr. - 10.00 uur: J. Bodisco Massink
03 mei - 10.00 uur: C.J.P. Ofman
Amsta
Zorgcentrum Ingenhouszhof
Ingenhouszhof 15
26 apr. - 10.00 uur: ds. A. Riemersma
03 mei - 10.00 uur: P.J. Dijk
WEST
Nassaukerk,
De Wittenstraat 114
26 apr. - 10.00 uur: ds. K. Holwerda
03 mei - 10.00 uur: ds. K. Holwerda,
m.m.v. cantorij
De Poort,
Hugo de Grootkade 28
26 apr. - 10.30 uur: ds. H. Laernoes
03 mei - 10.30 uur: ds. R. Kranenborg,
HA
Jeruzalemkerk,
Jan Mayenstraat 14
26 apr. - 10.00 uur: ds. S. Paas
26 apr. - 19.00 uur: ds. T. Vreugdenhil
03 mei - 10.00 uur: ds. B.J. van der Graaf
03 mei - 19.00 uur: ds. J.B. Alblas
Jacobuskapel,
Woestduinstraat 16-18
26 apr. - 10.00 uur: P. Kooiman
03 mei - 10.00 uur: zie De Ark
De Ark,
Van Ollefenstraat
26 apr. - 10.00 uur: zie Jacobuskapel
03 mei - 10.00 uur: ds. D. Tanja
Sloterkerk,
Osdorperweg 28
26 apr. - 10.00 uur: ds. L.J. Rasser
03 mei - 10.00 uur: ds. J. Binnenmarsch
De Opgang,
Dienstencentrum Maarten Luther,
Oeverpad 300
26 apr. - 10.00 uur: ds. W. Stoker,
doopdienst
03 mei - 10.00 uur: ds. R.J. Bakker, HA
De Ontmoeting,
L. Couperusstraat 133, Slotermeer
26 apr. - 10.00 uur: ds. J.P.G. Dijk
03 mei - 10.00 uur: ds. C.J. van
Leeuwen-Assink
Augustanakerk,
Erasmusgracht 24
26 apr. - 10.30 uur: ds. J. Meinders
03 mei - 10.30 uur: ds. M. Pfirrmann
Sint Lucas Andreas Ziekenhuis,
Jan Tooropstraat 164
03 mei - 10.30 uur: B. de Bock
Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis,
26 apr. - 10.30 uur: pastor G. van Kesteren
03 mei - 10.30 uur: pastor F. Kortekaas,
m.m.v. Heart & Wings
Slotervaartziekenhuis,
Louwesweg 2
26 apr. - 10.00 uur: pastor F. Tijdink
03 mei - 10.00 uur: ds. A.E. van
Blommestein
Osdorperhof,
P. Calandlaan 86
26 apr. - 10.00 uur: ds. H. Meulink
Zorgcentrum De Schutse,
Comeniusstraat 20
26 apr. - 10.00 uur: ds. R. Dijk
03 mei - 10.00 uur: ds. J.A. Verkerk, HA
ZUID
Oranjekerk,
Van Ostadestraat 151
26 apr. - 10.00 uur: A. Fox, HA
03 mei - 10.00 uur: ds. J. van der Velden
Thomaskerk,
Prinses Irenestraat 36
26 apr. - 10.30 uur: dr. A.H. van den
Heuvel
03 mei - 10.30 uur: dr. K.A. Deurloo
Willem De Zwijgerkerk,
Olympiaweg 14
26 apr. - 10.00 uur: drs. L. van Houte
03 mei - 10.00 uur: drs. S. Dondorp

Vrijburg,
Comm. Vrijzinnige Protestanten,
Diepenbrockstraat
26 apr. - 10.30 uur: ds. J. van der Vaart
03 mei - 10.30 uur: W. Meijer
Thomas van Aquino-Parochie in de
Maranathakerk,
Hunzestraat 85
26 apr. - 10.30 uur: eucharistieviering
03 mei - 10.30 uur: eucharistieviering
Zorgcentrum Amsteldijk
Amsteldijk 35
26 apr. - 10.30 uur: drs. A. van Zijl
03 mei - 10.30 uur: ds. H. v.d. Vegt
ZUID-OOST
BIJLMERMEER
De Nieuwe Stad,
Luthuliplein 11
26 apr. - 10.00 uur: ds. A. van
Wijngaarden
03 mei - 15.00 uur: ds. F. Brommet
Evangelisch-Luthers
Luthuliplein 11
26 apr. - 10.00 uur: ds. I. Fritz
03 mei - 10.00 uur: geen dienst
GAASPERDAM
De Drie Stromen,
Renswoudestraat 75
26 apr. - 09.30 uur: ds. D.J.H. Wolse
03 mei - 09.30 uur: ds. D.J.H. Wolse,
Ned./Eng. dienst
Eben Haëzer,
Wisseloord
26 apr. - 10.30 uur: ds. H.C.M. Bouma
Verpleeghuis Gaasperdam,
Soestdijkstraat 4
03 mei - 11.00 uur: pastor S.R. van Rijn
Bejaardencentrum ‘Nellestein’,
Lopikhof 1
26 apr. - 10.00 uur: ds. W.L. Vreeken
Academisch Medisch Centrum
‘Bullewijk’,
Meibergdreef
26 apr. - 10.30 uur: C. v.d. Loos
03 mei - 10.30 uur: H. Kotzé
DIEMEN
De Ontmoeting,
Schoolstraat 10
26 apr. - 10.00 uur: ds. Th. Wielsma
03 mei - 10.00 uur: ds. H. Nováková
DUIVENDRECHT
Protestantse Gemeente,
Rijksstraatweg 129
26 apr. - 10.00 uur: R. Meter
03 mei - 10.00 uur: prof.dr. E. Talstra
OUDERKERK
AAN DE AMSTEL
Amstelkerk,
Kerkstraat 11
26 apr. - 10.00 uur: ds. J. de Heer
03 mei - 10.00 uur: dienst
OVERIGE DIENSTEN
Eglise Wallonne Grande Eglise,
Walenpleintje, O.Z. Achterburgwal 159
26 apr. - 11.00 uur: pr Ph.E.R. Herzoc
03 mei - 11.00 uur: M.J.B. la Grouw,
gemeenschappelijke dienst van de
Waalse Gemeentesvan Haarlem,
Amsterdam, Utrecht en Arnhem
in Amsterdam
English Reformed Church,
Begijnhof
26 apr. - 10.30 uur: Revd. John Cowie
03 mei - 10.30 uur: Revd. John Cowie
Church of England,
(Episcopal Church) Groenburgwal 42
26 apr. - 10.00 en 11.45 uur: Revd. Allister
Mac Donald
03 mei - 10.00 en 11.45 uur: Revd. Allister
Mac Donald
Deutsche Evangelische Gemeinde,
J.J. Viottastraat 44
03 mei - 10.30 uur: ds. J. Büssow, HA
Evangelische Broedergemeente,
Koningskerk, Van 't Hofflaan 20
26 apr. - 10.30 uur: ds. M. Theile
03 mei - 10.30 uur: ds. M. Theile
Dienst voor doven en
slechthorenden,
zaal Bethelkerk, Plejadenplein 44
26 apr. - 10.00 uur: W. Pantjes
03 mei - 10.00 uur: U. Jansen
Stichting diensten met belangstellenden,
Engelse Kerk, Begijnhof 48
26 apr. - 19.00 uur: ds. K. Staat
03 mei - 19.00 uur: S. van der Land
Oude Zijds 100, in de
Allemanskapel van Sint Joris,
O.Z. Achterburgwal 104
dagelijks ma. t/m za.:
08.45 uur: ochtendgebed
19.30 uur: avondgebed
Op dinsdag Hoogdienst
Gereja Kristen Indonesia Nederland,
Indonesisch-Nederlands Christelijke kerk
Pauluskerk, (in Nederlands en Indonesisch)
W. van Borsselenweg 116, Amstelveen
26 apr. - 14.00 uur: dr. R. Budiman
03 mei - 14.00 uur: ds. S. Rachmadi
Stichting Alle-dag-kerk, Engels
Hervormde Kerk,
Begijnhof 48
Woensdag
29 apr. - 12.40 - 13.00 uur: ds. W.G.J. v.d.
Sluys
06 mei - 12.40 - 13.00 uur: ds. B.H. Weegink
Dominicusgemeente, oecumenisch,
Spuistraat 12
26 apr. - 11.00 uur: dienst
03 mei - 11.00 uur: dienst
Amsterdamse Studenten Ekklesia,
Rode Hoed, Keizersgracht 102
26 apr. - 11.00 uur: M. Wolthuis
03 mei - 11.00 uur: A. van Heusden
Evangelische Roze vieringen,
Keizersgrachtkerk 566
26 apr. - 15.00 uur: C. Ofman
Buurtviering (oecumenische viering,
kerk en psychiatrie),
De Liefde, Da Costakade 10-A
26 apr. - 16.30 uur: ds. E. van Melle en ds.
M.Röhling
Horizon 8, 24 april 2009 21

Verslag
Op dinsdagavond 10 maart
komen zo’n 100 gemeenteleden
van de Protestantse gemeente uit
Amstelveen-Buitenveldert bijeen
in de Paaskerk voor een lezing van
prof. Henk de Roest. Zij komen
bij elkaar in het kader van het
bezinningsproces van de gemeente
dat loopt van zomer 2008 tot
zomer 2009. In een boeiend betoog
maakt Henk de Roest duidelijk
dat er nog vele aantrekkelijke en
inspirerende keuzen en daarbij
behorende acties mogelijk zijn om
van onze wijkgemeenten bloeiende
geloofsgemeenschappen te maken.
Zeven kenmerken
Hij deed dit aan de hand van zeven
kenmerken van bloeiende gemeenten.
Deze zijn voortgekomen uit een
onderzoek in Groot-Brittannië. In
eerste instantie met 45 en later met
120 geloofsgemeenschappen ging men
in dit onderzoek in verbondenheid
met elkaar op zoek naar nieuwe
wegen en nieuwe ervaringen. Onder
de titel Building Bridges of Hope zijn
deze geloofsgemeenschappen er stap
voor stap achter gekomen waar ze
voor staan, wat hun sterke en zwakke
punten zijn en hoe ze zich willen
manifesteren in hun omgeving.
1 Een heldere visie
De visie van een gemeente moet
duidelijk maken waar zij voor staat,
waar ze vandaan komt en waar ze heem
wil. Het is het antwoord op de vraag
‘Waartoe zijn wij gemeente?’ Dat wordt
vooral spannend als je de visie concreet
en praktisch maakt. In elke kerkelijke
vergadering moeten we ten minste één
punt op de agenda zetten dat direct
verbonden is met deze ‘waartoe-vraag’.
Wees duidelijk over het te voeren
beleid. Het is heel belangrijk dat een
22 Horizon 8, 24 april 2009
‘En de wind steekt op’
Zeven kenmerken van bloeiende gemeenten
Pieter Licht
wijkgemeente eigenaar is van haar
eigen veranderingsproces. Er moet
niet van bovenaf over jou worden
beslist. Gebeurt dat wel, dan komt het
veranderingsproces niet op gang. Want
dan ontbreekt het draagvlak.
2 Het opbouwen van plaatselijke
partnerschappen
Leg verbindingen met instellingen
in de wijk. Ga luisteren bij deze
bondgenoten, ga kijken waar de
behoeften liggen binnen de wijk.
Probeer samen met anderen iets tot
stand te brengen, iets te creëren. Als
voorbeeld noemt Henk de Roest een
Lutherse kerk in Arnhem die samen
met tien zorginstellingen in de buurt
tot een zaterdagavondkerk komt.
Veel jongeren doen mee en halen de
mensen uit de zorgcentra op voor
die diensten. Dit loopt fantastisch.
Een kerk in Nuenen (NB) gaat
een bondgenootschap aan met een
kinderboerderij. Kerstfeest vieren op
deze boerderij is in Nuenen na een
paar jaar al een traditie, met vele
honderden bezoekers. Je zou ook
kunnen denken aan een verbond met
scholen in de buurt of de wijk.
Hier en daar loopt de samenwerking
met de RK vast. Dan is het geboden
om vooral goed te kijken wat er wel
samen mogelijk is: bijbelstudie,
bijbelkring, agape-viering, kringwerk
enzovoort. Dat kan allemaal wel
samen en wordt niet door de bisschop
verboden.
3 Het persoonlijk delen van geloof
en waarden
Spreek met elkaar over
geloofservaringen. Op het spoor komen
van wat geloof voor anderen betekent
werkt verrijkend voor de gehele
gemeente. In sommigen gemeenten
krijgt dit vorm in het geven van een
‘getuigenis’ in de kerkdienst, maar het
kan ook op andere manieren.
4 Oriëntatie bieden voor het
alledaagse leven
Leg een verbinding tussen het
christelijk geloof en alledaagse
zorgen, problemen en conflicten van
mensen. Dit kan betrekking hebben
op onderwerpen als schaamte, schuld,
depressiviteit, opvoedingsvragen,
seksuele vraagstukken en dergelijke.
Het leggen van deze verbinding geeft
betekenis aan je geloof.
5 Het ontwikkelen van gedeeld
leiderschap
Het veranderingsproces in een
geloofsgemeenschap moet geleid
worden door een team. Met de
voorganger als ‘aanblazer’. Dit moet
dan wel iemand zijn die helpt bij het
mogelijk maken van initiatieven. Hij/zij
moet weet hebben van de weerstanden
en de angst die bij vernadering vaak
een rol speelt. Al gauw wordt er ‘ja,
maar…’ gezegd. Of: ‘Dit hebben we al
een keer geprobeerd en toen… Kost dit
niet teveel?’ Vergeet niet: weerstand is
ook mooi, want het betekent dat het
de betrokkene in ieder geval niet koud
laat.
6 Openstaan voor begeleiding
Bloeiende gemeenten staan open voor
begeleiding. In het project Building
Bridges of Hope kwam elke vijf
maanden een duo van onderzoekers
langs bij een gemeente om met
hen de voortgang van hun eigen
veranderingsproces te bespreken. Deze
rondtrekkende duo’s lijken eigenlijk op
de apostelen uit de tijd van de eerste
gemeenten, waarover Paulus schrijft
in Romeinen. Het helpt gemeenten

ook om hun eigen geschiedenis te
schrijven. Want ze krijgen van deze
duo’s een haarscherp beeld terug hoe
het er vijf of tien maanden geleden
voor stond en wat er al is veranderd.
7 Leren van andere
gemeenschappen
Durf te leren van andere
geloofsgemeenschappen. Ga bij elkaar
op bezoek. En dan niet alleen voor een
kerkdienst. Houd met beide gemeenten
een bonte avond op de zaterdag en vier
Met lunch, muziek, presentaties in
de gebouwen, wandelen door de
‘Hof’ met gids, de theatervoorstelling
‘Calvijn’ en nog veel meer.
Nieuwe Keizersgracht 1A, Amsterdam
Van 12 tot 16.30 uur
In de veertig
Op bezoek
Door het vlakke landschap van
Groningen koers ik naar het dorpje
V. Door het raam lacht M. me
verwonderd toe. Op haar schoot een
van de twee meisjes, die ze in februari
kregen. De grote verrassing, terwijl ze
al veertig was. Midden in een eindige
chaos van verbouwing kondigden
de twee meiskes zich aan. Ik krijg
de fles in handen, voer de baby. De
tweede voedt mama zelf. Zoonlief van
zeven pakt mijn verjaardagscadeau,
een voorleesboek, uit. Dan speelt hij
verder met klein lego. M. zegt dat het
wel erg druk is. Vannacht moest ze
drie keer opstaan om voeding te geven.
Samen met haar man redt ze het wel,
vindt ze. Ik kijk de kamer rond. De
verbouwing van het boerderijtje is
nog in volle gang. De doorbraak van
de vroegere keuken naar de kamer is
samen de dienst op de zondag… om de
totale sfeer van die andere gemeente te
proeven. Er is bij anderen vaak veel te
halen.
Ten slotte
Ten slotte: deze zeven kenmerken
vragen veel inzet van gemeenteleden,
kerkenraden en beroepskrachten. Ga
er wijs mee om, begin niet met alles
tegelijk. Ga je bijvoorbeeld met de
identiteit van een gemeente aan de
slag, vergeet dan niet dat hier drie
Opening Protestantse Hof:
zondagmiddag 17 mei 2009
De Protestantse
Kerk en Diaconie
Amsterdam nodigen u
van harte uit!
nu klaar. Het achterste stuk van de
boerderij, verbouwd tot een woning
voor een familielid, is alweer door hem
verlaten. Door de financiële crisis:
zijn eerste huis staat nog steeds te
koop, dus... In stilte bewonder ik het
vakmanschap van de vader. Ze reppen
niet over geldzorgen, die er zeker
moeten zijn.
Een ander bezoek
Over binnenwegen rijd ik naar het
volgende bezoek. In de tuinkamer
van de dubbele woning zitten de
gasten. Mensen vanuit het dorp en
vrienden van vroeger. Allemaal rond
de veertig. Met een drankje luister
ik. Een conducteur die twee kerels
op wild plassen in de trein aansprak,
is in elkaar geslagen. De gastheer,
in die trein op weg, kwam vroeg op
zondagmorgen pas thuis. Een verlate
dimensies in zitten. De relatie naar
God, de relatie tot elkaar (binnen
de gemeente) en de relatie met de
wereld. Alle drie aspecten moeten een
plek krijgen, want anders mis je kern
van het worden van een bloeiende
gemeente. En het is deze drieslag die
zich bij alle zeven kenmerken steeds
weer aandient.
Pieter Licht is lid van de Handwegkerk in
Amstelveen en van de Taakgroep Bezinning
van de Protestantse Gemeente Amstelveen.
Opgeven via e-mail opening@
protestantsamsterdam.nl (vermeld met
hoeveel personen u komt lunchen) of
via 020-5353700.
Informatie bij: Hanna van
Dorssen, hanna.vandorssen@
protestantsamsterdam.nl of tel. 020-
5353704.
Signaal
Gerard Eijkelenboom
gast vertelt naar de Matteüs
Passie van Bach geweest te zijn. Ze
is daar met haar gedachten nog bij.
Even is die passie onderwerp van
gesprek. Mijn buurvrouw vertelt: haar
dochter haalde een zwemdiploma.
Trots zwaaide ze met de rozen van
mama naar de oma’s en opa’s. ‘Wat is
dat kleine geluk toch belangrijk’, zegt
ze, me blij aankijkend. De gastvrouw
biedt Indische gerechten aan door
het beroemdste dito restaurant
in Groningen bereid en gebracht.
Iedereen geniet.
In de auto denk ik: Het is waar,
kinderen bréngen geluk. Ook al moet
je als veertigers er veel van je energie
in investeren.
Gerard Eijkelenboom is lid van de redactie
en lid van de Oranjekerkgemeente in
stadsdeel De Pijp.
Horizon 8, 24 april 2009 23

Vakantie
Lekker genieten van een
andere omgeving. Even bijkomen
op vakantie. Dat willen we
toch allemaal? Maar soms gaat
dat niet zomaar. Daarom biedt
het VakantieBureau vakanties
aan voor mensen, die geen of
moeizaam aansluiting vinden bij
het reguliere vakantieaanbod. Al
vele jaren bieden zij ‘vakanties
met aandacht en zorg’. Vele
vrijwilligers begeleiden en,
indien nodig, verzorgen
gasten tijdens de vakantie.
Op vakantie met behulp van de kerk
Het VakantieBureau is een onderdeel
van de Interkerkelijke Stichting
Eline Tiedens en haar moeder
mw. M.H. Tiedens-Veldhuis uit
Amsterdam gingen vorig jaar maar
liefst vier keer op stap; al deze
vakanties werden aangeboden door
het VakantieBureau.
Tiedens: ‘Onze diaken van de kerk
raadde deze vakanties aan. Wij
hebben toen een vakantie geboekt
voor ouderen, die vitaal zijn of
eenvoudige hulp nodig hebben.
Ik ben de mantelzorger van mijn
moeder maar tijdens deze weken
nemen vrijwilligers mij het werk
uit handen: zij wassen en kleden
mijn moeder en regelen haar
medicijngebruik. Op 85 gasten
waren ongeveer 30 vrijwilligers.
Wij zijn in juli, augustus en met
Kerst naar de accommodatie “De
Werelt” in Lunteren geweest.
Dat was midden in de bossen. In
oktober zijn we een week naar hotel
“Dennenheul” in Ermelo geweest.
24 Horizon 8, 24 april 2009
Baukje Bos-Burggraaff
Vakanties met
Diaconaal Vakantiewerk, die onder
de Protestantse Kerk Nederland valt.
Kerk in Actie, een onderdeel van de
Protestantse Kerk Nederland, geeft een
geldbedrag om de vakanties te kunnen
realiseren.
De manager van het VakantieBureau
uit Lunteren, Mijndert Blanken, vertelt
dat het VakantieBureau vakanties
aanbiedt aan mensen voor wie een
vakantie moeilijk is. Bijvoorbeeld
iemand die zorg nodig heeft. Of een
alleenstaande, die graag op vakantie
wil maar er tegenop ziet om alleen
te gaan. Blanken: ‘Centraal in deze
vakanties staat de aandacht. Als je
normaal naar een hotel gaat, word je
verteld waar je kamer is maar verder
ben je op jezelf aangewezen. Bij onze
vakanties word je opgevangen, de weg
gewezen en krijg je de begeleiding van
een vrijwilliger. Vrijwilligers geven
aanspraak of geven een arm. Ook gaan
ze mee op stap. Zit je in een rolstoel,
dan duwen ze je.’
Een warme deken
‘Dit jaar proberen we vooral mensen
te bereiken, die weinig mensen zien of
spreken. De ervaring leert dat zij onze
vakanties als een warme deken ervaren.
Vaak eten zij alleen. Bij ons op vakantie
wordt er samen gegeten en koffie
gedronken. Er worden dagtochten met
elkaar gedaan. Het afscheid valt ze
meestal zwaar.’
Vakanties zijn er voor ouderen,
die geen of eenvoudige hulp nodig
hebben, maar ook voor slechtzienden
en blinden, (echt)paren met een
thuiswonende dementerende partner,
voor gasten die eenvoudige of veel zorg
nodig hebben en/of rolstoelgebonden
zijn, voor mantelzorgers met een
partner tot 65 jaar en voor gasten met
afasie.
(Echt)paren, vrienden, vriendinnen of
andere paren – in welke samenstelling
dan ook – van wie één van beiden vitaal
is, zijn ook van harte welkom. Blanken:
‘Als er bijvoorbeeld een echtpaar komt,
‘Je gaat als vrienden weer naar huis’
Dat hotel ligt aan de rand van de
heide. Prachtig is de natuur rondom de
accommodaties.
Hoe een dag van de vakantie eruit
kan zien? ‘s Morgens begint de dag
met een uitgebreid ontbijtbuffet. Voor
degenen die niet kunnen lopen, halen
vrijwilligers de broodjes en het beleg.
Ook brengen vrijwilligers koffie en
thee.
Na het ontbijt en de koffie volgt een
half uur ochtendgymnastiek, die onder
meer uit arm- en voetbewegingen
bestaat. Daarna waren er workshops,
bijvoorbeeld in het maken van
gedichten, het schrijven van verhalen,
in aquarelleren en het maken van
bloemstukjes, bloemcorsages en
kralenkettingen. Elke vrijwilliger had
een eigen inbreng. Na een uitgebreide
lunch van 12.00 tot 13.00 uur was er
tot 15.00 uur gelegenheid tot rusten.
Daarna kon je weer workshops doen
of een wandeling buiten maken.
Vrijwilligers bieden mensen met
rollators en rolstoelen altijd hulp
aan. Praktisch is dat er goede
geasfalteerde wandelpaden zijn. Het
was heerlijk om de wind door je
haren te voelen. Weer thuis stond
de koffie en thee te wachten en kon
je een aperitief nemen. Dat vonden
we ook altijd heel gezellig. Na een
heerlijk diner was er ‘s avonds
entertainment: er trad bijvoorbeeld
een shantykoor op of een boswachter
vertelde over de natuur op de
Veluwe. Tot 23.00 uur kon je nog een
afzakkertje nemen. Reuze gezellig
was dat.
Wij vinden de vakanties fantastisch.
De vrijwilligers zijn lief en zorgzaam.
Alleenstaanden voelen zich direct
opgenomen. Het is één grote familie.
Je komt als vreemdeling en je gaat
als vrienden weer naar huis. In mei,
juni, juli en met Kerst gaan we weer!’

aandacht en zorg
waarvan één persoon afasie heeft,
wordt er eerst gevraagd naar wat de
mensen zelf willen doen tijdens de
vakantie. Aan de hand hiervan wordt
een programma samengesteld. In dit
programma kan opgenomen zijn: hoe te
leren met afasie om te gaan. Maar als je
er lekker op uit wilt, dan ga je erop uit.’
De mantelzorg wordt tijdens de
vakantieweek door de vrijwilligers
overgenomen. De mantelzorger kan
er echter ook voor kiezen om thuis te
blijven om op deze manier even bij te
komen.
Bos, natuurgebied of rivier
De accommodaties waarin de vakanties
worden gevierd, zijn ‘De Werelt’ en
het ‘Bosgoed’ in Lunteren, het ‘F.D.
Roosevelthuis’ in Doorn, ‘Dennenheul’
in Ermelo en de ‘Imminkhoeve’ in
Lemele. Deze accommodaties liggen,
behalve laatstgenoemde, allemaal in de
bossen. De Imminkhoeve ligt vlakbij
de Lemelerberg in het natuurgebied de
Sallandse Heuvelrug.
Er kan ook gekozen worden voor
vakanties aan boord van het schip de
Willem-Alexander.
Rol van het geloof
Op de vraag wat de rol van het geloof
tijdens de vakantieweken is, antwoordt
Blanken dat de week in eerste instantie
een vakantieweek is. ‘Het gaat erom
lekker vakantie te vieren. Maar op
zondag is er een kerkdienst, die door
een protestantse pastor wordt geleid.
Hij/zij is ook de gehele vakantie
aanwezig. Als men een individueel
gesprek met de pastor wil, kan dat
altijd. Ook wordt er uiteraard gebeden
voor en na de maaltijden.’
‘De vakanties hebben een protestants
karakter maar gasten hoeven niet
protestants te zijn. Als je onder
de doelgroep valt, ben je van harte
welkom.’
Vrijwilligers
De vakanties worden mogelijk gemaakt
door vrijwilligers. Wassen en aankleden
wordt gedaan door vrijwilligers, die
uit de zorg komen. Blanken: ‘Een
vrijwilliger geeft een week van zijn
vrije tijd of neemt een week vrij van
zijn werk. Hij/zij krijgt, naar wat ik
heb gehoord, heel veel voldoening.
De vakantievierders genieten van de
aandacht en van de vakantie. Mensen
zijn dankbaar.’
Kosten
Elke vakantie heeft zijn kosten.
Een voorbeeld: een week vakantie
voor een oudere, die vitaal is of
eenvoudige hulp nodig heeft, kost �
565,- voor een eenpersoonskamer. Een
tweepersoonskamer kost � 445,- per
persoon per week.
Als de bedragen bezwaarlijk zijn, dan
geeft het VakantieBureau korting: een
oudere met een minimuminkomen
krijgt � 60,- korting.
Ook kan men de Diaconie van de eigen
kerk polsen voor financiële steun.
Een kleine groep kan bij fondsen
aankloppen. Het VakantieBureau kan
hierover informatie verstrekken.
Als u aanvullend verzekerd bent, kunt u
informeren bij uw verzekeraar of zij een
tegemoetkoming geven. In ieder geval
betaalt Agis een vergoeding.
Meer informatie
Bent u geïnteresseerd geraakt in de
vakanties van het VakantieBureau?
Voor meer informatie kunt u het
VakantieBureau bellen, telefoon
0318 486610, mailen, info@
hetvakantiebureau.nl, of u kunt
de website bekijken: www.
hetvakantiebureau.nl.
Ook als u meer wilt weten over
vrijwilligerswerk bij het VakantieBureau
of als u zich wilt aanmelden als
vrijwilliger, kunt u contact opnemen
met het VakantieBureau.
Baukje Bos-Burggraaff is redactiesecretaris
van Horizon
Horizon 8, 24 april 2009 25

Jeugdwerk
Van oktober 2008 tot
februari 2009 hebben de leden
van de kerngroep Jeugd interviews
gehouden met jeugdwerkers van
de Protestantse Kerk Amsterdam.
Dit om een goed beeld te
krijgen van de situatie van het
jeugdwerk in zoveel mogelijk
wijkgemeentes. Hieronder leest
u de beknopte samenvatting van
deze ronde langs de gemeentes.
Wie doen het jeugdwerk?
Er zijn grote verschillen tussen
de wijkkerken waar het gaat om
mensen die zich bezighouden met
het jeugdwerk. In veel kerken is er
niemand met deze taak belast. Andere
kerken hebben een jeugdouderling
of jongeren(bezoek)werker.
Kindernevendienst en crèche worden
vaak geleid door een poule van ouders.
De jongerenbezoekwerkers worden
wel genoemd, maar zij hebben per
wijk soms een heel verschillende
taakomschrijving. Als predikanten
zich met jongeren bezig houden, is
dat voornamelijk met een gespreks- of
catechisatiegroep.
Dromen
Voor de
kinderen
en jongeren
omschrijft een
geïnterviewde
haar droom als
volgt: ‘Mijn ideaal zou zijn dat de kerk
continu contact houdt met jongeren
op hun levensweg. De kerk zou een
plek moeten zijn waar hun identiteit
gevormd kan worden en waar ze
toegerust worden voor het leven: met
geloof staan in de maatschappij. Dit
zou in principe in iedere kerk moeten
kunnen.’
Voor de geloofsgemeenschap zou
een doorlopende lijn van generaties
het mooiste zijn. Dit betekent dat er
voldoende kinderen zijn, dat de tieners
een onderdeel blijven vormen van de
26 Horizon 8, 24 april 2009
Inventarisatie jeugdwerk:
dromen en dilemma’s
Inger van Nes
De kerk moet laten
zien wie ze is
gemeente en vervolgens, als zij ouder
zijn, de jongere kinderen kunnen
begeleiden.
De dromen gaan ook over de
zichtbaarheid van de Protestantse
Kerk Amsterdam: de kerk moet
laten zien wie ze is. Dit wordt door
geïnterviewden als volgt omschreven:
‘De kerk kan in het publieke domein
veel meer van zich laten horen, ze
moet meedoen in het maatschappelijk
debat en daar een ander geluid laten
horen en zichtbaar maken dat de
kerk zich bezighoudt met de diepere
levensvragen waar ieder mens, dus ook
elke jongere, mee worstelt.’
De doelgroep
In principe zou men graag alle kinderen
en jongeren bereiken. Meer specifiek
zijn er drie groepen waarop men zich
graag zou richten: 1 Binnenkerkelijk:
kinderen van kerkleden (alle leeftijden);
2 Randkerkelijk: kaartenbakleden (18-
25 jaar); 3 Buitenkerkelijk: de jeugd die
helemaal buiten de kerk staat, zoals
school- en buurtkinderen/jongeren.
Activiteiten
Bij de vraag naar activiteiten die
men graag zou willen ontwikkelen,
staat met stip op nummer een:
jongerendiensten, met name vanuit
vrijzinniger en middenorthodoxe hoek.
Veel kerken hebben behoefte aan een
speciale dienst
voor jongeren
omdat de
eigen zondagse
dienst niet
aansprekend
genoeg is. Wensen hiervoor: niet op
zondagochtend, eigentijdse muziek
en centraal in de stad beginnen.
Daarnaast worden genoemd:
activiteiten op scholen, naschoolse
opvang, plekken van ontmoeting,
aansluiten bij bestaande stedelijke
activiteiten, kampeerweekends en
vrijwilligerswerk. Hierbij is het voor
iedereen belangrijk dat je als kerk
duidelijk maakt dat je christelijke
activiteiten organiseert: geef ze een
duidelijke christelijke thematiek en
vorm mee.
Knelpunten
De volgende knelpunten worden door
de geïnterviewden genoemd:
1 Theologisch knelpunt: het formuleren
van een duidelijk christelijke identiteit.
Er bestaat een spanning tussen
activiteiten voor kerkleden en voor
mensen van buiten de kerk. Dit uit zich
in vragen als: hoe kunnen we missionair
zijn in de huidige (stads)cultuur? Wat
is de identiteit van de activiteiten,
missionair of laagdrempelig?
2 Het te lage aantal kinderen/jongeren
wordt het meest genoemd als knelpunt.
Meer specifiek: hoe houden we degenen
vast die we hebben en hoe komen we
aan nieuwe aanwas?
3 Het ontbreken van energie bij
kerkleden om het kinder-/jongerenwerk
op te pakken. De vraag reist dan ook
wie zich bezig zou moeten houden
met het jongerenwerk: de (vermoeide)
kerkleden of professionele (betaalde)
jeugdwerkers?
4 Het ontbreken van een aanbod van
activiteiten voor tieners. Het is moeilijk
om de wensen van tieners en jongeren
in kaart te brengen. Ga je bijvoorbeeld
als kerk naar de tieners toe of zorg je
ervoor dat tieners (weer) naar de kerk
komen?
5 Een gebrek aan inspirerend materiaal.
Zo zou het bijvoorbeeld mooi zijn als er
de mogelijkheid bestond om via internet
materiaal voor de kindernevendienst uit
te wisselen met andere wijkkerken.
Hoe nu verder?
Op de visiedag (zie pagina 8 en 9)
hebben we de resultaten van deze
inventarisatie met de aanwezigen
besproken en de kerngroep Jeugd heeft
al een start gemaakt met de verwerking
van dat gesprek. Deze resultaten zullen
worden gebruikt om prioriteiten te
geven aan de te ontwikkelen activiteiten
en programma’s. Verder hopen we met
jongerenwerkers in gesprek te blijven
over de knelpunten die worden ervaren,
maar ook over hun verlangens en
dromen.
Inger van Nes (23) is lid van de kerngroep
Jeugd en studente theologie aan de VU.

Blik over je grens:
De geloofsbelijdenis/geloofsovertuiging van een echte Amsterdammer,
zoals hij de wereld ziet.
Rode stoplichten zijn een suggestie en alleen voor toeristen of auto’s verplicht.
Fietsen zonder ten minste twee sloten zijn socialistisch gemeengoed.
Mensen die niet direct in Amsterdam wonen zijn a) domme toeristen
of b) domme boeren.
www.blikveld.org
Het weer is niet mijn vriend.
Ik verdien mijn kost met toeristen,
maar stiekem heb ik een hekel aan hen.
Ogenblik:
Vooruitblik:
Vooruitblik
Ook de evaluatie van de evaluatie heeft een nabespreking nodig.
Koffie is mijn water.
Ik ben altijd gepikeerd omdat niemand mijn taal leert. Maar als
iemand het probeert, antwoord ik nooit in het Nederlands.
EO jongerendag
Het grootste christelijke
jongerenevent
van Nederland komt
er weer aan. Op
zaterdag 13 juni
beleven tienduizenden
jongeren de 35e
EO jongerendag in het Arnhemse
Gelredome. Van 13 tot 21 uur zijn er
optredens – o.a. Michael W. Smith –
sprekers, tal van activiteiten, megainfomarkt,
maaltijd en nog veel meer.
Blikveld is van plan om met wie wil
samen naar Arnhem en weer terug
te treinen. Heb je zin? Meld je aan bij
Blikveld-coördinator/jeugdwerkadvi-
Ajax zal verrijzen! Zeker weten.
seur Sjaak Teuwissen: sjaak.teuwissen@protestantsamsterdam.nl
rd
Gedachte Gedachte van van het het moment: moment: t:
Alleen fietsers uit het buitenland zijn slachtoffers van ongelukken. Ik heb geen
helm nodig - en mijn kindje ook niet.
(Rangorde is zonder klassement.)
Horizon 8, 24 april 2009 27
Heb jij ook nog een opmerking?
Stuur Stuur zze
naar blikkievanblikveld@gmail.com
"De weg naar het grote ote
succes bestaat niet uit
kleine succesjes maar
uit kleine foutjes."

De Hof [4]
Sinds januari 2009 is Nieuwe
Keizersgracht 1A het centrale
adres van de Protestantse Kerk
Amsterdam. Medewerkers van
het Kerkelijk Bureau, De Schinkel
en het Protestants Jeugdwerk
Amsterdam werken in de Van
Limmikhof en medewerkers van
de Diaconie in de Corvershof. Wat
doen ze daar voor u? Horizon stelt
de medewerkers aan u voor, ditmaal
de mensen van PR & Communicatie
en onze buren: de Timon
Woongroep in de Hodshonhof.
Baukje Bos-Burggraaff
Redactiesecretaris Horizon: Baukje
Bos-Burggraaff
‘Mijn Horizon is niet aangekomen, kunt
u er eentje opsturen?’
‘Is mijn stukje goed aangekomen?’
‘Ik heb een idee voor een artikel.’
Mensen bellen of mailen Baukje
Bos-Burggraaff, zij is de spin in het
web van Horizon, het blad van en
voor de protestantse gemeenten van
Amsterdam en Amstelveen, dat elke
twee weken verschijnt. ‘Maandelijks
zijn er redactievergaderingen, die
bereid ik voor en notuleer ze. Verder
redigeer ik de wijkberichten en de
agenda.’
Jij hebt indertijd de 230 woorden grens
gelegd bij de wijkberichten – hoe werkt dat?
28 Horizon 8, 24 april 2009
Communicatie van,
Willemien Boot
‘Dat gaat goed, ik hoef het maar zelden
terug te sturen met het verzoek het in
te korten. En op maandag stuur ik een
herinnering: morgen voor 9 uur moet
het binnen zijn. De artikeltjes zijn heel
verschillend, de een vertelt wat ook in
het kerkdienstenrooster staat, de ander
heeft allerlei wijkmededelingen en de
derde schrijft een preekje.
De agenda is inmiddels ook
uitgegroeid, van één naar twee pagina’s
– en is nog uitgebreider te vinden
op www.protestantsamsterdam.nl.
In de zomer maak ik pagina’s met
zomeractiviteiten: agenda en wat
interviews. Interviews maken vind ik
leuk om te doen en als het kan met
iemand meelopen op de werkplek. Met
straatpastor Mariska Putters fietste
ik mee (zie Horizon nummer 6). Zelf
schrijft ze ook, over haar klanten –
maar wie schrijft over de straatpastor,
wat haar trekt in dit werk? Voor deze
Horizon sprak ik iemand die met de
diaconale vakantieweken van het
VakantieBureau meegaat: hoe is dat?’
Hanna van Dorssen
Communicatieadviseur: Hanna van
Dorssen
Hanna: ‘Ik viel met mijn neus in de
dozen: mijn eerste werkdag was de
verhuisdag, 5 januari, waarop het
Kerkelijk Bureau en de Schinkel naar
de Van Limmikhof gingen. Het was
een mooie manier van kennismaken,
nieuwe collega’s helpen uitpakken en
werkplekken inrichten. Al gauw liep
mijn agenda vol: zelf kennismaken,
kerngroepen en wijkkerken bezoeken
en vooral nu: de opening van de Hof
van (H)Eden, op zondagmiddag 17
mei. Dat raakt aan alle aspecten van de
Amsterdamse kerk. We organiseren een
bijzonder en verrassend programma.
Alle kerkleden die ook voor kerkbalans
worden aangeschreven, krijgen een
uitnodiging thuis gestuurd met een
brief en folder. Maar ook zonder
uitnodiging bent u van harte welkom!
We maken een boekje Wandelen door
de Hof van (H)Eden, op zoek naar
geloof, hoop en liefde dat iedereen
krijgt op 17 mei, maar dat ook daarna
te gebruiken is in het welkomstpakket
voor nieuwkomers. Een boekje met
veel beeld, foto’s van de gebouwen
rond de binnentuin, de Hof. En met
teksten over het verleden en heden
van de Protestantse Kerk Amsterdam,
over wat ons inspireert, wat we
doen als kerk in de stad. Want de 23
wijkkerken van de Protestantse Kerk
Amsterdam doen allerlei bijzondere
dingen. Ook daarvan is het een en
ander te zien op 17 mei. Verschillende
wijkkerken zullen iets presenteren
van wat zij doen. En er is meer om
van te genieten: muziek van zangeres
Denise Jannah, die ook samen met
gospelkoor Deliverance zal zingen.
Klezmermuziek. De première van het
Wereldhuiskoor. Jos van der Kooij, de
organist van de Westerkerk, die op het
Voolorgel in de Corvershof zal spelen.
De theatervoorstelling over Calvijn.
Kortom, voor mensen van binnen en
buiten de kerk is zondagmiddag 17
mei een mooie gelegenheid om kennis
te maken met de Protestantse Kerk
Amsterdam. Ik hoop dan ook dat
bezoekers vrienden en familieleden
meenemen die wel eens willen weten
wat die kerk doet.’
Wat sprak je aan in deze baan?
‘Wat de kerk gelooft, zegt, viert en
doet zichtbaar helpen maken. Dat is
mijn drijfveer. Ook in vorige banen,
waar het altijd ging om het maken
van de vertaalslag tussen binnen en
buiten de kerk en omgekeerd. In een
grote stad als Amsterdam is de kerk
klein, ze heeft tegenwoordig een
haast marginale plek gekregen. Wat
doe je dan? Hoe presenteer je je dan?

voor en met de wijkkerken
Het programma voor 17 mei heeft
daarom ook iets missionairs: iedereen
is welkom. Neem je vrienden mee, is
de gedachte. We laten zien waar het
ons om te doen is, wat ons inspireert
en raakt
in de kerk.
Het thema
‘Geloof,
Hoop en
Liefde’, dat
teruggaat op
woorden van
lang geleden van Paulus, klinkt in het
hele programma door.’
Wat is je deze eerste drie maanden
opgevallen?
‘Hoe levendig de Amsterdamse
kerk is, hard bezig met elkaar, met
kwaliteit van kerk zijn. Kwaliteit is zo
belangrijk! In de komende tijd ga ik de
wijkkerken langs om te horen wat er
allemaal al gebeurt op het gebied van
communicatie en hoe we elkaar kunnen
helpen aantrekkelijker te worden naar
buiten.’
Abeltje Hoogenkamp
Predikant in stedelijke dienst:
Abeltje Hoogenkamp
Vanaf 1 maart werkt ds. Abeltje
Hoogenkamp 10 maanden in dienst van
de Protestantse Kerk Amsterdam aan
projecten voor kerk en stad op de grens
van kerk, samenleving, cultuur en
media. Dat doet ze naast haar werk als
geestelijk verzorger in het Sint Lucas
Andreas ziekenhuis. Ze zal nieuwe
projecten opzetten, media-aandacht
genereren voor de Protestantse Kerk
Amsterdam en netwerken en allianties
smeden met
Samen laten zien waar
de kerk voor staat in
Amsterdam
sleutelfiguren
uit kerk,
samenleving
en media.
Abeltje: ‘Mijn
werk staat in
het kader van
de stedelijke kerkvernieuwing. Ik heb
daarvoor allerlei plannen en ideeën,
die ik dit jaar verder zal uitwerken. Zo
ben ik in gesprek met de Nassaukerk
en de Keizersgrachtkerk over vieringen
voor bepaalde doelgroepen. Ook ga ik
de ‘Preek van de Leek’ dit jaar opnieuw
organiseren op de vijf zondagen van
november, nu samen met Protestants
en Doopsgezind Amsterdam. En over
de invulling van Hervormingsdag, dit
jaar op een zaterdag, ga ik meedenken
met de collega’s die daarmee bezig
zijn. Bij de opening van de Hof van (H)
Eden ben ik gevraagd als presentator,
een eervolle en vrolijke opdracht.
Toespraken, muziek en een feestelijk
moment met bijdragen van wijkkerken
ga ik dan met elkaar verbinden.’
‘Dit is geen pop’
Timon Woongroep: de Hodshonhof
De Hodshonhof ligt naast de Van
Limmikhof en is ook ruim honderd jaar
oud. Nu wonen er drie jonge gezinnen,
twee singles en zeven kinderen. Zij
hebben de grote binnentuin, de Hof,
al helemaal ingewijd en genieten van
al het speelzand, nu de tuin wordt
heringericht. Overal in de tuin zie je
fietsjes, stepjes en poppenwagens.
In de Hodshonhof zit een woongroep
van Timon, op IJburg zit een andere.
Er zijn vier woonplekken in deze
woongroep voor jongeren van 18+
die wat hulp kunnen gebruiken bij het
zelfstandig gaan wonen. ‘Wij zijn geen
hulpverleners, wij zijn gewoon goede
buren’, vertellen Miranda en Lianne.
‘Ieder heeft zijn eigen woonplek, maar
we hebben een gemeenschappelijke
ruimte die we Tante Leen hebben
gedoopt, naar Magdalena Hodshon,
de naamgeefster van ons huis. Bij
Tante Leen schuiven we aan om samen
te eten, een paar keer per week. In
de huiskamer is elke avond iemand
van ons aanwezig, daar kunnen onze
medebewoners ook aanschuiven.
Fietsen, groot en klein
Wat trok je hierin?
‘Zo kon ik meer handen en voeten
geven aan zorg voor elkaar’, vertelt
Lianne van Slooten, die zelf een
onderwijsachtergrond heeft. ‘De mix
van jongeren en volwassenen, van
singles en gezinnen vind ik interessant.
Ieder heeft eigen werk, maar we doen
ook dingen samen. En nu kunnen we
ook samen ons geloof vorm geven,
gewoon thuis. We vieren straks Goede
Vrijdag samen en doen iets met
Pasen. En we zijn Amsterdam aan het
ontdekken, de kinderen gaan er naar
school, we wonen op een prachtige plek
in het hartje van de stad en dan zo’n
tuin!’
Op www.timon,nl meer informatie
over de woongroepen en het begeleid
wonen.
Willemien Boot is trainer, adviseur en
webmaster voor de Protestantse Kerk
Amsterdam.
Horizon 8, 24 april 2009 29

Agenda
Zaterdag 25 april
Sam’s Kledinginzameling voor
Mensen in Nood
Gevraagd wordt: kleding en schoeisel
(gebruikt maar nog in goede staat) en
huishoudtextiel (lakens, handdoeken
etc.), aangeleverd in gesloten vuilniszakken
of goed gesloten dozen. De inzameling
vindt plaats zaterdag 25 april
tussen 10.00 – 13.00 uur.
Plaats: inzamelpunten in Amstelveen/
Bovenkerk/Buitenveldert: Handwegkerk,
Paaskerk, Kruiskerk,
Titus Brandsmaparochie, Annakerk/Amsterdamseweg
20,
Heilige Geestkerk, Urbanuskerk
(Bovenkerk), Pelgrimskerk (Btv.),
Augustinuskerk (Btv.).
Tijd: inzameling vindt plaats van
10.00 – 13.00 uur
Info: tel. 6435765
Hoboconcert
Esther van der Ploeg, studente aan het
conservatorium in Amsterdam, geeft
een hoboconcert. Orgel: Marja van der
Ploeg- Hofstra.
Plaats: Bethelkerk, Plejadenplein 44
Tijd: 14.00 uur
Kosten: collecte voor een nieuwe hobo
Cantatedienst
Tijdens deze cantatedienst wordt
cantate BWV 112 ‘Der Herr ist mein
getreuer Hirt’ uitgevoerd door het Westerkerkkoor,
het Bachorkest en solisten. Voorganger:
ds. F.W. Oosterwijk. Organist: Jos van
der Kooy.
Plaats: Westerkerk, Prinsengracht 279
Tijd: 19.30 uur, deur open om
19.00 uur
Kosten: uw gift
Zondag 26 april
Evangelische Roze Viering
Viering voor homoseksuele christenen
en belangstellenden. Thema: ‘een wereld
van verschil’. Leiding: Pastor Cor
Ofman.
Plaats: Keizersgrachtkerk, Keizesgracht
566
Tijd: 15.00 – 16.00 uur
Info: tel. 6990850, e-mail: info@ervamsterdam.nl,www.erv-amsterdam.nl
Gezongen avondgebed
Vier christelijke gemeenschappen
in de Amsterdamse binnenstad –de
protestantse Oudekerkgemeente, de
rooms-katholieke Nicolaaskerk, de
Zusters Augustinessen van Sint Monica
30 Horizon 8, 24 april 2009
en de oecumenische communiteit Spe
Gaudentes- bidden samen in en met de
binnenstad. In het avondgebed nemen
zowel stilte als muziek een belangrijke
plaats in.
Plaats: Hoogkoor van de Oude Kerk,
Oudekerksplein 23
Tijd: 18.00 uur
Info: www.oudekerk.nu/avondgebed
Cantatedienst
Uitgevoerd wordt: ‘De Heer is mijn
herder’. Psalm 23 door de eeuwen
heen. Bewerkingen uit verschillende
stijlperioden, van de zestiende eeuw
tot heden, komen tot klinken. Matinencantorij
onder leiding van Wim
Kloppenburg. Peter Ouwerkerk, orgel.
Voorganger: ds. Jaap Doolaard.
Plaats: Kruiskerk, Van der Veerelaan 30a,
Amstelveen
Tijd: 19.00 uur
Dienst met Beleving!
Voorganger: Ds. Koos Staat. Thema:
'de grote schoonmaak'. Orgel/Vleugel:
Marten Kamminga. Met medewerking
van Zanggroep 'Vox Nio'. Organisatie:
DmB, een kerk voor iedereen.
Plaats: Engelse Kerk op het Begijnhof
Tijd: 19.00 uur
Info: www.dmbamsterdam.nl
Maandag 27 april
Teksten voor toeschouwers
Onder leiding van Heika Breebaart
teksten lezen uit stukken die in het lopende
seizoen opgevoerd worden. Nu:
Rocco en zijn broers. Naar Visconti.
Organisatie: Leerhuis Amsterdam Tenach
en Evangelie.
Plaats: Thomaskerk, Prinses Irenestraat
36
Tijd: 10.30 uur
Kosten: Đ 5,- per bijeenkomst (giro
449815 t.n.v. Leerhuis Amsterdam T &
E of ter plekke)
Dinsdag 28 april
Lunchconcert
Optreden van Michal Grycko, saxofoon
en Aleksandra Iwanicka, piano.
Plaats: Thomaskerk, Prinses Irenestraat
36
Tijd: 12.00 uur inloop, 12.30 uur
aanvang concert
Zondag 3 mei
Matineeconcert
De aan het koninklijk concertgebouw
orkest verbonden fluitiste Mariya
Semotyuk-Schlaffke speelt samen met
de organist David Schlaffke werken
van Bach, Ritter en Karg- Elert op het
befaamde en fraai gerestaureerde Knipscheerorgel
uit 1850.
Plaats: Sloterkerk, Osdorperweg 28
Tijd: 15.00 uur
Kosten: � 7,50
Info: www.sloterkerk.nl
Klaas Vos spreekt met Ed van Thijn
Klaas Vos spreekt met Ed van Thijn in
het kader van de Nationale Herdenking
en over diens nieuwste boek ‘Het verhaal
en daarna’. Reserveren: via de email
thomastheater@gmail.com of via:
06-19895696.
Plaats: ThomasTheater, Thomaskerk,
Prinses Irenestraat 36
Tijd: 16.00 uur
Kosten: uw gift
Info: www.thomaskerk.nl
Leerdienst
Organisatie: Leerhuis Amsterdam Tenach
en Evangelie.
Plaats: Gast-huis, Arie Biemondstraat
103
Tijd: 16.30 uur
Maandag 4 mei
Herdenkingsbijeenkomst
In deze laagdrempelige oecumenische
herdenkingsbijeenkomst worden gedichten,
een psalm en een verhaal gelezen,
wordt er naar muziek geluisterd
en zelf gezongen. Na afloop lopen we
door het Vondelpark naar het monument
aan de Amstelveenseweg om daar
bloemen neer te leggen en met alle
andere aanwezigen stil te staan bij de
gevallenen van W.O. II. Wanneer u niet
bij deze bijeenkomst aanwezig kunt
zijn, bent u van harte welkom om u aan
te sluiten als we rond half acht op weg
gaan.
Plaats: RCA, achterzaal van het restaurant,
rechts naast de receptie,
Overtoom 283
Tijd: 19.00 uur
Woensdag 6 mei
Schrijfgroep Amnesty International
Elke eerste woensdag van de maand
komt de Amnesty-groep van de Westerkerk
bij elkaar. Daar zijn achtergrondinformatie,
pennen en enveloppen.
Luchtpostvellen en postzegels
zijn tegen kostprijs verkrijgbaar. U
wordt ontvangen met koffie en thee.
Plaats: Westerkerk, Prinsenhuis, Prinsengracht
277b
Tijd: 20.00 - 21.30 uur
Opgave: Nicolette Besemer, tel. 020-
6844889

Vrijdag 8 mei
Lunchconcert
Harmen Trimp, orgel: Bach en improvisatie.
Plaats: Westerkerk, Prinsengracht 279
Tijd: 13.00 uur
Kosten: uw gift
Info: Jos van der Kooy, organist van de
Westerkerk, 06514 20432,
e-mail: info@josvanderkooy.com
Theologisch café
Over religie en het publieke domein.
De vraag hoe het zit met de verhouding
tussen het private en publieke domein
van de godsdienst, blijft de gemoederen
in ons land bezig houden. Na een
eerste opinieronde zijn de meesten
van ons intussen wel de overtuiging
toegedaan dat een absolute scheiding
van kerk en staat niet alleen onhaalbaar
maar ook onwenselijk is. Maar wat
dan wel? Dr. Donald Loose, hoogleraar
namens de Radboudstichting in
Rotterdam zet zijn kaarten vooral op
de veelkleurigheid en het wederkerig
respect. Daar kan ook het christelijke
paradigma zijn waarde bewijzen en tot
verdere ontplooiing komen.
Plaats: VE90, van Eeghenstraat 90
Tijd: 16.00 - 17.30 uur
Info: tel. 4963950
Zondag 10 mei
Een wake bij de grensgevangenis
Teken van solidariteit met de grensgevangenen
en een protest tegen het
opsluiten van onschuldige mensen. Let
op: het cellencomplex Schiphol Oost is
per openbaar vervoer niet bereikbaar.
Vertrek met auto’s om 13.30 uur vanaf
Amsterdam NS Station Zuid (naast
restaurant Wagamana, Zuidplein 12).
Dit is een wake van het Oecumenisch
Vuur.
Plaats: cellencomplex Schiphol Oost, Ten
Pol 64, Oude Meer
Tijd: 14.00 – 15.00 uur
Info: tel. 0630295461,
www.schipholwakes.nl
Gezongen avondgebed
Vier christelijke gemeenschappen
in de Amsterdamse binnenstad –de
protestantse Oudekerkgemeente, de
rooms-katholieke Nicolaaskerk, de
Zusters Augustinessen van Sint Monica
en de oecumenische communiteit Spe
Gaudentes- bidden samen in en met de
binnenstad. In het avondgebed nemen
zowel stilte als muziek een belangrijke
plaats in.
Plaats: Hoogkoor van de Oude Kerk, Oudekerksplein
23
Tijd: 18.00 uur
Info: www.oudekerk.nu/avondgebed
Doorlopend tot en met
maandag 11 mei
Expositie ‘dopen, doopjurken en Bijbelse
manteltjes’
Tot en met maandag 11 mei: expositie
‘dopen, doopjurken en Bijbelse
manteltjes’. Kunstenares Jeltje Hoogenkamp
maakt schilderijen over vele
onderwerpen, maar haar doopjurken en
diverse Bijbelse manteltjes(van Jozef
en Samuël) passen prachtig bij de fototentoonstelling
van alle dopelingen die
tussen november 1996 en april 2009 in
de Oranjekerk zijn gedoopt.
Tevens is er een serie foto’s van de ouderen
van de Oranjekerk te zien van de
fotografe Trea van Drunen.
Plaats: Oranjekerk, ingang 2e v.d. Helststraat/
hoek v. Ostadestraat
Bezichtiging: maandag en vrijdagmiddag
15.00 – 16.30 uur,
zondag: 11.00 – 12.15 uur.
Doorlopend tot eind augustus
Tentoonstelling van schilderijen van
Cor Wouters.
Plaats: Vrijburg, ingang Herman Gorterstraat
31
Tijd: Openingstijden (alleen op afspraak):
maandag van 10.00 tot
13.00 uur, dinsdag, woensdag en
donderdag van 10.00 tot 15.00
uur en zondag van 12.00 tot
13.00 uur. Afspraken via e-mail
info@vrijburg.nl of tel: 020
6714277
Zondag 26 april tot zondag 3 mei
Speuren met je oren
Audiotour voor kinderen. In de meivakantie
gratis!
Speciaal voor het Bijbels Museum
schreef veelzijdig auteur Bette Westera
een nieuw spannend audio avontuur
waarbij kinderen samen met dominee
Schouten en houthandelaar Kerfbijl
gaan speuren in het museum. Schouten
en Kerfbijl hebben echt bestaan. Dominee
Schouten was de oprichter van
het Bijbels Museum en Kerfbijl woonde
ooit aan de Herengracht. Kinderen
horen over hun verleden en over de geschiedenis
van het oude grachtenpand.
Natuurlijk is er ook veel te zien: het
oudste keukentje van Amsterdam, gouden
kandelaars, griezelige mummies,
priesters op blote voeten, oude bottenkistjes
en zelfs vliegende schoenen.
Plaats: Bijbels Museum, Herengracht 366-
368
Tijd: ma. tot za. 10.00 – 17.00 uur,
zon- en feestdagen 11.00 – 17.00
uur. Gesloten op Koninginnedag.
Middagpauzedienst
Iedere woensdag wordt er een korte
middagpauzedienst in de kapel van de
Thomaskerk gehouden. Deze kapel is
via de achteringang te bereiken. Na de
dienst is de kapel nog open tot 13.30
uur.
Plaats: Thomaskerk, Prinses Irenestraat
36
Tijd: 12.30-13.00 uur
Nog meer agendapunten vindt u op
de website: www.protestantsamsterdam.nl.
Gebruik het agendaaanmeldformulier
op de website om
uw activiteiten op te geven.
Horizon 8, 24 april 2009 31