HULPMIDDELENBOEK VOOR HUISARTSEN - vzw farmaka asbl

HOOFDSTUK IIISLAPELOOSHEID1- InleidingDeze module geeft richtlijnen voor huisartsen die inhun praktijk geconfronteerd worden met patiëntenmet klachten over hun slaap. De module stelt eenaantal stappen voor die kunnen gevolgd worden inde diagnosestelling en het beleid. Ze beperkt zich totklachten over een tekort aan slaap of een gebrekkigeslaapkwaliteit, verder slapeloosheid of insomniagenoemd. Deze module handelt niet over patiëntendie reeds een medicamenteuze behandeling krijgenvoor insomnia of bij wie afbouw overwogen wordt.Voor deze patiënten kan u de module afbouwraadplegen.> Langdurige slapeloosheid kan aanleiding geventot verkeersongevallen, arbeidsongevallen, allerleipsychiatrische problemen zoals depressie, angst,concentratie en geheugenstoornissen, dementie,verslavingsproblemen,…> De prevalentie van chronisch benzodiazepinegebruik is vrij hoog in België ten opzichte van andereEuropese landen, en vooral bejaarden nemen vaaklangdurig deze middelen.> De huisarts heeft een sleutelrol in de diagnostiek ende aanpak van insomnia.2- DiagnostiekOm de arts een leidraad te geven bij het verkennenen behandelen van het probleem, worden in dezemodule de volgende punten besproken :> Welke zijn de te volgen stappen en belangrijkevragen in de anamnese ?> Hoe kan het slaapprobleem gesitueerd worden inhet diagnostisch landschap ?> Welke zijn de te volgen stappen in het beleid ?> Welke niet-medicamenteuze interventies kan dehuisarts zelf ondernemen ?> Voor welke niet-medicamenteuze interventies kande huisarts verwijzen en naar wie ?> In welke situaties kan de huisarts een slaapmiddelvoorschrijven ?> Wat is het concrete voorschrijfadvies voor eenslaapmiddel bij slapeloosheid ? Hoe verloopt defollow-up voor de niet-medicamenteuze en demedicamenteuze aanpak ?> Waarom deze module ?> Insomnia is een vaak voorkomende klacht (vooralbij ouderen, vrouwen, lagere socio-economischeklasse, patiënten met chronische somatische ofpsychiatrische aandoeningen, alleenstaanden,…).Anamnese> Stap 1 diagnostiek :Is er werkelijk sprake van slapeloosheid ?Slapeloosheid wordt gedefinieerd als de klacht vanslechte kwaliteit of kwantiteit van slapen waarbij hetfunctioneren overdag negatief beïnvloed wordt. Bijslecht slapen kan het probleem zijn dat er moeite ismet inslapen (d.i. meer dan 30 minuten nodig hebbenom in te slapen), met doorslapen (zoals het geval is bijfrequent nachtelijk wakker worden) of met vroeg in deochtend wakker worden.We spreken van pseudo-insomnia of vermeendeinsomnia wanneer er wel klachten zijn betreffendede slaap, maar de patiënt overdag geen klachtenheeft.> Hoe lang bestaat de slapeloosheid al ?a. Minder dan 3 weken : kortdurende slapeloosheid.b. Meer dan 3 weken : langdurende slapeloosheid.> Hoe ziet het slaap- waakpatroon van de patiënt eruit ?“Hoeveel minuten duurt het vooraleer je in slaapvalt ?”- 31 -