HULPMIDDELENBOEK VOOR HUISARTSEN - vzw farmaka asbl

3- Symptomen van pathologische stressPathologische stress kan acuut of chronisch zijn.> Acute stress of posttraumatischestressstoornis (PTSD)Acute stress en posttraumatische stress treden op naeen ingrijpende situatie waarbij de integriteit vande persoon in gevaar was of had kunnen zijn (in deverbeelding). Het duidelijkste voorbeeld is een aanslag ofeen overval. Clinici zijn het er echter steeds meer over eensdat de aantasting van de morele integriteit vergelijkbareschade kan aanrichten, zoals bijvoorbeeld bij pesterijen.Op dezelfde manier kan stress ook het gevolg zijn vanhet steeds maar getuige zijn van trauma’s bij anderen(bijvoorbeeld bij hulpverleners die uitgeput geraken doorde verhalen van hun getraumatiseerde patiënten).Acute stressstoornis wordt gekenmerkt door :> Tijdens de traumatische gebeurtenis (of even daarna)heeft de persoon ofwel een verdovend gevoel, ofwelverminderd bewustzijn van zijn omgeving, ofweleen gevoel van vervreemding of depersonalisatieofwel dissociatieve amnesie.> Hij beleeft de gebeurtenis voortdurend opnieuw.> Hij vermijdt prikkels die het trauma oproepen.> Hij vertoont aanhoudende angstsymptomen ofneurovegetatieve symptomen.> De stoornis veroorzaakt in significante mate lijden ofbeperkingenin het functioneren.> De stoornis duurt minimaal twee dagen enmaximaal 4 weken en treedt binnen vier weken nade traumatische gebeurtenis op.> De stoornis veroorzaakt in significante mate lijden ofbeperkingen in het functioneren.> De stoornis duurt langer dan 1 maand.Voor meer details verwijzen wij naar de DSM IV.> Chronische pathologische stressIemand die aan chronische pathologische stresslijdt, zal naar de huisarts gaan omwille vanextreme vermoeidheid (97% van de klachten) enslaapproblemen gekenmerkt door vroegtijdigontwaken om 4 uur ‘s ochtends (90% van degevallen) (maar dit kan ook het geval zijn bij een zwaredepressie).Naast vermoeidheid en vroegtijdig ontwaken komende volgende symptomen vaak voor : bruxisme,nekpijn of kaakpijn (en minder rugpijn), pyrosis endiarree of zachte stoelgang, sterke transpiratie bij hetontwaken, recent gewichtsverlies zonder dieet enlibidoveranderingen.Mensen die echt gestrest zijn, raadplegen zelden hunarts om zich arbeidsongeschikt te laten verklaren (tenzijvoor een korte periode om op adem te komen). Alsarts worden we vaak geconfronteerd met verzoekenom de patiënt “beperkt” arbeidsongeschikt te verklaren,maar in dit geval moeten we al onze overtuigingskrachtaanwenden (gezien de levensbedreigende risico’s oponbepaalde termijn) om de patiënt thuis te houden.De gestreste persoon zal heel snel de nadruk leggen opeen situationele oorzaak (vaak het werk) en beschrijftzich als iemand die niet echt angstig, maar eerderperfectionistisch is.Posttraumatische stressstoornis wordt hoofdzakelijkgekenmerkt door het chronisch karakter van destoornis, t.t.z. de symptomen houden meer dan vierweken aan :> Terugkerende intense herbeleving van de traumatischegebeurtenis (herinneringen, dromen, ...).> Voortdurend vermijden van prikkels die geassocieerdzijn met het trauma. Bij confrontatie met deze prikkelstreedt automatisch een angstige reactie op.> Afname van het algemene reactievermogen.> Aanwezigheid van aanhoudende symptomen diewijzen op een neurovegetatieve activering.Meestal houdt de gestreste persoon van zijn werk enwordt (of werd) hij gerespecteerd door zijn hiërarchie.Maar volgens de definitie van de wet over het welzijnop het werk vertoont hij de volgende symptomen :> Een toestand van aanhoudende spanning dieals negatief ervaren wordt (we sluiten tijdelijketoestanden of positieve ervaringen dus uit).> Waarbij de persoon zich niet (of niet meer) in staatvoelt of niet meer in staat is om adequaat tebeantwoorden aan de vereisten van de taak.> Waarbij deze ongeschiktheid belangrijke gevolgenkan hebben.- 20 -