STERSweten over het algemeen heel goed dat vermogenalléén niet zaligmakend is.EEN GOEDE BASIS De BMW Boxer kent eenlange geschie<strong>de</strong>nis en heeft zich ondanks allerevolutionaire, technische ontwikkelingenprima op <strong>de</strong> motormarkt kunnen handhaven.Toen het concept in 1923 werd geïntroduceerdbehoor<strong>de</strong> het meteen tot een <strong>van</strong> <strong>de</strong>meest krachtige en aantrekkelijke motoren.<strong>Van</strong>af die dag vorm<strong>de</strong> zich <strong>de</strong> ijzersterke reputatie<strong>van</strong> betrouwbaarheid en kracht. Diereputatie is nog steeds onveran<strong>de</strong>rd. De basislay-out <strong>van</strong> het blok bleef ongewijzigd, maarzijn <strong>de</strong> gebruikte technieken uiteraard supermo<strong>de</strong>rn.Het digitaal motormanagement systeemmet roluitschakeling en geregel<strong>de</strong> 3-wegkatalysator behoort tot <strong>de</strong> meest innovatievesystemen die tegenwoordig gebouwd wor<strong>de</strong>n.De Telelever zorgt zelfs bij ervaren motorrij<strong>de</strong>rsnog steeds voor opperste verbazing,want duiken doet een boxer gewoon helemaalniet, ook al rem je nog zo extreem. Wat opzich niet zo moeilijk is, want <strong>de</strong> gebruikteBrembo's staan gewoon op topniveau. En hetvermogen <strong>van</strong> <strong>de</strong> S ligt met 98 pk toch nog opeen acceptabel niveau. Al met al staat <strong>de</strong> standaardR1100S al op een behoorlijk hoog niveauen dat is voor <strong>de</strong> tuners een uitsteken<strong>de</strong>basis om mee ver<strong>de</strong>r te gaan. BMW doet overigensook het een en an<strong>de</strong>r om het imago watop te krikken. Zo is <strong>de</strong> R1100S Cup in het levengeroepen. Een raceserie die in het voorprogramma<strong>van</strong> sommige Grand Prix' wordt verre<strong>de</strong>nen waarin sterren als Luca Cadalora,Stefan Prein en an<strong>de</strong>re ex-GP rij<strong>de</strong>rs gastoptre<strong>de</strong>nsverzorgen. BMW levert hiervoor eensportkit waarmee je <strong>de</strong> rijhoogte aan <strong>de</strong> groterehellinghoeken <strong>van</strong> een circuit aanpast. Indie kit zit ook een bre<strong>de</strong>re achtervelg zodat je<strong>de</strong> standaard 170-band tegen een 180-exemplaarkan inruilen. Het vermogen blijft gelijk;BMW is <strong>van</strong> mening dat je met 98 pk ook noggenoeg stoom hebt om lekker te kunnen spelenop een circuit. En in tegenstelling tot eenaantal jaren gele<strong>de</strong>n zou je bovendien geenervaren BMW-rij<strong>de</strong>r meer hoeven te zijn omsnelle ron<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> cardan-aangedreven59
tweecilin<strong>de</strong>r boxer te kunnen persen. Maarklopt dat wel? Of is het alleen een door marketinggeïndoctrineer<strong>de</strong> frase?OPLOPENDE EXTREMITEITEN Om uit tezoeken of je met een 'sneller' gemaakteBMW ook echt snel kunt rij<strong>de</strong>n, maak ik eenafspraakje met Gertjan Eikendal <strong>van</strong> <strong>Van</strong><strong>Harten</strong> Amersfoort. <strong>Van</strong> <strong>Harten</strong> heeft verschillen<strong>de</strong>ombouwkits voor <strong>de</strong> S ontwikkel<strong>de</strong>n heeft zich daarbij - in tegenstellingtot <strong>de</strong> fabriek - niet alleen op een verbeter<strong>de</strong>wegligging geconcentreerd maar ook ophet vermogen en <strong>de</strong> afgifte daar<strong>van</strong>. <strong>Van</strong><strong>Harten</strong> biedt R1100S-en die weliswaar geoptimaliseerdzijn, maar waarmee je ookmet een gerust hart je lief op een rondje IJsselmeerkunt trakteren zon<strong>de</strong>r dat je haarnooit meer terug ziet. Het comfort staatvoor een sportfiets namelijk nog steeds opeen voor Japanse sport-begrippen onbegrijpelijkhoog niveau. En als je nog wat meer'grunt' wenst, dan kunnen <strong>de</strong> mannen inAmersfoort daar eveneens voor zorgen.Om te bepalen wat motoren werkelijkkunnen moet je tegenwoordig tochecht op een afgesloten stuk weg rij<strong>de</strong>n,het liefst met snelle stukken entalrijke, verschillen<strong>de</strong> bochten erin.Het PVI-circuit in Lelystad voldoetzon<strong>de</strong>r meer aan <strong>de</strong>ze eisen en datis dan ook het aangewezen terreinom <strong>de</strong> boxers eens grondig aan <strong>de</strong>tand te voelen. We hebben <strong>de</strong> beschikkingover een standaardR1100 S, <strong>de</strong> gele. Een licht gemodificeer<strong>de</strong>fiets, <strong>de</strong> zwarte. En een dievoor circuittrainingen wordt ingezet,<strong>de</strong> ro<strong>de</strong>. Als uiterste extreemkrijgen we eveneens <strong>de</strong> gelegenheidom op <strong>de</strong> EK-BMW <strong>van</strong> Scu<strong>de</strong>riaOtterhoff (zie ka<strong>de</strong>r) te rij<strong>de</strong>n.Maar <strong>de</strong>ze fiets is <strong>de</strong>rmate extreemen uniek dat ik me liever beperk toteen hard uitgesproken WOW!EERST MAAR EENS DE GELE... Als Gertjan<strong>de</strong> motoren uit het busje haalt, beginnen enkeletoeschouwers spontaan te watertan<strong>de</strong>n.Ook voel ik diverse jaloerse blikken pijnlijk inmijn rug priemen. Met veel lief<strong>de</strong> voor <strong>de</strong>tailzijn <strong>de</strong> S-jes (<strong>Harten</strong>-jargon) opgebouwd.Carbon spatbor<strong>de</strong>n, mooie monozitjes, lief<strong>de</strong>volgeïntegreer<strong>de</strong> remlichten, in kleur gespotenklep<strong>de</strong>ksels, het ziet er allemaal geliktuit. <strong>Van</strong> harte gefeliciteerd <strong>van</strong> <strong>Harten</strong>! Ookals <strong>de</strong> twee <strong>specials</strong> stilstaan zie je al verschillenmet <strong>de</strong> standaarduitvoering, want <strong>de</strong> rijhoogteis uiteraard voor circuitgebruik aangepast.Als eerste pak ik <strong>de</strong> standaard S, <strong>de</strong> geledus. Mijn me<strong>de</strong>-coureurs, Gertjan en Michiel<strong>van</strong> <strong>de</strong>r Laar, moeten het maar even doenmet <strong>de</strong> zwarte en <strong>de</strong> ro<strong>de</strong>. Omdat ik net <strong>van</strong>een getune<strong>de</strong> 1200 viercilin<strong>de</strong>r afstap, moet ikuiteraard even wennen. Hé, <strong>de</strong> cardanreactieontbreekt nagenoeg volledig. En ja hoor, bij<strong>de</strong> eerste keer remmen voor <strong>de</strong> 180° doordraaiaan het eind <strong>van</strong> het rechte eind volgt <strong>de</strong>gebruikelijke verbazing: <strong>de</strong> machine duiktniet! Met een re<strong>de</strong>lijk veel kracht laat <strong>de</strong> BMWzich omleggen, niet te ver want het druppeltna een hevige bui nog steeds een beetje na.Uit accelereren is een fluitje <strong>van</strong> een cent. Gewoonvol aan het gas lurken, ook al is <strong>de</strong> baandoornat. Na een tiental rondjes ben ik weerhelemaal gewend aan het rijgedrag <strong>van</strong> <strong>de</strong>'Gummikuh', een hatelijke bijnaam uit langvervlogen tij<strong>de</strong>n die tegenwoordig absoluutonterecht is. De ron<strong>de</strong>tij<strong>de</strong>n gaan rap naar bene<strong>de</strong>n,hoewel voorzichtigheid nog steedsgebo<strong>de</strong>n is omdat er echte meertjes op <strong>de</strong>baan staan. Ja, ook <strong>de</strong> standaard R1100 S iseen ongecompliceer<strong>de</strong> sportmotor waarmeeje na een aantal opwarmrondjes al aardigkunt vegen. Tijd om <strong>de</strong> beauty's <strong>van</strong> <strong>Van</strong> <strong>Harten</strong>eens aan <strong>de</strong> tand te voelen, die volgensGertjan slechts licht geoptimaliseerd zijn.DAN DE RODE...Michiel <strong>van</strong> <strong>de</strong>r Laar,eveneens een doorgewinter<strong>de</strong> BMW-rij<strong>de</strong>rkrijg ik alleen na stevige dreigementen <strong>van</strong><strong>de</strong> ro<strong>de</strong> BMW. 'Ik heb <strong>de</strong> vlag echt niet gezien,hoor,' zegt hij met gespeel<strong>de</strong> onschuld.Ja, dat zal wel. Zes ron<strong>de</strong>n lang op <strong>drie</strong> verschillen<strong>de</strong>plekken <strong>van</strong> het circuit en dan nogniets zien. Voor straf moet Michiel op <strong>de</strong>standaard S, <strong>de</strong> gele. Maar gelet op zijn rijstijlmaakt hem dat niets uit. Alle BMW-trucskennen<strong>de</strong> zet hij ron<strong>de</strong>tij<strong>de</strong>n neer diemijn wenkbrauwen doen fronsen. Ikneem plaats op <strong>de</strong> ro<strong>de</strong> circuit-BMW en<strong>de</strong> veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> rijhoogte valt direct op.Ook loopt het blok mooier en reageert <strong>de</strong>tweecilin<strong>de</strong>r spontaner op het gas. Hetuitlaatsysteem komt <strong>van</strong> Laser en mist<strong>de</strong> katalysator. Het geluid uit <strong>de</strong> uitlaatklinkt veel potenter en al tij<strong>de</strong>ns het rij<strong>de</strong>nin <strong>de</strong> pitstraat valt op dat <strong>de</strong> handlingmin<strong>de</strong>r kracht vergt vergeleken met <strong>de</strong>standaard S. De baan is nog steeds goednat, maar ondanks dat krijg ik al in <strong>de</strong><strong>de</strong>r<strong>de</strong> bocht <strong>de</strong> knie aan <strong>de</strong> grond! HÇ?!De gemonteer<strong>de</strong> Bridgestone BT 56-ban<strong>de</strong>ngeven geen krimp. Accelereren ophet rechte stuk is een openbaring. Vrolijkdraait het blok tot in <strong>de</strong> begrenzer. Dereminstallatie is door <strong>Van</strong> <strong>Harten</strong> opgewaar<strong>de</strong>erddoor montage <strong>van</strong> stalen leidingenen groene Brembo-raceblokken. En datmerk je meteen. Het drukpunt is nog beter en<strong>de</strong> doseerbaarheid is gewoon te gek. Gevoeligreageert <strong>de</strong> rem op <strong>de</strong> bevelen <strong>van</strong> enkel<strong>de</strong> wijsvinger. De gewijzig<strong>de</strong> setup <strong>van</strong> <strong>de</strong> vering,waarbij <strong>Van</strong> <strong>Harten</strong> gebruik maakt <strong>van</strong>WP-elementen, die <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> specificaties bezittenals <strong>de</strong> BMW fabrieks sportkit, is superin balans. Dit apparaat nodigt uit tot het rij<strong>de</strong>n<strong>van</strong> extreme hellingshoeken.EN DAN DE ZWARTE... De baan begint opte drogen en het tempo neemt toe. Gertjanveegt on<strong>de</strong>rtussen ron<strong>de</strong> na ron<strong>de</strong> over hetcircuit en rijdt dui<strong>de</strong>lijk zichtbaar steeds har<strong>de</strong>r.Hier heb ik nog een beste kluif aan. Diejongens zijn werkelijk snel! Maar goed, ikben er niet om te spelen. Kritisch bekijk ik hetrijgedrag maar ik kan niet an<strong>de</strong>rs zeggen dathet super makkelijk is om met <strong>de</strong>ze gemodificeer<strong>de</strong>BMW's hard in <strong>de</strong> rondte te gaan. Debaan is inmid<strong>de</strong>ls droog, tijd om mijn handtekeningop <strong>de</strong> klep<strong>de</strong>ksels <strong>van</strong> <strong>de</strong> zwarte Sachter te laten. Met Gertjan en Michiel in mijnkielzog doe ik een eerste poging. Niks! Twee<strong>de</strong>poging. De hellingshoek is al meer dan ikooit met een BMW heb gere<strong>de</strong>n. Maar nogsteeds niks; geen gebonk, geen geschraap.Der<strong>de</strong> poging. Het voorwiel waarschuwt enbegint te schuiven, maar <strong>de</strong> cilin<strong>de</strong>rs zittennog steeds niet tegen het asfalt aan. Weernop dus! Ik ben oprecht verbaasd en zelfsook een beetje teleurgesteld! In <strong>de</strong> langesnelle rechterbocht gooi ik al mijn moed in <strong>de</strong>strijd en als die op is, kijk ik even naar bene<strong>de</strong>n.De klep<strong>de</strong>ksels zijn nog steeds dik eencentimeter <strong>van</strong> het asfalt verwij<strong>de</strong>rd. Kortom,het lukt mij niet om ze aan <strong>de</strong> grond te rij<strong>de</strong>n.Zal dat <strong>de</strong> re<strong>de</strong>n zijn waarom <strong>Van</strong> <strong>Harten</strong> diedingen zo zelfverzekerd in kleur heeft gespoten?Waarschijnlijk, want die jongens wistendat natuurlijk allang. Ik ben inmid<strong>de</strong>ls dik eenV.b.n.b: Mooie oplossing voor <strong>de</strong>knipperlichten. Een stuur<strong>de</strong>mpervoor strakker sturen. WP zorgt voorvering en <strong>de</strong>mping. Het cardan blijfthelemaal standaard. Zelfvertrouwen:kleppen<strong>de</strong>ksels in kleur. DeJama-uitlaat klinkt gepeperd.DE SNELSTE BMW TERWERELD Rudy Ottenhoff is een techneut<strong>van</strong> het zuiverste water. Iemand die geengenoegen neemt met standaard. Iemand ook die<strong>de</strong> techniek ten koste <strong>van</strong> alles wil overwinnen.Daar heb je kennis voor nodig. En creativiteit,doorzettingsvermogen, inzicht en moed. Combineerje die karaktereigenschappen met geld -vooral veel - pas dan ben je in staat om een <strong>van</strong><strong>de</strong> snelste BMW's ter wereld te bouwen. EenBMW met schokken<strong>de</strong> specificaties: 120 pk aanhet achterwiel bij een rijklaar gewicht <strong>van</strong> 150 kilo.Het frame <strong>van</strong> <strong>de</strong> motor is met <strong>de</strong> hand vervaardig<strong>de</strong>n vervolgens afgebouwd met <strong>de</strong> fijnstecomponenten. Aan <strong>de</strong> voorkant werkt een 45 mmÖhlins up si<strong>de</strong> down vork, achter zit ook al eenÖhlins-veerpoot. Overbodig om te mel<strong>de</strong>n dathet spulletje volledig instelbaar is. De reminstallatiekomt uit het huis Brembo en het remschijf isdoor Carbon Lorraine geproduceerd. Marvic lever<strong>de</strong><strong>de</strong> superlichte <strong>drie</strong>spaaks racewielen endaar zitten Metzeler RS 1 slicks omheen. Voor <strong>de</strong>kuip werd een Aprilia 250 Grand Prix-fiets geripten omdat <strong>de</strong> tank daar<strong>van</strong> niet paste, bouw<strong>de</strong>Rudy er zelf eentje (waar volgens hem 23 literbenzine in gaat). Het zitje maakte hij eveneenszelf. En dat mag je <strong>van</strong> het blok, waaraan hij al<strong>van</strong>af 1994 sleutelt, ook beweren.Dat het blok voor een boxer gruwelijke aantallenpk's produceert, hebben we al gemeld, maarhoe <strong>de</strong> Rudy dat voor elkaar heeft gekregen horenwij natuurlijk ook niet tot in <strong>de</strong>tail. Wel zie je dat<strong>de</strong> 45 mm Bing carburateurs op geen enkele manier<strong>de</strong> a<strong>de</strong>mhaling belemmert. En volgens Rudyzijn ze te klein! Als je goed kijkt, zie je ook dat ereen Kayser zesbak gemonteerd is. Wat je niet kuntzien, is dat er een overbrengingsverhouding <strong>van</strong>1:32 inzit. Ook zie je niet dat <strong>de</strong> cilin<strong>de</strong>rinhoud1150 cc bedraagt en het aangezogen mengsel ineen verhouding <strong>van</strong> 1:12,8 wordt gecomprimeerd.Dat gebeurt in cilin<strong>de</strong>rs die een doorsne<strong>de</strong> hebben<strong>van</strong> 102 mm, waarin <strong>de</strong> zuiger een weg <strong>van</strong> 70,5mm aflegt. Het inlaatkanaal meet 33 mm, het uitlaatkanaal38,5. Het explosieve gas wordt ontstokendoor een programmeerbare ontsteking <strong>van</strong>Kova. Dit nogal luidruchtige feest wordt door eenAkrapovic-<strong>de</strong>mper ge<strong>de</strong>mpt, die uiteraard <strong>van</strong> carbonis. Over <strong>de</strong> nokkenas, die toch wel <strong>de</strong> dirigent<strong>van</strong> dit spelletje is, laat Rudy zich ver<strong>de</strong>r niet uit.Maar als <strong>de</strong> benzine on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> 6000 toeren aan <strong>de</strong>verkeer<strong>de</strong> kant <strong>van</strong> <strong>de</strong> carburateur eruit spuit, kan<strong>de</strong> lezer zich wel ongeveer voorstellen dat het profieler<strong>van</strong> nog het dichtst in <strong>de</strong> buurt komt <strong>van</strong> eenbreinaald. Deze theorie wordt on<strong>de</strong>rbouwd doorhet feit dat het vermogen er <strong>van</strong>af 6000 toeren alseen granaat in komt. Gelukkig kun je erop vertrouwendat <strong>de</strong> geometrie <strong>van</strong> het on<strong>de</strong>rstel garantstaat voor een die als <strong>van</strong>zelf <strong>de</strong> hoek omgaat. Opeen wielbasis <strong>van</strong> 1395 mm, een balhoofdhoek<strong>van</strong> 67° en een naloop <strong>van</strong> 95mm voelt <strong>de</strong> rij<strong>de</strong>rzich in ie<strong>de</strong>r geval onmid<strong>de</strong>llijk thuis. Op hetsnelst is <strong>de</strong>ze BMW ooit in 1 minuut 30.8 het TTcircuitrondgegaan, en dat is hard. Toen ik ermeemocht rij<strong>de</strong>n had Rudy ervoor gezorgd dat het blokgegaran<strong>de</strong>erd heel bleef door <strong>de</strong> begrenzer op9500 toeren in te laten grijpen in plaats <strong>van</strong> <strong>de</strong> in<strong>de</strong> race toegestane, ongelofelijke 11500. En daarwas ik achteraf heel blij mee!uur op het circuit bezig en voel <strong>de</strong> dringen<strong>de</strong>behoefte om even uit te rusten. Net als Michiel.Maar Gertjan schijnt daar geen last <strong>van</strong>te hebben. Ron<strong>de</strong> na ron<strong>de</strong> trekt hij <strong>de</strong> ro<strong>de</strong>BMW in een elegant strakke stijl door <strong>de</strong>bochten. Het is gewoon een mooi schouwspeldat door <strong>de</strong> aparte sound <strong>van</strong> <strong>de</strong> boxereen superbe accent krijgt. Ik heb door <strong>de</strong>zeervaring in ie<strong>de</strong>r geval sterke trek gekregenom ook eens in in zo'n R1100S Cup te rij<strong>de</strong>n.Jammer dat ik niet Cadalora heet en dus ookgeen uitnodiging <strong>van</strong> BMW zal ont<strong>van</strong>gen.INFORMATIE: VAN HARTEN AMERSFOORT, 033-4615077.60
Change language