64geaccepteerd. Er werd aanvullend expert op<strong>in</strong>ion <strong>in</strong>gewonnen bij <strong>de</strong> werkgroep Lan<strong>de</strong>lijke NeonataleFollow-up (LNF).Bij counsel<strong>in</strong>g gaat het expliciet over we<strong>de</strong>rzijdse <strong>in</strong>formatie-uitwissel<strong>in</strong>g, waar<strong>in</strong> <strong>de</strong> wensen vanou<strong>de</strong>rs een belangrijke rol spelen. Er zou meer aandacht mogen zijn voor <strong>de</strong> <strong>in</strong>breng en eigenverantwoor<strong>de</strong>lijkheid van ou<strong>de</strong>rs. Bijvoorbeeld door doorlopend aandacht te hebben voorverwacht<strong>in</strong>gen, behoeften en wensen van ou<strong>de</strong>rs, <strong>de</strong> zorg voor henzelf en hun k<strong>in</strong>d en <strong>de</strong> begeleid<strong>in</strong>gdoor zorgverleners en dit vervolgens te <strong>in</strong>tegreren <strong>in</strong> het beleid.Uit <strong>de</strong> patiëntenfocusgroepbijeenkomst die <strong>in</strong> het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>ze richtlijn georganiseerd werd <strong>in</strong>samenwerk<strong>in</strong>g met <strong>de</strong> Verenig<strong>in</strong>g van Ou<strong>de</strong>rs van Couveusek<strong>in</strong><strong>de</strong>ren en <strong>de</strong> Sticht<strong>in</strong>g HELLP, kwamnaar voren dat ou<strong>de</strong>rs vooral eenduidige hel<strong>de</strong>re <strong>in</strong>formatie wensen over <strong>de</strong> prognose van hun k<strong>in</strong>d,op het moment dat zij er klaar voor zijn, en bij voorkeur gegeven door een neonatoloog. Bijverwachte vroeggeboorte tussen 32 en 35 weken geven patiënten aan een gesprek met <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>rartszeer op prijs te stellen. Ook geven zij aan dat <strong>de</strong> houd<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> zorgverlener van belang is: ‘Het zoual veel schelen als een arts <strong>de</strong> tijd neemt en dit bijv. laat merken door een stoel te pakken.’ Dezefocusgroep bestond zowel uit patiënten met een iatrogene als met een spontane vroeggeboorte.Zorgverleners ervaren dat a<strong>de</strong>quate counsel<strong>in</strong>g of <strong>in</strong>formatievoorzien<strong>in</strong>g voorafgaand aan <strong>de</strong>vroeggeboorte van voor<strong>de</strong>el is bij <strong>de</strong> opvang van <strong>de</strong> pasgeborene aangezien <strong>de</strong> zorgverlenersreken<strong>in</strong>g kunnen hou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> opvatt<strong>in</strong>gen van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs bij uitvoer<strong>in</strong>g van hun beleid en het <strong>de</strong>ou<strong>de</strong>rs <strong>in</strong> <strong>de</strong> gelegenheid stelt om beter te kunnen anticiperen op wat gaat komen.Aanbevel<strong>in</strong>genDe werkgroep is van men<strong>in</strong>g dat <strong>in</strong> geval van dreigen<strong>de</strong> vroeggeboorte toekomstige ou<strong>de</strong>rs eenduidigen zorgvuldig geïnformeerd behoren te wor<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> prognose van het k<strong>in</strong>d, en dat <strong>de</strong>ze counsel<strong>in</strong>gmoet wor<strong>de</strong>n toegespitst op <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs.De werkgroep heeft het volgen<strong>de</strong> advies betreffen<strong>de</strong> counsel<strong>in</strong>g: Bij een <strong>zwangerschap</strong>sduur < 32 weken en/of geschat gewicht < 1200 g wordt <strong>de</strong> counsel<strong>in</strong>gverricht door <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>rarts-neonatoloog, bij voorkeur gezamenlijk met gynaecoloog-per<strong>in</strong>atoloog. Indien tussen 32 en 35 weken wordt <strong>de</strong> counsel<strong>in</strong>g <strong>in</strong> on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g overleg verricht door óf k<strong>in</strong><strong>de</strong>rartsof gynaecoloog. Boven <strong>de</strong> 35 weken wordt <strong>de</strong> counsel<strong>in</strong>g <strong>in</strong> pr<strong>in</strong>cipe verricht door <strong>de</strong> gynaecoloog, tenzij doorbijkomen<strong>de</strong> problematiek k<strong>in</strong><strong>de</strong>rgeneeskundige expertise nodig wordt geacht.
65De werkgroep is van men<strong>in</strong>g dat <strong>de</strong> counsel<strong>in</strong>g behoort te wor<strong>de</strong>n verricht zodra dui<strong>de</strong>lijk is dat eenvroeggeboorte waarschijnlijk is. Bei<strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs behoren hierbij betrokken te wor<strong>de</strong>n en er behoortvoldoen<strong>de</strong> tijd uitgetrokken te wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> <strong>in</strong>formatie begrijpelijk te maken. In acute situaties kan<strong>in</strong>formatieverstrekk<strong>in</strong>g beperkt wor<strong>de</strong>n tot hoofdpunten.De werkgroep is van men<strong>in</strong>g dat het van belang is om <strong>in</strong> <strong>de</strong> regio afspraken te maken over<strong>in</strong>formatievoorzien<strong>in</strong>g aan ou<strong>de</strong>rs door <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> zorgverleners <strong>in</strong> geval van een dreigen<strong>de</strong>vroeggeboorte.LiteratuurAarnoudse-Moens CS, Weisglas-Kuperus N, van Goudoever JB, Oosterlaan J. Meta-analysis ofneurobehavioral outcomes <strong>in</strong> very preterm and/or very low birth weight children. Pediatrics 2009Aug;124(2):717-28.Baar AL van, <strong>de</strong>n Ou<strong>de</strong>n AL, Kolle LAA. Ontwikkel<strong>in</strong>g van k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren met per<strong>in</strong>atale risicifactoren:theoretische achtergrond, literatuurgegevensen implementatie <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk. Tijdschrift voorK<strong>in</strong><strong>de</strong>rgeneeskun<strong>de</strong> 2000; 68(6):210-216.Baar AL van, Vermaas J, Knots E, <strong>de</strong> Kle<strong>in</strong>e MJ, Soons P. Function<strong>in</strong>g at school age of mo<strong>de</strong>ratelypreterm children born at 32 to 36 weeks' gestational age. Pediatrics 2009 Jul;124(1):251-7.Bayley, N. (2006). Bayley scales of <strong>in</strong>fant and toddler <strong>de</strong>velopment–Third edition. San Antonio, TX:Harcourt Assessment, Inc.Charkaluk ML, Truffert P, Fily A, Ancel PY, Pierrat V. Neuro<strong>de</strong>velopment of children born very pretermand free of severe disabilities: the Nord-Pas <strong>de</strong> Calais Epipage cohort study. Acta Paediatr 2010May;99(5):684-9.Coalson JJ. Pathology of bronchopulmonary dysplasia. Sem<strong>in</strong> Per<strong>in</strong>atol 2006 Aug;30(4):179-84.<strong>de</strong> Kieviet JF, Piek JP, Arnoudse-Moens CS, Oosterlaan J. Motor <strong>de</strong>velopment <strong>in</strong> very preterm and verylow-birth-weight children from birth to adolescence: a meta-analysis. JAMA 2009 Nov25;302(20):2235-42.Draper ES, Zeitl<strong>in</strong> J, Fenton AC, Weber T, Gerrits J, Martens G, et al. Investigat<strong>in</strong>g the variations <strong>in</strong>survival rates for very preterm <strong>in</strong>fants <strong>in</strong> 10 European regions: the MOSAIC birth cohort. Arch DisChild Fetal Neonatal Ed 2009 May;94(3):F158-F163.Hack M, Taylor HG, Drotar D, Schluchter M, Cartar L, Wilson-Costello D, et al. Poor predictive validityof the Bayley Scales of Infant Development for cognitive function of extremely low birth weightchildren at school age. Pediatrics 2005 Aug;116(2):333-41.
- Page 1 and 2:
Hypertensieve aandoeningenin de zwa
- Page 3 and 4:
Samenstelling van de werkgroepProf.
- Page 5 and 6:
5Aanbevelingen voor gebruik van cor
- Page 7 and 8:
7INHOUDSAMENVATTING VAN DE AANBEVEL
- Page 9 and 10:
9HOOFDSTUK 1Algemene inleidingAanle
- Page 11 and 12:
11RichtlijngebruikersDeze richtlijn
- Page 13 and 14: 13verschillende teksten terug onder
- Page 15 and 16: 15HerzieningUiterlijk in 2014 bepaa
- Page 17 and 18: 17Matige pre-eclampsie: systolische
- Page 19 and 20: 19HOOFDSTUK 3AntihypertensivaBehand
- Page 21 and 22: 21voor de uitkomstmaten ernstige hy
- Page 23 and 24: 230,89-1,16), 14 studies, n = 1992)
- Page 25 and 26: 253.6 Welke bloeddrukwaarde kan het
- Page 27 and 28: 27gemiddeld 9 weken langer duurde d
- Page 29 and 30: 29eclampsie.Bewijskrachtniveau A1 (
- Page 31 and 32: 31vooral ook over de bijwerkingen.
- Page 33 and 34: 33Lip GY, Beevers M, Churchill D, S
- Page 35 and 36: 35HOOFDSTUK 4Antenatale corticoster
- Page 37 and 38: 37Een in Nederland uitgevoerde stud
- Page 39 and 40: 39Er werden nog 2 relevante RCT’s
- Page 41 and 42: 41voor wat betreft hoofdomtrek en g
- Page 43 and 44: 43ConclusiesNiveau 3Er bestaat geen
- Page 45 and 46: 45aanwezig zijn van ernstige pre-ec
- Page 47 and 48: 47Thangaratinam S, Coomarasamy A, O
- Page 49 and 50: 49Een goed uitgevoerde economische
- Page 51 and 52: 51leukomalacie, apgarscore 5 minute
- Page 53 and 54: 53Het number needed tot treat om 1
- Page 55 and 56: 55LiteratuurACOG. ACOG practice bul
- Page 57 and 58: 57HOOFDSTUK 6UitgangsvragenCounsele
- Page 59 and 60: 59voorspeller voor mortaliteit. Stu
- Page 61 and 62: 61Voor beleid ten aanzien van extre
- Page 63: 63De mogelijkheid om uitkomsten van
- Page 67 and 68: 67Bijlage 1Figuren en tabellen uit
- Page 69 and 70: 69In principe kan na 24 uur de toed
- Page 71 and 72: 71b. Deelnemers geven aan dat zij v
- Page 73 and 74: 73b. De patiënt zou in ieder geval
- Page 75 and 76: 75Bijlage 3Verslag patiëntenfocusg
- Page 77 and 78: 77Na de bevalling/kraamperiodeHet w
- Page 79 and 80: Bijlage 4EvidencetabellenHoofdstuk
- Page 81 and 82: 81geboortegewicht (n= 2305, 27 stud
- Page 83 and 84: ReferentieType studieIn- enexclusie
- Page 85 and 86: ReferentieType studieIn- enexclusie
- Page 87 and 88: ReferentieType studieIn- enexclusie
- Page 89 and 90: ReferentieType studieIn- enexclusie
- Page 91 and 92: ReferentieType studieIn- enexclusie
- Page 93 and 94: ReferentieType studieIn- enexclusie
- Page 95 and 96: ReferentieType studieIn- enexclusie
- Page 97 and 98: ReferentieType studieIn- enexclusie
- Page 99 and 100: ReferentieType studieIn- en exclusi
- Page 101 and 102: ReferentieType studieIn- en exclusi
- Page 103: 103Formulier belangenverklaringHeef