Literatuurverkenning 'Een ziekte komt zelden alleen - Vilans

InleidingVanuit het programma Chronisch Zieken begeleidt Vilans vooralsnog voornamelijk ziektespecifiekeinitiatieven. Hierbij wordt nauwelijks aandacht besteed aan hoe om te gaan met patiënten met meerchronische aandoeningen: “comorbiditeit”, maar is dit wel in toenemende mate van belang. Er is inNederland een actuele discussie gaande over de keerzijde van de ziektespecifieke benadering in de zorgvoor chronisch zieken.Deze literatuurstudie probeert antwoord te geven op de vraag: “Hoe wordt omgegaan met comorbiditeitin de organisatie van zorg voor chronisch zieken in de eerste lijn?”. Hiervoor zijn een dertigtalvoornamelijk Nederlandstalige publicaties bestudeerd. Deze publicaties bestaan onder meer uitbeleidsstukken van de overheid en ZonMw, visiedocumenten van verzekeraars, opinie artikelen uit deNederlandse vakliteratuur, enkele projectbeschrijvingen en een beperkt aantal internationale artikelen.Na een verheldering van het thema comorbiditeit wordt een overzicht gegeven van de knelpunten die opdit moment ervaren worden in de zorg voor mensen met een chronische ziekte en comorbiditeit. Dezeknelpunten worden beschreven vanuit drie perspectieven: de patiënt, de organisatie en de bekostiging.Hierna wordt een blik in de toekomst geworpen en de meest wenselijke situatie beschreven in de zorgvoor mensen met een chronische ziekte en comorbiditeit. Ook hier weer bezien vanuit de drie eerdergenoemde perspectieven. Tenslotte wordt de stap gezet naar de realiteit; welke consequenties enontwikkelingen staan ons te wachten om van de huidige situatie naar de gedroomde toekomst te komen.Hierbij wordt ingezoomd op transities van diseasemanagement naar casemanagement, vanzorgstandaarden naar zorgprogramma en tenslotte naar de betekenis van dit alles voor dehuisartsenpraktijk.Deze literatuurstudie is tot stand gekomen in het kader van het project “Een ziekte komt zelden alleen…Inventarisatie multimorbiditeit/comorbiditeit en ketensamenwerking in de zorg dicht bij huis. Hoe is ditte combineren?” Vilans, 2010.3