Rondje Europa - VNO-NCW

1. Herstel uit deeconomische crisis1.1 Economische vooruitzichten 2010/2011De financiële crisis heeft de wereldeconomie in een zwarerecessie gebracht. Productie en de bestedingen zijn gedaald,de wereldhandel kromp aanzienlijk en werkloosheid en overheidstekortenliepen overal in de wereld op. Aandelenkoersenstortten in en de risico-opslagen op de rente stegen enwaren hoger dan vóór het uitbreken van de crisis.Medio 2010 zijn tekenen van herstel zichtbaar. In het tweedekwartaal van 2010 was er een omslag van krimp naar weerenige bbp-groei in de meeste lidstaten. Deze omslag is te dankenaan enerzijds de ingrepen van nationale regeringen, centralebanken en Europese instellingen en anderzijds aan oppeil blijvende groei-impulsen vanuit de opkomende economieën– voornamelijk in Azië – die relatief weinig last van decrisis hebben gehad. De constante groei van deze economieënheeft een positieve uitwerking op de exportcijfers van Europesebedrijven. Het vertrouwen van met name ondernemerskeert zich ten goede. Productie en bbp laten sinds enige tijdweer herstel zien met als koplopers binnen Europa Duitslanden Frankrijk. Nederland volgde daarin met enige vertraging.Het herstel is echter nog fragiel. De Europese Commissie verwachtin zijn recente voorjaarsraming van 2010 dat de negatieveeconomische en sociale gevolgen van de crisis nog langhun stempel op de wereldeconomie en in het bijzonder Europazullen drukken. Na een krimp van 4,2% in het rampjaar2009 wordt voor dit jaar voor de hele eu dankzij een aantrekkendeexport een bbp-groei van 1% voorspeld die mogelijkvolgend jaar aantrekt tot 1,7%. Dat herstel zal door internespanningen over ernstig gederailleerde overheidsfinanciënin een aantal eurolanden duidelijk een slag minder zijn(1,5%). In de ramingen van de Commissie scoort Nederlandmet een krimp van 4% in 2009 en een voorspelde groei van1,3% in 2010 en 1,8% in 2011 iets boven het Europese gemiddelde.Deze prognose van de Europese Commissie is in lijnmet de prognose van businesseurope.We zien in de ramingen van de Europese Commissie dat nade forse banengroei in de achterliggende jaren de werkgelegenheidin Europa in 2009 en 2010 flink krimpt met mogelijkeen keerpunt in 2011 (stabilisatie of zeer magere groei). Ditkeerpunt is echter nog niet terug te zien in de recente EconomicOutlook van businesseurope; daarin wordt ook voor 2011nog verdere krimp voorspeld met als gevolg nog iets verderoplopende werkloosheid in 2011.De economische ontwikkelingen lopen binnen Europa (euen Eurogebied) sterk uiteen. Op dit moment daalt alleen inDuitsland en Nederland sinds een paar maanden de werkloosheidwaarbij Nederland (samen met Oostenrijk) opvaltdoor zijn Europees vergeleken lage werkloosheid (dit jaarrond 5% versus 10% voor heel de eu. Dat neemt niet weg dat degemiddelde werkloosheid ook in Nederland volgens het cpbwaarschijnlijk in 2011 nog wat zal oplopen. De verwachting isdat voor heel Europa de werkloosheid hoog zal blijven.Enerzijds door de groeiende werkloosheid en de verminderdefiscale inkomsten als gevolg van de sterke terugval van hetbbp en anderzijds door de getroffen tijdelijke anticrisis-maatregelenzijn de overheidsfinanciën van de Europese lidstatenaanzienlijk verslechterd. Uit de prognoses van de EuropeseCommissie blijkt dat het tekort van de Europese lidstaten alsgeheel dit jaar oploopt tot ruim 7% bbp met mogelijk volgendjaar enige daling naar 6,5% vanwege aflopende anticrisismaatregelenen nu allerlei in gang gezette ombuigingen inde lidstaten. Ook op het punt van het financieringstekort zijner grote verschillen binnen de eu, respectievelijk het Eurogebied.Van de eurolanden scoren Griekenland, Spanje, Portugalen Ierland aanzienlijk boven het gemiddelde en zijn mededaardoor en het groeiende wantrouwen over de afbetalingdoor die landen van hun staatsschulden een bron van grotespanningen rond de euro geworden. Binnen de eu behoortonder andere het Verenigd Koninkrijk bij de budgettair ernstiguit het lood geslagen landen.1.2 Het Stabiliteits- en Groeipact en de euroDe huidige economische crisis heeft geleerd dat het Stabiliteits-en Groeipact (sgp), bedoeld om gezonde overheidsfinanciënte bereiken en vast te houden als een solide basis onderde euro, ernstig heeft gefaald ten aanzien van verschillendeeurolanden. Hetzelfde geldt voor het toezicht op de nalevingvan gezond economisch hervormingsbeleid in diverse lidsta-11