stomazorg studenten geneeskunde.2012 - Skillslab
stomazorg studenten geneeskunde.2012 - Skillslab stomazorg studenten geneeskunde.2012 - Skillslab
STOMAZORG UZGENT Chantal Tielemans Isabel De Cocker stomaconsulenten leerdoelen �� De student kent het ééndelig ééndelig en tweedelig stomamateriaal �� De student kan het materiaal onderscheiden van een ileo-, ileo , colo- colo en urostoma �� De student kent de basisprincipes voor de verzorging van een niet gecompliceerd stoma leerdoelen �� De student kan een diagnose stellen en de gepaste therapie opstellen bij irritatie, allergie, retractie, prolaps, prolaps, schimmel, dehiscentie leerdoelen �� De student kent het verschil tussen een tijdelijke en een definitieve stoma �� De student kent het verschil tussen een dubbelloops- dubbelloops en een eindstandig stoma �� De student kent het verschil tussen ileo- colo- colo en urostoma �� De student begrijpt het belang van een nauwkeurige plaatsbepaling Leerdoelen �� De student kent het belang van een convexe plaat �� De student kan volgende begrippen omschrijven: beenzakje, minicap, minicap, high output systeem, applicatie met landingsbaan, irrigatie, hydrocolloïde hydrocollo de pasta en poeder, Praktische leerdoelen: �� De student kan de maat nemen van de stoma �� De student kan op een correcte manier de stomaplaat uitknippen �� De student kan de basisprincipes van stomazorg toepassen �� De student kan een correcte materiaalkeuze maken
- Page 2 and 3: Definitie:Wat is een stoma? � Oor
- Page 4 and 5: Types: dubbelloops stoma Dubbelloop
- Page 6 and 7: DE PLAATSBEPALING �de patiënt mo
- Page 8 and 9: Minicap urostoma Werkwijze : VERVAN
- Page 10 and 11: VERVANGEN MATERIAAL � Huid nogmaa
- Page 12 and 13: Complicaties Complicaties � Deze
- Page 14 and 15: Dehiscentie Stenose Prolaps
- Page 16: fistels Granuloomvorming
STOMAZORG UZGENT<br />
Chantal Tielemans<br />
Isabel De Cocker<br />
stomaconsulenten<br />
leerdoelen<br />
�� De student kent het ééndelig ééndelig<br />
en tweedelig<br />
stomamateriaal<br />
�� De student kan het materiaal<br />
onderscheiden van een ileo-, ileo , colo- colo en<br />
urostoma<br />
�� De student kent de basisprincipes voor de<br />
verzorging van een niet gecompliceerd<br />
stoma<br />
leerdoelen<br />
�� De student kan een diagnose stellen en de<br />
gepaste therapie opstellen bij irritatie,<br />
allergie, retractie, prolaps, prolaps,<br />
schimmel,<br />
dehiscentie<br />
leerdoelen<br />
�� De student kent het verschil tussen een<br />
tijdelijke en een definitieve stoma<br />
�� De student kent het verschil tussen een<br />
dubbelloops- dubbelloops en een eindstandig stoma<br />
�� De student kent het verschil tussen ileo-<br />
colo- colo en urostoma<br />
�� De student begrijpt het belang van een<br />
nauwkeurige plaatsbepaling<br />
Leerdoelen<br />
�� De student kent het belang van een<br />
convexe plaat<br />
�� De student kan volgende begrippen<br />
omschrijven: beenzakje, minicap, minicap,<br />
high<br />
output systeem, applicatie met<br />
landingsbaan, irrigatie, hydrocolloïde<br />
hydrocollo de pasta<br />
en poeder,<br />
Praktische leerdoelen:<br />
�� De student kan de maat nemen van de<br />
stoma<br />
�� De student kan op een correcte manier de<br />
stomaplaat uitknippen<br />
�� De student kan de basisprincipes van<br />
<strong>stomazorg</strong> toepassen<br />
�� De student kan een correcte<br />
materiaalkeuze maken
Definitie:Wat is een stoma?<br />
� Oorsprong Grieks<br />
� Betekent mond of<br />
opening<br />
� Stoma is een<br />
onnatuurlijke, al of niet<br />
kunstmatige opening die<br />
een lichaamsholte met<br />
de buitenwereld verbindt<br />
Indicaties: colostomie<br />
�� Eindstandig :<br />
�� Definitief of tijdelijk:<br />
�� Vervanging van anus (Abdominale Peritoneale Rectum<br />
Amputatie= APRA)<br />
�� Rectumtumor (laag =
COLON DESCENDENS<br />
LOCATIE ?<br />
linker abdomen<br />
SOORT ONTLASTING ?<br />
eerst halfvloeibaar<br />
later gebonden<br />
COLOSTOMIE<br />
OPVANGMATERIAAL IN ONS<br />
ZIEKENHUIS?<br />
eerst tweedelig opvangsysteem<br />
later eendelig systeem<br />
colonirrigatie : kapje of minizak<br />
L. Van Vooren Urologie UZ Gent<br />
Indicaties: ileostoma<br />
- Lokalisatie: rechter onderste gedeelte<br />
- Soort ontlasting: vloeibaar doorlopende<br />
uitscheiding<br />
Prikkelend voor huid<br />
�� Tijdelijk: na partiële parti le enterectomie wegens:<br />
�� Darmischemie<br />
�� Ziekte van Cröhn Cr hn<br />
�� Obstructie<br />
�� Tumoren van rechter colon<br />
�� Infectieuze processen,…<br />
processen,<br />
CHIRURGISCHE TECHNIEKEN<br />
�� darmlis wordt in lengte<br />
ingesneden<br />
�� aanvoerende en<br />
afvoerende opening<br />
darmslijmvlies wordt<br />
omgevouwen en soms<br />
aan huid gehecht<br />
�� stoma groeit vast aan<br />
buikwand<br />
Indicaties: ileostoma<br />
�� Definitief: na colectomie wegens<br />
�� Colitis ulcerosa<br />
�� Ziekte van Crohn<br />
�� Familiale polyposis<br />
�� Uitgebreide carcinomatose v.colon<br />
�� Ziekte van Hirschsprung v/h ganse colon<br />
�� Loopstoma :<br />
ALTIJD tijdelijk<br />
Indicaties: ileostoma<br />
�� Protectie van<br />
suturen, suturen,<br />
fistels,<br />
ileoanale pouch<br />
�� Decompressie: vb<br />
meconium ileus, ileus,<br />
tumoraal proces<br />
LOOPSTOMA
Types: dubbelloops stoma Dubbelloops stoma<br />
CHIRURGISCHE TECHNIEKEN<br />
EINDSTANDIG<br />
(terminaal) STOMA<br />
�� uiteinde darm wordt<br />
door buikwand naar<br />
buiten gebracht<br />
�� darmslijmvlies wordt<br />
omgevouwen en<br />
soms aan huid<br />
gehecht<br />
Soorten Urostoma’s Urostoma steeds definitief<br />
�� Ureterocutaneostomie �� Bricker-lis Bricker lis<br />
EINDSTANDIG STOMA<br />
Ureterocutaneostomie<br />
�� Unilateraal, bilateraal, 2 in 1 stoma<br />
�� Bij patiënt pati nt met beperkte levensverwachting<br />
en/of slechte algemene toestand<br />
�� Complicaties:<br />
- Stenose t.h.v. t.h.v.<br />
stoma �� dilatatie of<br />
permanente aanwezigheid van catheters<br />
vereist<br />
- Pyelonefritis +, steenvorming+
Bricker-lis<br />
Bricker lis<br />
�� Dundarmlis (15 cm) tussen ureter en buikwand<br />
�� Soms dundarmlis tussen blaas en buikwand<br />
�� Meestal rechts, links ook mogelijk<br />
�� Eventueel sigmoid of colon transversum indien<br />
ileum onbruikbaar<br />
�� Stenose op overgang ureter-darm<br />
ureter darm<br />
�� Breukvorming naast stoma<br />
Pre- Pre operatieve plaatsbepaling<br />
�� Lage plaatsbepaling<br />
�� denkbeeldige driehoek gevormd door:<br />
�� os pubis<br />
�� navel<br />
�� crista iliaca<br />
�� Hoge plaatsbepaling<br />
DE PLAATSBEPALING<br />
� de stoma wordt best niet geplaatst in de buurt van :<br />
� littekens en huidplooien : leiden tot lekkage door oneffenheden<br />
� navel : opvangmateriaal kleeft niet in de navel<br />
� heup- en schaambeen : door beweging komt de plaat gemakkelijker los<br />
� taille : ongemakkelijk wanneer de patiënt een broek of rok draagt<br />
� kledij schuurt tegen opvangmateriaal<br />
Vermijden van huidplooien
DE PLAATSBEPALING<br />
�de patiënt moet zijn stoma goed kunnen zien om een optimale<br />
verzorging te bevorderen<br />
� er is een gladde huidoppervlakte van 10 op 10 cm nodig omdat<br />
het opvangmateriaal ongeveer die afmeting heeft<br />
� de patiënt moet staan, zitten en lopen zodat de ideale plaats kan<br />
bepaald worden<br />
Dansac<br />
Materialen<br />
Materiaal 1940<br />
Stoma plaats bepaling<br />
MATERIAALKEUZE EN BENODIGDHEDEN<br />
� 1- delig of 2 –delig systeem<br />
� Vuilniszakje, Kleenex<br />
� Washand en handdoek<br />
� Neutrale zeep en lauw water<br />
� Schaar en maatkaartje<br />
Materiaal 2012
Kneedbare plaat<br />
Kneedbare plaat<br />
Landingsbaan<br />
Kneedbare plaat<br />
Coloplast Convatec<br />
Hollister
Minicap urostoma<br />
Werkwijze :<br />
VERVANGEN MATERIAAL<br />
� Voor de maaltijd om peristaltiek te vermijden<br />
� Ondersteun de huid<br />
� Verwijder het materiaal van boven naar onder (oppassen voor<br />
stripping)<br />
High Output
�� Met de maatkaart de juiste omtrek van het<br />
stoma meten<br />
�� De plaat zo nauwkeurig mogelijk uitknippen,<br />
zonder de beschermlaag te verwijderen<br />
�Observeer de verwijderde plaat, de inhoud, de<br />
peristomale huid<br />
�Het stoma : kleur en vorm<br />
� De werking van het stoma : flatus en stoelgang<br />
�Bij stoelgangverlies tijdens de verzorging kan men<br />
gebruik maken van een tampon<br />
� Huid en stoma wassen met lauw water en eventueel<br />
neutrale zeep<br />
� Goed spoelen<br />
VERVANGEN MATERIAAL<br />
VERVANGEN MATERIAAL<br />
�De huid droog deppen, niet wrijven<br />
� Observeer de peristomale huid en het stoma op defecten<br />
� Gebruik nooit producten op basis van ether, alcohol, aceton<br />
of andere agressieve middelen om de huid te reinigen<br />
� Opvangsysteem klaarmaken<br />
� Klem vastmaken aan opvangzakje
VERVANGEN MATERIAAL<br />
� Huid nogmaals droogdeppen<br />
� Beschermlaag van de plaat verwijderen<br />
� De plaat van onder naar boven aanbrengen en die volledig<br />
inmasseren te beginnen vanaf het stoma<br />
� Eventuele blote huiddeeltjes beschermen met pasta<br />
�� De patiënt pati nt op handrug laten blazen<br />
ondertussen het opvangzakje aanbrengen<br />
�� De plaat kan juist voor de verzorging onder de<br />
oksel/dij van de patiënt pati nt op temperatuur worden<br />
gebracht<br />
�� Bij colostoma : (éé ( ééndelig ndelig systeem)<br />
�� 2 maal daags het stomazakje vervangen<br />
�� Bij ileostoma (tweedelig tweedelig systeem) systeem<br />
�� na 2 tot 3 dagen (maximum 4 dagen) plaat<br />
verversen<br />
�� als de plaat verweekt is<br />
�� als er een opening is tussen plaat en stoma of<br />
huid<br />
�� bij branderigheid of jeuk<br />
�� Het opvangzakje dagelijks vernieuwen en<br />
ledigen indien voor de 1/2 gevuld<br />
Hulpmiddelen<br />
Ondersteunen het gebruik van opvangmaterialen<br />
Verhogen de bescherming van de peristomale huid<br />
Bieden de drager meer zekerheid en comfort
Convatec<br />
Dansac<br />
Hollister<br />
Eurotec<br />
Niltac Hospitera<br />
Coloplast<br />
Hollister<br />
Eurotec<br />
Coloplast<br />
SILESSE / HOSPITERA®<br />
CAVILON/ 3M®<br />
Indikken output
Complicaties<br />
Complicaties<br />
� Deze kunnen ingedeeld worden in 3 groepen:<br />
� 1.Mechanisch<br />
� 2.Metabool<br />
� 3.Psychosociaal<br />
Complicaties<br />
� Meest voorkomend bij:<br />
� 1.Inflammatoire darmziekten<br />
� 2.Slechte algemene toestand van de patiënt<br />
� 3.Cortico -therapie<br />
� 4.vaker bij ileostoma dan colostoma<br />
Irritatie<br />
Allergie 1% van huidirritaties
Retractie<br />
Dehiscentie
Dehiscentie<br />
Stenose<br />
Prolaps
Als je niet zeker bent wat er<br />
gebeurt met het stoma!!!!!!<br />
�� Raadpleeg de behandelende arts van het<br />
ziekenhuis<br />
�� Raadpleeg de stomaconsulente van het<br />
ziekenhuis<br />
�� Probeer dit probleem niet zelf op te<br />
lossen!<br />
PROLAPS<br />
Tumoren
fistels<br />
Granuloomvorming
Change language