Het graszaad voor zaaiseizoen 2013 is alweer geoogst! - Innoseeds

Graszaadveredelaars doen er alles aanom goede rassen in de verschillendegraszaadmengsels voor sportvelden,tees, greens en fairways te krijgen.Eigenlijk wordt bij het selecteren opcriteria als betredingsresistentie, droogtegevoeligheid,ziekteresistentie, fijnbladigzijn en wortellengte en bladmassade basis gelegd voor het duurzaambeheer van sport- en golfvelden. Degraszaadteler speelt als onderdeel vaneen keten een belangrijke rol in hetgeheel.Auteur: Broer de BoerHet graszaad voor zaaiseizoen2013 is alweer geoogst!Graszaadteler Peter Vermue draagt zijn steentjebij aan een duurzaam productPeter Vermue is akkerbouwer in Wolphaartsdijk.Hij is een van de 900 vaste graszaadtelers vanInnoseeds. Zijn bedrijf heeft een oppervlak van 53hectare en hij is reeds tien jaar met de graszaadteeltbezig en, zoals hij zelf zegt: “Ik zie mezelfals een gemiddelde graszaadteler die goed meekan met het gemiddelde en ik heb een gemiddeldtot goed resultaat. Gemiddeld over de laatstetien jaar ligt mijn saldo van graszaad per hectarezo’n 15 procent hoger dan bij het gewaswintertarwe.” Maar Vermue is wel een telerwiens hart ligt bij het product waarmee we in desport- en recreatiebranche zo intensief te makenhebben: graszaad.RisicospreidingDe graszaadteler verbouwt jaarlijks twee blokkengraszaad voor Innoseeds van ongeveer vier hectare.Dit jaar teelt hij Engels raaigras van het sportveldentypeBerlioz. Op het tweede perceel teelthij het ras Eiffel en dit betreft een voedertype.Peter Vermue kiest bewust voor twee teelttypesvan deze grassoort. “Zo kan ik niet alleen deoogsttijd en de risico’s verbonden aan de graszaadteeltspreiden, maar ook het financiële saldo.Als teler krijg ik een soort basisvergoeding perkilogram. Die ligt bij sportveldtypes wat hogerdan bij voedertypes, maar het aantal kilo’s dat jeoogst van dit sportveldtype, zo’n 1.200, is ooklager.” Uit het gesprek blijkt dat er verschillendeomstandigheden zijn in de grasteelt die graszaadtelersniet altijd zelf in de hand hebben, zoalsmoment van zaaien, de bloei en vruchtzetting,het afrijpen en oogsten. Zaken die uiteindelijkbepalend zijn voor de hoogte van de zaadopbrengst.Bij misoogsten kan schaarste dan degraszaadprijs opdrijven. Peter: “Door voor tweegrastypes te kiezen, probeer ik tegenvallende saldo’svan het ene gewas te compenseren met eenbetere saldo van een ander gewas. Een anderdeel van de vergoeding die we per kilogram krijgen,bestaat namelijk uit een nabetaling. Voorbeide graszaadtypes bestaat er een ingewikkeldeformule. Die is mede gebaseerd op de marktprijsvan graszaad en is bepalend voor het uiteindelijkesaldo. Dat verschilt dus per graszaadtype.” Bij deteelt van graszaad gaat het dus heel duidelijk omeen vraagmarkt die uiteindelijk de teeltprijsbepaalt.RaskeuzeBij de raskeuze laat Peter Vermue zich adviserendoor een teeltdeskundige van Innoseeds. “Mijnteeltgrond bestaat namelijk uit oude zeeklei, metpercentages afslibbaar die variëren van 5-45 procent.Daar is ook droogtegevoelige grond bij endaarom is het heel handig dat mijn adviseur,Meeuw de Bruijne, mijn kavels kent, dat hij weetwelke voorvrucht er stond en wat de historie vanzo’n perceel is. Een ‘schoon perceel’ is namelijkhet uitgangspunt als je graszaad teelt.Uitgangspunt is dat ik rassen teel die bij de grondpassen. Als ik Meeuw vraag om Engels raaigrasvan een gazontype om dat te telen op zo’ndroogtegevoelig perceel, dan wil ik een ras datvoor een goede, vroege grondbedekking zorgt.58 www.greenkeeper.nl

AchtergrondPeter Vermue kiest vanwege risicospreiding bewust voor twee teelttypes Engels raaigras.Hier groeit Eiffel, een voedertype.Teeltdeskundige Meeuw de Bruijne van Innoseeds (links) brengt regelmatig een bezoek vooradviezen, ditmaal in gezelschap van Hendrik Nagelhoud.Daarmee voorkom ik namelijk verdroging van hetgewas, doordat ik met een gesloten gewas verdampingvan water vanuit de toplaag voorkom.In de graszaadteelt ga je niet zo gauw beregenen.Teeltadviseur De Bruijne kan me in zo’ngeval het meest geschikte ras daarvoor aanbevelen,omdat hij dat ook elders heeft zien groeien.En ik vertrouw dus volledig op zijn advies.”RaszuiverheidDe inzaai vindt uiterlijk 1 oktober plaats. Eengraszaadteler wil graag dat het gewas zo goedmogelijk ontwikkeld de winter in gaat. Hoe laterde inzaai plaatsvindt, des te later komt het gewasin het voorjaar op gang. Als de groei er eenmaalin zit, komt de expertise van een graszaadtelerpas goed om de hoek kijken. Want uiteindelijkmoet er zo veel mogelijk zuiver graszaad van hetbetreffende ras in de zak komen. Peter Vermue:“Grassen die er niet thuishoren, zijn natuurlijktaboe. Raszuiverheid staat voorop en we lopen erzeker driemaal doorheen om afwijkende typesgrassen en afwijkende grassoorten te verwijderen.De verschillen zijn heel klein en soms zie jedie enkele afwijkende plant de ene week echtniet, terwijl deze zich een week later heel duidelijkzichtbaar is. Duist is zo’n afwijkende grassoort,die heel herkenbaar is, maar hier gelukkigmaar sporadisch voorkomt.” Wat gebeurt erwanneer een perceel te veel afwijkende plantenheeft? “Uitgangspunt is dat Innoseeds me raszuiverzaaizaad levert. Maar als er om wat voorreden dan ook te veel afwijkende grasplanten instaan”, zegt Peter, “dan wordt het perceel afgekeurd.Maar ik heb dat mede zelf in de handdoor ‘schone percelen’ te kiezen. Een dergelijkeafkeuring is me tot dusverre bespaard gebleven.”Graszaadkweker Peter Vermue, hier in een perceel Berliozwijst op een afwijkende grasplant die hij geëlimineerdheeft.OogstDe teeltspecialist volgt samen met Peter de ontwikkelingvan beide gewassen. Bloei en vruchtzettingzijn cruciaal voor de opbrengst. Net alsverdroging kan een natte periode tijdens de bloei,zoals dit jaar roet in het eten gooien. Maar of datook daadwerkelijk het geval is zie je pas bij deoogst. Peter Vermue: “Ook het maaien en dorsendoe ik in nauw overleg met de teeltspecialist. Deaar moet zo vol mogelijk zijn, en tegelijkertijd kijkje ook naar de weerrisico’s bij de oogst. Als deweersvooruitzichten slecht zijn, ontstaat er eenspanningsveld of we wel of niet zullen maaien.Eenmaal gemaaid moet het gras in het zwad drogen.Meestal zo’n drie tot vier dagen, voorgazontypes het langst. Je zou enorm veel zaadverlieskrijgen als je er met de schudder overheenzou gaan, dus dat kan je vergeten als je eenregenperiode krijgt. De vochtigheid in het zwad,en dus van het zaad, en de weersvooruitzichtenbepalen in sterke mate wanneer de maaidorserwordt ingezet. Bij te vroeg, te vochtig en ook bijte laat dorsen kun je zaadverlies krijgen en/ofextra kosten om het zaad te drogen. Ik heb overigenszelf droogfaciliteiten op mijn bedrijf.Idealiter dorsen we het graszaad op het momentdat het 12-14 procent vocht heeft in het zwad. Inverband met de raszuiverheid moet de maaidorserdie ingezet wordt uiterst schoon zijn.” Ookhier komt spreiding in oogstmoment van verschillendetypes Engels raaigras de zaadteler goed vanpas.VeldVakblad Greenkeeper was op bezoek bij Vermueop het moment dat sportveldentype Berlioz envoedertype Eiffel net in de aar stonden. Het perceelBerlioz stond er mooi vol bij. “Ik zie dusgraag een vol gewas, en dat is dit; vanaf halfmaart moet je de rijen niet meer kunnen zien.”Dat het blad van Berlioz een slagje fijner en korteris dan dat van het voedertype, is voor eenleek nauwelijks te zien. Een enkele plek doodgespotengras duidt erop dat hier een afwijkendegrasplant geëlimineerd is. Ook het andere perceel,de Eiffel, stond er goed bij. Dat mocht ook,want in 2011 was hiervan ook al graszaadwww.greenkeeper.nl59