Cessie - Vereniging voor burgerlijk recht

8 PARTIELE CESSlE
bende worden van de vorderingen en onderling overeenkomen, bijvoorbeeld in een
c. v.-overeenkomst, dat 80% van de gelnde bedragen naar het Spy en de resterende
20% naar de Originator gaat.
Een beding tussen schuldenaar en schuldeiser inhoudende dat de vordering
slechts in haar geheel kan worden overgedragen, kan partieJe cessie verhinderen
(zie § 7.6).
8.2 Het bepaaldheidsvereiste
8.2.1 Algemeen
Evenals de cessie van een vordering in haar geheel dient de cessie van een
gedeelte van een vordering te voldoen aan het bepaaldheidsvereiste van art.
3:84 lid 2 BW. Dit geldt zowel in geval van een splitsing als in geval van de
overdracht van een onverdeeld aandeel in de vordering. In tweeerlei opzicht
moet het voorwerp van de partieJe cessie voldoende bepaald zijn. Ten eerste
moet duidelijk zijn welke vordering partieel wordt gecedeerd. Ten rw-eede
moet duidelijk zijn wat de omvang is van het gedeelte van de vordering dat
wordt overgedragen. Ook voor een partiele cessie geldt dat bepaalbaarheid
achteraf voldoende kan zijn. 2 Voldoende is dat de akte van cessie zodanige
gegevens bevat dat, eventueel achteraf, aan de hand van die gegevens kan
worden bepaald welke vordering partieel is gecedeerd en wat de omvang is
van het gedeelte van de vordering dat is gecedeerd. De omvang van het
gedeelte van de vordering dat wordt overgedragen, kan worden uitgedrukt
in een geldbedrag, een percentage of een bepaalde formule op grand waarvan
de omvang kan worden berekend. Ook een omgekeerde benadering is
mogelijk, namelijk dat in de cessieakte gegevens worden opgenomen aan de
hand waal'van kan worden vastgesteld welk gedeelte van de vordering de
cedent heeft behouden.
Indien de partiele cessie een vordering betreft waarvan de omvang ten tijde van de cessie
nog niet vaststaat (denk bijvoorbeeld aan een schadevergoedingsvordering of vorderingen
uit derivaten zoals swaps, opties e.d.), dan kan naderhand, op het moment dat
de omvang van de vordering vast komt te staan, blijken dat de partiele cessie heeft
geleid tot een overdracht van de gehele vordering of, indien uit de cessieakte voigt dat
de cedent een bepaald gedeelte van de vordering blijft behouden, dat de cessionaris in
het geheel geen gedeelte van de vordering heeft verkregen.
2 Zie HR 19 december 1997, NJ 1998,690, m.nt. WMK (Zuidgeest/Furness).
120
8.2.2 ZuidgeestlFHrness J : een derde vorm van partiele cessle?
8 PARTIELE CESSlE
Zoals hiel'voor reeds bleek, kan het voorwerp van een partiele cessie ook een
portefeuille van vol'deringen zijn. De vraag rijst of de cessie van een gedeelte
van de vorderingenportefeuille, waarbij in de cessieakte slechts wordt
aangegeven tot welk totaalbedrag de vorderingenportefeuille wordt gecedeerd
en niet voor welk gedeelte elke individuele vordering wordt overgedragen,
voldoet aan het bepaaldheidsvereiste. Uit het arrest Zuidgeest/Furness
lijkt te kunnen worden geconcludeerd dat een dergelijke cessie
rechtsgeldig is, in ieder geval voor zover het gaat om verschillende vorderingen
op dezelfde debiteur. Voldoende is dat aan de hand van de akte kan
worden vastgesteld welke vorderingen deel uitmaken van de portefeuille die
het object is van de partieJe cessie en wat de omvang is van het gedeelte van
(het totaal aan vorderingen in) de portefeuille dat wordt gecedeerd. Niet is
vereist dat aan de hand van de akte ook kan worden bepaald tot welle bedrag
elke individuele vordering is gecedeerd en of elke vordering die deel uitmaakt
van de portefeuille partieel is gecedeerd. De Hoge Raad lijkt in het
arrest Zuidgeest/Furness een derde vorm van partieJe cessie te hebben
erkend, namelijk de cessie van twee of meer vordel'ingen tot een bepaald
totaalbedrag, waarbij de cessional'is elke vol'del'ing vool' het geheel kan
innen totdat het totaalbedrag is bel'eikt.
In Zuidgeest/Furness stonden de volgende feiten centraal. Tussen CEZ en Furness
bestond'van 1975 tot 1981 een samenwerkingsovereenkomst op grond waarvan CEZ
pretenteerde nog verschillende vorderingen op Furness te hebben (deze vorderingen
worden in het arrest aangeduid als 'deeivorderingen').In totaal zouden de vorderingen
een bedrag van f 726.237, 64 vertegenwoordigen. In 1983 heeft CEZ de vorderingen
tot een bedrag van f 600.000 overgedragen aan ICA. In 1990 heeft ICA de aan haar
gecedeerde vorderingen doorgecedeerd aan Zuidgeest. Zuidgeest spreekt Furness aan
tot betaling, maar Furness weigert te betalen. Furness stelt dat beide cessies ongeldig
zijn, omdat niet zou zijn voldaan aan het bepaaldheidsvereiste. In de cessieakte russen
CEZ en ICA was immers niet aangegeven welke vorderingen van CEZ op Furness
zouden worden overgedragen en tot welk bedrag. De Hoge Raad oordeelde als voigt:
'Met zijn hiervoor weergegeven overwegingen heeft het Hof tot uitdrukking gebracht
(a) dat niet is vereist dat de over te dragen vordering in de akte van cessie zelf nauwkeurig
is omschreven en dat het voldoende is dat de akte zodanige gegevens bevat dat,
eventueel achteraf, aan de hand daarvan kan worden bepaald om welke vordering het
gaat, (b) dat in het onderhavige geval aan laatstbedoeld vereiste is voldaan, nu het gaat
om het totaal van een aantal deelvorderingen die aile hun grond vinden in de inmiddels
beeindigde overeenkomst van Furness en CEZ, en ook aile strekken tot de door CEZ
3 I-IR 19 december 1997, NJ 1998, 690, m.nt. WMK (Zuidgeest/Furness).
121