VoiceMail 15.pdf - HBA

Ben Tiggelaar:“Gunstig gesternte voor imagoverbeteringambachten”De witte boordenberoepen zijn uit, er bestaat een hangnaar echtheid en authenticiteit, het ondernemerschapgroeit in populariteit en een stijgend aantal mensenwil een beroep dat hen plezier geeft. Dat zijn vieromstandigheden die de ambachtseconomie, in haarstreven naar imagoverbetering, op dit moment in dekaart spelen. Dit wil echter nog niet zeggen datverandering van het imago een peulenschil is.Ben Tiggelaar is gespecialiseerd in onderzoek, training enadvies op het gebied van leiderschap, verandermanagementen gedrag. Hij legde op het minisymposium ‘Ambachtseconomie-de toekomst in eigen handen’ uit wat imago is,hoe beeldvorming tot stand komt en op welke wijzeimagoverandering in zijn werk gaat.“Het imago is het beeld dat iemand heeft van bijvoorbeeldeen organisatie, een beroep of een beroepsopleiding. Ditbestaat in hoge mate uit emoties, meningen en vluchtigeindrukken. Veel mensen kiezen hun beroepsopleidingbijvoorbeeld helemaal niet op rationele gronden. Vaak gebeurtdat op basis van informatie die iemand toevallig oppikt. In devorm van brochures, via een radio- of televisieprogramma ofpersoonlijke ervaringen van mensen in zijn naaste omgeving.gedrag. De overige 95% is onbewust, automatisch gedrag.Tiggelaar: “De Amerikaanse psycholoog Ajzen onderscheidtdrie factoren bij het vormen van bewuste plannen en daaruitvoortvloeiend gedrag. Ten eerste schatten we het nut in vanons voorgenomen gedrag. Wat heb ik eraan? Als ik een bepaaldberoep kies,wordt het dan “Imago vooral bepaald doorinteressantemoties, meningen enen leuk?Wat verdien indrukken”ik er mee?De tweede factor is de vraag wat anderen van dat plan vinden.Het kan zijn dat een bepaald beroep je wel aantrekkelijk lijkt,maar als je verwacht dat iedereen in je omgeving dat zalafkeuren, speelt dat zeker een rol. De derde factor draait om devraag of iemand zichzelf wel in staat acht om zijn voorgenomengedrag daadwerkelijk uit te voeren. Als je het imago van deambachtelijke beroepen wilt verbeteren, moet je je eerstafvragen op grond van welke van deze drie factoren iemandeen bepaald vak kiest. Die analyse is nodig om de volgendestap te kunnen zetten: wat laten we zien van dat beroep enhoe breng je dat over?”Plezier in het werkDeze drie factoren leveren volgens Tiggelaar geen ijzerenregels op, maar standpunten en gedachten die kunnenveranderen. Het is de kunst om de aantrekkelijke kanten,waarvan vast staat dat ze in een ambachtelijk vak reëelaanwezig zijn, te ‘matchen’ met de punten die jongeren in eenberoep aanspreken. Zo levert de dalende waardering voorkantoorwerk kansen op voor het ambacht. “Werken met jehanden is de afgelopen vijftig jaar iets geworden dat je nietmeer voor je kinderen wilde. Een kantoorfunctie, ofwel ‘witteboordenwerk’, was veel beter. Inmiddels hebben we eenoverschot aan witte boorden en aan managers die een meninghebben over wat de rest van de mensen allemaal moet doen.Daar begint langzamerhand irritatie over te ontstaan.Al die invloeden bij elkaar bepalen het beeld dat mensenuiteindelijk van een beroep hebben. Waarom wil een jongenvan zes jaar brandweerman worden? Waarom wil een meisjevan vijftien jaar arts worden? Ze hebben immers helemaalgeen ervaring met het werk. Het draait daar allemaal puurom het imago.”Gedrag voor 5% bewustTiggelaar tekent daarbij aan dat er twee soorten gedrag zijn.Slechts 5% procent van ons gedrag is echt bewust, geplandEen tweede omstandigheid die de ambachten in de kaartspeelt, is de waardering voor authentieke, op maat gemaakteproducten. Schoenontwerpers, kledingontwerpers en goud- enzilversmeden zijn maar een paar voorbeelden vanambachtslieden die daarop kunnen inspelen. De groeiendewens om een eigen zaak te beginnen kan eveneens alsargument worden gepresenteerd om voor het ambacht tekiezen. Jongeren vinden vrijheid en zelfstandigheid heelbelangrijk. Dat kunnen ze realiseren in een eigen zaak.Bovendien zoeken steeds meer mensen een beroep dat hunplezier geeft. Dat kan bij uitstek in het ambacht waar mentastbare producten maakt en waar men contact met deconsument zelf heeft.” ■7